Η μείωση της χρήσης πλαστικών και χαρτιού είναι αναγκαία και για σοβαρούς οικονομικούς λόγους
Έχουμε αναφερθεί κατ’ επανάληψη στην σημασία της πρόληψης για τον περιορισμό ασθενειών, ατυχημάτων και καταστροφών. Για τις ασθένειες η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών, η καθημερινή άσκηση μαζί με την ισορροπημένη διατροφή και τον έλεγχο του σωματικού βάρους, μας βοηθούν να αποφύγουμε σημαντικές ασθένειες.
Μπορούμε να εξαλείψουμε τους κινδύνους από τα τροχαία όταν σεβόμαστε τα όρια ταχύτητας, αποφεύγουμε να οδηγούμε μετά από οινοποσία, όταν δεν μιλάμε στο κινητό οδηγώντας και φυσικά φορώντας κράνος και ζώνη ασφαλείας. Και τέλος αποφεύγουμε τις καταστροφές από σεισμούς και πλημμύρες όταν επιλέγουμε το σημείο που θα κτίσουμε, ακολουθούμε τις οδηγίες για σωστές κατασκευές και λαμβάνουμε τα μέτρα μας ΠΡΙΝ από την εκδήλωση αυτών των φαινομένων.
Όμως υπάρχουν και άλλοι σημαντικοί τομείς στους οποίους η πρόληψη μπορεί να αποδειχτεί απαραίτητη αν δεν θέλουμε να υποθηκεύσουμε το μέλλον των παιδιών μας! Όπως η χρήση πλαστικών, και χαρτιού.
Πλαστικά. Το περιβάλλον μας επιβαρύνεται όλο και περισσότερο από τα πλαστικά. Μερικοί ευαισθητοποιημένοι εθελοντές αγωνίζονται κάθε τόσο να καθαρίσουν τις παραλίες μας, ιδίως μετά από μεγάλες καταιγίδες και τις παραμονές του καλοκαιριού. Οι ευσυνείδητοι προσπαθούν να ανακυκλώνουν σωστά τις πλαστικές συσκευασίες στους μπλε κάδους ενώ έχει περιοριστεί σημαντικά και η χρήση της πλαστικής σακούλας μίας χρήσης.
Δυστυχώς, σε αυτό τον τομέα τα νέα δεν είναι ευχάριστα. Κατ’ αρχάς βρετανοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Πλύμουθ απέδειξαν ότι ορισμένες βιοδιασπώμενες πλαστικές σακούλες δεν διασπώνται παρά μόνο αν βρεθούν στο κατάλληλο περιβάλλον. Για παράδειγμα οι λιπασματοποιήσιμες σακούλες από υλικά φυτικής προέλευσης εξαφανίζονται εντός τριμήνου μέσα στη θάλασσα αλλά παραμένουν άθικτες μετά από 27 μήνες μέσα στο χώμα.
Γι’ αυτό οι βιοδιασπώμενες σακούλες δεν πρέπει να ανακυκλώνονται μαζί με τα άλλα πλαστικά ιδίως αν πρόκειται να καταλήξουν σε χωματερή. Γιατί εκεί θα διασπαστούν με αργότερο ρυθμό σε σχέση με τη διάσπαση στο ύπαιθρο. Επιπλέον από την χωρίς οξυγόνο διάσπαση τους στη χωματερή παράγεται μεθάνιο, αέριο του θερμοκηπίου 23 φορές ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα.
Τα παραπάνω θα πρέπει να συνδυαστούν και με το γεγονός ότι χώρες που παραδοσιακά εισήγαγαν πλαστικά προς ανακύκλωση είτε απαγορεύουν τις εισαγωγές (π.χ. Κίνα, Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Βιετνάμ, Ινδία) είτε θεσπίζουν αυστηρούς ελέγχους προκειμένου να προς ανακύκλωση πλαστικά να μην είναι ανακατεμένα (π.χ. Πολωνία, Ταϊβάν). Αυτό δημιουργεί πτώση των τιμών και ένα «έμφραγμα» στην ανακύκλωση …
Χαρτί. Παράλληλα η Κίνα εισάγει τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότερο χαρτί προς ανακύκλωση. Έτσι το 2019 εισήγαγε μόνο 11,4 εκατ. τόνους ήτοι το ένα τρίτο σε σχέση με τους 32,2 εκατ. τόνους του 2015! Το αποτέλεσμα είναι η ραγδαία πτώση των τιμών και αυτού του υλικού στις διεθνείς αγορές με συνέπεια τη μείωση του οικονομικού ενδιαφέροντος για την ανακύκλωση χαρτιού …
Επαναχρησιμοποίηση. Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι θα πρέπει να σταματήσουμε τις προσπάθειες ανακύκλωσης. Ωστόσο, θα πρέπει παράλληλα να εντείνουμε τις προσπάθειες μείωσης της χρήσης πλαστικών (ιδίως μιας χρήσης) αλλά και χαρτιού. Πολύ χρήσιμες συμβουλές για να το πετύχουμε μας δίνει ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
Για παράδειγμα, μπορούμε να επιλέξουμε επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες για τα ψώνια – ακόμη και επαναχρησιμοποιήσιμες σακούλες για χύμα προϊόντα και λαχανικά. Μπορούμε επίσης να περιορίσουμε τις εκτυπώσεις και γενικά την άσκοπη χρήση χαρτιού. Παράλληλα, μπορούμε να χρησιμοποιούμε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, να προσφέρουμε τα παλιά μας ρούχα και να επισκευάζουμε τα προϊόντα ή τις συσκευές που έχουν χαλάσει.
Τέλος, να μην ξεχνούμε και τα αποτσίγαρα που ξεπερνούν σε έκταση ακόμη και την ρύπανση με πλαστικά. Ας μην τα πετάμε στο δρόμο, στις παραλίες, στις παιδικές χαρές. Από αυτά δεν κινδυνεύουν μόνο τα ψάρια, τα πουλιά και τα ζώα. Αλλά και τα παιδιά και τα εγγόνια μας που κινδυνεύει η ζωή τους όταν τα καταπιούν …
Όλα τα παραπάνω μπορούμε να τα πετύχουμε αρκεί να το προσπαθήσουμε σοβαρά …