Oι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού στην ελληνική κοινωνία και στους επαγγελματίες της Υγείας (γιατρούς-νοσηλευτές) είναι ο στόχος της πολύ ενδιαφέρουσας έρευνας που υλοποιεί το Εργαστήριο Διεπιστημονικής Προσέγγισης για την βελτίωση της ποιότητας ζωής” του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (πρώην ΤΕΙ Κρήτης).
Πρόκειται για μια πολύ καλά σχεδιασμένη έρευνα που πραγματοποιείται με ανώνυμο ερωτηματολόγιο και που τα αποτέλεσμα της -που θα προκύψουν σε δύο περίπου εβδομάδες- θα μπορούν να αποτελέσουν ένα καλό οδηγό για τις αρχές σε ότι αφορά την κατανόηση αλλά και την αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Επικεφαλής της έρευνας είναι η Χανιώτισσα επίκουρος καθηγήτρια κλινικής ψυχολογίας και διευθύντρια του Εργαστηρίου , Αργυρούλα Καλαϊτζάκη.
«Πρόκειται επί της ουσίας για δύο έρευνες που αφορούν την κοινωνία γενικότερα η πρώτη και τους επαγγελματίες υγείας ειδικότερα η δεύτερη. Η ιδέα γεννήθηκε μέσα από την επικαιρότητα και τις συνθήκες που αντιμετωπίζουμε όλοι μας και άρχισαν να μας απασχολούν οι συνέπειες που έχει η πανδημία στους Έλληνες και ειδικά το μέτρο “Μένουμε Σπίτι” και ο κοινωνικός περιορισμός που έχει επιβληθεί. Θέλουμε να καταγράψουμε τις συνέπειες που έχουν όλα αυτά στην ποιότητα των σχέσεων, στην κοινωνική ζωή», εξηγεί μιλώντας στα “Χ.Ν.” η κ. Καλαιτζάκη.
Με βάση τη διεθνή εμπειρία οι συνέπειες αυτές είναι ως επί το πλείστον αρνητικές. «Προφανώς οι συνέπειες θα είναι περισσότερο αρνητικές – το έχει δείξει η διεθνή εμπειρία από ανάλογες επιδημίες όπως ο SARS- δηλαδή αναμένουμε να βρούμε άγχος, στεναχώρια, φόβο, απογοήτευση, αποθάρρυνση σε ότι αφορά τους πολίτες. Σε ότι αφορά τους επαγγελματίες υγείας αυτούς που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και έρχονται σε άμεση επαφή με τα κρούσματα και τους ασθενείς του κορωνοϊού και έχουν να αντιμετωπίσουν θέματα όπως η έλλειψη μέτρων προσωπικής προστασίας, η έλλειψη ΜΕΘ, εξαντλητικά ωράρια εργασίας, αναμένουμε να καταγράψουμε φόβους για μετάδοση της ασθένειας στην οικογένεια, στους συγγενείς, σε αγαπημένα πρόσωπα κα. Θέλουμε να μελετήσουμε τις συνέπειες στη ζωή των πολιτών και στο πως αντιδρούν αλλά και στους επαγγελματίες υγείας θέλουμε να μελετήσουμε τις συνέπειες της άσκησης του επαγγέλματος στη ζωή τους, αυτό που εμείς οι ψυχολόγοι ονομάζουμε “Δευτερογενές τραυματικό στρες”, δηλαδή κατά πόσο οι ίδιοι βιώνουν συμπτώματα “στρες” ως αποτέλεσμα της επαφής τους με τους ασθενείς τους. Επίσης μελετάμε και την “κόπωση της συμπόνιας” δηλαδή κατά πόσο έχουν κουραστεί μέσα από αυτήν την ενσυναίσθηση και τη διάθεση και το ενδιαφέρον να συνδράμουν τον συνάνθρωπο τους, να συμπονούν και να βοηθούν” τονίζει η διευθύντρια του εργαστηρίου.
Ενα άλλο ζήτημα που απασχολεί την έρευνα είναι οι θετικές συνέπειες στην ψυχική υγεία καθώς και από άλλες έρευνες έχει διαπιστωθεί πως “οι στρατηγικές αντιμετώπισης του “στρες” η στάση που υιοθετεί ένας άνθρωπος απέναντι στη ζωή του όταν την βλέπει με αισιοδοξία, ελπίδα όλα αυτά μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πως διαχειρίζονται τις δύσκολες καταστάσεις. Τα ερευνητικά στοιχεία μας έχουν δείξει ότι ο βαθμός ψυχικής ανθεκτικότητας παίζει πολύ μεγάλο ρόλο για αυτό και η ενίσχυση του μπορεί να θωρακίσει τους ανθρώπους αυτούς απέναντι στις επιζήμιες συνέπειες της πανδημίας. Αυτό που έχει μελετηθεί και έχει βρεθεί είναι ότι μετά από τέτοιες τραυματικές εμπειρίες και κρίσεις μπορούν οι άνθρωποι να έχουν μετατραυματική ανάπτυξη, να αλλάξει ο τρόπος που βιώνουν τον εαυτό του, τις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους και τη ζωή τους γενικότερα.
Και στις δύο αυτές έρευνες μελετάμε τις στρατηγικές του στρες, την ανθεκτικότητα των ανθρώπων και κατά πόσο έχουν επιτύχει αυτό που λέμε μετατραυματική ανάπτυξη. Από τα αποτελέσματα της έρευνας θα διαμορφώσουμε προτάσεις για την πολιτεία, τους ιθύνοντες , αυτούς που χαράζουν τις πολιτικές υγείας ώστε οι προτάσεις να γίνουν παρεμβάσεις που θα βοηθήσουν τους ανθρώπους.
Παρεμβάσεις που θα είναι βασισμένες σε έγκυρα ερευνητικά αποτελέσματα» επισημαίνει η κ. Καλαϊτζάκη.
Πώς θα συμμετέχετε στην έρευνα
Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο και οι απαντήσεις που θα δώσετε εμπιστευτικές. Αν είστε επαγγελματίας υγείας συμπληρώστε αυτό το ερωτηματολόγιο: https://forms.gle/RFK2WzEJip1EPPnZ8
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, συμπληρώστε το ακόλουθο ερωτηματολόγιο: https://forms.gle/C6iBtxtpMS2xeQaR7
