Πρόγραμμα “Μικρές Ανεμογεννήτριες” στην Κρήτη

1 από 4

Μιχαλης Αγριογιαννος*
μηχανολόγος μηχανικός
Πολυτεχνείου του Aachen, Γερμανία
info@iliako-revma.gr

Μετά από μεγάλη αναμονή για την έναρξη εγκατάστασης των μικρών ανεμογεννητριών  (Α/Γ) ο ΔΕΔΔΗΕ εξέδωσε στις 21.11.2013 ανακοίνωση για την έναρξη κατάθεσης των αιτήσεων σύνδεσης.
Μετά την ψήφιση του Ν. 4203/2013 και μετά από τη σχετική ανακοίνωση του Διαχειριστή μη διασυνδεδεμένων νήσων (ΔΕΔΔΗΕ), προγραμματίζεται να δοθούν άδειες για την εγκατάσταση και σύνδεση μικρών Α/Γ με το δίκτυο και στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, όπως η Κρήτη.
Ειδικά για την Κρήτη η μέγιστη επιτρεπόμενη εγκατεστημένη ισχύ ανά Α/Γ θα ανέρχεται στα 50 kW, όπως και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι αρχικά για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά είχε ανακοινωθεί ότι η μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ ανά Α/Γ θα περιοριζόταν στα 40 kW. Προφανώς όμως ο περιορισμός αυτός απέκλειε τους σοβαρότερους κατασκευαστές μικρών Α/Γ παγκοσμίως και άφηνε μόνο μερικούς, που είχαν στη γκάμα τους Α/Γ με ισχύ 40 kW, κάτι που τελικά παρατηρήθηκε από τις αρχές και καταργήθηκε προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα “φωτογράφισης” συγκεκριμένου κατασκευαστή.
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει δικαίωμα να υποβάλει έως δύο αιτήσεις. Υπάρχουν αρκετοί περιορισμοί στο πρόγραμμα, τονίζει ο ειδικός σε θέματα αιολικής ενέργειας Μιχάλης Αγριόγιαννος, που πρέπει να λάβει ο κάθε ενδιαφερόμενος σοβαρά υπόψη του. Σε περίπτωση μη τήρησης των κριτηρίων υπάρχει λόγος απόρριψης της αίτησης. Ενας τέτοιος περιορισμός π.χ. είναι η μέγιστη ευθεία απόσταση του γηπέδου με το υπάρχον δίκτυο της Δ.Ε.Η., η οποία δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τα χίλια μέτρα. Αλλοι σπουδαίοι περιορισμοί έχουν τεθεί στα γήπεδα και στους τίτλους ιδιοκτησίας. Προκειμένου δηλαδή να αποφευχθούν παρόμοια φαινόμενα, όπως κατά την περίοδο υποβολής αιτήσεων για φωτοβολταϊκούς σταθμούς, αυτή τη φορά δεν επιτρέπεται π.χ. η κατάτμηση ενός μεγάλου τίτλου ιδιοκτησίας σε περισσότερους μικρούς μέσω μίσθωσης ή πώλησης επιμέρους τμημάτων.
Η κατάθεση των αιτήσεων θα αρχίσει στις 15.1.2014.
Η αδειοδοτική διαδικασία για την εγκατάσταση των μικρών Α/Γ έχει απλοποιηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ενώ αναμένεται νέα Υπουργική Απόφαση που θα περιγράφει λεπτομερώς τη νέα διαδικασία αδειοδότησης σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν. 4203/2013 στα πλαίσια του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης μικρών ανεμογεννητριών. Έως την έκδοση της Υπουργικής Απόφασης, ο ΔΕΔΔΗΕ θα δέχεται αιτήματα για προσφορά σύνδεσης τα οποία θα εξετάζονται κατά προτεραιότητα.

Αναλυτικοτερα
Είναι γνωστό πλέον, ότι σε ολόκληρη την Ευρώπη οι περιοχές της Σκωτίας, του Αιγαίου και της Κρήτης διαθέτουν το καλύτερο αιολικό δυναμικό. Αυτός ήταν και ο λόγος που αρχικά οι παραπάνω περιοχές προσέλκυσαν το ενδιαφέρον μεγάλων επενδυτών με την κατασκευή των αιολικών σταθμών που βλέπουμε σήμερα να λειτουργούν και στο νησί μας. Τώρα δίνεται η ευκαιρία και σε μικρομεσαίους επενδυτές με απλοποιημένες διαδικασίες και με προσιτά κεφάλαια να εγκαταστήσουν τη δική τους μηχανή, ισχύος μέχρι 50 KW.
Οι διαδικασίες, όσον αφορά τις μικρές ανεμογεννήτριες μέχρι 50 KW, έχουν απλοποιηθεί αρκετά πλέον. Ο νέος Νόμος απαλλάσσει από μια σειρά διαδικασιών, όπως η λήψη: Άδειας Παραγωγής από την ΡΑΕ, Άδειας Εγκατάστασης και Άδειας Λειτουργίας. Επίσης η Περιβαλλοντική Αξιολόγηση, που πλέον ονομάζεται Πρότυπη Περιβαλλοντική Δέσμευση (ΠΠΔ), θα γίνεται σε ένα στάδιο.
Βεβαίως παραμένουν ακόμα αναγκαίες και απαραίτητες για την εκτέλεση του έργου οι θετικές γνωμοδοτήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες, όπως οι Εφορείες Αρχαιοτήτων, το Δασαρχείο, η Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας το Γ.Ε.ΕΘ.Α. και η Πολεοδομία. Η γνώμη μου είναι ότι δεν πρέπει καθόλου να υποτιμήσουμε όλες αυτές τις υπηρεσίες, τη στιγμή που θέλουμε να εγκαταστήσουμε ένα μηχάνημα ύψους, κατά περίπτωση, μέχρι και 30 περίπου μέτρων.
Ο θόρυβος που προκαλούν μηχανές αυτού του είδους φθάνει τα 50 db και θεωρείται σχετικά χαμηλός. Εάν μάλιστα απομακρυνθούμε 50 m από την εγκατάσταση ο θόρυβος μειώνεται στα 35 db. Για να γίνει κατανοητό τι σημαίνει αυτό προτείνω να το συγκρίνουμε με τον θόρυβο ενός πλυντηρίου ρούχων, το οποίο κατά την διάρκεια της στύψης κάνει θόρυβο 74 db, ενώ όταν πλένει κανονικά ο θόρυβος ανέρχεται στα 57 db. Είναι προφανές ότι σε μια απόσταση 500 m από την μικρή ανεμογεννήτρια (50KW) ο θόρυβος της είναι ανεπαίσθητος.
Τα μέρη μιας μικρής ανεμογεννήτριας μέχρι και 50 KW, μπορεί κανείς να τα συνοψίσει ως:
• Θεμέλιο από οπλισμένο σκυρόδεμα.
• Πυλώνας ύψους από 20 m έως και 29 m.
• Νασέλα, όπου βρίσκεται το μηχανοστάσιο με την ηλεκτρογεννήτρια.
• Πτερά με διάμετρο που φθάνει τα 18 m.
Η τιμή αγοράς της παραγόμενης ενέργειας έχει ορισθεί στα 0,25 €/KWh και για να γίνει κατανοητό τι σημαίνει αυτό σας αναφέρω ότι οι μεγάλοι αιολικοί σταθμοί της Κρήτης πουλούν σήμερα την παραγόμενη ενέργειά τους με 0,09945 €/KWh. Η τιμή αυτή θα παραμείνει, βάση συμφωνητικού με τη ΔΕΗ (ΔΕΣΜΗΕ), εγγυημένη για 20 έτη και μάλιστα μπορεί να αυξηθεί εάν αντίστοιχα αυξηθεί και η λιανική τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΔΕΗ (ΔΕΣΜΗΕ) προς τον καταναλωτή.
Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές πρέπει να ακολουθήσουν τα παρακάτω βήματα:
Α) να βρουν έκταση που να διαθέτει τίτλο (ιδιοκτησία ή ενοικίαση ή προσύμφωνο) και καλό αέρα.
• Σε περίπτωση ενοικίασης του χώρου, μισθωτήριο για 20 έτη.
• Σε κάθε τίτλο (αυτοτελές ακίνητο) επιτρέπεται να κατατεθεί μια μόνο αίτηση.
• Δεν επιτρέπεται η κατάθεση αιτήσεων σε όμορα ακίνητα που υποβάλλονται από το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
• Δεν επιτρέπεται στον ίδιο τίτλο η κατάτμηση μέσω μίσθωσης ή πώλησης επιμέρους τμημάτων του.
• Απαιτείται πρωτότυπο τοπογραφικό με τα όρια του γηπέδου σε συντεταγμένες ΕΓΣΑ 87.
• Η θέση της έκτασης εγκατάστασης λογικό είναι να βρίσκεται πλησίον υπάρχοντος δρόμου προκειμένου να περιορισθούν τα έξοδα.
Η θέση της έκτασης εγκατάστασης πρέπει να βρίσκεται πλησίον υπάρχοντος δικτύου ΔΕΗ. Μάλιστα σε ευθεία γραμμή δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 1000 m.
• Η τοποθεσία πρέπει να έχει αιολικό δυναμικό άνω των 5m/s. Αυτή η ταχύτητα ανέμου είναι ο ετήσιος μέσος όρος της ταχύτητας του ανέμου στην συγκεκριμένη περιοχή και σε ένα ύψος μετρήσεων των 10 m.
• Το αιολικό δυναμικό της τοποθεσίας που θα επιλέξουμε παίζει σπουδαίο ρόλο, όπως θα δούμε και παρακάτω, διότι είναι ένας από τους παράγοντες που καθορίζει την ετήσια παραγωγή ενέργειας. Άλλοι βασικοί παράγοντες για το μέγεθος της παραγωγής ενέργειας είναι το ύψος του πυλώνα, η εφαρμοζόμενη τεχνολογία και η αξιοπιστία του κατασκευαστή.
Στον πίνακα 1 δίνουμε παραδείγματα παραγωγών ενέργειας σε συνάρτηση με τον άνεμο.
Περιοχές με καλό δυναμικό στην Κρήτη υπάρχουν πολλές και μάλιστα σε σχετικά χαμηλά υψόμετρα. Σίγουρο είναι ότι για αυτό το είδος της επένδυσης δεν απαιτείται να ανεβούμε σε υψόμετρα των 1.000 m και άνω, όπως οι μεγάλοι αιολικοί σταθμοί, διότι αυτό στις περισσότερες περιπτώσεις θα αποβεί ασύμφορο. Το ιδανικότερο θα ήταν να βρούμε κατάλληλο χώρο σε ένα υψόμετρο 400 – 600 m, μακριά από κατοικημένη περιοχή, μακριά από αρχαιολογικό χώρο. Τέτοιες περιοχές δεν υπάρχουν παντού, όμως μετά από προσεκτική και μεθοδευμένη διερεύνηση και με τη βοήθεια των ειδικών στον τομέα αυτό είναι σίγουρο ότι θα βρεθεί κατάλληλη τοποθεσία και μάλιστα στην περιοχή ή τουλάχιστον στον Νομό που ζούμε. Την απόσταση εγκατάστασης προτείνω να λάβετε σοβαρά υπόψην σας, διότι η ανεμογεννήτρια σε αντίθεση με τον φωτοβολταϊκό σταθμό, ζητά από τη φύση της περισσότερη και συχνότερη φροντίδα, σε πολλές περιπτώσεις άμεση αντίδραση και μάλιστα σε περίεργες χρονικές στιγμές, όπως αργίες, απογεύματα, χειμώνας, κακοκαιρία κ.λπ.
Όμως αξίζει, διότι μια επένδυση στην Κρήτη με καλό άνεμο θα φέρει τις υψηλότερες αποδόσεις από κάθε άλλο είδος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Για να σιγουρευτούμε για το πόσο άνεμο διαθέτει πραγματικά η περιοχή μας, αλλά και για να μειώσουμε το ρίσκο της μελλοντικής μας επένδυσης προτείνεται η επί τόπου μέτρηση των χαρακτηριστικών του ανέμου με την τοποθέτηση ενός ανεμολογικού ιστού. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε εντός 6 ή καλύτερα 12 μηνών να προσδιορίσουμε όχι μόνο την πραγματική μέση ετήσια ταχύτητα του ανέμου της περιοχής μας, αλλά και την ποιότητά του, διότι σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν στρόβιλοι τόσο ισχυροί, που καθιστούν αδύνατη την εγκατάσταση ανεμογεννήτριας.

Β) Να διαθέτουν το κατάλληλο κεφάλαιο για την επένδυση.
Μια επένδυση μικρής ανεμογεννήτριας των 50 KW εξαρτάται από τα απαιτούμενα έργα υποδομής, από τον κατασκευαστή και τη χώρα προέλευσης του εξοπλισμού και μπορεί να κυμανθεί από συνολικά 120.000 € έως 240.000 € .
Η χρηματοδότηση ενός τέτοιου έργου μπορεί να γίνει σήμερα, μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου. Παρακάτω σας παραθέτω μια συνήθη περίπτωση χρηματοδότησης:
25% του προϋπολογισμού μέσω ιδίων κεφαλαίων
40% του προϋπολογισμού μέσω επιδότησης από τον Αναπτυξιακό Νόμο
35% του προϋπολογισμού μέσω δανεισμού.
Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η απόσβεση του έργου θα έλθει σε 3 έως 5 έτη, πάντα σε συνάρτηση από το αιολικό δυναμικό και από την αξιοπιστία της κατασκευής, διότι έχουμε λάβει ως παραδοχή ότι η μηχανή μας θα έχει μια διαθεσιμότητα στην παραγωγή της τάξης του 95%, δηλαδή το ποσοστό από βλάβες και συντηρήσεις θα ανέρχεται συνολικά σε ετήσια βάση στο 5%.

Γ) Να υποβάλουν αίτηση στον ΔΕΔΔΗΕ για να λάβουν την προσφορά όρων σύνδεσης που αποτελεί συγχρόνως και την έγκριση του έργου.
Στη σελίδα της ΔΕΔΔΗΕ http://www.deddie.gr, στα θέματα του Διαχειριστή μη διασυνδεδεμένων νήσων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να διαβάσουν τη σχετική ανακοίνωση και να ενημερωθούν για τα σχετικά έντυπα και δικαιολογητικά που απαιτούνται για την αίτηση σύνδεσης μικρών ανεμογεννητριών έως 50 kW.

Συμπερασματικά καταλήγουμε ότι με την προκήρυξη αυτή οι μικρές ανεμογεννήτριες, μέχρι και 50 KW, δίνουν στο ευρύτερο κοινό μια πρώτη ευκαιρία και ίσως μοναδική με τα σημερινά δεδομένα, για να αξιοποιήσει τις επενδυτικές του προθέσεις και έχοντας υψηλές αποδόσεις να εισχωρήσει στον τομέα της αιολικής ενέργειας. Έτσι θα σταματήσουμε επιτέλους τη «γρίνια» ότι όλα γίνονται μόνο για ορισμένους και μόνο για τα μεγάλα κεφάλαια . Η ευκαιρία να νοιώσουμε ότι ως κάτοικοι αυτού του νησιού συμμετέχουμε στην παραγωγή καθαρής ενέργειας και από τον άνεμο γίνεται ορατή.
Όποιος μπορεί και αποφασίσει να λάβει μέρος είναι σίγουρο ότι εκτός από τα οικονομικά οφέλη θα συνεισφέρει ώστε να ανεξαρτητοποιηθεί το νησί μας ακόμα περισσότερο από τα συμβατικά καύσιμα.

*Ο κ. Αγριόγιανννος είναι ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης από το 1998 της εταιρείας Ηλιακό Ρεύμα ΕΠΕ με 20ετή εμπειρία στον τομέα των ΑΠΕ και παράλληλα στέλεχος στον τομέα ενέργειας μεγάλων επιχειρήσεων με αντικείμενο την αιολική ενέργεια τόσο στις μελέτες, αδειοδοτήσεις, κατασκευές, όσο και στη λειτουργία και συντήρηση Αιολικών Πάρκων.