Η οικονομική παγκοσμιοποίηση έχει καταφέρει κάτι που δεν κατάφερε ποτέ κανείς άλλος: Την απομυθοποίηση οραμάτων, προταγμάτων. Τα πάλαι ποτέ μεγάλα λόγια περί της ελεύθερης μετακίνησης ανθρώπων και εμπορευμάτων, δεν περιελάμβαναν μια ουσιαστική παράμετρο: τη λέξη χρήμα.
Ναι, είναι σημαντικό να μπορείς με μια απλή ταυτότητα -χωρίς διαβατήριο- να ταξιδεύεις π.χ. στην Ευρώπη. Είναι εξίσου σημαντικό να έχεις τη δυνατότητα συναλλαγών με το ίδιο νόμισμα. Δηλαδή να μην τρέχεις για συνάλλαγμα όταν βρίσκεται στο εξωτερικό. Τι, εξάλλου, πιο όμορφο από το να αισθάνεσαι ότι σου ανήκει όλη η Ευρώπη και -γιατί όχι;- όλη η γη. Στο κάτω – κάτω η ξενοφοβία αντιμετωπίζεται με τη γνωριμία με άλλους πολιτισμούς. Η πνευματική ελευθερία έρχεται όχι μόνο με τα βιβλία, αλλά και με τα ταξίδια.
Καλά όλα αυτά. Μόνο που για να τα απολαύσει κανείς πρέπει να έχει και την οικονομική δυνατότητα. Πόσοι πια στην Ελλάδα της κρίσης έχουν αυτή τη δυνατότητα; Γιατί η ελευθερία των ταξιδιών και των μετακινήσεων να αποτελεί προνόμιο ολοένα και λιγότερων ανθρώπων;
Και οι πολλοί να αγχώνονται για την επιβίωση; Κι όμως η οικονομική πολιτική που ακολουθείται μέσα στην Ευρώπη οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, στην απαξίωση της ίδιας της Ενωμένης Ευρώπης. Στην Ελλάδα, η απογοήτευση ολοένα και περισσότερων ανθρώπων είναι εμφανής καθώς η κοινωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτοφανή μέτρα… φτώχειας που ξεκίνησαν με την έναρξη των μνημονίων. Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα, «δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα», που έλεγε κι ο ποιητής Κώστας Βάρναλης.
Μόνο που το θάμα αργεί κι αυτό… όσο επικρατούν στην Ευρώπη πολιτικές που δεν έχουν καμία σχέση με την Ευρώπη του διαφωτισμού και του Γκαίτε.