Η φωτιά ως μέσο επικοινωνίας

Την ευκαιρία να γνωρίσουν τα πολλαπλά πρόσωπα της φωτιάς στον αρχαίο κόσμο, ως μέσο επικοινωνίας, μέσο δημιουργίας χρηστικών αντικειμένων και στοιχείο ταφικών τελετουργιών, έχουν μαθητές Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων μέσα από θεματικές ξεναγήσεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων.
H  πρωτοβουλία που έχει ως τίτλο “Παντέχνου πυρός σέλας. Λαμπερές ιστορίες φωτιάς”, είναι ενταγμένη στο πλαίσιο της πανελλήνιας εκστρατείας “Περιβάλλον και Πολιτισμός 2016” και διοργανώνεται από τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία όλης της χώρας.
Ειδικότερα όπως εξήγησαν οι αρχαιολόγοι της Εφορίας Αρχαιοτήτων Χανίων Αγγελική Τσίγκου και Ευθυμία Κατάκη που έχουν την ευθύνη των ξεναγήσεων, τα παιδιά – επισκέπτες ενημερώνονται για τη χρήση της φωτιάς στον δημόσιο βίο, μέσα από την παρουσίαση αντικειμένων που χρησιμοποιούνταν σε ταφικά έθιμα – καύση νεκρών, αλλά και στις τέχνες και πιο συγκεκριμένα στην υαλουργία.
«Η καύση των νεκρών συναντάται στην Κρήτη ως τρόπος ταφής στη γεωμετρική περίοδο. Στο πλαίσιο αυτό δείχνουμε στα παιδιά ευρήματα από τέτοιους τάφους  από το Γαβαλομούρι, τις Βούβες, τον Αστρικα, το Μόδι και τους λέμε πώς γινόταν η ταφική πυρά και πώς αυτή περιγράφεται στην Ιλιάδα του Ομήρου από τις ταφές του Πατρόκλου, του Εκτορα, του Αχιλλέα κ.λπ. Στο Νομό Χανίων βέβαια έχουμε δευτερογενή ευρήματα, δηλαδή, τα υπολείμματα της καύσης του νεκρού μέσα σε αγγεία που στη συνέχεια έμπαιναν σε τάφους», σημείωσαν οι δύο αρχαιολόγοι και πρόσθεσαν ότι στη συνέχεια τα παιδιά ξεναγούνται στις προθήκες με τα γυάλινα αγγεία όπου ενημερώνονται για τα γυάλινα αντικείμενα που εκτιμάται ότι κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά στη Μεσοποταμία την 4η-3η χιλιετία π.Χ.
«Αμέσως μετά, μαθαίνουν και βλέπουν παραδείγματα αντικειμένων κατασκευασμένων με την τεχνική του πυρήνα, που είναι από τα αρχαϊκά χρόνια τον 6ο αιώνα π.Χ. και την τεχνική του φυσητού γυαλιού που είναι από τα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ. και η οποία χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα. Τέλος μιλάμε για τη χρήση του γυαλιού που είναι ευρύτερα διαδεδομένη στα ρωμαϊκά χρόνια και η οποία συναντάται σε είδη οικιακής χρήσης, τάφους και ιερά», ανέφεραν οι κυρίες Τσίγκου και Κατάκη.
Η θεματική ξενάγηση των παιδιών ολοκληρώνεται με την προβολή διαφανιών με θέμα τις αρχαίες φρυκτωρίες, δηλαδή τους οχυρωματικούς πύργους που πέρα από αμυντικό χαρακτήρα χρησιμοποιούνταν για τη μετάδοση φωτεινών μηνυμάτων-σημάτων με φωτιά: «Στο κομμάτι αυτό τα παιδιά βλέπουν τις διάφορες τεχνικές από την πιο απλή με τους αναμμένους πυρσούς μέχρι τον οπτικό τηλέγραφο, τον υδραυλικό τηλέγραφο, ενώ στο τέλος βλέπουν παραδείγματα φρυκτωριών από τον ελλαδικό χώρο και τον Νομό Χανίων και ειδικότερα από τις επαρχίες Κυδωνίας (Φουρνές – Μεσκλά -Ζούρβα) και Σελίνου (Βληθιάς – Αζογυρές – Ανύδροι και Σπανιάκος) που έχουμε ευρήματα. Επίσης, τα παιδιά βλέπουν τον κυκλικό πύργο της Φαλάσσερνας που χρησιμοποιούνταν γι’ αυτό τον σκοπό».
Ολοκληρώνοντας τις ξεναγήσεις οι μαθητές λαμβάνουν ένα ειδικό έντυπο που έχει εκδώσει το Υπουργείο Πολιτισμού, ενώ παράλληλα καταγράφουν τις εντυπώσεις τους και φτιάχνουν ζωγραφιές βασισμένες στην περιήγησή τους στο Μουσείο.
Να σημειώσουμε τέλος ότι οι ξεναγήσεις ολοκληρώνονται σήμερα Παρασκευή, ενώ όσα σχολεία ενδιαφέρονται να συμμετέχουν μπορούν να πάρουν πληροφορίες και να δηλώσουν συμμετοχή στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, τηλ.: 2821044418/94487. Η είσοδος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων για όσους συμμετέχουν στις δράσεις είναι ελεύθερη.