Κάθε χρόνο λιγοστεύουν οι άνθρωποι στην ορεινή ενδοχώρα εξαιτίας, κυρίως, της χαμηλής τιμής, που έχουν από χρόνια τ’ αγροτικά προϊόντα με αποτέλεσμα να ρημάζουν πολλές περιουσίες σε αυτά τα χωριά. Σε άλλα, πάλι, τα οποία παραμένουν… ζωντανά, οι περισσότεροι αγρότες έχουν εκσυγχρονιστεί εγκαταλείποντας χρόνο με τον χρόνο τις παραδοσιακές αγροτικές εργασίες, όπως είναι η διαδικασία του πατήματος των σταφυλιών στο πατητήρι.
Ο εκσυγχρονισμός, λοιπόν, κατ’ ανάγκη έχει επικρατήσει στο σύνολο των παραγωγών στα χωριά με ελάχιστους να προτιμούν τον παραδοσιακό τρόπο. ´Είναι μεγάλη ευκολία´, μας είπαν όσοι ρωτήθηκαν, η χρησιμοποίηση μηχανημάτων, για να συνεχίσουν επισημαίνοντας ότι: ´Λιγοστέψανε τα εργατικά χέρια και όσοι απομείναμε ή που ερχόμαστε τακτικά στα χωριά μας για να περιποιούμαστε τις περιουσίες με τη νέα τεχνολογία έχουμε τελειώσει πολύ γρήγορα τη διαδικασία που κάναμε παλιά στα πατητήρια. Η παράδοση, βέβαια, δεν πρέπει να σβήσει και γι’ αυτό ορισμένοι φορείς μαζί με ελάχιστους αγρότες τιμούν τον παραδοσιακό τρόπο´. Παρά ταύτα, όμως, τα «Χ.Ν.» έχουν τις πληροφορίες τους για τα λιγοστά πατητήρια σαν της οικογένειας του Γεωργίου Σπετσιωτάκη στη γειτονιά Ριζόσκλοπο Χωρδακίου Ακρωτηρίου, που τίμησαν και φέτος την παράδοση.
Στο Χωρδάκι Ακρωτηρίου
´Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Χωρδάκι μαθαίνοντας όσο γίνεται καλύτερα στα πέντε παιδιά μου και τα τρία μέχρι σήμερα εγγόνια μου την παράδοση για τον τρόπο ζωής των προγόνων μας που δεν υπήρχαν οι σημερινές ευκολίες. Το πατητήρι όπως και άλλα πράγματα αποτελούσαν… εργαλεία για την κάθε οικογένεια στα χωριά. Εμείς δεν παράγουμε μεγάλες ποσότητες σταφυλιών για να χρησιμοποιούμε τις σύγχρονες μεθόδους και κάνουμε οικογενειακά με παρέα φίλους και χωριανούς τα τρυγοπατήματα διασκεδάζοντας παράλληλα με τόση ωραία παρέα. Εξακόσια κλίματα τρυγήσαμε και υπολογίζουμε να βγάλουμε εξακόσια κιλά μούστο για το κρασί μας. Παράλληλα θα φτιάξουν οι γυναίκες μουσταλευριά, πετιμέζι και θα βγάλουμε αργότερα και την τσικουδιά μας´, υπογράμμισε ο οικοδεσπότης Γεώργιος Σπετσιωτάκης, ευχαριστώντας την εφημερίδα μας. Παραθέτουμε αρκετά στιγμιότυπα από την Ακρωτηριανή παρέα μικρών και μεγάλων να πατάνε σταφύλια.
Στα Τοπόλια και στο Βουλγάρω Κισάμου
Αναστάσιος Χουδαλάκης, Βουλγάρω: ´Εχουμε μεγάλη παραγωγή και δεν γίνεται διαφορετικά. Η τεχνολογία έχει βοηθήσει τον αγρότη. Ομως, κάθε χρόνο την πρώτη ημέρα που τρυγάμε πατάμε μια μικρή ποσότητα στο πατητήρι γυρίζοντας έτσι το ρολόι του χρόνου στις παλιές εποχές. Ως νέος αγρότης στο χωριό προσπαθώ με δικές μου δυνάμεις αντιμέτωπος με τόσες και τόσες αντιξοότητες να μπορέσω να ζήσω και να κάνω τη δική μου οικογένεια´.
Αργυρούλα Κλαουράκη, Τοπόλια: ´Οταν ο μούστος είναι αδύναμος, για να μην χαλάσει το κρασί, βράζουμε μια ποσότητα σύμφωνα με τις υποδείξεις του οινολόγου και τον κάνουμε πετιμέζι για να τον ρίξουμε μέσα στον μούστο που θα γίνει κρασί. Το πετιμέζι το έχουμε και ως φάρμακο. Κάνουμε και μουσταλευριά με αναλογία πέντε δοχεία μούστου ένα δοχείο αλεύρι, αφού έχουμε… κόψει με στάχτη τον μούστο και αφού βράσει τον σουρώνουμε στο τουλουπάρι 2 – 3 φορές´.
