Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, με θέμα ´Η παγκόσμια κρίση από άλλη οπτική γωνία. Οικονομία, πολιτική, πολιτισμός´, διοργάνωσε με επιτυχία προχθές το βράδυ η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών – Ιδρυμα Καψωμένου στο προαύλιο του τέως εκπαιδευτηρίου, συνεχίζοντας τον δημόσιο διάλογο γύρω από τα μείζονα προβλήματα της εποχής μας.
Την εκδήλωση συντόνιζε ο οικοδεσπότης του Ιδρύματος κ. Ερατοσθένης Καψωμένος, ο οποίος υπογράμμισε τα εξής: «Είναι μεγάλη μας τιμή που απόψε είναι κοντά μας τρεις προσωπικότητες της ελληνικής επιστήμης και διανόησης, ο Γιώργος Κοντογιώργης, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και πρώην πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου, ο Λαοκράτης Βάσσης, εκπαιδευτικός, συγγραφέας και πρόεδρος της Εταιρείας Παιδείας και Πολιτισμού ´Εντελέχεια´ και ο Γιώργος Σταθάκης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και βουλευτής, που ανιχνεύουν τις τοπικές και διεθνείς διαστάσεις της κρίσης, τα βαθύτερα αίτια που την προκάλεσαν, τους παράγοντες και τις σκοπιμότητες που τη συντηρούν καθώς και το μερτικό της δικής μας ευθύνης…».
Απαντώντας σε ερώτημα των ´Χ.Ν.´ ο κ. Γεώργιος Σταθάκης, βουλευτής Χανίων, επεσήμανε τα εξής: «Με χαρά συμμετέχω σε αυτή την εκδήλωση, το θέμα συζήτησης είναι η κρίση, οι ομιλητές είναι εξαιρετικοί και είμαι σίγουρος ότι θα ειπωθούν πολύ συγκεκριμένα πράγματα για τη δοκιμαζόμενη ελληνική οικονομία».
Αισιόδοξος, παρά τη δύσκολη κατάσταση της κρίσης στην Ελλάδα, δήλωσε ο κ. Λαοκράτης Βάσσης, υπογραμμίζοντας ότι: «Στα δύσκολα οι λαοί κρατιούνται από την ψυχή τους. Εμείς και από τα υπόλοιπα της ψυχής μας αν κρατηθούμε θα τα βγάλουμε πέρα. Εχω να σας πω πολλά και θα τα ακούσετε μετά. Εδώ απόψε θα ανιχνεύσουμε τα βαθύτερα αίτια της χρεοκοπίας που οδυνηρά ζει ο λαός μας. Και βεβαίως ο λαός μας και ο καθένας ζει έντονα την οικονομική διάσταση αυτής της κρίσης. Εμείς, όμως εδώ θα ψάξουμε τα πολύ βαθύτερα αίτια πολύ πίσω από αυτή την κρίση την οικονομική και αυτά τα αίτια είναι τα πολιτιστικά αίτια, ηθικά, πνευματικά, αξιακά, ταυτοτικά. Θα έλεγα πως αυτά τα χρόνια της μεταπολίτευσης μέσα στο καταναλωτικό τέλμα περίπου πειράχθηκε το πολιτιστικό κύτταρο του λαού μας. Και πιστεύω πως αν δεν ανασυγκροτήσουμε τις δυνάμεις μας, αν δεν αναθεμελιώσουμε τον τόπο μας πολιτιστικά πρωτίστως, δεν θα μπορέσουμε να μπούμε σε μια τροχιά η οποία θα μας οδηγήσει σε αυτό που ονομάζω μετατροϊκανό ξέφωτο. Για να γίνει αυτό πρέπει ο λαός μας να κρατηθεί από την ψυχή του έστω και από τα υπόλοιπα επαναλαμβάνω της ψυχής του και αν κρατηθεί από αυτά θα μπορέσει να σηκωθεί όρθιος και να ανέβει αυτή τη δύσκολη ανηφοριά, η οποία θα μας βγάλει στο μετατροϊκανό ξέφωτο. Αυτό που περνάμε δεν είναι μια συνηθισμένη κρίση, είναι μια κρίση καταλυτικής σημασίας. Πρέπει να καταλάβουμε τα πολύ βαθύτερα αίτιά της, να συμμαζέψουμε ό,τι δύναμη έχουμε για να υπάρξει μια επανεκκίνηση που θα μας βγάλει εκεί που πρέπει να μας βγάλει. Γιατί όπως κι εσείς ξέρετε σε εννιά χρόνια θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια από την απελευθέρωσή μας από τους Τούρκους. Κι εγώ κάνω ένα απλό ερώτημα. Με τι μούτρα, όπως λέμε στην πατρίδα μου την Ηπειρο, θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια της απελευθέρωσης με την τροϊκανή θηλιά στον λαιμό μας. Πρέπει να βγάλουμε αυτή τη θηλιά και για να τη βγάλουμε πρέπει να κρατηθούμε από τα αξιακά στοιχεία της ψυχής μας. Εχουμε τη δυνατότητα και είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι ο λαός μας θα τα βγάλει τελικά πέρα. Χρειάζεται όμως όλοι να προσπαθήσουμε».
ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΑ ΑΙΤΙΑ
Γιώργος Κοντογιώργης: «Το αντικείμενο είναι η διεθνής και η ελληνική κρίση. Δεν στοχεύουμε να διαπιστώσουμε την κρίση, αλλά να συζητήσουμε τα αίτια της κρίσης και τα αίτια της κρίσης είναι δομικά, διαφορετικά στην περίπτωση του δυτικού παράγοντα της δυτικής κρίσης και στην περίπτωση της Ελλάδας. Στη δύση η κρίση είναι αποτέλεσμα της ανατροπής της ισορροπίας που υπήρχε ανάμεσα στην κοινωνία, στο κράτος και στην αγορά, έχοντας δηλαδή μεταβάλει την αγορά σε πολιτικά κυρίαρχη δύναμη και την κοινωνία έχοντάς την εξοβελίσει από την πολιτική στην Ελλάδα όμως το πρόβλημα έχει ως πρωτογενή αιτία το κράτος, δηλαδή το πολιτικό σύστημα είναι μια υπόθεση η οποία ξεκινά από πολύ μακριά από τον 19ο αιώνα, αλλά που τα αίτια της τωρινής κρίσης ανάγονται στη δεκαετία του 1980. Από τη δεκαετία αυτή οικοδομείται ένα ξανά όπως και τον 19ο αιώνα λεηλατικό κράτος που υπηρετεί τα επί μέρους συμφέροντα και την πολιτική τάξη, αλλά όχι τις δημόσιες πολιτικές και την κοινωνία. Αυτό οδήγησε στην υπερχρέωση της χώρας, αυτό οδήγησε στη λεηλασία του δημόσιου πλούτου από το πολιτικό προσωπικό και στον εξαναγκασμό της κοινωνίας να πολιτεύεται, δηλαδή να βρίσκεται σε επικοινωνία με την πολιτική μέσα από την πελατειακή σχέση. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα και γι’ αυτό η δική μου η άποψη είναι ότι η κρίση δεν μπορεί να ξεπεραστεί στην Ελλάδα, εάν δεν αλλάξει το πολιτικό σύστημα και δεν μπορεί να ξεπεραστεί διότι ακόμα και στο μέσον της κρίσης που έχει οδηγήσει στην καταστροφή της χώρας όλες οι πολιτικές δυνάμεις επιμένουν να συμπεριφέρονται σαν να μην έχουν ευθύνη για το πρόβλημα, δεν θέλουν ν’ αγγίξουν το εσωτερικό πρόβλημα, δηλαδή να ανασυγκροτήσουν τους πυλώνες της καταστροφής μας που είναι το πολιτικό σύστημα, η δημόσια διοίκηση και η νομοθεσία που οικοδομεί τη διαπλοκή και τη διαφθορά και επιμένουν να μετακυλίουν όλες το ελληνικό πρόβλημα, το εσωτερικό μας πρόβλημα, στην Ευρώπη. Γι’ αυτό και συγκεντρώνουν την προσοχή τους στο εάν πρέπει να είμαστε υπέρ ή κατά του μνημονίου, ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε να συζητούν για την άρση των αιτίων του μνημονίου, πράγμα που δεν συμβαίνει βεβαίως και γι’ αυτό βαθαίνει περισσότερο η κρίση. Στην Ελλάδα η κρίση είναι κατ’ εξοχήν πολιτική και οφείλεται στο γεγονός ότι το πολιτικό σύστημα έχει μετεξελιχθεί σε κομματοκρατία, δηλαδή συμπεριφέρεται δυναστικά και λεηλατικά απέναντι σε αυτό που είναι το δημόσιο συμφέρον και ο δημόσιος πλούτος».
Συζήτηση για την κρίση
![](https://i0.wp.com/www.haniotika-nea.gr/media/2021/07/Ad-728x90-1.jpg?fit=728%2C90&ssl=1)