Αμπέλια και ελαιώνες είχε η Γαύδος κατά την αρχαιότητα, όπως επιβεβαιώνεται από τις αρχαιολογικές έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο νησί!
Mάλιστα, τα ευρήματα από τις έρευνες, μεταξύ των οποίων πολλές υπαίθριες εγκαταστάσεις οινοποίησης, φανερώνουν ότι η παραγωγή οίνου υπήρξε κινητήρια δύναμη της οικονομικής ζωής της νήσου, ιδιαίτερα μετά τον 1ο αιώνα μ.Χ..
Επίσης, από τις έρευνες της Αρχαιολογίας έχει -μέχρι τώρα- προκύψει ότι η Γαύδος είχε κατοικηθεί πριν από την Κρήτη, κατά την παλαιολιθική περίοδο (τουλάχιστον 200.000 π.Χ.) και, πιθανότατα, αποτελούσε την αρχή για ένα δίκτυο στη νότια ακτή της Κρήτης καθώς έρευνες στον Πλακιά Ρεθύμνου αποκαλύπτουν στοιχεία για εκείνη την περίοδο.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στο πλαίσιο εσπερίδας για τη Γαύδο και τα μνημεία της που πραγματοποιήθηκε χθες στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων.
Την εκδήλωση οργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Ελένη Παπαδοπούλου, υπογράμμισε ότι «ο αρχαιολογικός πλούτος της νήσου είναι ανεξάντλητος και εκτείνεται σε ένα πολύ ευρύ χρονολογικό φάσμα ανατρέποντας τα δεδομένα και ολόκληρης της νήσου της Κρήτης. Δηλαδή ενώ μέχρι τώρα μιλούσαμε για νεολιθικό πολιτισμό, πλέον έχει αποδειχτεί ότι στη Γαύδο έχουμε κατοίκηση της παλαιολιθικής περιόδου».
Απαντώντας σε ερώτηση των “Χ.ν.” η κα Παπαδοπούλου επισήμανε ότι «φαίνεται ότι η Γαύδος είχε επικοινωνία και κατοικείτο πριν από την Κρήτη» και υπογράμμισε ότι αυτό «δείχνει ακριβώς το ευρύ δίκτυο των σχέσεων που υπήρχε ήδη αρκετές χιλιετίες πριν, απ’ ό,τι υπολογίζαμε μέχρι τώρα. Βέβαια σιγά – σιγά εντοπίζονται και άλλες θέσεις στη νότια ακτή της Κρήτης -για παράδειγμα στον Πλακιά- που ανασκάπτονται και δίνονται στοιχεία αυτής της περιόδου».
«Ο αρχαιολογικός πλούτος της Γαύδου είναι πάρα πολύ μεγάλος με διάσπαρτες αρχαιότητες», υπογράμμισε η αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Παρασκευή Δροσινού. Παράλληλα, εξήγησε ότι η πρώτη ανασκαφή ήταν στο ρέμα του Αγίου Παύλου όπου βρέθηκαν μια υπαίθρια κτιστή εγκατάσταση οινοποίησης και ότι «πολλές υπαίθριες λαξευτές εγκαταστάσεις οινοποίησης στην ενδοχώρα τεκμηριώνουν αυτό που είναι γνωστό για την Κρήτη, ότι η παραγωγή οίνου υπήρξε κινητήρια δύναμη της οικονομικής ζωής της νήσου, ιδιαίτερα μετά τον 1ο αιώνα μ.Χ.. Επίσης, στο ρέμα του Αγίου Παύλου έχει βρεθεί συστάδα από 18 αγγεία της νεοανακτορικής περιόδου. Μια άλλη σωστική ανασκαφή, στις νότιες υπώρειες του λόφου Τσιρμηρή, νοτιοδυτικά του όρμου Σαρακήνικο, έφερε στο φως αγροικία με εγκατάσταση ελαιοπιεστηρίου.
Για τις αρχαίες αγροτικές εγκαταστάσεις και την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, μίλησε ο αρχιτέκτονας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Γιάννης Χριστοδουλάκος. «Διακρίνουμε -εξήγησε- μια εκτεταμένη διασπορά λαξευτών κατασκευών της αρχαιότητας που υποδεικνύουν μια συστηματική παραγωγής της αμπέλου και της ελιάς».
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στον εντοπισμό ενός υδραγωγείου για τη συγκέντρωση του νερού στον Αη Γιάννη.
«Τα μνημεία της Γαύδου μέσα από το έργο του Πανεπιστημίου Κρήτης» ήταν το θέμα της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου, Κ. Κόπακα ενώ τα μετόχια της νήσου μέσα από μια κοινωνική ανθρωπολογική προσέγγιση ήταν το αντικείμενο της εισήγησης του αν. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γ. Νικολακάκη.
Ο αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, Δρ. Χ. Ματζάνας, ο οποίος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, έστειλε -και παρουσιάστηκε- συγκριτική στατιστική μελέτη των λιθοτεχνιών της Γαύδου.
Στην εκδήλωση μίλησε επίσης η προϊσταμένη του Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Ευανθία Τέγου.
Σε χαιρετισμό τον οποίο έστειλε, η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη, τονίζει ότι «η Γαύδος μπορεί να γίνει ένας εναλλακτικός πολιτιστικός προορισμός». Χαιρετισμούς απηύθυναν οι δήμαρχοι Χανίων, Τάσος Βάμβουκας και Γαύδου, Γκέλυ Καλλίνικου. Σε δηλώσεις της η κ. Καλλίνικου υπογράμμισε ότι στόχος του Δήμου είναι ο βιώσιμος αναπτυξιακός σχεδιασμός του νησιού σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων και το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
