Δριμεία κριτική στη γερμανική πολιτική για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης και τον τρόπο με τον οποίο γερμανικά Μ.Μ.Ε. αντιμετώπισαν τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια ασκήθηκε χθες στο πλαίσιο της διημερίδας που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου (Ιδρυμα “Αγία Σοφία”) στην οποία συμμετείχαν Eλληνες και Γερμανοί δημοσιογράφοι.
Δεν έλειψαν μάλιστα και οι στιγμές έντασης, ενώ, στο πλαίσιο της συζήτησης, επικαιροποιήθηκε το αίτημα για καταβολή των γερμανικών αποζημιώσεων.
Κατά την πρωινή συνεδρία Ελληνες και Γερμανοί δημοσιογράφοι μίλησαν με αριθμούς, αλλά και με συναισθήματα, για την οικονομική κρίση που μαστίζει την Ευρώπη και ιδιαίτερα την Ελλάδα. Πριν ξεκινήσουν οι ομιλίες η αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Διά Βίου Μάθησης και Βιβλιοθηκών Χανίων Βαρβάρα Περράκη απηύθυνε χαιρετισμό, θυμίζοντας πως η συνάντηση γίνεται σε έναν ιδιαίτερα φορτισμένο ιστορικά τόπο.
Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο συντονιστής της συζήτησης Γιάννης Παπαδημητρίου, της Deutsche Welle, που προλόγισε τον Volker Finthammer -αρχισυντάκτη στο Deutschlandradio Kultur. H συζήτηση χθες το πρωί είχε θέμα την εικόνα της Γερμανίας στην Ευρώπη. Ο V. Finthammer εξήγησε ότι στην Ευρώπη υπήρχε ο φόβος κυριαρχίας της Γερμανίας έναντι των υπολοίπων χωρών.
Σύμφωνα με τον ομιλητή, σε αρκετές ιστορικές συγκυρίες η Γαλλία ήταν κυρίως εκείνη που επιχειρούσε να “τιθασεύσει” τη γερμανική ορμή, ενώ, όπως είπε χαρακτηριστικά, μετά και την πτώση του τείχους ο φόβος αυτός εντάθηκε. Τελικά και μετά τη νομισματική ένωση η Γερμανία πραγματικά αναδείχθηκε σε δύναμη, εξήγησε ο ομιλητής, παρότι για αρκετό καιρό αποτέλεσε τον “ασθενή” της Ευρώπης. Ωστόσο, τελικά η Γερμανία κατάφερε με μεταρρυθμίσεις να βγει από τη δυσμενή θέση και να είναι στη θέση που βρίσκεται σήμερα. Με το παράδειγμα αυτό της ανάκαμψης της χώρας του ο V. Finthammer έκλεισε την ομιλία του αναφέροντας πως -κατά τη γνώμη του- η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να λειτουργήσει μόνο επικουρικά, αλλά εναπόκειται σε κάθε χώρα χωριστά να λύσει στην ουσία τους τα επιμέρους θέματα που αντιμετωπίζει.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΕ ΜΕΡΚΕΛ
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε η Ulrike Herrmann -οικονομική συντάκτρια της “taz”, που μίλησε με αριθμούς και επιχείρησε να δώσει μία “χειροπιαστή” εικόνα της Γερμανίας. Συγκεκριμένα ανέφερε πως, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το 83% των Γερμανών πιστεύουν ότι η γερμανική ευρωπαϊκή πολιτική είναι σωστή, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο (σχεδόν διπλάσιο) από αυτό των ψηφοφόρων της Αγκελας Μέρκελ, κάτι που δείχνει πως οι Γερμανοί είναι ικανοποιημένοι από την πολιτική στάση της χώρας τους. Εκείνο που τόνισε ήταν ότι ένα βασικό χαρακτηριστικό της Γερμανίας ήταν ότι πολύ πριν από το ευρώ, αλλά και στη συνέχεια, οι πραγματικοί μισθοί των Γερμανών μειώνονταν έπειτα από πολιτική βούληση. Αποτέλεσμα τούτου σήμερα είναι το ¼ των μισθωτών στη Γερμανία να αμείβεται με πολύ χαμηλούς, κακούς μισθούς. Η πολιτική αυτή ξεκίνησε από το 1996, ακριβώς εν όψει του ευρώ. Αν δεν υπήρχε το ευρώ, λέει η Ulrike Herrmann, δεν θα υπήρχε λόγος συμπίεσης των μισθών των Γερμανών.
Αυτό μπορεί να είχε ως αποτέλεσμα η Γερμανία σήμερα να είναι μεν μεγάλη οικονομία, ωστόσο, μην παραβλέπουμε ότι κάνει περισσότερες εξαγωγές προϊόντων, αφού η εσωτερική αγορά δεν “κινείται”, επειδή οι Γερμανοί δεν έχουν χρήματα για να αγοράσουν αγαθά. Κάτι που -εν πρώτοις όψεως- είναι παράδοξο, όπως παραδέχεται η Γερμανίδα δημοσιογράφος, η οποία εξηγεί πως στον καπιταλισμό θα πρέπει οι μισθοί να διαμορφώνονται με βάση την παραγωγικότητα. Κάτι τέτοιο κάνει -πολύ σωστά- η Γαλλία, είπε η Ulrike Herrmann, όπου οι μισθοί αυξάνονταν όλα αυτά τα χρόνια. Σήμερα, εξηγεί, οι Γάλλοι είναι εκείνοι που πιέζονται πιο ασφυκτικά από τη Γερμανία να μειώσουν τους μισθούς. Κάπου εδώ η δημοσιογράφος εξήγησε πως οι θέσεις της αυτές ανήκουν σε μια συντριπτική… μειοψηφία, αφού μόνο ένα 10% των Γερμανών έχουν ίδια άποψη με εκείνη.
Στη συνέχεια μίλησε για την Κεντρική Τράπεζα, η οποία βρίσκεται σε πανικό. Ο αποπληθωρισμός είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στον καπιταλισμό, κανείς δεν παίρνει δάνειο, κανείς δεν αγοράζει. Το πρόβλημα της ευρωπαϊκής κρίσης είναι λοιπόν πολύπλευρο και κατά τη γνώμη της Ulrike Herrmann, αν τελικά υπάρξει διάσπαση του νομίσματος, αυτό θα οφείλεται όχι στην Ελλάδα, αλλά στη Γαλλία, αν φυσικά η Γερμανία συνεχίσει την ίδια πολιτική που έχει σήμερα.
ΠΩΣ ΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ο Μανώλης Χαλκιαδάκης, πρόεδρος του Δ.Σ. του ΣΗΠΕ, υποστήριξε ότι η Ε.Ε. είναι ένας χώρος έντονου ανταγωνισμού, στον οποίο είναι λογικό κάθε χώρα να θέλει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, θυμίζοντας ότι η Γερμανία έχει διαφορετικό τρόπο σκέψης και οργάνωσης της εργασίας από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες εξαιτίας και του προτεσταντισμού. Κάπως έτσι, ερμήνευσε ο Μ. Χαλκιαδάκης και τα στερεότυπα που προέκυψαν και θέλουν «τεμπέληδες» τους Ελληνες και «τσιγκούνηδες» τους Γερμανούς. Με την κρίση η Γερμανία ανέλαβε πρωτοβουλίες που ενεργοποίησαν ιστορικά αντανακλαστικά, είπε και ανέφερε πως περισσότεροι από τους μισούς Ελληνες, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, εμφανίζονται απαισιόδοξοι για την πορεία της Ε.Ε. Μάλιστα επικαλέστηκε και διάφορες άλλες στατιστικές που καταδεικνύουν πως 6 στους 10 Ελληνες βλέπουν αρνητικά τον ρόλο των Γερμανών, 7 στους 10 Ελληνες θεωρούν ότι οι Γερμανοί είναι εχθρικοί απέναντι στην Ελλάδα, 9 στους 10 ζητούν τις γερμανικές αποζημιώσεις, ενώ το ¼ των Ελλήνων μιλά με θυμό, αγανάκτηση και οργή για τους Γερμανούς.
Τα συμπεράσματα που εξάγει ο Μ. Χαλκιαδάκης από τα παραπάνω είναι πως οι εθνικές ταυτότητες παραμένουν ισχυρές. Το ίδιο και τα στερεότυπα. Και πως τα Μ.Μ.Ε. αναπαράγουν τα στερεότυπα για κάθε χώρα. Επίσης συμπεραίνει πως το ζήτημα του ευρώ επιχειρείται να λυθεί με εθνικιστικά φίλτρα. Πως η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως να μην συμμετέχει ισότιμα στο ευρώ. Και τέλος πως οι Γερμανοί αντιμετωπίζουν το ευρώ ως μάρκο αγνοώντας ότι πρόκειται για κοινό νόμισμα.
ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΛΥΣΗ
Τέλος, τον λόγο πήρε ο Γιώργος Βλαβιανός, δημοσιογράφος στον Ομιλο ΑΝΤ1, που ανέφερε πως στη σημερινή εποχή οι λύσεις για τα εθνικά προβλήματα ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα. Η Γερμανία και η Ελλάδα αντιπροσωπεύουν τα δύο αντίθετα στην Ευρώπη και θα χρειαστούν νέες δομές που θα οδηγήσουν σε νέες συμφωνίες. Η Γερμανία θα πρέπει να αφουγκραστεί τους γείτονες και τους εταίρους και να συνειδητοποιήσει ότι με αυτούς θα έχει να συνεργαστεί. Ακόμα τόνισε πως θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον εθνικισμό και τον λαϊκισμό ως συναγερμό.
Σύμφωνα με τον “economist” η Μέρκελ μέχρι σήμερα κάλυπτε την “αριστερή” της πλευρά. Αυτό σήμερα έχει αλλάξει στην πολιτική σκηνή όπου η δεξιά φαίνεται πως κερδίζει έδαφος και είναι η πραγματική “απειλή”. Τα πράγματα δείχνουν πως η Ευρώπη δεν πάει αριστερά, είπε ο Γ. Βλαβιανός, αντιθέτως δείχνουν πως πηγαίνει συντηρητικά και πολλές φορές έχει θέσεις ακραίες. Παράλληλα οι σημερινές εξελίξεις σε Ουκρανία και Κίνα δείχνουν πως η Γερμανία πιθανότατα να πρέπει να αλλάξει “ρότα” για να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις και προβλήματα.
“ΣΑΤΙΡΑ”, ΦΟΥΧΤΕΛ ΚΑΙ ΡΑΪΧΕΝΜΠΑΧ
Η απογευματινή συνεδρία ξεκίνησε με την προβολή ενός βίντεο με ειρωνικό περιεχόμενο για την Ελλάδα που είχε προβληθεί από γερμανικό κρατικό κανάλι, ώστε να καταδειχτεί ο τρόπος με τον οποίο γερμανικά Μ.Μ.Ε. αντιμετώπισαν την Ελλάδα.
Στη συνέχεια ξεκίνησαν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εισηγήσεις που ανέδειξαν τη λανθασμένη γερμανική πολιτική που ασκείται στην περίπτωση της χώρας μας.
Το μέλος της ΕΣΗΕΑ Δημήτρης Τσαλαπάτης τόνισε πως Γερμανός επιτετραμμένος «μπορεί να μην έχει τον θεσμικό ρόλο, αλλά έχει θεσμική λειτουργία, είναι εντεταλμένος από την καγκελάριο κα Μέρκελ, την πολιτική της οποίας εγκρίνει το 80% του γερμανικού λαού και έρχεται στην Ελλάδα ακολουθώντας μία κατεύθυνση που του έχουν υποδείξει και προετοιμάζει το έδαφος για μια σειρά από οικονομικές συμφωνίες στην παραγωγή, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην ιδιωτικοποίηση περιουσιακών στοιχείων των Δήμων». Μάλιστα αναφέρθηκε στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Φούχτελ με τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών επισημαίνοντας το ενδιαφέρον του για την εκκλησιαστική περιουσία, πράγμα που αρνήθηκαν οι Γερμανοί δημοσιογράφοι.
Στον ρόλο του Φούχτελ αναφέρθηκε και ο αρχισυντάκτης της “Ημερησίας” Ευτύχης Παλλήκαρης στηλιτεύοντας τη συμπεριφορά και τις κατά καιρούς δηλώσεις του στην Ελλάδα. Στάθηκε δε ιδιαίτερα στην πρόσφατη επιστολή του προς τους Ελληνες δημάρχους που τους ζητά να καταγράψουν την περιουσία των Δήμων τους. Ο κ. Παλλήκαρης πρακτικά επεσήμανε ότι σε αντίθεση με τον κ. Ράιχενμπαχ, που βρίσκεται με θεσμικό ρόλο στη χώρα μας, η παρουσία και η δράση του Φούχτελ δεν οφελεί σε τίποτε και δημιουργεί αντιδράσεις και δυσπιστία καθώς «επιδιώκει δημόσιες σχέσεις».
ΣΚΑΝΔΑΛΟ SIEMENS KAI YΠΟΣΧΕΣΕΙΣ…
Ο αρχισυντάκτης της “Ημερησίας” στάθηκε επίσης στο θέμα του ζημιογόνου για τα ταμεία του κράτους συμβιβασμού της ελληνικής κυβέρνησης με τη Siemens, ενώ, όσον αφορά για το θέμα των επενδύσεων που έθεσαν οι Γερμανοί δημοσιογράφοι, υποστήριξε ότι ανασταλτικό παράγοντα αποτελεί «το άθλιο φορολογικό καθεστώς το οποίο διώχνει τους επενδυτές από την Ελλάδα».
Οσον αφορά τη συνεισφορά της Γερμανίας για την ενίσχυση των επενδύσεων, υπενθύμισε ότι έμειναν στα λόγια οι υποσχέσεις Μέρκελ και Σόιμπλε για την οικονομική στήριξη της Τράπεζας Επενδύσεων που ιδρύθηκε για την Ελλάδα.
Τέλος, με αφορμή την αύξηση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «φέτος στην Ελλάδα είχαμε αύξηση αφίξεων κατά 19,4% από τη Γαλλία, κατά 16,9% από τη Βρετανία και μόλις κατά 1,3% από τη Γερμανία, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι Γερμανοί είναι απρόθυμοι να έρθουν στη χώρα μας, στάση που κρύβει βαθύτερες πληγές ανάμεσα στους δύο λαούς».
ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΝΟΜΙΣΜΑ
«Τελικά θέλετε ή δεν θέλετε το ευρώ και την Ευρωζώνη; Γιατί από κάποιες εισηγήσεις διαπιστώνω ότι υπάρχει αυτό το ερώτημα» ανέφερε ο Γερμανός δημοσιογράφος Ρέιναρντ Λάσκα.
«Μερικά πράγματα που θεωρούνται στη Γερμανία αυτονόητα στην Ελλάδα δεν είναι. Χρειάζεται ένας τρόπος, μια πολιτική. Μερικές φορές θεωρείτε και θεωρούμε ότι, αφού είναι σωστό κάτι για μας, θα πρέπει να το “φυτεύσουμε” σε μια άλλη χώρα και αυτό είναι λάθος» ήταν το σχόλιο του Ευτύχη Παλλήκαρη, αρχισυντάκτη της “Ημερησίας”, ενώ για το ευρώ σημείωσε πως «το ότι κάνουμε κριτική για το ευρώ δεν σημαίνει ότι το αμφισβητούμε. Στην Ελλάδα και διεθνώς πριν από λίγο καιρό οι θιασώτες της εξόδου από το ευρώ ήταν πολύ πιο ισχυροί από ότι σήμερα. Στην Ελλάδα σήμερα η άποψη για το ευρώ είναι κυρίαρχη, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να λέμε την άποψή μας». Για το ίδιο θέμα ο κ. Τσαλαπάτης δήλωσε πως «εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι το ευρώ θέλει και συμπληρωματικές πολιτικές. Οι εξελίξεις έδειξαν ότι ένα νόμισμα που εκφράζει μία ενωτική διάθεση δεν μπορεί να είναι ιδιοκτησία της Γερμανίας που το χρησιμοποιεί για να ενισχύει τις εξαγωγές της. Δεν υπάρχουν μικρές και μεγάλες χώρες στην Ε.Ε. Υπάρχουν λαοί με ίδια δικαιώματα, ίδιες απαιτήσεις και ισότιμοι εταίροι που διαβουλεύονται και συναποφασίζουν».
ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Διαφορετική άποψη εξέφρασε ο αρχισυντάκτης του Capital.gr Γιάννης Αγγέλης. «Η Ευρωζώνη όπως ξεκίνησε δεν μπορεί να συνεχίσει στους νέους όρους γιατί το θέμα του φαύλου κύκλου της κρίσης, υπερχρέωσης, ύφεσης και αποπληθωρισμού υποχρεώνει τους λαούς της Ευρώπης να αντιμετωπίσουν τις πολιτικές των κυβερνήσεών τους με έναν διαφορετικό εντελώς τρόπο. Ενα δείγμα των πρώτων αντιδράσεων το είδαμε στις τελευταίες ευρωεκλογές. Που δεν είναι μόνο μια στροφή προς τα αριστερά και τα δεξιά, αλλά μια σαφής πόλωση που είναι στην αρχή της και θα τη ζήσουμε με ρυθμούς επιταχυνόμενους και ακραίους στην επόμενη φάση και σαν συνέπεια της επιμονής κάποιων κυβερνήσεων όπως της Γερμανίας σε μια πολιτική με αυτά τα αποτελέσματα». Ειδικότερα για το ευρώ σημείωσε πως «δεν είμαι ούτε υπέρ, ούτε κατά του ευρώ. Γιατί δεν είναι το ευρώ που θα σώσει τους λαούς της Ευρώπης ή τα εθνικά τους νομίσματα», ενώ παράλληλα, απευθυνόμενος σε Ελληνες και Γερμανούς δημοσιογράφους, τους κάλεσε «να σταματήσουμε να υπερασπιζόμαστε και να μιλάμε για λογαριασμό των αφεντικών μας, ας μιλήσουμε ως εργαζόμενοι δημοσιογράφοι».
Τέλος, ο Αντώνης Σκαμνάκης, επίκουρος καθηγητής Δημοσιογραφίας στο Α.Π.Θ., ανέφερε πως η Ελλάδα είναι μια «κατεστραμμένη χώρα και αυτό εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών που επιβλήθηκαν από την τρόικα. Ασχετα αν το πολιτικό σύστημα έπρεπε να εκσυγχρονιστεί, να αλλάξει, να ξεφύγει από την πελατειακή του δομή. Αυτό ήταν μια υπόθεση των ίδιων των Ελλήνων που μέσα από μια δημοκρατική διαδικασία θα προχωρούσαν σε αυτές τις επιλογές. Είναι όμως διαφορετικό να επιβάλλεται αυτό από μια ξένη δύναμη όπως είναι η Γερμανία». Ο κ. Σκαμνάκης επεσήμανε και στη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ότι είναι «επιτακτική ανάγκη να λυθεί το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου».
Έντονες αντιδράσεις για την παρέμβαση της Γερμανικής Πρεσβείας
Εν τω μεταξύ, έντονη ήταν η αντίδραση των παρισταμένων Ελλήνων δημοσιογράφων στη διημερίδα με αφορμή παρέμβαση του ακόλουθου Τύπου της γερμανικής Πρεσβείας κ. Ρεχενχόφερ.
Ο ακόλουθος Τύπου και Πολιτισμού της γερμανικής Πρεσβείας απαίτησε από τη δημοσιογράφο Ουλρίκε Χέρμαν της εφημερίδας “taz” να δηλώσει ότι οι απόψεις που εξέφρασε «δεν απηχούν τις απόψεις της γερμανικής κυβέρνησης», όταν αυτή άσκησε κριτική στη γερμανική πολιτική και στις ενδεχόμενες επιπτώσεις της στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
Αμέσως δημιουργήθηκε ένταση στην αίθουσα με τον εκδότη των “Χανιώτικων νέων” και πρόεδρο του Ι.Ε.Τ. Γιάννη Γαρεδάκη να καταγγέλει ως απαράδεκτη την παρέμβαση αυτή, ενώ για «ανοικτή λογοκρισία» μίλησε ο καθηγητής Μ.Μ.Ε. στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Αντώνης Σκαμνάκης.
Ο Δημήτρης Τσαλαπάτης, μέλος του Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ και π. πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, είπε ότι «πρόκειται για πρωτοφανή παρέμβαση της Πρεσβείας της κας Μέρκελ στην ελευθερία της έκφρασης και τη δημοσιογραφική λειτουργία και ότι αυτό και μόνο δίνει τη διάσταση για τον τρόπο που λειτουργούν τα γερμανικά Μ.Μ.Ε. και τις συνθήκες στις οποίες υποχρεώνονται να εργάζονται οι Γερμανοί δημοσιογράφοι». Ο δημοσιογράφος Κώστας Μπετινάκης, επικαλούμενος τη θέση του ως πρώην γ.γ. της ΕΣΗΕΑ, χαρακτήρισε επίσης «απαράδεκτη οποιαδήποτε παρέμβαση του ακολούθου στις διαδικασίες του συνεδρίου ή σε τυχόν δημοσιογραφικές αντιπαραθέσεις».
Ο εκπρόσωπος της γερμανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, μετά το περιστατικό, πήρε τον λόγο και διευκρίνισε πως έκανε την παρέμβαση «προκειμένου να διευκρινιστεί ότι καθένας εδώ εκφράζει την προσωπική του άποψη» προκειμένου να μην υπάρχουν “σκιές” ότι η «γερμανική κυβέρνηση παρατά μια χώρα και τις άλλες τις κρατά στο ευρώ», εξήγησε.
Αναγκαία επισήμανση
Οι δύο ημέρες του συνεδρίου στο Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου και τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα θέματα που συζητήθηκαν ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για να αντιληφθούν οι Γερμανοί δημοσιογράφοι τις επιπτώσεις της γερμανικής πολιτικής στη χώρα μας. Οι Ελληνες συνάδελφοι τούς μετέφεραν την αγανάκτηση των πολιτών. Επεσήμαναν τα λάθη και τις υπερβολές. Ξεκαθάρισαν ότι ζητούμενο πρωταρχικό είναι η αξιοπρέπεια. Τα ρεπορτάζ των “Χ.Ν.” για τη διημερίδα και αυτά που θα ακολουθήσουν τις επόμενες ημέρες είναι η καλύτερη απάντηση σε όσους ανεγκέφαλους επιμένουν να πετούν λάσπη και να μηδενίζουν πρόσωπα και προσπάθειες που φέρνουν τα Χανιά στο επίκεντρο της διεθνούς σκηνής.
Τα “Χανιώτικα νέα”
