Μasha Gessen, δημοσιογράφος, συγγραφέας
Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗ
Σειρά: Ντοκουμέντα, βιογραφίες
Ενα αποκαλυπτικό βιβλίο βιογραφίας ενός από τους 3 ισχυρότερους ηγέτες του σύγχρονου κόσμου μας του “κατά τύχη” προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν… του μη αναμενόμενου πρωθυπουργού κατ’ αρχήν και μετέπειτα προέδρου της μετασοβιετικής Ρωσίας.
Αυτός όντας στο περιβάλλον του προέδρου Γιέλτσιν κρίθηκε ως έμπιστος, “αλάδωτος” και αποτελεσματικός γραφειοκράτης (πρώην αξιωματούχος – “μυστικός πράκτορας και αστυνομικός δ/ντής) που αποστρατεύθηκε με τον βαθμό του συνταγματάρχη από την ΚGB για να ασχοληθεί με την αυτοδιοίκηση και στη συνέχεια με την πολιτική. Εμοιαζε ως η τέλεια λύση γιατί ήταν ένα “απρόσωπο” πλάσμα που ο Γιέλτσιν και το στενό περιβάλλον του -με πρωτεργάτη τον καθηγητή Πανεπιστημίου και μεγάλο ΟΛΙΓΑΡΧΗ των Μ.Μ.Ε., τον Μπερεζόφσκι- πίστευαν ότι μπορούσαν να το διαμορφώσουν κατ’ εικόνα τους. Ομως αυτός, όταν ανέβηκε ψηλά στη σκάλα της εξουσίας και της υπερ-εξουσίας τόσο η Ρωσία όσο και η “ξελογιασμένη” δύση έβλεπαν στο πρόσωπό του τον προοδευτικό ηγέτη των ονείρων τους.
Ακόμα και όταν αυτός με ανελέητη αποτελεσματικότητα ξήλωνε τα μέσα ενημέρωσης στη Ρωσία, αποσπούσε διά της βίας από την ανθούσα επιχειρηματική τάξη τον έλεγχο και τα πλούτη της και αποδεκάτισε τους εύθραυστους μηχανισμούς της δημοκρατίας. Για να απομακρύνει (όπως γράφει η Masha Gessen στο βιβλίο της) μέσα σε ελάχιστα χρόνια κάθε εμπόδιο για την αχαλίνωτη κυριαρχία του “φιμώνοντας” κάθε αντίθετη φωνή. Με τους πολιτικούς αντιπάλους του και τους επικριτές του να οδηγούνται στην εξορία ή στον τάφο.
Αλλά η Masha Gessen ως τολμηρή δημοσιογράφος που ζει στη Μόσχα, όπως αναφέρεται στο βιβλίο της, βίωσε από πρώτο χέρι την ιστορία που έγραψε για τον “άνθρωπο δίχως πρόσωπο”. Χρησιμοποίησε στοιχεία και πήγες που κανένας άλλος συγγραφέας δεν έχει αξιοποιήσει. Για να εξιστορήσει τον τρόπο με τον οποίο ένας άνθρωπος “δίχως πρόσωπο” ελίχθηκε για να φθάσει στην απόλυτη -και απόλυτα διεφθαρμένη- εξουσία. Για να γράψει η μεγάλη αγγλική εφημερίδα “Guardian” ότι η συγγραφή της Masha Gessen αποτελεί “Μια εξαιρετικά διαφωτισμένη έρευνα, ένα γενναίο βιβλίο, που γκρεμίζει τη σωρεία των μύθων που έχουν κατασκευαστεί τα τελευταία χρόνια”. Με το έργο αυτό να είναι συναρπαστικό.
Ομως μήπως αυτό το βιβλίο που από τη δύση κρίθηκε ότι “διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά ενός “κλασικού πεζογραφήματος” γράφτηκε μόνο για την αλήθεια, χωρίς υπερβολή;
Πιστεύουμε πως γράφτηκε με ελεγχόμενη οργή για την αλήθεια γιατί η συγγραφέας με πάθος για την ελευθερία που όλοι και όλες οι πολίτες της Ρωσίας (μετά από 70 χρόνια ανελευθερίας) ποθούσαν, κατέγραψε με ευθύνη τον πόθο τους και τον δικό της πόθο.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο πρωθυπουργός κατ’ αρχήν του Μπόρις Γιέλτσιν και μετέπειτα (ως σήμερα) ισχυρός πρόεδρος της Νέας Ρωσίας είναι ένας άνθρωπος “δίχως πρόσωπο” ή ένας άνθρωπος με κατασκοπευτική μάσκα που παρουσιάζεται με ψυχρή επιφυλακτικότητα και σκληρή αποφασιστικότητα για να παράγει, να αναπαράγει και να διασφαλίζει δική του υπερ-εξουσία για το καλό της μετα-κομμουνιστικής νέας Ρωσίας. Αυτής που ο ίδιος ο Πούτιν, πιστεύει ότι με “ελεγχόμενη” διακυβέρνησή του θα την ξαναφέρει στα επίπεδα της υπερδύναμης (πυρηνικής, ενεργειακής, πολιτικής, οικονομικής, πολεμικής, πνευματικής, πολιτιστικής).
ΤΟ ΠΟΥΤΙΝΙΚΟ ΝΕΟ ΟΡΑΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΩΣΙΑ
Με στόχο να ξαναδημιουργήσει ένα νέο όραμα για τον ρωσικό λαό, αλλά και για άλλους παράλληλα λαούς πνευματικής, πολιτισμικής και πολιτιστικής συγγένειας που μπορούν να συνεργαστούν για νέες διαμορφώσεις πολιτισμού σε όλο τον χώρο της αχανούς Ρωσίας, Ευρασίας κ.λπ. Για να δημιουργηθεί ένας ανατολικός πόλος πολιτισμού ως αντιπαράθεση στη δυτικο-μονοπολιτική πολιτισμική έκφραση και επιβολή…
Ομως, ο πρόεδρος Πούτιν σ’ αυτή την επιβολή αναπτύσσει τη δική του αντι-επιβολή μιας νέας υπερ-ισχύος, την οποία οι Αμερικανικοί, κυρίως κύκλοι τη χαρακτηρίζουν ως μια σταλινίζουσα αντίληψη και τάση, η οποία μπορεί να εξελιχθεί σ’ έναν νέο σταλινισμό (περιοδικό ΤΙΜΕ, 13 Σεπτεμβρίου 2013, αφιέρωμα 8 σελίδων).
ΡΩΣΙΑ: Η ΤΡΙΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΥΠΕΡΙΣΧΥΟΣ ΣΤΟΝ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΚΟΣΜΟ
Σ’ αυτό το σημαντικό αφιέρωμα δεν αναλύονται τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, αλλά οι διαδικασίες και οι στρατηγικές της πολιτικής του για την αναγέννηση μιας νέας υπερκυρίαρχης αυτοκρατορικής, πάλι, Ρωσίας με τον τρίτο (μετά την Αμερική και την Κίνα) έμψυχο και εξοπλισμένο στρατιωτικό μηχανισμό στον κόσμο, αλλά και με τη μεγαλύτερη δύναμη σε πηγές ενέργειας πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Καταστάσεις που δεν είναι δυνατό να παραγνωρισθούν από ανατολή και δύση. Στο αφιέρωμα αυτό αναφέρονται οι εκτιμήσεις για τη ρωσική επιρροή στις διάφορες περιοχές του κόσμου, όπως: π.χ. 1) Η Λατινική Αμερική αποβλέπει στη Μόσχα για δάνεια και τεχνολογία, 2) Η Κίνα βλέπει τη Ρωσία ως σύμμαχο εναντίον της δυτικής επιρροής, αλλά και πηγή για πρώτες ύλες, 3) Η Ευρώπη χρειάζεται το ρωσικό πετρέλαιο, αλλά είναι επιφυλακτική απέναντι στην πολιτική του Πούτιν, ιδιαίτερα για τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, 4) Οι χώρες της κεντρικής Ασίας θεωρούν τη Μόσχα ως πρώην υπερκυρίαρχη, η οποία όμως ακόμα διαθέτει μεγάλη ισχύ, που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΤΟΥ “ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΩΠΟ” ΣΕ ΑΜΕΡΙΚΗ - ΕΛΛΑΔΑ
Ομως, μέσα από αυτή τη νέα ρωσική ισχύ, όπως τη διαμόρφωσε η 12ετής περίπου διακυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν (ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο) πως είναι δυνατόν να φθάσουμε σήμερα σ’ έναν κόσμο που λογαριάζεται “το πώς τον βλέπει ο πρόεδρος Πούτιν;”. Ενας πρώην αξιωματούχος της Κα-Γκε-Μπε με χαμηλό, αλλά οξύ βλέμμα, ο οποίος δεν νοιάζεται για το τι σκέφτεται ο καθένας γι’ αυτόν.
Αυτή τη σύγχρονη αντίληψη – εκτίμηση για τον Πούτιν την έχει εκφράσει η δημοσιογράφος και συγγραφέας Masha Gessen, γεννημένη στη Μόσχα το 1967, μεγαλωμένη όμως στις Η.Π.Α. Αλλά από το 1991 ζει στη Ρωσία και εκδίδει και το ρωσικό περιοδικό Snob.
Αυτή έγραψε μια βιογραφία -βήμα προς βήμα- που εκδόθηκε στην αγγλική γλώσσα από τις εκδόσεις “River-head Books/Penguin Group 2012”. Για να εκδοθεί και στην ελληνική γλώσσα με μετάφραση Σπερελάκη – Ιούνης 2012. Αυτό το βιβλίο είναι η βιογραφία του ισχυρού νέου Ρώσου ηγέτη που η Masha Gessen τον χαρακτήρισε ως τον “Ανθρωπο δίχως πρόσωπο” με μια ανατριχιαστική εξιστόρηση της διαδικασίας μέσα από την οποία ένας χαμηλόβαθμος πράκτορας της KGB αναρριχήθηκε στην προεδρία της Ρωσίας.
ΑΠΟ “ΝΤΑΗΣ” ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ ΤΟΥ, “ΤΣΑΡΟΣ” ΣΤΗΝ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ
Οπως, γράφει η Masha Gessen, στην εντυπωσιακή εξιστόρηση της ζωής του Πούτιν, της οικογενειακής του ζωής, της μαθητικής, της εφηβικής και “νταήδικης” νεανικής του συμπεριφοράς και δράσης οδηγήθηκε από μια εσωτερική τάση (από την εποχή των σπουδών του) στο αστυνομικό επάγγελμα με το οποίο ασχολήθηκε επιτυχώς.
Για να περάσει μέσα από την KGB να αποσταλεί για 4 χρόνια στη Γερμανία ως μυστικός πράκτορας. Να επιστρέψει πίσω, να ανεβεί στην ιεραρχία ως τον βαθμό του ταγματάρχη, αλλά και του διευθυντή της “μυστικής αστυνομίας”. Για να ασχοληθεί μετά με την ελεύθερη πολιτική δραστηριότητα, ως αντιδήμαρχος της Αγίας Πετρούπολης, περνώντας μετά την ανάδειξη του Γιελτσιν στον “στενό κύκλο” της προεδρικής του “οικογένειας”.
Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΓΙΕΛΤΣΙν ΜΗΝ ΠΑΕΙ ΦΥΛΑΚΗ ΑΝΕΔΕΙΞΕ ΤΟΝ ΠΟΥΤΙΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ
Τότε αρχίζει η βιογραφική πορεία του Πούτιν. Ηταν το 1999. Ο στενός κύκλος του κουρασμένου ασθενούς και απομυθοποιημένου προέδρου Γιέλτσιν είχε αρχίσει να ψάχνει διάδοχο για τον ασθενούντα πρόεδρο του οποίου η δημοτικότητα συνεχώς κατρακυλούσε. Ηταν το δεύτερο μισό της δεύτερης προεδρικής θητείας του, χωρίς να έχει δικαίωμα τρίτης…
Αλλωστε, ο λαός δεν τον εμπιστευότανε πια, γιατί ο ίδιος έφθασε από δημοφιλής πρόεδρος να γίνει αντιδημοφιλής. Γεγονός που του δημιουργούσε φόβο για το διάδοχό του ακόμα και για παραπομπή του στη δικαστική έρευνα για τα μεγάλα προεδρικά ατοπήματά του, αθέλητα ή ακομα και ηθελημένα. Γιατί, αντίθετα από τις υποσχέσεις του απογοήτευσε τον λαό, ανέδειξε τους ολιγάρχες, τους νέους καναλάρχες κ.λπ. κ.λπ.
Με το μεγάλο λάθος των εναλλασσόμενων κυβερνήσεων της δεκαετούς γιελτσινικής διακυβέρνησης “να μη σκύψουν πάνω από τον πόνο και τον φόβο της χώρας”. Ενώ στην πραγματικότητα, μέσα από μια ευρύτερη θεώρηση και εκτίμηση είχαν πραγματοποιηθεί αξιόλογα επιτεύγματα, με τη μεγάλη πλειονότητα των Ρώσων να έχουν γνωρίσει συνολικά βελτίωση της ζωής τους. Ομως το 1999, όπως γράφει η Masha Gessen στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της με τίτλο “Πρόεδρος κατά τύχη”.
“ΠΑΤΡΙΔΑ – ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΡΩΣΙΑ”, ΕΣΤΡΩΣΕ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΥΤΙΝ
Τότε, στον αέρα φυσούσε μια ολοφάνερη επιθετικότητα και αυτή ήταν ο λόγος που ο Γιέλτσιν και η οικογένειά του είχαν τρομοκρατηθεί. Τότε, ο Μπερετζόφσκι, πανεπιστημιακός καθηγητής και ένας από τους ισχυρότερους ολιγάρχες – μιντιοκράτες με την προσωπική του εμπειρία ότι ο πρώην Γκαγκεμπίτης και μετέπειτα αναπληρωτής του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου του ιστορικότατου Δήμου της Αγίας Πετρούπολης Βλαντιμίρ Πούτιν που δεν λαδωνότανε, τον πρότεινε ως νέο πρωθυπουργό της Ρωσίας. Σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο οι Ρώσοι θεωρούσαν (απογοητευμένοι) υπεύθυνο προσωπικά για κάθε κακό που είχε συμβεί τα προηγούμενα χρόνια, ξεχνώντας τα όλα τα καλά! Σ’ αυτή την κρίσιμη φάση ένα πολιτικό κόμμα με όνομα: “Πατρίδα – Ολόκληρη η Ρωσία” με επικεφαλής έναν πρώην πρωθυπουργό και διάφορους δημάρχους, αν ερχόταν στην εξουσία έμοιαζε – να είναι αποφασισμένο να πάρει εκδίκηση από τον Γιέλτσιν, με ενδεχόμενο (όπως ήδη έχουμε αναφέρει) να περάσει ο επεισοδιακός, εντυπωσιακός και αστάθμητος Γιέλτσιν τα υπόλοιπα χρόνια στη φυλακή.
ΠΟΥΤΙΝ: ΜΗ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤΕΛΥΣΕ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Τότε όμως εμφανίστηκε ο μη αναμενόμενος για πρωθυπουργός και μετέπειτα κατά τύχη πρόεδρος ελέω του μεγάλου ολιγάρχη Μπερετζόφσκι που έκρινε ότι ο Βλαντιμίρ ήταν ο άνδρας της τόλμης, της σιωπής, της εμπιστοσύνης, της γνώσης όλων των μυστικών πληροφοριών και του βαθύτερου οράματος για την αναγέννηση της ρωσικής αυτοκρατορικότητας (με νέους τρόπους και μέσα με πολλαπλές σταθμίσεις και αντισταθμίσεις για πραγμάτωση με βάση τη σκληρότητα και αποφασιστικότητα. Και αυτός ήταν ο “Βλαντιμίρ Πούτιν, ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο”.
Το βιβλίο της ταλαντούχου Ρωσίδας και αμερικανο-μεγαλωμένης δημοσιογράφου – συγγραφέως και επαναπατρισμένης Masha Gessen στον πρόλογο και στον επίλογό του, αλλά και στα έντεκα κεφάλαιά του αποτελεί μια πολύ ενδιαφέρουσα βιογραφική κατάθεση για τον διάδοχο του Γιέλτσιν, που κυβερνά τη Ρωσία εδώ και 10 και πλέον χρόνια με 60% αποδοχή της πολιτικής του, αλλά και με ισχυρές αμφισβητήσεις από μειοψηφίες που αντιτίθενται στην προϊούσα αντιδημοκρατική εξέλιξη του πουτινικού καθεστώτος.
Τα έντεκα κεφάλαια έχουν τους κάτωθι ενδιαφέροντες τίτλους:
1) Πρόεδρος κατά τύχη, 2) Ο εκλογικός πόλεμος, 3) Η αυτοβιογραφία ενός νταή, 4) Μια φορά κατάσκοπος, 5) Ενα πραξικόπημα και μια σταυροφορία, 6) Το τέλος ενός μεταρρυθμιστή, 7) Οταν πέθαναν τα μέσα ενημέρωσης, 8) Το ξήλωμα της δημοκρατίας, 9) Η κυριαρχία του τρόμου, 10) Ακόρεστη απληστία, 11) Επιστροφή στην ΕΣΣΔ. Κι όλα αυτα για τον “ Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο”. Ενα βιβλίο που προκαλεί να ξαναεπιστρέψουμε στις ενδιαφέρουσες σελίδες του…