Η χθεσινή επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου ήταν η αφορμή για το σημερινό αφιέρωμα των “διαδρομών”, στο οποίο ασχολούμαστε με μία διαφορετική προέκταση του καθεστώτος της 21ης Απριλίου στα αθλητικά δρώμενα του τόπου. Τότε που ουσιαστικά διέλυσε πέντε από τις πιο ιστορικές ομάδες της πόλης μας.
Να θυμίσουμε όμως πρώτα την παρουσία των χανιώτικων ομάδων 50 χρόνια πριν.
Την περίοδο 1966-67 η ΑΕ Χανίων -μετέπειτα ΑΟΧ- που είχε δημιουργηθεί δύο καλοκαίρια πριν πάνω στο καταστατικό της Ατλαντίδας, δεν κατάφερε να παραμείνει στη Β’ Εθνική τερματίζοντας στην 13η θέση του Α’ ομίλου. Βελτιώθηκε αισθητά βέβαια αλλά η σωτηρία ήρθε ξανά… εκτός γηπέδων και το γεγονός ότι εκπροσωπούσε ολόκληρο Νομό έπαιξε τον ρόλο του. Αντίθετα υποβιβάστηκαν ομάδες που τερμάτισαν ψηλότερα όπως οι Εργοτέλης και Παναιγιάλειος.
Στη πρώτη μορφή της Γ’ Εθνικής ή Ερασιτεχνικής Β’ Εθνικής όπως την έλεγαν ο Τάλως εγκατέλειψε άδοξα το πρωτάθλημα ολοκληρώνοντας έτσι μία τριετή περιπλάνηση του στις εθνικές κατηγορίες (1 χρονιά στη Β’ και 2 στη Γ’). Λέμε άδοξα διότι με 5 μηδενισμούς δεν ολοκλήρωσε τους αγώνες του στον Α’ υποόμιλο του 2ου ομίλου. Πάντως πρόλαβε να πετύχει 3 νίκες έστω και αν η μία ήταν και αυτή με μηδενισμό (2-0 τον ΠΟΑ σε ένα αγώνα που διακόπηκε εις βάρος του ηρακλειώτικου συλλόγου).
Τέλος, στο τοπικό δύο εβδομάδες πριν ξεσπάσει το πραξικόπημα, ένα γκολ του Θοδ. Κατινάρη στο ντέρμπι κορυφής Μινώταυρου – Ιωνίας έκρινε τον τίτλο της Α’ κατηγορίας υπέρ του συλλόγου των Μουρνιών και εις βάρος της πρώην ομάδας του! Σε ένα άλλο καθοριστικό παιχνίδι Παγχανιακός και Απόλλων έφεραν λευκή ισοπαλία και καθώς στον α’ γύρο η νεοφώτιστη ομάδα του Αγ. Ιωάννη είχε επικρατήσει με το σαρωτικό 6-1, απέκτησε προβάδισμα για την παραμονή. Πάντως αμέσως μετά την επανέναρξη της αγωνιστικής δραστηριότητας 20 μέρες μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, οι δύο ομάδες που ισοβάθμισαν στην 5η θέση έπαιξαν αγώνα κατάταξης. Στις 10 Μαΐου λοιπόν ο Απόλλωνας νίκησε 1-0 τον Παγχανιακό και παρέμεινε στην Α’ στέλνοντας τον αντίπαλο του στην Β’. Δύσκολα θα βρούμε στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου πιο άτυχο θριαμβευτή σε αγώνα μπαράζ αφού τελικά αυτή η νίκη ήταν και η καταστροφή του…
Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΑΛΛΑ…
Την επόμενη σεζόν η χούντα είχε ήδη αντιληφθεί τη δύναμη του ποδοσφαίρου όπως πολύ συχνά πράττουν ολοκληρωτικά καθεστώτα. Από τη φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι που θριάμβευσε στα δύο προπολεμικά Μουντιάλ μέχρι το καθεστώς Βιντέλα που χρησιμοποίησε το Μουντιάλ του 1978 με ανάλογο τρόπο. Ξεκίνησαν λοιπόν τόσο στα Χανιά αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα προσπάθειες για τη διάλυση συλλόγων ώστε να ενισχυθεί μία ομάδα που να τραβάει το ενδιαφέρον του κόσμου κατά το “άρτος και θεάματα”. Με πρωτεργάτη τον περιβόητο γ.γ. Αθλητισμού Κωνσταντίνο Ασλανίδη, αντισυνταγματάρχη του Πεζικού! Λίγο πριν την έναρξη των διοργανώσεων οι ομάδες της ΕΠΣΧ προετοιμάζονται κανονικά και μάλιστα σχεδόν όλοι οι σύλλογοι θα δώσουν φιλικά με την ΑΕΧ: ο Απόλλωνας έχασε με 5-2 (27/8), η Ιωνία με 7-1 (3/9), ο Ικαρος με 3-1 (10/9) και ο Αστέρας Χ. με 7-1 (17/9).
“ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ” ΓΙΑ ΤΑ 5 ΑΠΟ ΤΑ 6 ΣΩΜΑΤΕΙΑ
Την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 1967 η ΑΕΧ αγωνίζεται στην Καλαμάτα και ήδη μετράει δύο ήττες, τις ισάριθμες πρώτες αγωνιστικές της Β’ Εθνικής: 0-1 στη Ρόδο από τον Διαγόρα και 1-4 εντός από την Χαλκίδα.
Την ίδια μέρα έχει προγραμματιστεί η πρεμιέρα της Α’ κατηγορίας και μάλιστα τα ζευγάρια της 1ης αγωνιστικής ήταν: Ιωνία – Ικαρος, Τάλως – Αστέρας Χαλ. και Απόλλων – Μινώταυρος.
Την παραμονή στο φύλλο της “Εθνικής Φωνής” -ήταν η μοναδική εφημερίδα μετά το κλείσιμο από τη χούντα “Παρατηρητή” και “Κήρυκα”- κάτω από τον… ουδέτερο τίτλο Ενωσις Ποδοσφαιρικών Σωματείων Χανίων διαβάζουμε το παρακάτω έγγραφο που αναφέρει:
«Η ΕΠΣ Χανίων, με ιδιαιτέραν χαράν επληροφορήθη την ιστορικήν, διά το ποδόσφαιρον των Χανίων, απόφασιν του Σωματείου “Ιωνία” περί συγχωνεύσεως της εις την Αθλητικήν Ενωσιν Χανίων. Η ενέργεια ταύτη της “Ιωνίας” πρέπει να γίνει παράδειγμα προς μίμησιν και των υπολοίπων Σωματείων της πόλεως εις τρόπον ώστε να δημιουργηθεί μία και μόνη ομάς στα Χανιά. Η ομάς ταύτη, προετοιμαζόμενη καταλλήλως υπό υπεύθυνον τεχνικήν καθοδήγησιν τόσο του επαγγελματικού της τμήματος όσον και του ερασιτεχνικού (εφεδρικοί, εσωτερικό πρωτάθλημα, τσικό), θ’ αποκτήσει ιδικάς της ρίζας και ασφαλώς θα προοδεύση και θ’ αποκτήση την ισχύν οίαν επιθυμούν οι φίλαθλοι των Χανίων. Κατόπιν τούτου αναβάλλονται οι προγραμματισμένοι αγώνες Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος Α’ κατηγορίας της ΕΠΣ Χανίων της Κυριακής 22ας τρέχοντος…».
Μία μέρα μετά (22-10-68) υπάρχει στην α’ σελίδα της “Εθνικής Φωνής” κάτω από τον τίτλο “Συνεχωνεύθησαν εις την ΑΕΧ και άλλα τέσσαρα ποδοσφ. Σωματεία” το παρακάτω δημοσίευμα:
«Εν τω πλαισίω της προσπάθειας διά την δημιουργίαν ισχυράς Ποδοσφαιρικής Ομάδας εκπροσωπούσης την πόλιν μας, εγένοντο προσπάθειαι συγχωνεύσεως εις την ΑΕΧ διαφόρων άλλων ομάδων των Χανίων […] Μετ’ ιδιαιτέρας ευχαριστήσεως η ΕΠΣ Χανίων, ανακοινοί προς το φίλαθλον κοινόν Χανίων, ότι η συγκροτηθείσα σύσκεψις των αντιπροσώπων των Σωματείων Α’ Κατηγορίας της πόλεως των Χανίων, κατέληξε εις την από καιρού αναμενομένην απόφασιν.
Αποφασίσθη όπως τα Σωματεία ΙΩΝΙΑ – ΤΑΛΩΣ – ΑΣΤΗΡ -ΙΚΑΡΟΣ – ΑΠΟΛΛΩΝ συγχωνευθούν με την Αθλητικήν Ενωσην Χανίων εις τρόπον ώστε να υπάρχη εν Σωματείον στα Χανιά… Οι κ.κ. εκπρόσωποι των ως άνω Σωματείων εξουσιοδότησαν την ΕΠΣΧ προς περαιτέρω εξακρίβωσιν της απαιτούμενης διαδικασίας διά την άμεσον πραγματοποίησην της ως άνω αποφάσεως».
ΜΙΑ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΑΠΟ ΠΑΓΧΑΝΙΑΚΟ & ΕΛΠΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΣΛΑΝΙΔΗ
Η διάλυση και των 5 σωματείων είναι γεγονός, κάποιοι παίκτες οδηγούνται στην ΑΕΧ ενώ η μεγάλη πλειοψηφία θα παραμείνει ανενεργή. Ποιος γλύτωσε; Μα ο Παγχανιακός καθώς ήταν από τις ελάχιστες περιπτώσεις στην παγκόσμια ιστορία του ποδοσφαίρου που ένας υποβιβασμός απεδείχθη τόσο… σωτήριος!
Γλύτωσε βέβαια και το 6ο σωματείο της Α’ κατηγορίας, ο Μινώταυρος επειδή η έδρα του ήταν εκτός πόλης. Μάλιστα ήρθαν έτσι οι εξελίξεις που ο σύλλογος των Μουρνιών κατέκτησε και δεύτερο συνεχές πρωτάθλημα χωρίς να δώσει αυτή τη φορά ούτε ένα παιχνίδι!
Η απόφαση αυτή προκάλεσε αίσθηση και δημιούργησε αντιδράσεις τόσο στον Παγχανιακό όσο και στην Ελπίδα (μετονομασία του Κρητικού) που έκαναν εγγράφως παράπονα στην ΕΠΣΧ στα τέλη Δεκεμβρίου.
Στο φύλλο της 10ης Φεβρουαρίου 1968 στα “Χανιώτικα Νέα” που είχαν κυκλοφορήσεις μόλις δύο μήνες πριν, υπάρχει ανακοίνωση κάτω από τον τίτλο “Μία διευκρίνησις της ΕΠΣ Χανίων” στην οποία ουσιαστικά επισυνάπτεται η παρακάτω απάντηση του γ.γ. Αθλητισμού Κ. Ασλανίδη στον Ο.Φ. Παγχανιακό με Αριθμ. Πρωτ. 309 από τις 24 Ιανουαρίου 1968 για το πρωτάθλημα ερασιτεχνών δηλαδή την Α’ κατηγορία όπου αναφέρει:
«Επί υμετέρας και του σωματείου “Ελπίς” διαμαρτυρίας από 30.12.67, γνωρίζομεν ότι:
1. Διά της υπ’ αριθμ. 11953 από 4.10.67 διαταγής ημών καθωρίσθησαν τα μετέχοντα εις την Α’ Κατηγορίαν Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος της Ενώσεως Χανίων εξ σωματεία.
2. Τα πέντε των εν λόγω σωματείων, ηνώθησαν προς την Αθλητικήν Ενωσιν Χανίων ήτις μετέχει εις το Εθνικόν Πρωτάθλημα Β’ κατηγορίας, παραμείναντος εις την Α’ Ερασιτεχνικήν μόνον του σωματείου “Μινώταυρος”.
3. Συνεπώς η ανακήρυξις του σωματείου τούτου, ως πρωταθλητού της Α’ Ερασιτεχνικής Κατηγορίας Χανίων, άνευ αγώνος, είναι δεδικαιολογημένη.
4. Τα παράπονα του σωματείου υμών, ανήκοντος κατά την αυτήν διαταγήν, εις την Β’ Κατηγορία Χανίων και του σωματείου “Ελπίς” ανήκοντος εις την Γ’ τοιαύτην είναι αβάσιμα».
ΚΑΙ ΕΓΕΝΕΤΟ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕ ΣΗΜΑ ΤΟΝ ΦΟΙΝΙΚΑ
Οπως προαναφέραμε η μεγάλη πλειοψηφία των παικτών από τα 5 σωματεία έμεινε αδρανής. Ερχεται λοιπόν στις αρχές Σεπτεμβρίου 1968 η χούντα και δημιουργεί μία νέα ομάδα πάνω στο καταστατικό της Ιωνίας για να τους απορροφήσει. Πάλι στα “Χ.Ν.” και στο φύλλο της 3-9-68 υπό τον τίτλο “Μία καινούργια ποδοσφαιρική ομάς από την συγχώνευση τεσσάρων παλαιών Σωματείων” αναφέρεται ότι: «πρωτοβουλία της Ποδοσφαιρικής Ενώσεως των Χανίων και τη εγκρίσει του επί των αθλητικών και ποδοσφαιρικών θεμάτων του Νομού Χανίων Συντ)ρχου κ. Σοφή, απεφασίσθη υπό των αντιπροσώπων των Σωματείων Α’ Ερασιτεχνικής κατηγορίας της πόλεως μας η διάλυσις των τεσσάρων και η παραμονή της Ιωνίας με την ονομασίαν Αναγέννησις Χανίων. Κατόπιν της ανωτέρω αποφάσεως τα Σωματεία Τάλως – Αστήρ – Ικαρος και Απόλλων διαλύονται μεταγραφομένων των καλυτέρων ποδοσφαιριστών αυτών εις την Αθλητικήν Ενωσιν Χανίων, των δε υπολοίπων εις την Αναγέννησιν η οποία και θα έχει ως έμβλημα τον Φοίνικα».
Στη συνέχεια αφού προβλέπεται ότι οι υπόλοιποι παίκτες που θα μείνουν ελεύθεροι θα καλύψουν τις ανάγκες του επαρχιακού ποδοσφαίρου των Χανίων διευκρινίζεται ότι «Κοινή συμφωνία των πάντων το σπουδαίον γεγονός ότι η Αναγέννησις θ’ αποτελή φυτώριον της Α.Ε. Χανίων ως εκπροσωπούσης την πόλιν εις το Πανελλήνιον Πρωτάθλημα της Β’ Εθνικής Κατηγορίας».
Παρακάτω αναφέρεται ότι δημιουργήθηκε τετραμελής επιτροπή για την τροποποίηση του καταστατικού της Ιωνίας και επειδή το… γοργόν και χάριν έχει τρεις ημέρες μετά (6-9-1968) πάντα στα “Χ.Ν.” κάτω από τον τίτλο “Νέα από την Αναγέννησιν Χανίων” γίνεται γνωστό ότι «τα μέλη του Ποδοσφαιρικού Συλλόγου της Ιωνίας συνήλθον εις έκτακτον Γενικήν Συνέλευσιν αποφασίσαντα την τροποποίησιν του καταστατικού και την μετονομασίαν αυτής εις Αναγέννησιν Χανίων».
Μάλιστα με… πανηγυρικό τόνο η ανακοίνωση κατέληγε: «Κατόπιν τούτου, όλα τα παλαιά ονόματα των σωματείων ήτοι Τάλως, Ιωνία, Αστήρ, Ικαρος και Απόλλων ανήκουν πλέον εις την ιστορίαν των ποδοσφαιρικών πραγμάτων της πόλεως μας».
Φυσικά αυτή που πέρασε ως κηλίδα στην ιστορία του χανιώτικου ποδοσφαίρου ήταν η Αναγέννηση μαζί με το… πουλί της ενώ τον Ιούνιο του 1975 όταν η Ιωνία είχε επιστρέψει στο παλιό ιστορικό της όνομα, ο περιβόητος γ.γ. Αθλητισμού της χούντας Κ. Ασλανίδης συλλαμβάνεται στην Ιταλική Ριβιέρα όπου είχε διαφύγει.
Μανώλης Καλλιγέρης (Τάλως)
Ο Μανώλης Καλλιγέρης επί σειρά ετών υπήρξε παράγοντας στον Τάλω ενώ αρκετά χρόνια διετέλεσε και πρόεδρος στον σύλλογο. Μάλιστα την περίοδο της προεδρίας του στον σύλλογο κατόρθωσε σε φιλικό του Τάλω με την ομάδα της Αεροπορίας, να έρθει αεροπλάνο και να ρίξει την μπάλα του αγώνα. Τον Οκτώβριο του 1967 ήταν παράγοντας με πρόεδρο τον Γ. Αποστολάκη:
«Το Φθινόπωρο του 1967 μας κάλεσαν οι άνθρωποι της χούντας στο κτήριο της Μεραρχίας τόσο τη διοίκηση του Τάλω όσο και από τα υπόλοιπα ποδοσφαιρικά αλλά και γενικότερα αθλητικά σωματεία των Χανίων. Θυμάμαι ότι εκτός από εμένα ήταν και ο τότε πρόεδρος του Τάλω Γιώργος Αποστολάκης που δούλευε στην τράπεζα. Εκεί μας μετέφεραν τις αποφάσεις τους και μας πίεσαν να διαλύσουμε για να υπάρχει ουσιαστικά μία ομάδα από την πόλη δηλαδή η ΑΕ Χανίων. Μάλιστα θυμάμαι ότι μας είπαν ότι δεν θα είχαμε πλέον πρόσβαση στο Πεδίον του Αρεως (σ.σ. δηλαδή στο Εθνικό Στάδιο Χανίων) που ήταν τότε η μοναδική έδρα των συλλόγων της πόλης».
*Πράγματι το θέμα του γηπέδου ήταν ζωτικό για τις ομάδες. Χαρακτηριστικά όταν έγινε η Αναγέννηση τον Σεπτέμβριο 1968, στις εφημερίδες της εποχής αναφέρεται ότι τα σωματεία της πόλης από επτά έμειναν μονάχα τρία και έτσι «επέρχεται μία καλυτέρα κατάστασις όσον αφορά τον ρυθμόν των προπονήσεων και αγώνων εις το Εθνικόν Στάδιο Χανίων, το οποίον εκ του βασικού λόγου ότι ήτο το μοναδικόν εις την πόλιν των Χανίων δεν εξυπηρετούσε την δυναμικότητα όλων των προαναφερθέντων Σωματείων!».
Γιώργος Τόλιας (Ικαρος Πασακακίου)
Αγωνίσθηκε στα χαφ και ξεκίνησε σε ηλικία 17 ετών το 1960 στον Ικαρο -από τα πρώτα χρόνια δηλαδή που εμφανίστηκε η ομάδα στα τοπικά πρωταθλήματα της ΕΠΣ Χανίων- με πρώτο προπονητή τον Βαγγέλη Μοσχούτη που είχε έρθει από τον ΟΦΗ στα Χανιά και έκανε προπονητής και σε άλλες ομάδες. Ο ίδιος ήταν ανάμεσα στους λίγους παίκτες που μετά τη διάλυση βρέθηκε στην α’ ομάδα των Χανίων ΑΕΧ:
«Ο Μοσχούτης ήταν ένας αξιόλογος προπονητής που μου έδωσε και τις βάσεις. Μέχρι τον Οκτώβριο του 1967 έπαιζα στον Ικαρο και μία μέρα μας φωνάζει ο πρόεδρος της ομάδας ο κύριος Θόδωρος Κασαμπαλής και μας λέει ότι εγώ, ο Μανώλης Αλευράκης και ο τερματοφύλακας Μέμος θα πηγαίναμε υποχρεωτικά στην ΑΕΧ μετά από σχετική απόφαση. Ηταν νόμος και όχι επιλογή του σωματείου. Πράγματι εγώ πήγα στην ΑΕΧ όπου έμεινα για δύο χρόνια. Γνωρίστηκα με παίκτες όπως τον “Κοκοβιό” δηλαδή τον Νίκο τον Φελεσάκη που έφυγε πριν λίγο καιρό από κοντά μας, τον Συγγελάκη, τον Αναγνωστάκη, τον Τσαγκαράκη. Κάναμε ένα καλούτσικο σύνολο και θυμάμαι ότι ανεβήκαμε στο Αγρίνιο, στην Καλαμάτα όπου παίξαμε πολύ ωραία παιχνίδια. Φάγαμε και το… ξύλο μας ειδικά στην Καλαμάτα. Μετά έπαιξα για δύο χρόνια στον Μινώταυρο και θυμάμαι ότι πήραμε πρωτάθλημα και παίξαμε με τον Εργοτέλη.
Δυστυχώς λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων ως ξενοδοχοϋπάλληλος δεν μπόρεσα να ασχοληθώ πολύ με το ποδόσφαιρο ούτε και με τον Ικαρο όταν επανιδρύθηκε το 1979. Ο αδελφός μου ο Τάκης όμως ασχολήθηκε αρκετά ως προπονητής. Βέβαια για ένα διάστημα έκανα και εγώ τον προπονητή και θυμάμαι πήραμε το πρωτάθλημα στη Β’ κατηγορία (σ.σ. προφανώς το 1980-81).
*Να διευκρινίσουμε εδώ ότι ο Μανώλης Αλευράκης αλλά και ο Μέμος είχαν πάει από τα προηγούμενα χρόνια στην ΑΕΧ, απλά μάλλον ήταν να επιστρέψουν στην ομάδα που τους παραχώρησε και αυτό το ενδεχόμενο εξαλείφθηκε με τη διάλυση του Ικάρου.
Μίμης Βουλγαρίδης (Αστέρας Χαλέπας)
Ξεκίνησε ως αριστερό μπακ στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 στα “τσικό” στον Αστέρα Χαλέπας και στη συνέχεια από το 1964 προωθήθηκε στην α’ ομάδα όπου μαζί με ένα Στέλιο Μανωλάκη -«λοκατζής, ένα πολύ δυνατό παιδί αλλά και πολύ καλό παιδί» όπως θυμάται- αποτέλεσαν τους κεντρικούς αμυντικούς του συλλόγου.
Πρώτους προπονητές είχε τον Μάνο Κιτάκη -«μεγάλος τεχνίτης που έπαιζε και μπάλα παράλληλα» λέει- και αργότερα τον Θανάση Ζησάκη που ήταν και αυτός παίκτης ενώ πρόεδρος ήταν ο Αρίσταρχος Ραϊσάκης. Η διάλυση του Αστέρα τον βρήκε σπουδαστή στη ΣΤΥΑ:
«Τον Μάιο του 1967 έφυγα και πήγα στην σχολή ΣΤΥΑ, όταν είχε ολοκληρωθεί το πρωτάθλημα και είχαμε τερματίσει στην 4άδα. Η πρώτη άδεια που πήρα ήταν τον Σεπτέμβριο του 1967 και όταν ήρθα Χανιά βρέθηκα με τον μακαρίτη τον Κώστα τον Βερυκάκη. Μου είπε λοιπόν ότι είχαμε φιλικό με τον Μινώταυρο και πήγα και έπαιξα. Η μοίρα και η… χούντα το θέλησε να είναι αυτή η τελευταία φορά που φόρεσε τη φανέλα της ομάδας. Διότι όταν ήρθα με την επόμενη άδεια τα Χριστούγεννα έμαθα ότι η χούντα είχε διαλύσει τον Αστέρα και άλλες ομάδες. Οπως την Ιωνία που πάνω στο καταστατικό της έγινε στη συνέχεια η Αναγέννηση. Εμάς ίσως και λόγω φρονημάτων να μας διέλυσαν επειδή οι περισσότεροι δούλευαν στα Βυρσοδεψεία και οι καταβολές τους ήταν αριστερές. Οταν τελείωσα την σχολή το 1969 πήγα πάλι στον Κώστα Βερυκάκη που ήταν μαζί με τον επίσης μακαρίτη τον Θαναση Ζησάκη και μου πρότειναν να πάω στην Αναγέννηση. Εγώ είχα πολύ καλές σχέσεις με πολλούς παίκτες της Ιωνίας, είμαστε φίλοι και με κάποιους συμμαθητές. Αλλά επειδή σαν σμηνίτη είχα τον Νίκο Μαυριγιαννάκη από τον Παγχανιακό και μου άρεσε και το χρώμα το κόκκινο-άσπρο λόγω Ολυμπιακού τελικά επέλεξα την ομάδα της Νέας Χώρας. Εκεί έπαιξα μέχρι το 1974, χτύπησα όμως σοβαρά στο πρωτάθλημα της Αεροπορίας, έπαθα μηνίσκο και ρήξη χιαστών και μέχρι να αποθεραπευτώ ήρθε και η εισβολή στην Κύπρο και έτσι έφυγα με μετάθεση σε Καλαμάτα και Ελληνικό, ξαναγύρισα το 1975». Προσπάθησαν τότε πάλι με τον Κώστα Βερυκάκη να ξανακάνουν την ομάδα αλλά αυτό έγινε πολύ πιο αργά.
*Να προσθέσουμε εδώ ότι στις 30/3/1973 στα “Χ.Ν.” υπάρχει κάλεσμα από τον Αστέρα για συζήτηση στον Κατσαμπά την Κυριακή 1η Απριλίου με θέμα τον σύλλογο. Πάντως επίσημη επανίδρυση υπήρξε 16 χρόνια αργότερα. Ομως κάποια από τα σωματεία συνέχισαν τις δραστηριότητες τους ανεπίσημα, όπως π.χ. ο Ικαρος που έδωσε φιλικά στον Αποκόρωνα την περίοδο της χούντας.
Μανώλης Μαρκογιαννάκης (Απόλλων Αγ. Ιωάννη)
Επαιξε ως σέντερ μπακ και αμυντικός χαφ ενώ ξεκίνησε να αγωνίζεται από την πρώτη εμφάνιση του Απόλλωνα το 1962-63 στα τοπικά πρωταθλήματα της ΕΠΣ Χανίων. Η ομάδα του Αγ. Ιωάννη κατέκτησε άμεσα το πρωτάθλημα της Γ’ κατηγορίας και στη συνέχεια έπαιξε για 3 χρόνια στη Β’. Το 1965-66 πήρε το πρωτάθλημα της Β’ και χωρίς παιχνίδια διαβάθμισης έγινε η 6η ομάδα της Α’ την επόμενη σεζόν.
Αφού λοιπόν στον αγώνα κατάταξης νίκησε τον Παγχανιακό και παρέμεινε στην Α’ τον Οκτώβριο όλες οι ομάδες των Χανίων διέλυσαν από τη χούντα και τελικά ο Μ. Μαρκογιαννάκης βρέθηκε ένα χρόνο μετά στην νεοσύστατη Αναγέννηση. Οπως σημειώνει:
«Τότε εγώ μαζί με πολλούς ακόμα συμπαίκτες μου στον Απόλλωνα βρέθηκα χωρίς ομάδα και πήγα στην Αναγέννηση. Αλλοι πήγαμε και άλλοι -οι περισσότεροι- σταματήσανε το ποδόσφαιρο μετά τη διάλυση της ομάδας μας. Στην ΑΕΧ θυμάμαι ότι είχε δώσει τότε ο Απόλλωνας τον Κοπάση και τον Ψαλλιδάκη ενώ ήταν να πάω και εγώ αλλά επειδή ήμουν φαντάρος δεν μπόρεσα. Οταν τελείωσα από τις στρατιωτικές μου υποχρεώσεις θυμάμαι ότι αγωνίσθηκα για λίγα χρόνια στην Αναγέννηση και στη συνέχεια πήγα στον Κρητικό Αστέρα. Μάλιστα είχα παίξει στον α’ γύρο με την Αναγέννηση και στον β’ με την ομάδα του Βαμβακόπουλου.
Δεν αγωνίσθηκα πολλά χρόνια, 25 χρονών είχα σταματήσει λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, ενώ ένα διάστημα πήγα και στη Γερμανία. Είχα προοπτική αλλά σταμάτησα. Με τον Τάσο Ψαλλιδάκη, τον Παντελή Βούρβαχη βρεθήκαμε συμπαίκτες στην Αναγέννηση ενώ θυμάμαι αξέχαστα ως μέλος της Μικτής Χανίων με προπονητή τον Σάββα Παπάζογλου ένα αγώνα με την Μικτή Ηρακλείου που τον κερδίσαμε στο στρίψιμο του κέρματος! Είχαμε παίξει πρώτα πέναλτι και δεν είχε βγει νικητής -τρία πέναλτι είχα βάλει- και τελικά επειδή είχε νυχτώσει ρίξαμε το νόμισμα. Μετά παίξαμε με τον Πειραιά όπου χάσαμε στο γκολ».
*Πράγματι στις 17 Μαΐου του 1970 η μικτή Χανίων έφερε ισοπαλία 2-2 με την Μικτή Ηρακλείου και στη συνέχεια 8-8 στα πέναλτι. Ετσι στάθηκε τυχερή στο στρίψιμο της δεκάρας, προκρίθηκε και μία εβδομάδα μετά αντιμετώπισε πάλι στα Χανιά τη Μικτή Πειραιά από την οποία έχασε 2-1.
Βαγγέλης Κώτσογλου (Ιωνία)
Υπήρξε δεξί μπακ και ξεκίνησε με προπονητή τον Στάικο στα τσικό της Ιωνίας σε ηλικία 12-13 ετών και πρόλαβε να παίξει 4 χρόνια στην Ιωνία ενώ συνέχισε και στην μετάλλαξή της σαν Αναγέννηση:
«Μας είχε μαζέψει ο Στάικος όλα τα πιτσιρίκια από τη γειτονιά και όσοι ήταν καλοί τους προωθούσε στην α’ ομάδα. Εμένα με πήγε σε ηλικία 17 ετών, το 1963, στη μεγάλη ομάδα. Πρόεδρος ήταν ο Γιάννης Τσακίρης που είχε το ραφείο. Επί χούντας την παραμονή της έναρξης του πρωταθλήματος μάθαμε ότι η ομάδα μας δεν θα αγωνισθεί όπως και άλλα σωματεία. Μετά από καιρό έμαθα ότι είχανε ζορίσει οι άνθρωποι της χούντας τη διοίκησή μας για να διαλύσει και στη συνέχεια επειδή θεωρούσαν ότι ήμασταν οι πιο δυνατοί, καθώς είχαμε πολλά πιτσιρίκια μετά από νέες πιέσεις την ανάγκασαν να αλλάξει όνομα και έμβλημα και να γίνει Αναγέννηση. Σε αυτήν έπαιξα μέχρι τα 28 μου χρόνια και μετά σταμάτησα. Συνολικά αγωνίσθηκα σε Ιωνία και Αναγέννηση καμιά δεκαριά χρόνια όμως είχα ένα σοβαρό τραυματισμό και σταμάτησα. Μου λέει η μάνα μου “μην ξαναπαίξεις…”».
Οσο για τον Στέλιο Σούλιαρη, θυμάται ότι όταν πρωτομπήκε το “πουλί” δηλαδή ο Φοίνικας στη φανέλα, ο Στράτος Δαπόντας (φωτ. δεξιά) -εμβληματική φυσιογνωμία στην ιστορία της Ιωνίας- έπλενε συνέχεια τις φανέλες με μπόλικη χλωρίνη για να ξεθωριάσει το σήμα που θύμιζε χούντα. Ενώ στη συνέχεια το αφαίρεσαν με τρόπο, πάντως το δικτατορικό καθεστώς της άλλαξε και χρώματα βάζοντάς της το πράσινο-άσπρο. «Ισως επειδή είμαστε πρόσφυγες και υπήρχαν και πολλοί αριστεροί στην ομάδα, ήθελε με αυτό τον τρόπο να μας εκδικηθεί…».
*Εδώ υπάρχει μία μαρτυρία και από τον παλιό ποδοσφαιριστή του Αστέρα Χ. Γιώργο Καπιδάκη ότι την ομάδα της Χαλέπας τη διέλυσε η χούντα επειδή δεν έβαλε το “πουλί”. Ισως τελικά να έγιναν κρούσεις για την δημιουργία της Αναγέννησης και στους υπόλοιπους συλλόγους…
Κυβερνητικές Επιτροπές σε όλα τα σωματεία!
Ενα χαρακτηριστικό της εποχής της χούντας ήταν η τοποθέτηση κυβερνητικών Επιτροπών σε όλα τα αθλητικά σωματεία από τον περιβόητο γ.γ. Αθλητισμού Ασλανίδη. Δηλαδή τοποθετώντας άμισθα(!) άτομα της εμπιστοσύνης του το δικτατορικό καθεστώς έλεγχε τους συλλόγους και προλάμβανε κάθε πιθανή αντίδραση. Οπως η λογοκρισία έκανε θραύση σε ταινίες, εκδόσεις και τραγούδια και οι φυλακές γέμιζαν από τον οποιοδήποτε τολμούσε να αμφισβητήσει τη θεραπεία με τον… γύψο.
Στα “Χ.Ν.” της 3-9-1968 διαβάζουμε κάτω από τον τίτλο “Κυβερνητικαί Επιτροπαί εις αθλητικά σωματεία Χανίων: «Δι’ αποφάσεως του Γενικού Γραμματέως Αθλητισμού κ. Ασλανίδη διωρίσθησαν άμισθοι κυβερνητικοί επίτροποι εις διάφορα αθλητικά σωματεία του Ν. Χανίων. Ούτω εις τον Παγχανιακόν διωρίσθη ο κ. Σ. Ντρέγκας, εις τον Ομιλον Αντισφαιρίσεως ο κ. Ανδρ. Παλαφούτας, εις τον Ναυτικόν Ομιλον ο κ. Στυλ. Κατσιβελάκης, εις τον ΑΟ “Κύδων” ο Ι. Μελισσάκης, εις τον ΑΟ “Μινώταυρος” ο Εμμ. Καψωμένος και εις την Αμιλλα Μοδίου ο Γρ. Μανιάς».
Οι ομάδες που διέλυσε η χούντα
Τάλως Χανίων
Από τα πιο παλιά αθλητικά σωματεία των Χανίων καθώς ιδρύθηκε το 1924. Είχε και άλλα τμήματα όπως μπάσκετ ενώ ήταν στις ομάδες που έλαβαν μέρος στο πρώτο πρωτάθλημα της ΕΠΣΧ το 1952-53. Είχε αριθμό μητρώου ΕΠΟ 260 και ήταν το μοναδικό που δεν επανιδρύθηκε ποτέ ξανά.
Αστέρας Χαλέπας
Οπως θυμάται ο παλαίμαχος τερματοφύλακας του Γιώργος Πιπεράκης (φωτ.) πρόγονος του ήταν η Ποδοσφαιρική Ενωση Βυρδοδεψών (ΠΕΒ) και ο Αστέρας πρωτοεμφανίστηκε το 1953 όταν και έλαβε μέρος στην 2η διοργάνωση της ΕΠΣΧ (53-54). Είχε ΑΜ ΕΠΟ 410 και επανιδρύθηκε το 1986 με νέο αριθμό Μητρώου 4446.
Ικαρος Χανίων
Ιδρύθηκε το 1958 με ΑΜ ΕΠΟ 761 και ένα χρόνο αργότερα έλαβε μέρος στις τοπικές διοργανώσεις της ΕΠΣΧ -Β’ κατηγορία Χανίων.
Επανιδρύθηκε το 1979 με αριθμό μητρώου της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας το 2828
Απόλλων Αγ. Ιωάννη
Πρωτοεμφανίστηκε το 1927 -μαρτυρίες θέλουν να υπήρχε και παλιότερα- ενώ με αριθμό μητρώου ΕΠΟ 984 έκανε την παρθενική του παρουσία το 1962-63 στην Γ’ κατηγορία. Επανιδρύθηκε το 1977 με ΑΜ ΕΠΟ 2620.
Ιωνία Χανίων
Το πιο παλιό σωματείο των Χανίων, εμφανίζεται το 1924 ως ποδοσφαιρικός ομιλος Προσφύγων και πολύ γρήγορα παίρνει το συγκεκριμένο όνομα. Εχει αριθμό μητρώου ΕΠΟ 253 και όπως αναφέρουμε παρακάτω, στην ουσία κατόπιν επιταγών της χούντας μετονομάστηκε σε Αναγέννηση το 1968. Μετά την πτώση της δικτατορίας ξαναπήρε στα τέλη του 1974 το παλιό της όνομα το οποίο αποχωρίστηκε οριστικά το καλοκαίρι του 1997 όταν δημιουργήθηκε πάνω στο καταστατικό της η ΑΕΧ. Πάντως ένα χρόνο πριν δημιούργησε τη θυγατρική Ιωνία 2000 (ΑΜ ΕΠΟ 5216).
*Τα παραπάνω είναι τα σωματεία της Α’ κατηγορίας που διέλυσε η χούντα. Διότι διέλυσε και αρκετά ακόμα τα πρώτα χρόνια της 7ετίας. Διεγράφησαν επίσης: Δόξα Γερανίου, Ποσειδών Τσικαλαριών, Ηρακλής Νεροκούρου, Ελπίδα κ.ά.
