Οι δύο κυριότερες αιτίες απώλειας της ζωής στην Ελλάδα και παγκοσμίως είναι οι καρδιοπάθειες και τα εγκεφαλικά, ενώ οι δύο σημαντικότερες αιτίες αναπηρίας που εμποδίζουν την υγιή ζωή ιδίως στην τρίτη ηλικία, είναι οι πόνοι στη μέση και οι ημικρανίες.
Μια νέα μεγάλη διεθνής έρευνα (Global Burden of Disease), με τη συμβολή άνω των 2.500 ερευνητών από 130 χώρες, η οποία δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό “The Lancet”, αποκαλύπτει ότι ενώ οι θάνατοι από λοιμώδεις μεταδοτικές νόσους και πρόωρους τοκετούς μειώνονται διαχρονικά, αντίθετα αυξάνονται οι θάνατοι από καρδιοπάθειες, τρομοκρατία και πολεμικές συγκρούσεις.
Σύμφωνα με την μελέτη, που ανέλυσε στοιχεία για 195 χώρες και περιοχές, οι άνθρωποι στη Γη ζουν όλο και περισσότερα χρόνια, καθώς το προσδόκιμο ζωής σταθερά εμφανίζει αύξηση, ενώ από την άλλη οι αιτίες θανάτου δεν παραμένουν σταθερές στο πέρασμα του χρόνου.
Το μέσο παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής σήμερα είναι 72,5 έτη ανεξαρτήτως φύλου, ενώ ειδικότερα για τις γυναίκες είναι τα 75,3 έτη και για τους άνδρες τα 69,8 έτη. Το μέσο προσδόκιμο ζωής εμφανίζει συνεχή αύξηση, αφού το 1990 ήταν 65,1 έτη και το 1970 μόνο 58,4 έτη.
Δηλαδή μέσα σε σχεδόν μισό αιώνα (1970-2017) το προσδόκιμο ζωής για έναν άνθρωπο έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον 14 χρόνια. Το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής συνεχίζει να έχει η Ιαπωνία (83,9 έτη) και το μικρότερο η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (50,2).
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στη χώρα μας το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση είναι τα 83,5 έτη για τις γυναίκες και τα 78,4 έτη για τους άνδρες, δηλαδή υπάρχει μια διαφορά τουλάχιστον πέντε ετών ανάμεσα στα δύο φύλα. Όμως στην αρχή της τρίτης ηλικίας, στα 65 έτη, ένας Έλληνας έχει προσδόκιμο ζωής 18,3 έτη και μια Ελληνίδα 21 έτη, δηλαδή η διαφορά μεταξύ των δύο φύλων έχει πλέον μειωθεί σε λιγότερα από τρία έτη.
Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση εμφανίζει συνεχή αύξηση στη χώρα μας, καθώς το 1990 ήταν 79,5 χρόνια για τις γυναίκες και 74,5 χρόνια για τους άνδρες, ενώ το 2006 ήταν 82,6 χρόνια για τις γυναίκες και 77,1 για τους άνδρες.
Ανάλογη διαχρονική βελτίωση εμφανίζει και το προσδόκιμο της υγιούς ζωής στην Ελλάδα, δηλαδή πόσα χρόνια αναμένεται να ζήσει κανείς υγιής χωρίς κάποια χρόνια ασθένεια ή αναπηρία. Το προσδόκιμο αυτό ήταν το 2016 τα 72 χρόνια για τις γυναίκες και τα 69,2 για τους άνδρες, το 2006 ήταν τα 71,2 και τα 68,2 χρόνια, ενώ το 1990 τα 68,7 και τα 66 χρόνια αντίστοιχα.
Στην Ελλάδα οι θάνατοι μωρών κατά τη γέννα το 2016 ήσαν 1,9 ανά 1.000 γεννήσεις, οι θάνατοι κατά τον πρώτο μήνα ζωής του βρέφους 2,2 ανά 1.000 γεννήσεις, οι θάνατοι κατά το πρώτο έτος ζωής του παιδιού 1,1 ανά 1.000 γεννήσεις, ενώ οι θάνατοι έως την ηλικία των πέντε ετών 3,9 ανά 1.000.
Οι βασικές αιτίες θανάτου στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα οι δέκα κυριότερες αιτίες Χαμένων Ετών Ζωής (συνδυασμός των θανάτων από κάθε αιτία με το προσδόκιμο ζωής) είναι οι εξής:
1. Ισχαιμική καρδιοπάθεια
2. Εγκεφαλικό
3. Καρκίνος πνευμόνων
4. Αλτσχάιμερ
5. Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
6. Τροχαία
7. Καρκίνος παχέος εντέρου
8. Καρκίνος μαστού
9. Χρόνια νεφρική νόσος (ΧΝΝ)
10. Καρκίνος παγκρέατοςΤι μας καθηλώνει
Όσον αφορά τις δέκα κυριότερες σωματικές και ψυχικές αιτίες για τα λεγόμενα Έτη με Αναπηρία που ζουν οι άνθρωποι στην Ελλάδα λόγω πάθησης, τραυματισμού κ.α., είναι κατά σειρά οι εξής:
1. Πόνοι στη μέση
2. Ημικρανία
3. Απώλεια ακοής
4. Πόνοι στον αυχένα
5. Μείζων κατάθλιψη
6. Αγχώδης διαταραχή
7. Πτώσεις
8. Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
9. Νωδότητα (απώλεια δοντιών)
10. ‘Αλλες μυοσκελετικές παθήσεις