Με την ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, την οποία γιορτάσαμε στις 18 Νοεμβρίου, οι ιδιώτες πνευμονολόγοι των Χανίων σας παρουσιάζουμε κάποιες χρήσιμες πληροφορίες για τη νόσο αυτή και την αντιμετώπισή της.
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια ή Χ.Α.Π. εν συντομία, είναι μία συχνή χρόνια πνευμονική νόσος που συμβαίνει κατεξοχήν σε καπνιστές. Οι βλαβερές ουσίες του τσιγάρου προκαλούν σε διαφορετικό κάθε φορά βαθμό δύο κύριες αλλοιώσεις στον πνεύμονα: τη μόνιμη στένωση των βρόγχων και την καταστροφή του πνευμονικού παρεγχύματος (των μικροσκοπικών σάκων που βρίσκονται περιφερικά στον πνεύμονα).
Οι βλάβες αυτές προκαλούν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα: τον βήχα που συνήθως είναι παραγωγικός (με φλέγματα δηλαδή) και εντονότερος τις πρωινές ώρες, και τη δύσπνοια. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται αργά σε βάθος ετών και σχεδόν πάντα ερμηνεύονται από τον καπνιστή ως ένας απλός “τσιγαρόβηχας”. Σε προχωρημένες μορφές της Χ.Α.Π. ο καπνιστής δυσκολεύεται να εκτελέσει ακόμη και απλές πράξεις της καθημερινότητάς του, όπως π.χ. να δέσει τα παπούτσια του ή να ντυθεί. Για απλές δραστηριότητες χρειάζεται πολύ χρόνο και μεγάλη προσπάθεια ενώ σε τελικά στάδια είναι αναγκαία η χορήγηση οξυγόνου με ειδικές συσκευές ακόμα και για την επιβίωση του.
Η Χ.Α.Π. ωστόσο, δεν είναι ένας απλός τσιγαρόβηχας. Είναι μία μόνιμη βλάβη στον πνεύμονα που αποτελεί την 3η αιτία θανάτου και ευθύνεται για περισσότερους από τρία εκατομμύρια θανάτους στον κόσμο κάθε χρόνο σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Στην Ελλάδα τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι από Χ.Α.Π. πάσχει το 8,4% των Ελλήνων δηλαδή περίπου 600.000 Ελληνες. Και παρόλο που όλοι γνωρίζουν για τις δύο πρώτες αιτίες θανάτου, τη στεφανιαία νόσο (έμφραγμα) και τα εγκεφαλικά, οι μισοί από τους Έλληνες που πάσχουν από Χ.Α.Π. δεν το ξέρουν και επομένως στερούνται από τα οφέλη της έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας.
Η διάγνωση της Χ.Α.Π. γίνεται με μία απλή στην εκτέλεση της από τον ασθενή εξέταση που κάνουν οι πνευμονολόγοι: τη σπιρομέτρηση. Κατά την εξέταση αυτή παίρνετε μία όσο πιο βαθιά ανάσα μπορείτε ώστε να γεμίσετε τους πνεύμονές σας με αέρα και εκπνέετε όσο πιο δυνατά και γρήγορα μπορείτε μέσα σε ένα μηχάνημα που ονομάζεται σπιρόμετρο. Το σπιρόμετρο μετράει τον τρόπο (την ευκολία ή τη δυσκολία) με τον οποίο διέρχεται ο αέρας μέσα στους βρόγχους. Εάν έχετε Χ.Α.Π. η σπιρομέτρησή σας θα έχει μειωμένες τιμές ανάλογες με τον βαθμό της νόσου. Η σπιρομέτρηση είναι αναντικατάστατη εξέταση διότι μόνο με αυτή μπορεί να τεθεί η διάγνωση της Χ.Α.Π., να υπολογιστεί η βαρύτητα της νόσου και η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Η Χ.Α.Π. είναι μία ύπουλη νόσος αφού σταδιακά καταστρέφει τους πνεύμονες με τρόπο μη αναστρέψιμο. Δυστυχώς, μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρά συμπτώματα και για τον λόγο αυτό η πρώιμη διάγνωση της Χ.Α.Π. αποτελεί το κλειδί της επιτυχούς αντιμετώπισής της και σίγουρα χαρίζει στον ασθενή μία μοναδική ευκαιρία να αλλάξει τον τρόπο ζωής του. Ο χρόνιος επίμονος βήχας, ιδίως ο πρωινός βήχας, δεν αποτελεί “φυσικό” επακόλουθο του καπνίσματος και δεν πρέπει να αφήνει τον καπνιστή αδιάφορο, ο οποίος θα πρέπει άμεσα να επισκεφτεί τον πνευμονολόγο του. Εάν πάσχετε από Χ.Α.Π. το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να σταματήσετε τη γενεσιουργό της αιτία: το κάπνισμα. Ο ευκολότερος, επιστημονικά αποδεκτός και με μεγάλη αποτελεσματικότητα τρόπος για να σταματήσετε το κάπνισμα είναι με τη βοήθεια που θα λάβετε παρακολουθώντας το ιατρείο διακοπής καπνίσματος που κάνουμε οι πνευμονολόγοι.
Για τη θεραπεία της Χ.Α.Π. χρησιμοποιούμε κυρίως φάρμακα σε μορφή εισπνοών. Οι εισπνοές αυτές περιέχουν βρογχοδιασταλτικές ή άλλες ουσίες που βοηθούν στο να διατηρούνται οι βρόγχοι ανοικτοί και να μειώνεται η δύσπνοια και η παραγωγή πτυέλων. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται και η πιθανότητα παροξύνσεων, κρίσεων δηλαδή βρογχίτιδας, που εκτός από επικίνδυνες για τη ζωή είναι και επιβαρυντικές για τη λειτουργία του πνεύμονά σας. Παράλληλα με τις εισπνοές υπάρχουν χρήσιμα φάρμακα και σε μορφή δισκίων.
Η επιστημονική κοινότητα αντιλήφθηκε έγκαιρα την αλματώδη αύξηση της Χ.Α.Π. και κατεύθυνε την έρευνα τα τελευταία χρόνια στοχεύοντας στην αντιμετώπισή της. Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτυχθεί νέα, ιδιαίτερα αποτελεσματικά φάρμακα που αυξάνουν τις επιλογές και την πιθανότητα να αντιμετωπίσουμε πλήρως τα συμπτώματα τής νόσου και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής σας. Ο ετήσιος εμβολιασμός για την γρίπη και ο εμβολιασμός για τον πνευμονιόκοκκο, η μεσογειακή διατροφή και η άσκηση είναι στοιχεία της θεραπείας που δεν πρέπει ποτέ να παραβλέπονται. Σε προχωρημένες καταστάσεις μπορεί να χορηγηθεί οξυγόνο στο σπίτι για την αντιμετώπιση της ένδειάς του, με ειδικές ηλεκτρικές συσκευές τους συμπυκνωτές οξυγόνου.
Αποτελώντας μία από τις κύριες αιτίες θανάτου στον κόσμο, είναι σαφές πως ο ασθενής με Χ.Α.Π. πάσχει από ένα σοβαρό και ύπουλο νόσημα. Η σωστή αγωγή και παρακολούθηση από τον πνευμονολόγο μπορεί να οδηγήσει στον πλήρη έλεγχό της και στην εξάλειψη του κινδύνου.
Και μην ξεχνάτε…. η έγκαιρη διάγνωση από τον πνευμονολόγο μπορεί κυριολεκτικά να σώσει ζωές, τη δική σας ζωή!
Οι ιδιώτες πνευμονολόγοι του νομού Χανίων: Βαληλή Μαρία, Βιττωράκης Στυλιανός, Βουλγαράκη Όλγα, Γεωργουδάκης Γρηγόριος, Δημητριάδου Μαρία, Καλογεράκης Στυλιανός, Μαρκάτος Μιλτιάδης, Μιχελάκη Ελένη, Νικολουδάκης Θεοχάρης, Νταουκάκης Εμμανουήλ, Πρωτοπαπαδάκης Χαράλαμπος, Σολάκης Αθανάσιος.
