Επιμέλεια
ΛΙΟΝΟΥΔΑΚΗΣ ΚΩΣΤΑΣ,
ΓΕΩΠΟΝΟΣ Γ.Π.Α.
Στείλτε μας τις ερωτήσεις σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: lionoudakis@gmail.com ή στη διεύθυνση της εφημερίδας με την ένδειξη ´ΓΙΑ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ´. Ολες τις προηγούμενες δημοσιεύσεις της στήλης θα τις βρείτε στην ιστοσελίδα www.geoponikiagora.gr και στη σελίδα Facebook: Γεωπονική Αγορά.
Μου αρέσουν πολύ τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, αλλά νιώθω τύψεις που τα πετάω ξεραμένα κάθε χρόνο
Ηρθε η ώρα να απαλλαγούμε από τις Ερινύες που για χρόνια μας κατατρέχουν! Φέτος, αξιοποιήστε ένα δεντράκι (κυπαρισσoειδές, τούγια ή αρωκάρια) που έχετε ήδη σε γλάστρα ή διαφορετικά αγοράστε από ένα φυτώριο για να πετύχετε το τερπνόν μετά του ωφελίμου! Αφενός θα έχετε ένα ζωντανό χριστουγεννιάτικο δένδρο και αφετέρου θα κάνετε διπλό καλό στο περιβάλλον. Ενα λιγότερο κομμένο δεντράκι, αλλά και ένα περισσότερο φυτεμένο! Τοποθετείστε, λοιπόν, τη γλάστρα με το δεντράκι σε ένα μέρος μακριά από τη ξυλόσομπα ή το καλοριφέρ (σε περίπτωση που κάποιος κατάφερε να αγοράσει πετρέλαιο) για να μην επηρεαστεί από τη διαφορά της θερμοκρασίας. Τοποθετήστε το κοντά σε ένα παράθυρο σε σημείο που να το βλέπει ο ήλιος, περιορίζοντας τον αριθμό των λαμπιονιών του. Μην ξεχνάτε να το ποτίζετε μέρα παρά μέρα. Μετά το τέλος των γιορτών, καλό είναι να παραμείνει στη γλάστρα έξω σε ένα σκιερό μέρος για λίγες μέρες για να συνηθίσει τη διαφορά θερμοκρασίας. Μόλις μπει η άνοιξη μπορείτε να το φυτέψετε στην αυλή σας φροντίζοντας να το διατηρήσετε σε καλή κατάσταση. Αν δεν έχετε αυλή, ακόμη καλύτερα! Μπορείτε να το φυτέψετε στην αυλή ενός σχολείου, μιας εκκλησίας ή σε ένα παρκάκι. Τη χρονιά που μας έρχεται, ας κάνουμε όλοι ένα δωράκι στο πολύπαθο περιβάλλον! Το έχει πολλή ανάγκη!
Βάζω καυκαλήθρες στις σπανακόπιτές μου, αλλά ο άντρας μου
νευριάζει όταν τον στέλνω στο χωράφι για να μου βρει
Αφού δεν πάει ο Μωάμεθ…. συγγνώμη ο άντρας σας… στο βουνό για να μαζέψει καυκαλήθρες, βάλτε τον να τις καλλιεργήσει. Η καυκαλήθρα ή καυκαλίδα ή αγριοκουτσουνάδα ή μοσχολάχανο θεωρείται από τα σημαντικότερα αρωματικά χόρτα της χώρας μας και μπορεί να καλλιεργηθεί σε κήπο, αν βρείτε σπόρο. Είναι μικρό ετήσιο φυτό, που φτάνει σε ύψος τα 15 εκ. με μικρά φυλλάρια που φυτρώνουν πάνω στους βλαστούς και τη μαζεύουμε όταν τα φύλλα της είναι ακόμα μικρά. Τα λευκά άνθη της βγαίνουν την άνοιξη, ενώ ο καρπός του μοιάζει με φασόλι, σκεπασμένο με αγκαθάκια. Σε όλα τα μέρη του φυτού και στους καρπούς υπάρχουν ελαιοφόροι αδένες, που εκκρίνουν αρωματικό αιθέριο έλαιο. Τρώγεται ωμή ή βρασμένη μαζί με άλλα χορταρικά, ως σαλάτα. Κυρίως όμως προστίθεται σε μικρή ποσότητα στο μείγμα των χόρτων για χορτόπιτες, στις οποίες χαρίζει ξεχωριστή γεύση και το εξαίρετο άρωμά της. Ως μυρωδικό χρησιμοποιείται επίσης στη φασολάδα, στον ωμό μαριναρισμένο με ξίδι και χοντρό αλάτι γαύρο, σε κεφτέδες από φάβα και σε ωμές σαλάτες. Θεωρείται αναζωογονητικό για το νευρικό σύστημα, ενώ έχει παράλληλα αγχολυτική δράση. Σε περίπτωση, λοιπόν, που ο άντρας σας έχει τα νεύρα του, φτιάξτε του μια σπανακόπιτα με καυκαλήθρα μπας και ηρεμήσει!
Δεν καταφέρνω να φτιάξω
καλό κόμποστ στον κήπο μου
και με έχει πιάσει απελπισία
Αν στην εποχή της κρίσης, σας πιάνει απελπισία για το κόμποστ, τι θα συμβεί άραγε όταν σας έρθει το χαράτσι της ΔΕΗ; Σας συνιστώ λοιπόν ψυχραιμία και λίγες πρακτικές συμβουλές για να καταφέρετε από τα φυτικά υπολείμματα να δημιουργήσετε πλούσιο χούμο για τη βελτίωση του εδάφους στον κήπο σας! Οταν το κόμποστ σας είναι πολύ υγρό, προσθέτουμε στο κάτω μέρος χαρτόνια, εφημερίδες, πριονίδια ή ροκανίδια για να απορροφήσουν την υγρασία. Αυτό είναι σύνηθες φαινόμενο κατά τη διάρκεια παγετού μέσα στον χειμώνα, όπου η διαδικασία αποσύνθεσης του αρχικού υλικού αναστέλλεται. Σε περίπτωση που εμφανιστούν στρατιές μυρμηγκιών στο κόμποστ σας, είναι πιθανότατα ένδειξη υπερβολικής ξηρότητας. Το κόμποστ πρέπει να είναι όσο υγρό είναι και ένα στραγγισμένο σφουγγάρι. Ρίξτε, λοιπόν, λίγο νερό και το πρόβλημα θα λυθεί! Επίσης, είναι απαραίτητο να αναδιατάσσετε τις στρώσεις στον κομποστοποιητή προκειμένου να καταλήγει επαρκής ποσότητα οξυγόνου στην οργανική ύλη. Οι μικροοργανισμοί που επιταχύνουν την αποσύνθεση του φυτικού υλικού λειτουργούν αποτελεσματικά μόνον όταν τροφοδοτούνται επαρκώς με υγρασία και οξυγόνο.
Μένω σε παραθαλάσσιο μέρος και προσπαθώ να φτιάξω έναν χαμηλό φράκτη κι όλο ξεραίνεται
Θάλασσα, θάλασσα, τι μου έχεις κάνει! Αφού, λοιπόν, δεν δώσατε βάση στις προειδοποιήσεις του γνωστού άσματος, ελπίζω να προσέξετε τουλάχιστον τις δικιές μου συμβουλές! Φτιάξτε έναν φράκτη με ελαίαγνους, φυτεύοντας το ένα φυτό δίπλα στο άλλο σε απόσταση γύρω στα εξήντα εκατοστά. Ο ελαίαγνος είναι αειθαλής θάμνος κατάλληλος για ηλιόλουστες και παραθαλάσσιες θέσεις καθώς αντέχει σε μεγάλη εδαφική αλατότητα. Καλλιεργείται συνήθως για το διακοσμητικό φύλλωμά του, αλλά και για τα αρωματικά λευκά μικρά άνθη του. Υπάρχουν ποικιλίες με αποχρώσεις πράσινου φυλλώματος, αλλά προσωπικά σας προτείνω ποικιλίες πανασέ με διχρωμία του φυλλώματος όπως πράσινο με κίτρινο. Εχει μικρά ή μεγάλα αγκάθια ανάλογα την ποικιλία, δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε νερό και προτιμά εδάφη με καλή στράγγιση. Ανθίζει λίγο καθυστερημένα το φθινόπωρο, αλλά θα σας ανταμείψει με το γλυκό άρωμα των λουλουδιών του. Εκτός από μπορντούρες, φυτεύεται κατά ομάδες, αλλά και μεμονωμένα, ενώ με το κατάλληλο κλάδεμα διαμορφώνεται σε δεντράκι μπάλα. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα και μπορεί να φυτευτεί σχεδόν όλο τον χρόνο, εκτός από Αύγουστο και Γενάρη.
Εχω έναν γείτονα, συνταξιούχο πρέσβη που μου έδωσε να φάω έναν περίεργο καρπό που το λένε λίτσι. Τι είναι αυτό;
Κύριε πρέσβη, μας κακομαθαίνετε! Εξωτικό υποτροπικό φρούτο σας προσέφερε, λοιπόν, ο κοσμογυρισμένος γείτονας σας! Το λίτσι, δέντρο αειθαλές που προέρχεται από τη νότια Κίνα, σχηματίζει σφαιρική, συμμετρική και πυκνή κόμη και φέρει καρπούς σφαιρικούς με διάμετρο 3 – 4 εκ. και κέλυφος χρώματος κόκκινου κατά την ωρίμαση. Η σάρκα είναι λευκόχρωμη με γλυκιά, ελαφριά, υπόξινη γεύση και ευχάριστο άρωμα. Οι καρποί καταναλώνονται κυρίως αποξηραμένοι αλλά και νωποί ή σε σιρόπι. Πολλαπλασιάζεται με εναέριες καταβολάδες, εγκεντρισμό και μοσχεύματα. Χρειάζεται περιοδικές χαμηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του χειμώνα προκειμένου να επιτευχθεί η ανθοφορία. Σε περιοχές, όμως, όπου η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του χειμώνα παραμένει σταθερά κάτω των 10°C τα δέντρα δεν παράγουν καρπούς αλλά μόνο βλάστηση. Η καλλιέργεια απαιτεί υψηλή υγρασία από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο, ενώ ευδοκιμεί σε αμμώδη εδάφη και σε αμμοαργιλώδη με καλή αποστράγγιση και σχετικά όξινα. Τα δέντρα χρειάζονται ελαφρό ετήσιο ελαφρύ κλάδεμα. Θεωρείται από τις προωθούμενες φυτείες, ενώ πιλοτικές φυτείες έχουν δείξει ότι μπορούν να παραχθούν πολύ καλής ποιότητας καρποί σε κατάλληλες περιοχές της Νότιας Ελλάδας και της Κρήτης.
Μπορώ να φυτέψω φράουλες αυτή την εποχή;
Κάντε λίγη υπομονή μέχρι τον Μάρτη! Οχι, όχι, δεν αναφέρομαι στην πολυπόθητη ανάπτυξη, αλλά μιλάω για το πότε θα φυτέψουμε φυτά φράουλας. Φυτέψτε, λοιπόν, τις φραουλιές μετά τα τελευταία κρύα του χειμώνα, αρχές Μαρτίου, αν και η παραγωγή που θα έχετε δε θα είναι η καλύτερη δυνατή την πρώτη χρονιά. Ομως, η φράουλα είναι πολυετές φυτό που την επόμενη χρονιά θα σας δώσει πλούσια παραγωγή. Βέβαια, οι παραγωγοί φράουλας, φυτεύουν τη φράουλα, τέλη Σεπτέμβρη – αρχές Οκτώβρη προκειμένου το φυτό να έχει αρκετό χρόνο, ώστε να αναπτύξει γερό ριζικό σύστημα κατά την περίοδο του χειμώνα και να είναι πολύ παραγωγικό κατά την άνοιξη. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να τις προστατέψετε από τις παγωνιές του χειμώνα με κάλυψη. Οι φράουλες θέλουν αραιό αποστραγγιζόμενο χώμα με ιδανικό pH γύρω στο 6. Εμπλουτίστε το χώμα με κόμποστ ή άλλα οργανικά λιπάσματα και φυτέψτε τη σε αναχώματα για καλύτερη στράγγιση Οι φραουλιές έχουν ρηχό ριζικό σύστημα και πρέπει να ποτίζονται τακτικά. Αν τα φυτά σας έχουν πολύ μικρά φύλλα ή δεν παράγουν πολλές φράουλες, είναι ένδειξη έλλειψης νερού. Οι φράουλες αγαπούν την ηλιοφάνεια αλλά δεν αγαπούν τα πολύ ζεστά κλίματα και τις υψηλές θερμοκρασίες. Το ιδανικό εύρος θερμοκρασιών για τις φράουλες είναι μεταξύ 18 και 30 βαθμών Κελσίου.
