Κοντά στα χωριά του Αποκορώνου Στύλο και Πρόβαρμα υπάρχει ένα όμορο και ήσυχο χωριό, ο Σαμωνάς. Κάποιοι γνωστοί μου βρέθηκαν σε μέρα ανοιξιάτικη στα μέρη αυτά και μπήκαν να προσευχηθούν σε ένα όμορφο κι εντυπωσιακό ξωκκλήσι. Με έκπληξη είδαν και με ευλάβεια προσκύνησαν μια μεγάλη και φροντισμένη εικόνα, με το όνομα Αγιος Σαμωνάς. Πολλά ερωτηματικά γεννήθηκαν μέσα τους, το πρώτο δεν γνώριζαν ότι υπάρχει Αγιος στην Εκκλησία μας ονόματι Σαμωνάς και αν εξ αυτού πήρε το όνομα το χωριό.
Ενας απ’ αυτούς, γνωστότατος και πολυγραφότατος δάσκαλος, απευθύνθηκε σε μένα και με ρώτησε για τα δύο παραπάνω. Για το πρώτο, του είπα ότι υπάρχει Αγιος με το όνομα Σαμωνάς και εορτάζει μαζί με τους συμμάρτυρές του Γουρία και Αβιβον και μάλιστα στις 15 Νοεμβρίου. Για το δεύτερο δεν γνωρίζω. Να σημειώσω, ωστόσο, ότι ο Αγιος Σαμωνάς εμαρτύρησε μαζί με τον Γουρία, το 288 μ.Χ., όπως θα δούμε παρακάτω.
Το μαρτύριο των τριών αυτών μαρτύρων το άντλησα από τον Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, που το παραθέτω ως έχει:
«Από τους Αγίους τούτους μάρτυρας ο μεν Σαμωνάς και Γουρίας εμαρτύρησαν κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού και του δουκός Αντωνίνου εν έτει 288, διαβληθέντες δηλαδή ότι πείθουσι τους ανθρώπους να μη θυσιάζωσιν εις τα είδωλα, ευθύς εκρεμάσθησαν και οι δύο από την μίαν χείρα, κάτωθεν δε ετραβώντο οι πόδες των από βάρη τινών σωμάτων και ούτως έμειναν κρεμάμενοι από την τρίτην ώραν έως την έκτην. Επειτα καταβιβασθέντες ερρίφθησαν δεδεμένοι εις μίαν σκοτεινήν φυλακήν και οι πόδες αυτών εσφίγχθησαν. Εις το τιμωρητικόν ξύλον, εκεί δε διέμειναν στεναχωρημένοι και κακοπαθούντες από την πείναν, τέσσαρας ολοκλήρους μήνας.
Mετά ταύτα, ο μεν Άγιος Σαμωνάς, εκρεμάσθη κατακέφαλα από τον ένα πόδα, από την δευτέραν ώραν έως την πέμπτην όθεν εκβήκε το γόνατόν του από τον τόπον του, ο δε Αγιος Γουρίας έμεινεν εις την φυλακήν ως αν ημιθανής. Tην δε ερχομένην ημέραν απεκεφαλίσθησαν και οι δύο. Άβιβος δε ο διάκονος διαβληθείς κατά τους χρόνους Λικινίου του τυράννου εν έτει 316, ότι εδίδασκε τους Ελληνας την εις Xριστόν πίστιν, πρώτον μεν εκρεμάσθη, έπειτα δε εδάρη, απολυθείς δε ύστερον, ερωτάται, εάν αρνήται τον Xριστόν, και μη πεισθείς εις την προσταγήν του τυράννου, παρεδόθη εις το πυρ έχων εις το στόμα του εν λωρίον ως αν χαλινόν, και ούτως ετελείωσε το μαρτύριόν του. Όθεν έλαβον και οι τρεις παρά Kυρίου τους στεφάνους της νίκης».
Απολυτίκιον
Τριάδος ισάριθμοι της Υπερθέου σαφώς,
Γουρίας και Άβιβος, και Σαμωνάς
ο κλεινός, ενθέως υπάρχοντες,
ταύτην τοις ασεβέσιν, ωμολόγησαν άμα
άθλων την τρικυμίαν, ευλαβώς διελθόντες.
Και νυν ημάς κυβερνώσιν,
όρμον προς άκλυστον.
Κοντάκιον
Εξ ύψους σοφοί, την χάριν κομισάμενοι, των εν πειρασμοίς, προΐστασθε πανεύφημοι.
Διό κόρην Άγιοι θανάτου πικρού ελυτρώσατε. Υμείς όντως υπάρχετε, Εδέσσης η δόξα, και του κόσμου χαρά.
Μεγαλυνάριον
Τρίπλοκος χορεία αθλητική,
Άβιβος ο θείος, και Γουρίας και Σαμωνάς,
ώφθησαν τω κόσμω, ομολογίας χάριν,
και πειρασμών την λύσιν ημίν βραβεύουσιν.
*θεολόγος – τ. λυκειάρχης
Ο αρχαίος Έλληνας ήρωας με αυτό το όνομα ‘Σαμων’ ή Σάμωνας γιος του θεού Ερμή και της νύμφης Ρήνης θεωρείται ιδρυτής της Σαμοθράκης, της οποίας το όνομα προέρχεται από τον ήρωα, γενάρχη της.
Η δική μου διερεύνηση συνεχίζεται κι αν βρω κάτι θα το δείτε στην ιστοσελίδα μου http://www.names-n-gifts.com κάτω από το σχετικό όνομα. Αν βρείτε εσείς κατι, παρακαλώ ενημερώστε με.