ΑΝΤΡΕΑΣ ΣΟΓΙΑΣ*
Ο υπέροχος καιρός του καλοκαιριού μας χάρισε ένα ξάστερο νυχτερινό ουρανό, που τον στόλιζαν τα λαμπερά του αστέρια. Αν και η σκυτάλη δόθηκε στο φθινόπωρο, η εικόνα του ουρανού με τα νέα αστέρια, που εμφανίστηκαν στην ανατολή, προσφέρουν ένα καταπληκτικό θέαμα.
Συνεχίζοντας το ταξίδι μας στα αστέρια του φθινοπώρου, όπως είχαν περιγραφεί και τα αστέρια του καλοκαιριού (´Χανιώτικα νέα´ 23 Ιουλίου 2012, σελ. 31), θα ξεκινήσουμε και πάλι από το αστέρι του Βορρά, τον Πολικό Αστέρα. Στην ίδια του θέση όλες τις εποχές του έτους φαίνεται εύκολα, κοιτάζοντας Βόρεια, αφού είναι το λαμπρότερο αστέρι της Μικρής Άρκτου.
Η θέση των αστεριών που θα περιγραφούν αντιστοιχεί στις 22,30 έως 23,00. Σηκώνοντας το βλέμμα μας από τον Πολικό και περίπου στο κατακόρυφο, παρατηρούμε τον Αστερισμό της Κασσιόπης (βλέπε φωτ.1), που με γυμνό μάτι φαίνονται τα πέντε αστέρια σε δύο συνεχείς γωνίες, που μοιάζει με το ανάποδο γράμμα Μ (μυθολογία που, από την Κασσιόπη και τον Δία γεννήθηκε η Ευρώπη και κατά άλλη εκδοχή είναι μητέρα της Ανδρομέδας). O λαμπρότερος αστέρας της, είναι πανομοιότυπος με το δικό μας Ήλιο και απέχει από μας 19,5 έτη φωτός (ταχύτητα φωτός 300.000 χλμ / δευτερόλεπτο).
Η Κασσιόπη βρίσκεται πάνω στη Γαλαξιακή οδό. Η Γαλαξιακή οδός την εποχή αυτή φαίνεται σαν φωτεινό ποτάμι, που διασχίζει τον ουράνιο θόλο από Δυτικά προς Ανατολικά. (μυθολογία, που είναι το γάλα από το στήθος της Ήρας, που χύθηκε βυζαίνοντας τον Ηρακλή).
Ακολουθώντας την Γαλαξιακή οδό προς τα Δυτικά, θα δούμε τον Deneb, του αστερισμού του Κύκνου και ακόμη Δυτικότερα, τον Αστερισμό του Αετού, με λαμπρότερο αστέρι τον Altair (ιπτάμενος). Λίγο δυτικότερα του Αετού και Βόρεια, βρίσκεται ο Βέγας της Λύρας. Από τον αστερισμό της Κασσιόπης, προχωρώντας Ανατολικά, θα συναντήσουμε τον αστερισμό του Ηνίοχου, με λαμπρότερο το αστέρι Αίγα.
Από το κατακόρυφο που βλέπουμε και νοτιότερα φαίνεται ο Πήγασος. Το φτερωτό άλογο (μυθολογία, που είναι ο γιος του Ποσειδώνα και της γοργόνας Μέδουσας), που πετάει ανάποδα στον ουρανό. Αποτελείται από εννέα αστέρια, εκ των οποίων τα τέσσερα (κύριο σώμα αλόγου), σχηματίζουν ανοιχτό τετράπλευρο.
Μεταξύ της Κασσιόπης και του Πήγασου, είναι ο αστερισμός της Ανδρομέδας. Στην ίδια οπτική περιοχή, αλλά σε απόσταση 2,3 εκατ. έτη φωτός, βρίσκεται ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας, όμοιος σπειροειδής με τον δικό μας Γαλαξία, σε μέγεθος μιάμιση φορά μεγαλύτερος και φαίνεται με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Είναι ο κοντινότερος Γαλαξίας (μυθολογία, που ο Περσέας την ελευθέρωσε από τα δεσμά του Ποσειδώνα και την πήρε γυναίκα του). Κοιτάζοντας την ίδια ώρα (22,30 – 23,00) ανατολικά, ένα πολύ φωτεινό ουράνιο σώμα, κάνει την παρουσία του. Δεν είναι αστέρι, είναι ο πλανήτης Δίας, ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και χίλιες τριακόσιες φορές μεγαλύτερος από τη Γη. Λίγο δεξιότερα από τον Δία, φαίνεται ο Λαμπαδίας, ο μεγαλύτερος αστέρας του Ταύρου και σαράντα πέντε φορές μεγαλύτερος από τον Ήλιο. Υψηλότερα από τον Δία φαίνεται η Πούλια (Πλειάδες), με τα έξι αστέρια μαζεμένα και πολύ κοντά μεταξύ τους. Είναι πολύ νέα αστέρια ηλικίας μόνο εκατό εκατομμυρίων ετών.
Καθώς η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, νέα αστέρια ανατέλλουν συνεχώς από την ανατολή και έτσι τις πρωινές ώρες και πριν το χάραμα (6,00 – 6,30), το θέαμα της περιοχής του Νότου (δηλ. κοιτάζοντας πάνω από τα Λευκά Ορη), είναι μοναδικό.
Ο αστερισμός του Ωρίωνα λάμπει στον Ουρανό και είναι τα οκτώ αστέρια σε ανοικτή γωνία (δηλ. τρία η μία επάνω πλευρά και πέντε η άλλη κατακόρυφη) (βλέπε φωτ. 2).
Και τα οκτώ αστέρια πλαισιώνονται από τέσσερα άλλα, ένα σε κάθε σημείο του πλαισίου (μυθολογία, που ο Ωρίωνας είναι επιδέξιος κυνηγός παιδί του Ποσειδώνα και της Ευρυάλης κόρης του βασιλιά Μίνωα).
Αριστερά όπως κοιτάζουμε τον Ωρίωνα και χαμηλότερα διακρίνεται ο Μέγας Κύων, με το λαμπρότερο αστέρι του Ουρανού τον Σείριο, που είναι διπλάσιος του Ήλιου, με πολύ μεγαλύτερη θερμοκρασία, που του δίνει είκοσι τρεις φορές μεγαλύτερη φωτεινότητα. Απέχει μόνο εννέα έτη φωτός.
Ακριβώς στην Ανατολή, αρκετά ψηλά, κατά τις 6,00 το πρωί θα δούμε το φωτεινότερο Ουράνιο σώμα μετά τη Σελήνη, τον πλανήτη Αφροδίτη (ο Αυγερινός), που φαίνεται ακόμη και με την Ανατολή του Ηλίου. Με κιάλια βλέπουμε να φωτίζεται από τον Ήλιο που ανατέλλει, το κάτω μέρος του πλανήτη σε σχήμα μηνίσκου, δηλαδή όπως φαίνεται και η Σελήνη, πριν και μετά την Πανσέληνο. Είναι ο κοντινότερος Πλανήτης στη Γη.
Το ταξίδι στα Αστέρια είναι ατέλειωτο, γιατί ατέλειωτα είναι και αυτά όπως η φαντασία και η θέληση του ανθρώπινου νου. Έχουμε τη δύναμη της ψυχής μας και μπορούμε να φθάσουμε στα πέρατα του σύμπαντος
*ιπτάμενος Π.Α (ε.α)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Night Watch Ter Dickinson
2. Βιβλιογραφία του Σύμπαντος Δ. Σιμόπουλος
3. Γ. Γραμματικάκης Πανεπιστημιακές Σημειώσεις
4. Ταξίδι στο Σύμπαν Κ. Καπόπουλος
