Απάντηση στο ερώτημα αν οι όροι παραχώρησης των κτηρίων στον λόφο Καστέλι στο Πολυτεχνείο βάζουν “φρένο” ως προς τη χρήση και την αξιοποίησή τους για μη εκπαιδευτικούς – ερευνητικούς σκοπούς, έρχεται να δώσει μια από τις πρώτες εισηγήσεις για την αξιοποίηση περιουσίας του Ιδρύματος.
Eισήγηση που είχε κατατεθεί από την Εταιρεία Διαχείρισης και Αξιοποίησης Περιουσίας του Πολυτεχνείου Κρήτης προς τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος, η οποία κατέγραφε αναλυτικά την περιουσιακή κατάσταση του Ιδρύματος και συγχρόνως επιχειρούσε να ανιχνεύσει τις δυνατότητες δημιουργίας Τεχνολογικού Πάρκου στο Πολυτεχνείο.
Πρόκειται για μια εισήγηση που είχε παρουσιάσει το 1993 ως διευθύνων σύμβουλος της νεοσύστατης τότε Εταιρείας και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Πολυτεχνείου (ως πρόεδρος εκείνη την εποχή του ΤΕΕ-ΤΔΚ), ο τέως νομάρχης και δήμαρχος Χανίων, Γιώργος Κατσανεβάκης.
Μια εισήγηση η οποία στόχευε, μεταξύ άλλων, στην κατοχύρωση της δυνατότητας δημιουργίας Τεχνολογικού Πάρκου στο Πολυτεχνείο, κάτι που αποτελούσε άλλωστε και ιδρυτική στόχευση της Εταιρείας, όπως μαρτυρά το πλήρες όνομά της στο σχετικό ΦΕΚ ίδρυσης (20-1-1993) που είναι “Εταιρεία Διαχείρισης και Αξιοποίησης της Περιουσίας και Τεχνολογικού Πάρκου του Πολυτεχνείου Κρήτης”.
Η εισήγηση είχε γίνει ομόφωνα αποδεκτή τόσο από το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Αξιοποίησης Περιουσίας του Π.Κ. όσο και από τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος.
Και μπορεί το Τεχνολογικό Πάρκο να μην προχώρησε – κάτι που θα βοηθούσε σημαντικά στην πρόοδο του νέου τότε Πολυτεχνείου, αναδεικνύοντάς το σε διεθνή πόλο έρευνας και καινοτομίας – ωστόσο, μια σημαντική πτυχή εκείνης της εισήγησης ήταν ότι παρουσίαζε μια πλήρη καταγραφή της περιουσίας του Ιδρύματος.
ΜΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΙΜΟΣ
Ο ΛΟΦΟΣ ΚΑΣΤΕΛΙ
Μια καταγραφή που, εκ του ιδρυτικού της νόμου, ήταν υποχρεωμένη να κάνει η νεοσύστατη Εταιρεία Αξιοποίησης Περιουσίας και η οποία βασίζονταν σε μια θεμελιώδη διάκριση: στα μη μεταβιβάσιμα ακίνητα (στα οποία περιλαμβάνονταν τα κτήρια του λόφου Καστέλι, η Γαλλική Σχολή και η περιοχή που εκτείνεται σήμερα το Πολυτεχνείο στο Ακρωτήρι) και τα μεταβιβάσιμα (δηλαδή ακίνητα που είχαν προέλθει από δωρεές ιδιωτών, όπως τα ακίνητα του Αριστείδη Μπακλατζή επί της οδού Σφακιανάκη, το 25% του κτηριακού συγκροτήματος Ανιτσάκη, η δωρεά του καθηγητή Φυτράκη στην Κίσσαμο κ.ά.).
Το ερώτημα βεβαίως που γεννάται είναι για ποιον λόγο στην ιστορική αυτή εισήγηση που έγινε προς τη Διοικούσα Επιτροπή να τεθεί μια τέτοια διάκριση. Η απάντηση είναι απλή: Η κατηγοριοποίηση σε μεταβιβάσιμα και μη μεταβιβάσιμα επιβάλλονταν από τους περιορισμούς που έθεταν οι όροι παραχώρησης των ακινήτων.
Όροι που όπως αποκάλυψαν, παρουσιάζοντας επίσημα έγγραφα, σε δημοσίευμά τους τα “Χ.ν.” το περασμένο Σάββατο, προέβλεπαν για την περίπτωση των παλιών φυλακών, στρατώνων και πρώην 5ης Μεραρχίας στον λόφο Καστέλι, την αξιοποίησή τους αποκλειστικά για ανάγκες του Πολυτεχνείου, «απαγορευμένης οποιασδήποτε άλλης αλλαγής της συμφωνηθείσης χρήσεως».
Αυτό σημαίνει, πως στην κατηγορία των μη μεταβιβάσιμων θα μπορούσε κάλλιστα να συμπεριληφθούν ακόμα και δωρεές ιδιωτών αν στους όρους της προσφοράς τους προς το Ίδρυμα προβλέπονταν πως θα έπρεπε να αξιοποιηθούν για εκπαιδευτικό σκοπό κ.λπ.
Συγχρόνως, ο όρος “μη μεταβιβάσιμα” δήλωνε πως τα συγκεκριμένα ακίνητα δεν θα μπορούσε να αλλάξουν χρήση πέραν εκείνης που αποτελεί βασική αποστολή του ιδρύματος, δηλαδή η εκπαίδευση και η έρευνα.
Το ερώτημα βεβαίως που προκύπτει, αναλογιζόμενος κανείς την ιστορική εκείνη εισήγηση που λειτούργησε ως “οδικός χάρτης” για την καταγραφή και διαχείριση της περιουσίας του Πολυτεχνείου, είναι τι μεσολάβησε από το 1993 κι ενώ η Διοικούσα Επιτροπή του Πολυτεχνείου Κρήτης εκείνη την εποχή αναγνώριζε ως μη μεταβιβάσιμα τα ακίνητα στον λόφο Καστέλι, η προηγούμενη και σημερινή Σύγκλητος τα χαρακτηρίζει μεταβιβάσιμα.
Κι ακόμα μπαίνει το ερώτημα: Πώς γίνεται άραγε το πρώτο Δ.Σ. της Εταιρείας Αξιοποίησης Περιουσίας του Πολυτεχνείου Κρήτης να “βλέπει” περιορισμούς ως προς τη χρήση των επίμαχων ακινήτων και τα σημερινά Δ.Σ. να μην τους εντοπίζουν, επιμένοντας στην εκχώρησή τους στην ιδιωτική εταιρεία “Belvedere” η οποία στοχεύει στη δημιουργία ξενοδοχείου;
Απόντος του Γιώργου Ουντράκη, ο Π. Περάκης στο 18ο podcast “Στα Πρόθυρα” βλέπει την πόλη να φορά… αντιανεμικό απέναντι στον “άνεμο ανάπτυξης” που λένε πως φυσά στον Λόφο Καστέλι.
Τον τελευταίο καιρό διαβάζουμε μετά περισσής σοβαρότητας τα δημοσιεύματα που αφορούν στο κτήριο της πρώην 5ης Μεραρχίας αλλά πραγματικά εγώ προσωπικά ΔΕΝ μπορώ να καταλάβω ποια η βαρύτητα του καθ’ ενός εγγράφου από τα πολλά που έχουν εμφανιστεί και από τις δύο πλευρές. Θα θεωρούσε κάποιος ειδικός επί των θεμάτων αυτών, ότι το έγγραφο της αρχικής παραχώρησης – πώλησης του, με τον όρο της ΜΗ άλλης χρήσης εκτός της ιδιόχρησης, θα δέσμευε το Π.Κ. Αλλά αυτό ΔΕΝ συνέβη επειδή άλλο έγγραφο αναιρούσε το πρώτο; Μήπως το πρώτο είχε ημερομηνία “λήξης” ισχύος για κάποιο λόγο που ΔΕΝ γνωρίζουμε οπότε το δεύτερο που παρουσίασε το Π.Κ. συντάχθηκε μετά τη λήξη του πρώτου; Μου φαίνεται απίστευτο ότι η, κατά τη γνώμη καταχρηστική, απόφαση για εκμίσθωση εκ των οργάνων του Π.Κ. λήφθηκε ΧΩΡΙΣ να υπάρχει νομική βάση; Για να ξεκαθαρίσει λοιπόν η κατάσταση θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου πάντα, να γίνει ένας γενικός απολογισμός των εγγράφων και τίτλων κατά χρονολογική σειρά, να ελεγχθούν ΕΞΟΝΥΧΙΣΤΙΚΑ, έτσι ώστε αποφανθούν ανεπιρέαστα οι αρμόδιες αρχές για το ποιος έχει δίκιο και να πράξουν αναλόγως, καταλογίζοντας ευθύνες όπου απαιτείται όσο “ψηλά” και αν φτάσουν αυτές. Επειδή μάλλον θα υπάρχουν και τέτοιες. Μήπως υπήρχαν και “αφανή” συμφέροντα;
Τον τελευταίο καιρό διαβάζουμε μετά περισσής σοβαρότητας τα δημοσιεύματα που αφορούν στο κτήριο της πρώην 5ης Μεραρχίας αλλά πραγματικά εγώ προσωπικά ΔΕΝ μπορώ να καταλάβω ποια η βαρύτητα του καθ’ ενός εγγράφου από τα πολλά που έχουν εμφανιστεί και από τις δύο πλευρές. Θα θεωρούσε κάποιος ειδικός επί των θεμάτων αυτών, ότι το έγγραφο της αρχικής παραχώρησης – πώλησης του, με τον όρο της ΜΗ άλλης χρήσης εκτός της ιδιόχρησης, θα δέσμευε το Π.Κ. Αλλά αυτό ΔΕΝ συνέβη επειδή άλλο έγγραφο αναιρούσε το πρώτο; Μήπως το πρώτο είχε ημερομηνία “λήξης” ισχύος για κάποιο λόγο που ΔΕΝ γνωρίζουμε οπότε το δεύτερο που παρουσίασε το Π.Κ. συντάχθηκε μετά τη λήξη του πρώτου; Μου φαίνεται απίστευτο ότι η, κατά τη γνώμη καταχρηστική, απόφαση για εκμίσθωση εκ των οργάνων του Π.Κ. λήφθηκε ΧΩΡΙΣ να υπάρχει νομική βάση; Για να ξεκαθαρίσει λοιπόν η κατάσταση θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου πάντα, να γίνει ένας γενικός απολογισμός των εγγράφων και τίτλων κατά χρονολογική σειρά, να ελεγχθούν ΕΞΟΝΥΧΙΣΤΙΚΑ, έτσι ώστε να αποφανθούν ανεπιρέαστα οι αρμόδιες αρχές για το ποιος έχει δίκιο και να πράξουν αναλόγως, καταλογίζοντας ευθύνες όπου απαιτείται όσο “ψηλά” και αν φτάσουν αυτές. Επειδή μάλλον θα υπάρχουν και τέτοιες. Μήπως υπήρχαν και “αφανή” συμφέροντα;