Σήμερα στις 12 το μεσημέρι στον Προφήτη Ηλία στους Τάφους των Βενιζέλων αποχαιρετούμε για το μεγάλο του ταξίδι τον ποιητή Αλέξη Ζερβάνο.
O Αλέξης Ζερβάνος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928 και καταγόταν από την Κω, αλλά τα Χανιά ήταν ο τόπος που διάλεξε για να ζήσει. Σπούδασε Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες στη Νομική Σχολή Αθηνών και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και υπηρέτησε στα Χανιά ως Διευθυντής στο Ταμείο της επαρχίας Σφακίων και Αποκορώνου και, αργότερα, στο Α’ Ταμείο Χανίων (τωρινή Α’ Δ.Ο.Υ.). Υπηρέτησε επίσης ως εκπρόσωπος του Δημοσίου στην Οικονομική Υπηρεσία της Νομαρχίας Χανίων και στο μητροπολιτικό συμβούλιο του Νομού Χανίων.
Στον δημόσιο βίο του ο Αλέξης Ζερβάνος υπηρέτησε με ήθος και αξιοπρέπεια και κατά γενική ομολογία στήριξε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις των Χανίων στις συναλλαγές τους και στα προβλήματα που αντιμετώπιζαν με έναν συχνά γραφειοκρατικό και απρόσωπο κρατικό μηχανισμό. Στους φίλους του ο Αλέξης Ζερβάνος ήταν γνωστός για την αισιοδοξία του και τη μεγάλη αγάπη του για ζωή: το καλό φαγητό, την καλή παρέα, τις εκδρομές στα ορεινά των Χανίων και τη μεγάλη αγάπη του για τη θάλασσα.
Την ευαισθησία του, την αγάπη του για τον άνθρωπο και τη ζωή και τη φιλοσοφία του, «ο κόσμος μου», όπως έλεγε ο ίδιος, ο Αλέξης Ζερβάνος τα εξέφρασε όχι μόνο με τη ζωή του, αλλά και με την ποίησή του. Ο Αλέξης Ζερβάνος ήταν μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και είχε τιμηθεί για το έργο του με πλήθος βραβείων και διακρίσεων. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά γράμματα το 1959 από τις στήλες της “Νέας Εστίας” με ποιήματα και διηγήματα. Το πρώτο του βιβλίο ήταν η συλλογή “Ωρα Δώδεκα” (1960) και ακολούθησαν η τριλογία “Γυάλινος Κρατήρας” (1964 και 1965) και η πιο γνωστή ίσως στο χανιώτικο κοινό ποιητική συλλογή “Ενας πίθηκος συλλογιέται” (1982). Τα τελευταία χρόνια κυκλοφόρησε μια συλλογή ανέκδοτων ποιημάτων “Νοτίως των Κυκλάδων” (2008), εμπνευσμένα από την περίοδο της παραμονής του στη Μήλο τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Το έργο του έχει μεταφραστεί, μεταξύ άλλων, στα αγγλικά, στα γαλλικά, από τον ακαδημαϊκό Gaston-Henry Aufrère και στα ιταλικά, από τον ποιητή Angiolino Cotardo (“Alexis Zervanos, Poeta Lirico della Grecia Moderna”, 1963). Οι Χανιώτες τoν γνώρισαν και από τις στήλες των “Χανιώτικων νέων” και από την ενεργή συμμετοχή του στα πνευματικά δρώμενα της πόλης μας.
Ο Βέλγος ακαδημαϊκός Gaston-Henry Aufrère είχε γράψει στο λογοτεχνικό περιοδικό Revue littéraire “Marches de France”:
«Ο Ζερβάνος είναι νησιώτης. Η θάλασσα και η νύχτα χτίζουν την ποίησή του και κάθε κομμάτι της… μπορούμε να το παρομοιάσουμε με ένα Αιγαιοπελαγίτικο νησί, όπου, ενώ τις ακτές του τις δέρνουν τα κύματα, το φως ενός φάρου καταυγάζει τη νύχτα. Πάνω σ’ αυτό το φόντο ο ποιητής χτίζει μια ποίηση από αναμνήσεις και πόνους πολύ ιδιαίτερη και έντονα συγκινησιακή. Λυρικός στην έκφρασή του, αποπλέει από το αυτοβιογραφικό του λιμάνι και μας ανοίγει συνεχώς ένα παράθυρο προς έναν κόσμο που ο ποιητής θα τον ήθελε γεμάτο από αδελφοσύνη και αγάπη».
F U G A
Έμεινε πίσω η μεγάλη πολιτεία
με το λιμάνι της
και τους ανθρώπους στο μουράγιο,
με τα μαντήλια
που ανεμίζουνε πολύχρωμα.
Χίλιες φωνές σ’ ένα τραγούδι,
αυτών που μένουν
κι αυτών που φεύγουν,
ανθρώπων που ’χουνε τις σκέψεις τους δεμένες.
Μα εγώ δεν θέλω το τραγούδι,
μήτε να βλέπω μάτια που να κλαίνε.
Θέλω να μείνω μόνος με τη θάλασσα,
να στήσω αυτί στα τόσα της μηνύματα
και στο τραγούδι της
τ’ ατέλειωτο
και το μεγάλο.
Θέλω ν’ αφήσω πίσω τις στεριές,
τα βρώμικα νερά του λιμανιού
και τα καράβια
που σκουριάζουν αραγμένα.
Η σκέψη αδέσμευτη,
να φτερουγά στα πέλαγα
πιο μακρυά απ’ τους κόνδορες
και πιο ψηλά.
Κι αν τύχει και βρεθώ
σε άγνωστες στεριές,
μ’ ανθρώπους που δεν έχω ξαναδεί
με δίχως όνομα
ανάμεσά τους θέλω να περάσω.
Κι ύστερα πάλι,
ένα καράβι που θ’ αφήνει το λιμάνι,
μαντήλια
που δεν θα χτυπούν τον άνεμο για μένα,
μα τα καράβια
που σκουριάζουν αραγμένα
-όλα σε μια παράταξη-
θα χαιρετούν αυτόν που έφυγε,
πριν γνωριστεί
με τα στεκούμενα νερά.
