Παναγής Αθανασάτος Κεντρική διάθεση: Εκδόσεις «Καρδαμίτσα»
Mέσα από τις ´Ρίζες του κακού και τη μεγάλη σφαγή´ ανάμεσα σε δύο παγκόσμιους πολέμους και σ’ έναν συνεχιζόμενο ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων (που κατά τον συγγραφέα του βιβλίου Παναγή Αθανασάτο) δεν είναι τίποτα περισσότερο από τυχοδιωκτικές συμμορίες που αδικούν κατάφωρα τα μικρά κράτη πάντα.
Ενα παράδειγμα, αποτελεί η μεγάλη αδικία που έγινε σε πολλά μικρά κράτη, ιδιαίτερα με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που η Ελλάδα του έπους και της Μάχης της Κρήτης οδηγήθηκε στην αλληλοσφαγή του 1944, στη συνέχιση του εμφυλίου πολέμου και στην άδικη και ανθελληνική στάση του Τσώρτσιλ που ήταν υπεύθυνος, ιδιαίτερα για όλα αυτά, αλλά και για τον αποκλεισμό της Ελλάδας να γίνει μια περιφερειακή δύναμη μαζί με την Κύπρο, για μια ευρύτερη ελληνική ισχύ που θα παρεμπόδιζε τα αποικιοκρατικά αγγλικά συμφέροντα.
Τώρα οι Αγγλοι εξακολουθούν, μαζί με τους Γερμανούς, αλλά και τους Αμερικανούς, μια ακόμα πιο ανθελληνική πολιτική μέσω του άγριου οικονομικού πολέμου τον οποίο διεξάγουν για την αποδυνάμωση της ελληνικής πατρίδας και συμβάλλουν στην πλήρη μεταβολη της ελληνικής πατρίδας σε εξαρτημένη από τους Παγκόσμιους και Ευρωπαϊκούς Μηχανισμούς της διεθνούς και ντόπιας εκμετάλλευσης και κερδοσκοπίας.
ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ – ΜΕΓΑΛΗ ΣΦΑΓΗ
Ενα βιβλίο αληθειών, όσων έχουν πολλές αυθαίρετες εκτιμήσεις, σκέψεις και κρίσεις, οι οποίοι αντί να κλείνουν ανοίγουν δρόμους. Πριν αρχίσουμε με την παρουσίαση του κεφαλαίου: ´H Ελληνική περίπτωση´, θα αναφερθούμε σε μερικές ενδιαφέρουσες επισημάνσεις για τη Ρωσο-Γερμανική, τελική σύγκρουση και για την αμερικανική εμπλοκή στον πόλεμο.
Οπως αναφέρεται στη σελ. 152: ´Οι Γερμανοί ζητούσαν απόλυτη ελευθερία κινήσεων στην Ευρώπη, παρέχοντας στους Σοβιετικούς το αντάλλαγμα της Ασίας (Ινδία κ.λπ.). Οι Σοβιετικοί όμως δεν επρόκειτο να ανοιχτούν σε τέτοιους τυχοδιωκτισμούς… Οι Γερμανοί ήταν ακόμη απασχολημένοι με τη Γαλλία. Εκτός αυτού η Ρωσία ζητούσε την ένταξη της Βουλγαρίας στη σφαίρα επιρροής της, ενώ έβλεπε ενδιαφέρον και προς την πλευρά της Γιουγκοσλαβίας´.
Ο ΧΙΤΛΕΡ ΔΕΝ ΕΙΔΕ ΟΤΙ Η ΕΛΠΙΔΑ ΣΤΡΕΦΟΤΑΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΗ ΑΜΕΡΙΚΗ
Αυτά όλα ήταν δυσάρεστα στον Χίτλερ, που μια από τις σκέψεις του ήταν ότι η σχεδόν παρά φύσιν εμμονή των Αγγλων στη συνέχιση του πολέμου οφειλόταν στην ελπίδα εξόδου στον πόλεμο κατά της Γερμανίας.
Ετσι ο Χίτλερ δεν ήθελε ή δεν μπορούσε να δει ότι η ελπίδα στρεφόταν προς την κατά 180 μοίρες αντίθετη κατεύθυνση, προς την αδελφή Αμερική. Με ή χωρίς την Ε.Σ.Σ.Δ. η Βρετανία περίμενε τη στιγμή που ο πρόεδρος Ρούζβελτ θα έπειθε την αμερικανική κοινή γνώμη ότι έπρεπε να πολεμήσει για τη ´δημοκρατία και τις δυτικές αξίες´.
TON AYΓΟΥΣΤΟ 1941, ΕΝ ΠΛΩ, ΣΤΟΝ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟ ΡΟΥΣΒΕΛΤ ΚΑΙ ΤΣΩΡΤΣΙΛ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Τότε ο Ρούσβελτ επιθυμούσε διακαώς την ανάμειξη των Η.Π.Α. στον πόλεμο, αλλά η κοινή γνώμη των Η.Π.Α. ήταν διακαώς αντίθετη. Μη μπορώντας να κάμει τίποτα περισσότερο ο πρόεδρος ενίσχυσε τις Δυτικές Δημοκρατίες από μιας αρχής, προς το τέλος της θητείας του.
Ομως, μετά την επανεκλογή του τον Δεκέμβρη του 1940 πέρασε νόμο που έδινε δικαιώματα στον πρόεδρο να πωλεί επί πιστώσει και με ανταλλάγματα εδάφη…
Ετσι, παραχώρησε 50 παλαιά αντιτορπιλικά προς την Αγγλία έναντι ενοικίασης για 99 χρόνια μερικής Βρετανικής κτήσεως του δυτικού ημισφαιρίου.
Η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει… Και όταν ο Χίτλερ επιτέθηκε στην Ε.Σ.Σ.Δ. το απέραντο σταλινικό στρατόπεδο μετατράπηκε αστραπιαία σε φίλο και σύμμαχο της Μεγάλης Βρετανίας… Παρά ταύτα δύο μήνες αργότερα, ο Τσώρτσιλ συνάντησε τον ´ουδέτερο´ Ρούσβελτ και όχι τον εν όπλοις σύμμαχο Στάλιν.
Η συνάντηση έγινε των δυο Αγγλων, του Βρετανού και Αμερικανού εν πλω στον Ατλαντικό ωκεανό επί του αμερικανικού καταδρομικού ´Αugusta´ μια Κυριακή πρωί τον Αύγουστο του 1941. Στη συνάντηση αυτή οι δύο μεγάλοι δυτικοί ηγέτες συντάξανε τον καταστατικό χάρτη του μεταπολεμικού κόσμου πριν ακόμα η Αμερική μπει στον πόλεμο.
Ο Χίτλερ όμως ενόμιζε ότι το στήριγμα της Αγγλίας ήταν οι ελπίδες προς τη Ρωσία την οποία φρόντισε να καταστρέψει, να υποδουλώσει και να αποδεκατίσει.
Για να αποτελέσει ο Γερμανο-ρωσικός πόλεμος μια εγκληματική τρέλα πρώτου μεγέθους, πέρα από τον απίστευτο πόνο που προξένησε σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους.
Ο ΧΙΤΛΕΡ ΗΘΕΛΕ ΑΠΟΙΚΙΑ ΤΗ ΡΩΣΙΑ
Ομως, όπως είναι γνωστό, ο Χίτλερ είχε εκδώσει οδηγίες για την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ενωσης με την κωδική ονομασία ´επιχείρηση Βαρβαρόσσα´. Ο Παναγής Αθανασάτος γράφει (σελ. 56) τα εξής: ´Ο Χίτλερ προεξοφλώντας την αστραπιαία επιτυχία της εκστρατείας είχε επιβάλει να εκπονηθούν λεπτομερειακά σχέδια για την προσαρμογή της χώρας στον νέο «ρόλο» της αποικίας, με τον εξανδραποδισμό των Σλάβων και την εξόντωση των ηγετικών κομματικών ομάδων του πληθυσμού. Η ημερομηνία που προβλεπόταν για την έναρξη των επιχειρήσεων ήταν η 15η Μαΐου 1941, ώστε οι Γερμανοι να έχουν μπροστά τους ολόκληρο το ρωσικό καλοκαίρι.
Αλλά, η κατάληψη της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδας, ιδιαίτερα όμως της Κρήτης, κράτησε ολόκληρο τον Μάιο ισχυρές γερμανικές ομάδες στον Νότο της Ευρώπης, με το μυαλό του Φύρερ να είναι περισπασμένο σε απρόβλεπτες αντιξοότητες. Για να οριστεί η 22α Ιουνίου 1941 νέα ημερομηνία της γερμανικής επίθεσης στη Σοβιετική Ρωσία.
Μια μεγάλη καθυστέρηση πέντε εβδομάδων από την αρχική ημερομηνία, αυτή η κρίσιμη καθυστέρηση ήταν η μεγάλη υπηρεσία της Ελλάδας στη συμμαχική υπόθεση. Αυτή η καθυστέρηση της γερμανικής επίθεσης ήταν έμμεση, αφού η Ελλάδα δεν γνώριζε τα γερμανικά σχέδια´…
ΤΕΡΑΣΤΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΡΩΣΙΑ
Στο σημείο αυτό ο συγγραφέας επισημαίνει ότι ´Το μεγαλύτερο μέρος της καθυστέρησης οφειλόταν στη Μάχη της Κρήτης, όπου το μεγαλύτερο μερίδιο είχαν οι βρετανικές και νεοζηλανδικές δυνάμεις…´.
Εμείς, όμως, προσθέτουμε πως σ’ αυτές τις δυνάμεις είχαν αξιόλογη συμμετοχή και οι αυστραλιανές δυνάμεις. Κυρίως, όμως, ο χανιώτικος και γενικότερα ο κρητικός λαός, ο οποίος με τη μαζική αυτοθυσία του συνέτριψε το αλεξιπτωτικό υπερόπλο του Χίτλερ.
Γιατί, την κρίσιμη εγκατάλειψη του Λόφου 107 στο Μάλεμε από τους Νεοζηλανδούς που άνοιξαν την κερκόπορτα να διεισδύσουν απρόβλεπτα γι’ αυτούς οι Γερμανοί.
Αυτή, όμως η γιγαντιαία αντίσταση του κρητικού λαού που υμνεί ο Αγγλος συγγραφέας Αντονυ Μπάβορ, στο βιβλίο του ´Κρήτη, η Μάχη και η Αντίσταση´ (2004 εκδ. Γκοβόστη), ενώ την αμφισβητεί προκλητικά στο βιβλίο του ´Η Μάχη της Κρήτης´ (2011 εκδ. Γκοβόστη) ο Γερμανός καθηγητής Heinz A. Richter. Συγκεκριμένα, απαξιώνει τη μάχη της Κρήτης και τον λαϊκό αγώνα σε αυτή, ενώ γράφει πως ´Η επαναλαμβανόμενη άποψη για τις πολεμικές γερμανικές επιχειρήσεις ΜΑΡΙΤΑ (εισβολή στην Ελλάδα) και ΕΡΜΗΣ (Μάχη της Κρήτης) ότι αυτές καθυστέρησαν κατά 6 εβδομάδες τη γερμανική επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης ζει ως Μύθος τον οποίο τείνουν να πιστεύουν στην Ελλάδα – Κρήτη για να τονώνεται το ελληνικό εθνικό φρόνημα´.
Μια θέση την οποία αποδοκίμασε σε διάλεξή του στο Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνου στις 23 Μαΐου 2012 ο επίτιμος αρχηγός του Γ.Ε.ΕΘ.Α., στρατηγός ε.α., Μανούσος Παραγιουδάκης. Αλλά και τόσοι άλλοι, όπως ο δρ Κοινωνιολογίας καθηγητής – αντιπρόεδρος του Λαϊκού Πανεπιστημίου Κρήτης και συγγραφέας βιβλίων για τη μάχη της Κρήτης Ηλίας Φιλιππίδης.
Ο ΣΤΑΛΙΝ ΥΠΕΣΤΗ ΚΛΟΝΙΣΜΟ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΗ ΚΗΡΥΞΗ ΠΟΛΕΜΟΥ ΑΠΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ
Με καθυστέρηση, λοιπόν, 5 εβδομάδων, τα χαράματα της 22ης Ιουνίου 1941, οι γερμανικές δυνάμεις διαβήκανε τα αλβανικά σύνορα… με συνολική δύναμη στρατού περί τα 3 εκατομμύρια ανδρών (οκτώ στρατιές και 179 μεραρχίες).
Ο Στάλιν ήταν προειδοποιημένος για την επίθεση. Ομως, όταν ο Γερμανός πρεσβευτής στη Μόσχα (όπως αναφέρεται σελ. 158 – 160 στο βιβλίο «Οι Ρίζες του Κακού»). Ο αγουροξυπνημένος υπουργός των Εξωτερικών ερώτησε τον Γερμανό πρεσβευτή παραπονεμένα «Αξίζαμε τέτοια μεταχείριση;». Τότε ο Στάλιν επί δέκα μέρες έμεινε κλεισμένος στην κάμαρά του, με τη χώρα χωρίς αρχηγό να διαλύεται, αφού κανείς δεν μπορούσε να τον υποκαταστήσει.
Τελικά απευθύνθηκε ραδιοφωνικά στον Σοβιετικό λαό διαβεβαιώνοντας δικούς του και ξένους πως η επίθεση ήταν απρόκλητη και άδικη.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΜΕΘΗ ΚΑΙ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ
Στην αρχή της άδικης αυτής επίθεσης οι Γερμανοί θριάμβευαν με τα μηχανοκίνητα άρματα μάχης να ”οργώνουν” κυριεύοντας τις σοβιετικές πεδιάδες, ενώ ίσως ένα εκατομμύριο σοβιετικοί στρατιώτες γέμιζαν ασφυκτικά και θανάσιμα τα γερμανικά στρατόπεδα αιχμαλώτων.
Οι Γερμανοί είχαν ”μεθύσει” με εύκολο θρίαμβο, για να συμπεριφέρονται βάναυσα σε αιχμαλώτους, αλλά και στους σοβιετικούς πολίτες των περιοχών που καταλαμβάνανε, με αποτέλεσμα να προκαλέσουν (ακόμα και εχθρούς της Σταλινικής τυραννίας) να συσπειρωθούν σε έναν αγώνα ”έως εσχάτων” πατριωτικής ανέγερσης για την καταπολέμηση των εισβολέων της γερμανικής προαιώνιας βαρβαρότητας.
Ο ΣΤΑΛΙΝ ΑΡΝΗΘΗΚΕ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΕΙ ΣΤΑ ΜΕΤΟΠΙΣΘΕΝ ΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ
Εν τούτοις, η τεχνολογική υπεροχή του γερμανικού στρατού έμοιαζε ακατανίκητη ως τον Νοέμβρη του 1941. Τότε που τα γερμανικά μηχανοκίνητα είχαν φθάσει στα περίχωρα της Μόσχας, 20 περίπου χιλιόμετρα έξω από αυτήν. Σ’ αυτή την εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή η Σοβιετική Κυβέρνηση αντιμετώπισε το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει την έδρα της και να καταφύγει στα μετόπισθεν. Ο Στάλιν όμως αρνήθηκε και κατάφερε (όπως περιγράφει στη σελ. 11 ο Π. Αθανασάτος) να συνεγείρει ολόκληρο τον πληθυσμό της Μόσχας σε ΜΑΖΙΚΗ ΑΜΥΝΑ για τη σωτηρία της Σοβιετικής ρωσικής πρωτεύουσας. Σκάφτηκαν τεράστια χαρακώματα, τάφροι και άλλα αντιαρματικά έργα, μεταφέρθηκαν στρατεύματα από τα μετόπισθεν, έγιναν αντεπιθέσεις όπου υπήρχε πιθανότητα επιτυχίας… και πάνω απ’ όλα ενέσκηψε ο μεγάλος σύμμαχος της Ρωσίας, ο χειμώνας.
Για να συμπληρώσει ο Παν. Αθανασάτος: ´Εδώ φάνηκε η τεράστια αξία των πέντε εβδομάδων που πρόσφερε η ανυποψίαστη Ελλάς στον Στάλιν και τη χώρα του. Ηταν πέντε εβδομάδες από το πιο χρήσιμο χρονικό διάστημα. Γιατί, αν οι Γερμανοι έφταναν έξω από τη Μόσχα πέντε εβδομάδες ενωρίτερα, πιθανότατα θα την είχαν καταλάβει.
Οι Γερμανοί κράτησαν ικανές θέσεις που θα τους επιτρέπανε να πραγματοποιήσουν την τελευταία τους επίθεση την Ανοιξη του 1941. Ομως το τελευταίο στρατηγικό σημείο του πολέμου είχε ήδη περάσει στην ιστορία από τις 7 Δεκεμβρίου 1941.
Ομως ο γερμανικός τίγρης επέστρεψε στις χώρες μας με οικονομική λεοντή να συνταυτιστεί, τα τελευταία χρόνια, ενεργειακά με τη Ρωσία και δυναστευτικά με ολόκληρη την Ευρώπη και ιδιαίτερα με τις νότιες μεσογειακές και ανατολικές χώρες της που επιδιώκει λίγο πολύ να τις αποικιοποιήσει με πρώτη την Ελλάδα που ήδη έχει επικυριαρχήσει από τον Βορρά ως τον Νότο της χώρας την πολύπαθη και πολύτιμη Κρήτη.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
Σ’ αυτό το σημαντικό 8ο κεφάλαιο του βιβλίου «Οι ρίζες του κακού – η μεγάλη σφαγή» για τη μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, δυσμεταχείριση από τους συμμάχους της Ελλάδας, με ευρεία αναγωγή όλων των διαδραματισθέντων, από την εποχή του 1821 ως το τέλος του 19ου αιώνα – με όλες του τις περιπέτειες. Αλλά και σε όλη τη διαδρομή των αρχών του 20ού αιώνα (1ος παγκόσμιος πόλεμος, μεσοπόλεμος, κρίση στη Μικρά Ασία και έξοδος του εκεί ελληνισμού), μέσα από τον καταλυτικό εθνικό διχασμό και όλα τα δραματικά γεγονότα ως την τελευταία σημαντική διακυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου 1928 – 32 με κρατική αναδιοργάνωση, αλλά και με την αντιμετώπισή του κραχ του 1929, που έγινε εθνικός βραχνάς από το 1931 – 33 με τους τότε αφόρητους εκβιασμούς των Αγγλων και άλλων ομολογιούχων. Για ν’ αναλύσει το κίνημα του ’35, το δραματικό τέλος Βενιζέλου και τη μετέπειτα παλινόρθωση της βασιλείας, από τους Αγγλους, με τον Γεώργιο Β’, ο οποίος, μαζί με τον Ιωάννη Μεταξά εγκαθίδρυσαν τη μεταξική δικτατορία, με εξορίες πολιτικών και με διώξεις οπαδών του ΚΚΕ, με όξυνση των εθνικών προβλημάτων ως την άκριτη και προκλητική επίθεση της 28ης Οκτωβρίου του Ιταλού δικτάτορα του μελανοχιτωνικού φασισμού του Μουσολίνι.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗΣ ΞΕΝΟΥ ΘΡΟΝΟΥ
Για να σημειώσει ο Παναγής Αθανασάτος (σελ. 212 – 213) και τα εξής: ´Η σύγχρονη ελληνική ιστορία περίπου ενός αιώνα (1863 – 1967) είναι άμεσα συνδεδεμένη με την παρουσία του δανικής προέλευσης βασιλικού θρόνου της χώρας του Γεωργίου Α’, ο οποίος δολοφονήθηκε τον Μάρτη του 1913 στη Θεσσαλονίκη.
Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β’ ΔΕΝ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΔΕΧΤΕΙ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ…
Ατυχές γεγονός λόγω της μετριοπάθειας του Γεωργίου του Α’, την οποία δεν επέδειξε ο γιος του Κων/νος που τον διαδέχθηκε, σε μια τόσο κρίσιμη εποχή για Ελλάδα, κόσμο, αφού το 1914 έγινε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος…
Πάντως τη μετριοπάθεια του παππού του προσπάθησε να τηρήσει ο γιος του αποθανόντος το 1922 Κωνσταντίνου χωρίς να το επιτύχει.
Γιατί, από το 1935, που ξαναλειτούργησε με αυτόν η βασιλευομένη Δημοκρατία (που για τη διασφάλιση του θρόνου) την οδήγησε σε βασιλευομένη δικτατορία…Χωρίς να υπάρχει δικαιολογία όπως υπαινίσσεται ο συγγραφέας… Γιατί τότε στη Βουλή του 1936, πρωτοεμφανίστηκε το ΚΚΕ υπήρχαν δυνατότητες για μια πιο συνετή δημοκρατική συναντίληψη. Βέβαια το κομμουνιστικό κόμμα ήταν εκ των πραγμάτων προσανατολισμένο προς τη Μόσχα και την Κομμουνιστική Διεθνή Κομιντέρν.
Με πολλά προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την ελληνική αριστερά από τότε και τον εμφύλιο και ως τη μετεμφυλιακή εποχή και την εποχή της εθνικής συμφιλίωσης αριστεράς – δεξιάς.
ΤΣΩΡΤΣΙΛ ΜΕΓΑΛΟΣ ΦΙΛΟΣ – ΕΧΘΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Στη συνέχεια ο Π. Αθανασάτος κάνει μια αποτίμηση της πολιτικής των αριστερών (αλλά και άλλων ηγεσιών) μετά τη λήξη του β’ παγκοσμίου πολέμου το 1944 για να γράψει στη σελ. 244 ότι ´για την αλληλοσφαγή του ’44 και τον μετέπειτα εμφύλιο δεν ευθύνεται αποκλειστικά το ΚΚΕ. Η συμπεριφορά της Αγγλίας και ιδιαίτερα του Τσώρτσιλ στάθηκε περισσότερο ανήθικη από το συνήθες, σχεδόν σατανική. Και τούτο γιατί η Αγγλία δεν ήθελε ισχυρή Ελλάδα -μαζί με Κύπρο- γιατί θα ήταν εμπόδιο για τα βρετανικά αυτοκρατορικά συμφέροντα εκείνης της εποχής, ακόμα και της σημερινής. Για να τελειώσει αυτό το κεφάλαιο με την ατυχή μοίρα που είχαν μεταπολεμικά και άλλες μικρές ευρωπαϊκές χώρες που υποστήκανε όπως και η Ελλάδα μέγιστες καταστροφές στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο.
ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΜΟΡΙΕΣ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Για να αποφανθεί τελικά ο Π.Α. ότι: ´Οι μεγάλες δυνάμεις δεν είναι τίποτα περισσότερο από τυχοδιωκτικές συμμορίες και από τυφλούς άρπαγες. Τέλος το 9ο κεφάλιο με τίτλο «Η ισραηλινή περίπτωση» μέσα από μια διαϊστορική αναφορά δείχνει και τη σημερινή επικαιρότητα ως το ολοκαύτωμα, τη μετέπειτα δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, αλλά και των προβλημάτων που αυτό δημιουργεί έκτοτε.
