Η Δημοσιογραφική Ομάδα του 7ου Γυμνασίου επισκέφθηκε τον Βιολογικό Καθαρισμό Χανίων στον Κουμπελή, για να γνωρίσει έναν ιδιόρρυθμο γείτονα, για τον οποίον όλα τα μέλη της είχαν ακούσει αλλά κανένα δεν τον είχε δει από κοντά.
O Βιολογικός Καθαρισμός αστικών λυμάτων της ΔΕΥΑΧ κατασκευάστηκε το 1987 σε μια έκταση 35 στρεμμάτων, που παραχώρησε το Πολυτεχνείο Κρήτης στον Δήμο Χανίων. Λειτούργησε το 1995 στην περιοχή του Κουμπελή, η οποία προτιμήθηκε λόγω της θέσης της (κοντά στη θάλασσα, κύριο αποδέκτη του καθαρισμένου από τα λύματα νερού και απομακρυσμένη από κατοικημένη περιοχή -ο γειτονικός οικισμός του Κουμπελή δημιουργήθηκε αργότερα, και μάλιστα σε απόσταση μικρότερη των 500 μέτρων από τις εγκαταστάσεις, κατά παράβαση του ισχύοντος νόμου).
Οι κάτοικοι αντιμετώπισαν τον Βιολογικό ως αναγκαίο κακό, διότι ενοχλούνταν από τη δυσοσμία και κατά συνέπεια την υποβάθμιση της περιοχής τους, όπως μας είπαν στις συνεντεύξεις τους. Οι οσμές ενοχλούν πολύ λιγότερο σήμερα, λόγω της αυστηρής τήρησης των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας, ενώ, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, η κολύμβηση απαγορεύεται σε ζώνη 400 μέτρων εκατέρωθεν του στομίου εκβολής του αγωγού στη θάλασσα.
Ο γειτονικός στο σχολείο μας Βιολογικός καλύπτει σήμερα τις ανάγκες περίπου 130.000 κατοίκων του Καλλικρατικού Δήμου Χανίων (δηλαδή των παλαιών Δήμων Χανίων, Ελευθερίου Βενιζέλου, Θερίσου, Νέας Κυδωνίας, Σούδας, Ακρωτηρίου και Κεραμιών) και διαχειρίζεται καθημερινά περίπου 20.000 κυβικά υγρών αποβλήτων, με προοπτική μάλιστα να δέχεται 30.000 κυβικά και να εξυπηρετεί 170.000 κατοίκους σε βάθος εικοσαετίας – πρόκειται για την Επέκταση του Βιολογικού, η οποία εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο 2017.
Τα λύματα που επεξεργάζεται ο Βιολογικός στις εγκαταστάσεις του (στις οποίες ξεναγηθήκαμε από τη διευθύντρια χημικό μηχανικό κ. Κοτσιφάκη Χριστίνα και τον μηχανολόγο κ. Αγοραστάκη Μανώλη), προέρχονται από ατομικές δραστηριότητες (τουαλέτα και απόνερα οικιακής χρήσης) σπιτιών, καταστημάτων, σχολείων, νοσοκομείων, αεροδρομίων, ελαιουργείων, βιομηχανιών. Έχουν ισχυρό ρυπαντικό φορτίο, κυρίως οργανικές ουσίες, αιωρούµενα στερεά, τοξικές χηµικές ενώσεις, οργανικές και ανόργανες (βαρέα µέταλλα, άζωτο, φώσφορο) και ρυπαίνουν ιδιαίτερα τους υδάτινους αποδέκτες (υπόγεια και επιφανειακά νερά, θαλάσσια και γλυκά). Περιέχουν παθογόνους μικροοργανισμούς, οργανικά συστατικά που διαταράσσουν την οικολογική ισορροπία των υδάτων, φωσφορικά και νιτρικά άλατα, που προκαλούν το φαινόµενο του ευτροφισµού.
Η επεξεργασία και ο καθαρισμός των λυμάτων γίνεται σε τρία στάδια:
Αρχικά αφαιρούνται τα λίπη, η άμμος και τα μεγάλα αντικείμενα που επιπλέουν και μεταφέρονται στον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), στην Κορακιά Ακρωτηρίου. Τα οργανικά και ανόργανα στερεά κατακαθίζουν με τη μορφή λάσπης σε κλειστές δεξαμενές, ενώ το νερό που επιπλέει, καθαρίζεται πλήρως και απορρίπτεται στη θάλασσα ή χρησιμοποιείται για άρδευση. Ο δύσοσμος αέρας της δεξαμενής καθαρίζεται επίσης και απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα.
Στο δεύτερο στάδιο, αφαιρούνται οι οργανικές ουσίες μέσω οξυγόνωσης (δηλαδή με τρόπο βιολογικό, γι’ αυτό η διαδικασία ονομάζεται «Βιολογικός Καθαρισμός»), που επιτρέπει στους μικροοργανισμούς να προσκολληθούν στη λάσπη. Η βιομάζα της λάσπης θερμαίνεται, για να μειωθεί το ρυπαντικό της φορτίο, αφυδατώνεται και μεταφέρεται στους ΧΥΤΥ ή χρησιμοποιείται για λίπασμα. Από τη θέρμανση απελευθερώνεται το βιοαέριο, που χρησιμοποιείται για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή εκλύεται στην ατμόσφαιρα, μετά από καύση.
Τέλος, μέσω χημικής επεξεργασίας αφαιρούνται παθογόνες ουσίες από λύματα με υψηλό ρυπογόνο φορτίο (βιομηχανικά ή βιοτεχνικά).
Για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του βιοαερίου, ως ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, μας μίλησε ο κ. Γεντεκάκης Ιωάννης, καθηγητής Φυσικοχημείας στη Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, όταν τον επισκεφθήκαμε στο εργαστήριό του. Πρόκειται για μια πρόταση που βρίσκεται σε φάση επίδειξης εφαρμογής, σύμφωνα με την οποία ο Βιολογικός Καθαρισμός, ως μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων, μπορεί να βελτιωθεί με τη χρήση κυψελίδων καυσίμου για την ηλεκτροχημική καύση του βιοαερίου, με τους εξής στόχους: α) την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τις ανάγκες της μονάδας, για εμπορία (π.χ. πώληση στο ηλεκτρικό δίκτυο), αλλά και για την ηλεκτρολυτική αποδόμηση των αποβλήτων, ειδικά εκείνων που προς το παρόν δεν υπόκεινται σε επεξεργασία, λόγω του υψηλού οργανικού φορτίου τους, όπως το ελαιουργικό απόβλητο του κατσίγαρου, που αφθονεί στην Κρήτη. β) τη δέσμευση και τον διαχωρισμό του διοξειδίου του άνθρακα, ώστε να εμπορευθεί για χρήση από τις βιομηχανίες μπύρας ή αναψυκτικών, για τροφή των φυτών στα θερμοκήπια, ακόμη και για την τριτογενή εξόρυξη του πετρελαίου. γ) την υδρογόνωση του διοξειδίου του άνθρακα για την παραγωγή αλκοολών και καυσίμων ξανά, ώστε ο άνθρακας στη φύση να ανακυκλώνεται, περιορίζοντας τη χρήση των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Θα έχουμε έτσι ένα εργοστάσιο παραγωγής υδρογόνου, αναγκαίου για τα υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα, που σύντομα θα κυκλοφορούν ευρέως.
Επομένως, ο Βιολογικός Καθαρισμός θα μπορούσε να παράγει 100% εμπορεύσιμα προϊόντα και επεξεργασμένα ανόργανα στερεά υπολείμματα ως λίπασμα, συμβάλλοντας έτσι πιο δυναμικά στην περιβαλλοντική, αλλά και στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής που τον φιλοξενεί.
Μήπως δεν πρόκειται για έναν ιδιόρρυθμο, αλλά για έναν παρεξηγημένο γείτονα τελικά;
7ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΝΙΩΝ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ: 1) Κακούλη Άννα 2) Κυπραίος Γιώργος 3) Κυριακίδης Γιώργος 4) Καφεσάκης Μανούσος 5) Κυβερνητάκη Ειρήνη 6) Κυριακοπούλου Αναστασία 7) Κουρκουνάκη Μυρτώ 8) Κοτζαμιχάλη Γιώτα 9) Καντεράκης Στέφανος 10) Κουτρουλάκης Νίκος 11) Λεκάνι Νίκος 12) Κληματσάκη Κατερίνα 13) Κουϊκόγλου Αναστασία 14) Καπάσσο Άννα-Μαρία 15) Κωνσταντουδάκη Ευτέρπη 16) Ρούβαλη Ιωάννα 17) Σάλτα Δανάη 18) Πρωτοπαπαδάκη Γωγώ 19) Φραγγεδάκη Μαρία
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Μπαλάκου Μαρίνα, φιλόλογος
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ: – Τον διευθυντή του σχολείου μας,
κ. Σημαντηράκη Μανώλη. – Τους συναδέλφους κ. Δερμιτζάκη Χρήστο,
κ. Βασιλειάδου Ευστρατία, κ. Πιέρρου Νάγια,
κ. Μελεμενή Αλέκα, κ. Σιάπη Σήφη. – Τη διευθύντρια του Βιολογικού Καθαρισμού Χανίων, χημικό μηχανικό κ. Κοτσιφάκη Χριστίνα και τον μηχανολόγο κ. Αγοραστάκη Μανώλη.
– Τον καθηγητή Φυσικοχημείας της Σχολής Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, κ. Γεντεκάκη Ιωάννη.
– Την προϊσταμένη του Γραφείου Διασύνδεσης και Σταδιοδρομίας του Πολυτεχνείου Κρήτης, κ. Βασιλική Πάγγειου.
