Σημείωμα (πρώτο;) για την ενοχλητική οσμή των ρόδων

»…ή γιατί «προτιμώ τα τριαντάφυλλα από την πατρίδα μου»1

…. μα γιατί -τα συγκεκριμένα ρόδα- φυτρώνουν στις ρωγμές! Στις ρωγμές της κανονικότητας, στις ρωγμές ενός κόσμου που κυριαρχείται από το χρήμα2

Εδώ και 15 χρόνια βιώνουμε ένα φαινόμενο σπάνιας ομορφιάς στα Χανιά. Ένα μαύρο ρόδο σκαρφαλώνει ανάμεσα στις ρωγμές των απότομων βράχων της πόλης, προς την αναζήτηση ενός διαφορετικού ήλιου, προς την αναζήτηση «ενός διαφορετικού τρόπου ζωής»3. Τι πιο απλό! Τι πιο επαναστατικό! Η συλλογική αναζήτηση διαφορετικών μορφών κοινωνικότητας -διαφορετικών τρόπων να κάνουμε τα πράγματα- σπάει την κυριαρχία του χρήματος και ανοίγει ένα πεδίο δυνατοτήτων για την ίδια μας τη ζωή, υπογραμμίζοντας τη δυνατότητα να απαλλαγούμε από αυτή τη φάρσα που ζούμε, υπογραμμίζοντας τη δυνατότητα να αλλάξουμε τον κόσμο!
Μοιάζει τόσο απλό, αλλά αυτή η κίνηση άρνησης και δημιουργίας πυροδοτεί τις ελπίδες μας -τις πραγματικές μας ελπίδες- για να ζήσουμε σε κόσμους ισότητας, ελευθερίας, αλληλεγγύης4 και αξιοπρέπειας. Τα μάτια μας λάμπουν, κάθε φορά, στη συνάντηση αυτού του ρόδου. Σα να ερωτευόμαστε! Ξανά και ξανά! Και όχι άδικα, το ρόδο είναι οσμογόνο ενός διαφορετικού κόσμου ή καλύτερα ενός κόσμου που χωράει πολλούς κόσμους5· η ώσμωση6 των κόσμων αυτών αποκαλύπτει μονάχα μια ιδέα του σύμπαντος του οποίου μπορούμε να δημιουργήσουμε. Ναι! Ερωτευόμαστε και χαρίζουμε τα πιο δοτικά μας χαμόγελα στους ανθρώπους δίπλα μας, ικανά να σκίσουν τη μιζέρια της κανονικότητας.
Η δημιουργία αυτών των κόσμων στις ρωγμές της «κανονικότητας», φέρει τους δικούς μας κόσμους σε διαλεκτική σύγκρουση με αυτή την «κανονικότητα». Τον διάλογο τον έχει ήδη χάσει ο κόσμος του χρήματος. Δεν προκαλεί λοιπόν, εντύπωση ότι επιστρατεύει τη βία7. Εμείς, θα συνεχίσουμε να τοποθετούμε τριαντάφυλλα στις κάνες των «όπλων» σας. Δηλώνοντας περήφανα ότι δε χωράμε στην «κανονικότητά» σας, δε χωράμε στους ορισμούς σας.
Ξεριζώστε, με μίσος, τα τριαντάφυλλα! Η πολυτέλεια του ξενοδοχείου που θα αναρριχηθεί8 στα ερείπια της μνήμης, θα θυμίζει την ένδειά σας. Θα θυμίζει (τουλάχιστον) σε μια ολόκληρη πόλη την αποθέωση του κόσμου του χρήματος. Την αποθέωση ενός κόσμου ουσιαστικών δίχως περιεχόμενο.
Από άγνοια; Από υπεροψία; Το τελεσίγραφό σας λήγει μια μέρα πριν τις 6 του Δεκέμβρη, ημερομηνία κατά την οποία δολοφονήθηκε ο μαθητής Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος από τα επίσημα όργανα θεσμικής βίας. Το βίωμα του Δεκέμβρη χαράχθηκε πάνω μας, εγκαταστάθηκε, καθόρισε τις επιλογές μας στην πορεία της ζωής. Δε θα αφήσουμε κανένα Κορκονέα να πάρει ξανά τις ζωές μας.
Ας κάνουμε, λοιπόν, πράξη ένα από τα πιο εμβληματικά συνθήματα της εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008: «Βάρκιζα τέλος». Μόνο που τώρα γνωρίζουμε ότι τα «όπλα» μας δεν είναι συμμετρικά με τα δικά τους. Τα «όπλα μας» είναι οι κοινωνικές σχέσεις, τις οποίες ζυμώνουμε συλλογικά μακριά από το χρήμα και το κράτος. Κοινωνικές σχέσεις που αποτυπώνουν, στο νου και τις αισθήσεις μας, άλλους τόπους, άλλες κοινωνίες.
Και για να επιστρέψουμε στον τίτλο μας, είναι αυτή η ζύμωση που μας προ(σ)καλεί να ανακτήσουμε τα ρήματα9. Ρήματα τα οποία έχουν εκτοπιστεί σε έναν κόσμο ουσιαστικών δίχως νόημα. Μας προσκαλεί να ξαναπιάσουμε το νήμα της ελπίδας, μιας πραγματικής ελπίδας, η οποία μας επιτρέπει να ανακτήσουμε αυτό το συναίσθημα από τις θεσμικές του χρήσεις και να γονιμοποιήσουμε τη (στ)οργή μας προς μια χειραφετητική κατεύθυνση.

Τα ρόδα ανθούν10 με τη δική μας άνοιξη, οι «κανονικότητες» με την κάνη των όπλων.

Υ.Γ.2: Όσο μακριά και αν βρίσκομαι οι ελπίδες μου περπατούν δίπλα σας

Υ.Γ.3: καθώς τυχαίνει να εργάζομαι στον ακαδημαϊκό χώρο ένα ερώτημα προς την κοινωνία των Χανίων: Η συλλογικότητα της Rosa Nera έχει φιλοξενήσει ακαδημαϊκούς οι οποίοι χαίρουν εκτίμησης από την κοινότητα και διδάσκουν ή δίνουν διαλέξεις σε Πανεπιστήμια μεγάλης φήμης. Μας ενδιαφέρει το επίσημο χαρτί ή η ουσιαστική μετάδοση των ιδεών; Χωρίς καμία υπερβολή, η Rosa Nera, κάνει πράξη το ακαδημαϊκό άσυλο και αποτυπώνει -συμβολικά και υλικά- τη σύγκρουσή του με το Πανεπιστήμιο της αγοράς.

Υ.Γ.4: Τα ίδια επιχειρήματα εφαρμόζουν σε κάθε εδαφοποιμένη συλλογική δράση (ενάντια στον κόσμο του χρήματος). Ως εκ τούτου, η έμφαση στη Rosa Nera συμβαίνει μονάχα από τη χωρική εγγύτητα, η οποία με συνέδεσε με τους ανθρώπους της.

Υ.Γ.5: προς Υπ. Προ.πο: το δόγμα της κανονικότητας που θέλετε να περάσετε διαπνέεται από μονολιθικότητα. Θα μπορούσατε να διαβάζετε τα βιβλία που αγοράζετε: «Η ποικιλομορφία είναι ζωή, η ομοιομορφία θάνατος». Μπορείτε να ξεκινήσετε την παρακολούθησή μου, αν δεν το έχετε κάνει ήδη, ΕΦΟΣΟΝ το κείμενό μου δηλώνει την πολιτική μου αντίθεσή με την «κανονικότητά» σας. Σας περιμένω στις διαλέξεις μου!

Υ.Γ.6: προς την ελληνική αστυνομία: Τον Δεκέμβρη του 2008 η γενιά μας βίωσε στο σώμα της ένα σύνθημα: «μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι». Υπήρχε μια συζήτηση ανάμεσα στους μαθητές: Η μια πλευρά υποστήριζε το παραπάνω σύνθημα, (ακόμα και με σχετικές παρεμβάσεις π.χ. «όταν βάλεις ένα χαλασμένο πορτοκάλι δίπλα σε άλλα πορτοκάλια, τότε θα χαλάσουν όλα τα πορτοκάλια). Η άλλη πλευρά ήταν πιο διαλεκτική: «δεν είναι όλοι ίδιοι.. υπάρχουν και ηθικοί άνθρωποι στην αστυνομία». Νομίζω ότι η σημερινή συζήτηση εμπερικλείει, όχι ένα οντολογικό περιεχόμενο, αλλά την ίδια την κριτική ικανότητα. Όταν οι ξυλοδαρμοί που λαμβάνουν χώρα, κατ’ εντολή των αρμόδιων υπουργών, συνοδεύονται από χυδαίες ρήσεις αλλά και το ρητό: «αυτές είναι οι εντολές μας». Είναι ανάγκη να θυμίσουμε ότι αυτές ακριβώς οι λέξεις ανήκουν στους ναζί στρατιώτες. Θα ήταν θεμιτό, λοιπόν, να αντιδράσουν – στα πλαίσια που τις προσφέρει (ακόμα;) η Δημοκρατία- πριν το «ολοκαύτωμα».

Υ.Γ.7: το Υ.Γ. 1 βρίσκεται στην ποίηση! Και η ποίηση στους δρόμους! Καλή αντάμωση!

1 Fernando Pessoa, «Αγάπη μου» στο «Η μάσκα πίσω από τις μάσκες»
2  Ναι, όσο και αν πιστεύετε ότι κρατάτε τον έλεγχο, παραμένετε απλά σκλάβοι αντικειμένων.
3  Οι φράσεις σε εισαγωγικά ανήκουν στο πρώτο κείμενο της συλλογικότητας.
4  «Να κάνουμε την αλληλεγγύη και τον αλληλοσεβασμό κτήμα μας» έγραφε το πρώτο κείμενο της συλλογικότητας. 15 χρόνια μετά, η Ευρώπη καλύπτεται από το φάντασμα ενός νέο-φασισμού, τι πιο επίκαιρο;
5  Εμβληματικό σύνθημα των Ζαπατίστας, το οποίο δηλώνει την ποικιλομορφία της επανάστασής τους. Σύνθημα που έχει ταξιδέψει πολλές φορές μέχρι την άκρη του ενετικού λιμανιού.
6   Για να μην παρεξηγηθώ, η λέξη δηλώνει συνάντηση και αλληλεπίδραση, εδώ συνηχεί με τη λέξη οσμή.
7  Όπως έγραφε ο Μπλοχ: «όταν οι αρχές ασκούν βία, αυτό δεν ονομάζεται βία. Όμως αν ο καταπιεσμένος προσφεύγει έστω και στην πιο αξιοθρήνητη πράξη αυτοάμυνας τότε η «βία» αυτή θεωρείται έγκλημα και καταστέλλεται» (σ.31  στο «ουτοπία και επανάσταση»)
8  Εδώ με τη μεταφορική συνδήλωση της λέξης.
9 Βλ. την εμβληματική αφίσα της Ρόζας για τον Δεκέμβρη του Δ08 με το ποίημα του Ανδρέα Εμπειρίκου «τα ρήματα».
10  Όχι, δεν πρόκειται για ορθογραφικό λάθος!