Πρόταση για την ανάπτυξη της Χώρας Σφακίων μέσα από ένα σχεδιασμό που θα αναδεικνύει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της περιοχής και την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης, αποτελεί η διπλωματική εργασία που εκπόνησαν δύο φοιτήτριες της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Πρόκειται για την Κατερίνα Παπασηφάκη και τη Ρωξάνη Μπαρμπαγαδάκη, οι οποίες με επιβλέποντα καθηγητή τον Νίκο Σκουτέλη, στην εργασία τους διαπραγματεύονται τον επανασχεδιασμό τμήματος του δημόσιου χώρου της Χώρας Σφακίων και τη μελέτη Κέντρου Προβολής Περιβάλλοντος και Τοπικών Προιόντων στο σημείο τομής του οικισμού με την κατάληξη του φαραγγιού του Παπα – Λαγκός.
Μάλιστα, η εργασία τους διακρίθηκε στο διαγωνισμό διπλωματικών εργασιών του “GradReview”, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν πρόσφατα.
Οπως σημειώνουν στην εργασία τους, «η πρόταση έχει ως στόχο τη διαμόρφωση δημόσιου χώρου στη Χώρα Σφακίων που θα αποτελεί το συνδετικό κρίκο μεταξύ τοπίου, επισκεπτών και Χώρας, τη διαμόρφωση ενός δημόσιου χώρου που θα ακολουθεί τη κίνηση του νερού με προορισμό μέσω του Κέντρου Προβολής περιβάλλοντος και Τοπικών Προϊόντων, την ευρύτερη περιοχή και το πολιτισμικό της περιβάλλον».
Μιλώντας στα «Χανιώτικα νέα» και απαντώντας σε ερώτηση για τον σκοπό της διπλωματικής τους, η Κατερίνα Παπασηφάκη και η Ρωξάνη Μπαρμπαγαδάκη, υπογράμμισαν:
«Στόχος ήταν να συνεισφέρουμε στην αποκατάσταση της διαταραγμένης σχέσης κατοίκου και επισκέπτη με το τοπίο της ευρύτερης περιοχής της Χωρας Σφακίων, να ενισχύσουμε τις υπάρχουσες δραστηριότητες των μόνιμων κατοίκων και να συμπληρώσουμε την εμπειρία της γνωριμίας με τον τόπο. Προσπαθήσαμε να μεταφράσουμε το ιδιαίτερο πολιτισμικό τοπίο της επαρχίας Σφακίων, και να το μεταπλάσουμε σε μια επέμβαση στη Χώρα που θα αφορά στην ανάπλαση του δημοσίου χώρου και στην ανάδειξη των ιδιαίτερων πολιτιστικών χαρακτηριστικών. Mετατρέψαμε το χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων και τον κατακερματισμένο τοπίο στην καρδιά της Χώρας, σε βασική περιπατητική αρτηρία, που ενώνει το φαράγγι με το λιμάνι και αντίστροφα. Αναγνωρίσαμε την σημασία της χώρας Σφακίων για την περιοχή και ενισχύσαμε το ρόλο της με τη δημιουργία ενός Κέντρου Προβολής Περιβάλλοντος και Τοπικών Προϊόντων.
Οι προτάσεις αυτές, αφενός επιχειρούν να ενεργοποιήσουν τη σχέση με το φαράγγι παπά-Λαγκός, και αφετέρου να συμπληρώσουν τη βιωματική εμπειρία της περιπλάνησης, ενημερώνοντας και πληροφορώντας, συγκεντρώνοντας και επεξηγώντας τα στοιχεία της περιοχής, λειτουργώντας ως αφετηρία και κατάληξη για την πολυεπίπεδη ανάγνωση του τόπου. Τα εκθέματα αλλά και το ίδιο το κτίριο με το δημόσιο χώρο επιδιώκουν να καταδείξουν την αλληλεξάρτηση ανθρώπου και φύσης, εστιάζοντας στην αρμονική συνύπαρξή τους».
Για το τι προοπτικές ανάπτυξης έχει η Χώρα Σφακίων, οι ίδιες επισημαίνουν:
«Η Χώρα Σφακίων αποτελεί κέντρο μιας επαρχίας με ιδιαίτερο φυσικό και πολιτισμικό τοπίο και βασικό συντελεστή των δυναμικών δικτύων που πλέκονται στην περιοχή. Εξαρτάται, αλληλοσυμπληρώνεται και χαρακτηρίζεται από τα πολυάριθμα και ποικίλα δίκτυα που αναφέρονται στο παρόν και το παρελθόν, στο φυσικό και το ανθρωπογενές, και αφορούν τόσο τον μόνιμο κάτοικο όσο και τον επισκέπτη (κουλέδες, φαράγγια, μιτάτα, παραθαλάσσιες συνδέσεις). Τα ιδιαίτερα, αναγνωρίσιμα και κυρίως αναλλοίωτα χαρακτηριστικά της περιοχής που συν διαμορφώθηκαν από τη μακραίωνη σχέση ανθρώπου και φύσης, αποτελούν το βασικό πόλο έλξης επισκεπτών και δυσεύρετη πλέον συγκυρία, αν αναλογιστεί κανείς τα κατεστραμμένα σήμερα από την τουριστική δραστηριότητα ελληνικά τοπία. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι που θα πρέπει να αναδειχθούν και ταυτόχρονα να διαφυλαχτούν μέσα από από ολιστικές αναγνώσεις του τόπου οι οποίες ίσως φανερώσουν ότι σε περιπτώσεις σαν τη Χώρα Σφακίων, η ανάπτυξη δε συνεπάγεται απαραίτητα οικοδομική δραστηριότητα, αλλά προαπαιτεί την ενίσχυση των δραστηριοτήτων των μόνιμων κατοίκων που σχετίζονται με το τοπίο, αποκαταστάσεις υφιστάμενων κελυφών, ανάδειξη εναλλακτικών περιπατητικών διαδρομών και ιστορικών στοιχείων και αποφόρτιση επιβαρυμένων περιοχών».
Για το τι σημαίνει για τις ίδιες η διάκριση που πέτυχαν, σημειώνουν:
«Η διάκριση αφορά στο αποτέλεσμα, όμως για μας αποτελεί μια αφορμή να ανατρέξουμε στη διαδικασία, στο χρόνο και τις σκέψεις που μοιραστήκαμε συνεργαζόμενες. Αποτελεί ακόμη ένδειξη ότι οι κατευθύνσεις και η διδασκαλία που λάβαμε από το πολυτεχνείο κατά τα χρόνια φοίτησης και το διάστημα εκπόνησης της διπλωματικής είναι επαρκή, πολύτιμα και εποικοδομητικά εφόδια ώστε να σκεφτόμαστε και να κάνουμε αρχιτεκτονική».
Επιπλέον, η Κατερίνα Παπασηφάκη αναφέρει:
«Η περιοχή αποτελεί τον τόπο των παιδικών μου καλοκαιρινών διακοπών, τον τόπο καταγωγής του πατέρα μου. Και τον ευχαριστώ, γιατί δικές του σκέψεις και ευαισθησίες που κουβαλάω μεταφράζονται σε αρχιτεκτονική».
Βραβείο και για “τον κόσμο του Φάουστ”
Να σημειώσουμε ότι στον ίδιο διαγωνισμό διπλωματικών εργασιών του GradReview απέσπασε βραβείο και η διπλωματική εργασία της φοιτήτριας Ελλης – Ολγας Παπαδάκη με επιβλέπων τον Σωκράτη Γιαννούδη με τίτλο: “Σκηνογραφώντας τον κόσμο του Φάουστ”.
