100 Χρόνια Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Yδρας

Με ιδιαίτερη τιμή και χαρά είχαμε την τύχη να παραβρεθούμε στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυση του Ιστορικού Αρχείου – Μουσείου Υδρας.
Mεταξύ των εκδηλώσεων ήταν μια εξαίσια μουσική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25 Αυγούστου στην Ύδρα με θέμα “Βραδιά Maria Callas, Viva Callas” με την πολυβραβευμένη Αρμένισσα mezzo – soprano Varduhi Khachatryan και τον εξαιρετικό πιανίστα Corrado Valvo, οι οποίοι ταξίδευσαν από τη Γενεύη για αυτό τον σκοπό. Στο πλαίσιο των εορτασμών εκδόθηκε σε συνεργασία με τα ΕΛΤΑ προσωπικό γραμματόσημο 100 χρόνια Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας, Ιστορία και Πολιτισμός 1919-2019, όπου μια σειρά δόθηκε στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης ως αναμνηστικό της επίσκεψής μας.
Με πρωτοβουλία του τότε δημάρχου Ύδρας και γιατρού Αντωνίου Λιγνού και του Υδραίου εφοπλιστή και ευεργέτη Γκίκα Κουλουρά, ο οποίος ανέλαβε και τη δαπάνη κατασκευής του, ιδρύεται το 1919 το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας. Η κατεδάφιση του αρχικού κτιρίου το 1972 κατασκευασμένου με σχέδια του αρχιτέκτονα του Αναστασίου Ορλάνδου και η εκ νέου ανοικοδόμηση του στην ίδια θέση αλλά πολύ μεγαλύτερου σε εμβαδόν, σε σχέδια του αρχιτέκτονα του πρώην δημάρχου Ύδρας αειμνήστου ιατρού Άγγελου Κοτρώνη,  με την άοκνη πάντοτε φροντίδα του π. Μητροπολίτου Ύδρας μακαριστού κυρού Ιεροθέου, σήμανε την επαναλειτουργία του ΙΑΜΥ ως αμιγούς Δημόσιας πλέον Υπηρεσίας αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και εποπτευόμενης επιστημονικά από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους.
Εκατό χρόνια πέρασαν όπου ο ρόλος του Ιστορικού Αρχείου – Μουσείου Ύδρας ήταν, είναι και παραμένει ιδιαιτέρως σημαντικός για την τοπική και την ευρύτερη κοινωνία τόσο σε επίπεδο προβολής της ιστορικότητας της Ύδρας, αλλά και μιας αληθινής τόνωσης της τουριστικής κίνησης του νησιού λόγω του πολιτιστικού τουρισμού που προσελκύει το ΙΑΜΥ με την πληθώρα των  πολιτιστικών παρεμβάσεων που εδώ και τριάντα χρόνια διοργανώνει και πραγματοποιεί κάθε καλοκαίρι με τον θεματικό τίτλο «Πολιτιστικό Καλοκαίρι Ύδρας». Εικαστικές εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, σεμινάρια, διαλέξεις, μουσικές συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές είναι μερικές μόνο από τις δράσεις του. Ένα άλλο δυνατό του σημείο είναι η ταυτόχρονα συμβολή του στον  συνεδριακό τουρισμό με τα συνέδρια που χρόνια τώρα φιλοξενεί στις πρότυπες υποδομές του.
Στις συνολικές  πολιτιστικές  του παρεμβάσεις, ιδιαίτερα από το 1996 χρονιά κατά την οποία εγκαινιάστηκε το νέο κτίριο μέχρι σήμερα, συγκαταλέγονται πληθώρα εικαστικών εκθέσεων σπουδαίων ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, μουσικών συναυλιών, θεατρικών και χορευτικών παραστάσεων, προβολών ταινιών, παρουσιάσεων βιβλίων και συνέδρια, σεμινάρια και διαλέξεις για διάφορα επιστημονικά θέματα.
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι όντας το Ιστορικό Αρχείο και Μουσείο Ύδρας ένας αμιγώς δημόσιος Φορέας, είναι από τα πρώτα διδάξαντα του είδους αυτής της πλήρως αφιλοκερδούς και ποιοτικής πολιτιστικής προσφοράς στην τοπική και την ευρύτερη ελληνική κοινωνία, συμβάλλοντας και θεσμικά και ουσιαστικά, εκτός των άλλων και στην προώθηση του πολιτιστικού τουρισμού στη χώρα μας. Στο πλαίσιο συμπλήρωσης 100 χρόνων από την ίδρυση του ΙΑΜΥ φιλοξενείται ένα σημαντικό τμήμα της συλλογής έργων του Κωνσταντίνου Βολανάκη από το Ίδρυμα Αικατερινής Λασκαρίδη.
Ο πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας Κωνσταντίνος Βολανάκης (1837 – 1907) με καταγωγή από το Ρέθυμνο με την ολοκλήρωση των βασικών σπουδών του βρέθηκε το 1856 στην Τεργέστη για να εργαστεί ως λογιστής στον οίκο εμπορίας ζάχαρης Αφεντούλη.
Ο ίδιος ο Αφεντούλης, αφού εκτίμησε τις καλλιτεχνικές ικανότητες του νεαρού Βολανάκη από τα διάφορα σχέδια που έκανε με βάρκες, πλοία και λιμάνια τον χρηματοδότησε, ώστε να ταξιδεύσει στην Βαυαρία για να σπουδάσει ζωγραφική στην Ακαδημία του Μονάχου κοντά στον Καρλ φον Πιλότυ το 1860.
Η θάλασσα, τα πλοία και τα λιμάνια ήταν η μόνιμη πηγή έμπνευσης του Βολανάκη. Ιδιαίτερα σημαντικός ο ρόλος του και στην ελληνική παλιγγενεσία με την πληθώρα πολεμικών σκηνών στη θάλασσα, που φιλοτέχνησε σχετικά με τους αγώνες των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης με την πλέον χαρακτηριστική πυρπόληση της Τουρκικής Ναυαρχίδας στην Ερεσό της Λέσβου από τον Δημήτριο Παπανικολή στις 27 Μαΐου 1821.
Μαζί με τον Θεόδωρο Βρυζάκη (1819 – 1878), τον Νικηφόρο Λύτρα (1832 – 1904), τον Νικόλαο Γύζη (1842 – 1901) και τον Γεώργιο Ιακωβίδη (1853 – 1932), θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του ακαδημαϊκού ρεαλισμού, της λεγόμενης «Σχολής του Μονάχου» και μαζί με τον Ιωάννη Αλταμούρα (1852 – 1878) θεωρείται ο πλέον σημαντικός εκπρόσωπος της ελληνικής θαλασσογραφίας.
Κλείνοντας, θέλω να τονίσω τη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης εκδήλωσης και ήταν μεγάλη μας τιμή και χαρά που παρευρεθήκαμε.
Η όλη αυτή προσπάθεια είναι αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς της προϊσταμένης του ΙΑΜΥ κ. Κωνσταντίνας Αδαμοπούλου και των συνεργατών της.
Σύσσωμο το Διοικητικό Συμβούλιο και το προσωπικό του μουσείου μας θα θέλαμε να εκφράσουμε την πλήρη συμπαράστασή μας και να ευχηθούμε καλή συνέχεια στον δύσκολο και δύσβατο δρόμο, που ακολουθεί το ΙΑΜΥ για την υπεράσπιση και προβολή της πολιτισμικής κληρονομιάς τόσο του νησιού αλλά και της χώρας γενικότερα.
Το ΙΑΜΥ αποτελεί ένα  φωτεινό παράδειγμα προς μίμηση και ευχόμαστε ολόψυχα τη συνέχιση του έργου του για άλλα 100 χρόνια τουλάχιστον.