Στενοί δεσμοί

«Την κληρονομιά της όσμωσης Κρητών και Ενετών, που καταγράφηκε στο παλίμψηστο της κρητικής γης, μιας γης που έδωσε χιλιετίες πριν τον πρώτο ευρωπαϊκό πολιτισμό, την πρώτη γραφή στην Ευρώπη, οφείλουμε όλοι να περιφρουρήσουμε, να τη διατηρήσουμε, όπως και τις προηγούμενες και επόμενες φάσεις και περιόδους, γιατί είναι το παρελθόν του νησιού, το παρελθόν μας, είμαστε εμείς. Είναι μια σπουδαία κληρονομιά, υλική και άυλη, που πρέπει να πάρει τη θέση που της ανήκει στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, θέμα για το οποίο έχουν γίνει κάποιες πρώτες ενέργειες».
Αυτό επεσήμανε χθες η διευθύντρια της ΚΕ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών, Αρχαιοτήτων, αναπληρώτρια διευθύντρια της 28ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, αρχαιολόγος, Αναστασία Τζιγκουνάκη, στη διάρκεια ημερίδας με θέμα ´Ενετικά μνημείο στον χώρο και στον χρόνο´, που πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου, στο παλιό λιμάνι των Χανίων.
Στην ημερίδα παραβρέθηκε και ο εγγονός του αρχαιολόγου Τζουζέπε Γκερόλα, Πάολο Γκερόλα, ο οποίος μίλησε για τη στενή σχέση του παππού του με την Κρήτη και το σημαντικό του έργο που, εν έτει 1900, περιελάμβανε σημαντικές έρευνες καθώς και ιστορική, αρχιτεκτονική και φωτογραφική καταγραφή της βενετσιάνικης κληρονομιάς στο νησί.
Υπενθυμίζεται ότι το 1900 το Ινστιτούτο Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών της Βενετίας έστειλε επικεφαλής ομάδας τον ερευνητή Τζουζέπε Γκερόλα (1877 – 1938) για να καταγράψει, να απαθανατίσει και να μελετήσει τα ενετικά μνημεία της Κρήτης. Το πάθος της εξαίρετης αυτής εργασίας αποτυπώθηκε σε τόμους, ένα έργο που εκδόθηκε σταδιακά από το 1905 έως το 1932 με τίτλο ´Monumenti Veneti nell’ isola di Creta´ (´Ενετικά Μνημεία εις τη νήσο Κρήτη´) και που είναι ο κύριος οδηγός για τους μελετητές της ενετοκρατίας στο νησί, παγκόσμια.
Ο κ. Πάολο Γκερόλα σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «από μια σειρά από γράμματα του παππού μου που έχουν διατηρηθεί, φαίνεται το μεγάλο του ενδιαφέρον και το πάθος του για τη δουλειά του ως αρχαιολόγος και η μεγάλη του αγάπη για την Κρήτη. Μια αγάπη, που το νησί ανταπέδιδε, γιατί λίγο πριν πεθάνει τον είχαν αναγορεύσει επίτιμο δημότη όλης της Κρήτης».
Τη χθεσινή ημερίδα διοργάνωσαν το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών σε συνεργασία με την Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού και Περιβάλλοντος του Δήμου Χανίων – Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου, με την υποστήριξη της Περιφέρειας του Βένετο και το ´Marco Polo´ System GEIE.
Το πρόγραμμα ´Marco Polo´ έχει στόχο την ανασύνθεση των ποικίλων πτυχών των σχέσεων μεταξύ των πολιτισμών που έχουν χαρακτηρίσει την Ανατολική Μεσόγειο ενετικής κυριαρχίας σε περισσότερο από πέντε αιώνες τέχνης, αρχιτεκτονικής, μηχανικής, λογοτεχνίας και μουσικής, ξεκίνησε ένα πρόγραμμα για την ανάκτηση και επανεκτίμηση της ενετικής κληρονομιάς στη Μεσόγειο. Το έναυσμα για την έναρξη του προγράμματος αποτέλεσαν οι έρευνες και η ιστορική, αρχιτεκτονική, φωτογραφική καταγραφή που διεξήγαγε στην Κρήτη το 1900 ο Τζουζέπε Γκερόλα.
«Πιστεύω ότι από δω και μπρος θα ξεκινήσει μια σειρά εκδηλώσεων που θα έχουν σκοπό να αναδείξουν τον στενό δεσμό που υπάρχει ανάμεσα στη Βενετία και στην Κρήτη», επεσήμανε η εκπρόσωπος του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών Μαρία Ροσάρια Κοράντο.
Ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Ανάδειξης Οχυρώσεων Κρήτης Μιχάλης Ανδριανάκης επεσήμανε, από την πλευρά του, ότι «η εκδήλωση έχει στόχο την ανάδειξη της βενετσιάνικης κληρονομιάς, που σώζεται στην πόλη των Χανίων και γενικότερα στην Κρήτη. Με τον Οργανισμό ´Μάρκο Πόλο´, που είναι ένας Οργανισμός της ιταλικής και της ελληνικής Αυτοδιοίκησης, είμαστε σε στενή συνεργασία τα τελευταία χρόνια. Έχουμε κάνει αρκετές ενέργειες για την έρευνα και την προβολή της κληρονομιάς αυτής, που σώζεται άφθονη στην Κρήτη».
Στην ομιλία της η κα Τζιγκουνάκη αναφέρθηκε στη στενή σχέση που ιστορικά συνδέει τη Βενετία με την Κρήτη, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι «η μελέτη της Ενετοκρατίας, όπως και όλων των άλλων περιόδων ζωής στο νησί, έχει να μας δώσει πολλά νέα στοιχεία ακόμη που αγνοούμε, που κρύβονται στο χώμα, σε τμήματα σπιτιών, σε αυλές, σε συρτάρια».
Η κα Τζιγκουνάκη σημείωσε, ακόμη, πως «είναι ιδιαίτερα συγκινητικό και τιμητικό για μας να έχουμε μαζί μας τον απόγονο του Τζουζέπε Γκερόλα, που μας παρέδωσε μέσα από αυτή του τη μελέτη και καταγραφή ένα πολύτιμο κομμάτι της ιστορίας του νησιού μας, και τον ευχαριστούμε και ως Εφορεία Αρχαιοτήτων για το πολύτιμο εργαλείο δουλειάς που μας έχει χαρίσει ο πρόγονός του για τη μελέτη, συντήρηση και ανάδειξη των μνημείων της περιόδου στη Δυτική Κρήτη».