Σφοδρές αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα για την Αγ. Σοφία

Σφοδρές αντιδράσεις στη διεθνή κοινότητα έχει προκαλέσει η απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Τουρκίας να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία.

Εν τω μεταξύ εκτενή αναφορά στην απόφαση κάνει ο τουρκικός Τύπος περιγράφοντας μάλιστα και τον τρόπο λειτουργίας της από τις 24 Ιουλίου και έπειτα, οπότε αναμένεται να γίνει η πρώτη μουσουλμανική προσευχή εντός του ναού.

Σύμφωνα με τη Hurriyet, η Αγία Σοφία θα είναι ανοιχτή και για προσευχή αλλά και για τους τουρίστες που θέλουν να την επισκεφτούν. Επίσης, οι αγιογραφίες θα καλυφθούν με ειδική τεχνολογία και φωτισμό. Συγκεκριμένα, θα τοποθετηθούν ειδικές κουρτίνες οι οποίες θα ανοίγουν κατά τη διάρκεια της προσευχής, ενώ στο πάτωμα θα τοποθετηθούν χαλιά τα οποία θα φωτίζονται για να σκοτεινιάζει ο χώρος και να μην φαίνονται οι αγιογραφίες.

Η Yeni Safak έκανε λόγο για «ανάσταση» της Αγίας Σοφίας, ενώ η Turkiye αναφέρει στο πρωτοσέλιδό της: «Έληξε το βάσανο του τζαμιού της Αγίας Σοφίας. Έσπασαν οι αλυσίδες των 86 ετών». Τέλος, η Sabah σε σχετικό δημοσίευμα έχει τον τίτλο: «Έληξε η νοσταλγία για την Αγία Σοφία».

Στο διάγγελμά του το βράδυ της Παρασκευής, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε ότι «το τέμενος θα είναι ανοιχτό σε όλους τους μουσουλμάνους και τους χριστιανούς, σε όλους τους ξένους». Απαντώντας στα πυρά για την απόφαση, υπογράμμισε ότι αποτελεί «άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας», προσθέτοντας πως θα ερμηνεύσει κάθε κριτική ως επίθεση κατά της ανεξαρτησίας της Τουρκίας.

ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ 

Με τις αποφάσεις του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Τουρκίας και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που προβλέπουν τη μετατροπή του μουσείου της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο πρόεδρος της Τουρκίας «αψηφά εκ νέου την Ευρώπη», σχολίασε στον τίτλο του ρεπορτάζ της η γαλλική καθημερινή εφημερίδα Le Figaro.

Την 24η Νοεμβρίου 1934 ο Μουσταφά Κεμάλ, ο ιδρυτής της πολύ νεαρής Τουρκικής Δημοκρατίας, μετέτρεπε την πρώην βασιλική, ακόμη ισλαμικό τέμενος, σε μουσείο, όμως «86 χρόνια αργότερα, τη 10η Ιουλίου 2020, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έκανε το κόσμημα της Κωνσταντινούπολης μουσουλμανικό χώρο λατρείας, προς μέγιστη ικανοποίηση της πιο συντηρητικής θρησκευτικής μερίδας του εκλογικού του ακροατηρίου και των συμμάχων στην άκρα δεξιά» της Τουρκίας, σχολίασε στο δικό της ρεπορτάζ η εφημερίδα Le Monde.

Για τη βρετανική εφημερίδα The Times, η κίνηση που έκανε ο πρόεδρος της Τουρκίας, ενδυναμωμένος από την απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της χώρας, σηματοδοτεί «το τέλος του οράματος» του Μουσταφά Κεμάλ για τον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους. Οι Τάιμς χαρακτηρίζουν το διάγγελμα του αρχηγού του τουρκικού κράτους, λίγα λεπτά μετά το κάλεσμα στην απογευματινή προσευχή, μια από «τις πιο δραματικές στιγμές στην ιστορία των 1.500 ετών» του εμβληματικού βυζαντινού κτιρίου.

“Αγία Σοφία: Η Τουρκία μετατρέπει το εμβληματικό μουσείο της Κωνσταντινούπολης σε τζαμί”, είναι ο τίτλος δημοσιεύματος του BBC για την απόφαση που έλαβαν χθες οι αρχές της Τουρκίας να μετατραπεί σε τζαμί αυτό το Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Οι αλλαγές στην Αγία Σοφία είναι βαθειά συμβολικές. Ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού κράτους, ήταν αυτός που αποφάσισε ότι πρέπει να γίνει μουσείο. Ο πρόεδρος Ερντογάν –ο οποίος παρουσιάζει τον εαυτό του ως κατακτητή της σύγχρονης εποχής– κάνει τώρα άλλο ένα βήμα για να διαλύσει την κληρονομιά του κοσμικού χαρακτήρα του τουρκικού κράτους και να αλλάξει την Τουρκία σύμφωνα με το όραμά του. Ο Τούρκος ηγέτης δεν δίνει λόγο σε κανέναν για την αλλαγή.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετέτρεψε επισήμως το κορυφαίο αρχιτεκτονικό κόσμημα της Κωνσταντινούπολης, την Αγία Σοφία, από μουσείο σε τζαμί, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα The Guardian σε εκτενές της δημοσίευμα.

Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa) αναφέρεται επίσης στην τελευταία δημοσκόπηση, για να επισημάνει ότι ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου κατηγόρησε αυτόν τον μήνα τον Ερντογάν ότι “χρησιμοποιεί ως πολιτικό εργαλείο” το θέμα της Αγίας Σοφίας.

Το πρακτορείο Reuters αναφέρει ότι ανατρέποντας ένα από τα πιο συμβολικά βήματα του Ατατούρκ, το οποίο υπογράμμιζε τη δέσμευσή του στον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους, ο Ερντογάν ολοκληρώνει το δικό του σχέδιο για την επαναφορά του Ισλάμ σε κεντρική θέση στη δημόσια ζωή, επικαλούμενο τον Σονέρ Τσαγαπτάι, διευθυντή του Turkish Research Program στο Washington Institute for Near East Policy.

Ο Ερντογάν, νοσταλγός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που επιδιώκει σήμερα να συσπειρώσει την συντηρητική του βάση με φόντο την οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία του νέου κορονοϊού και το δύσκολο περιφερειακό πλαίσιο, είχε ταχθεί πολλές φορές υπέρ της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, μετέδωσε παράλληλα το AFP.

Επίσης η Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας καταδικάζει μετά βδελυγμίας την απόφαση της Τουρκίας για αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας και τη μετατροπή της σε τζαμί. Τη λύπη του για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης «να βάλει τέλος στην αποκλειστική χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείου» εξέφρασε το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, τονίζοντας την παγκόσμια ιστορική σημασία του μνημείου. Η κυβέρνηση της Γαλλίας κατέγραψε μετά «θλίψης» της τις αποφάσεις των τουρκικών αρχών για τη μετατροπή του μουσείου της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Την απογοήτευση των ΗΠΑ για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί εξέφρασε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορτέιγκους.

Εν τω μεταξύ γύρο τηλεφωνικών επικοινωνιών σε διεθνές επίπεδο ξεκινά -σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη- ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο των αντιδράσεων της χώρας μας για την απόφαση της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από την Κέρκυρα όπου περιοδεύει, επικοινώνησε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, στον οποίο εξέφρασε τη συμπαράσταση και την υποστήριξή του.