Επιφυλλίδες
» Για θρησκεία, φιλοσοφία, ηθική, τέχνη, επιστήμη, έρευνα, τεχνολογία, παιδεία, ιστορία, πολιτική, ελληνική κοινωνία, περιβάλλον, ενέργεια
Θ.Π. Τάσιος, ομ. καθηγητής Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών Εκδοτικός Οίκος: ΑΓΓΕΛΑΚΗ
Με κείμενα των τελευταίων 15 χρόνων παρουσιάστηκε στη Στοά του Βιβλίου στην Αθήνα το πολυσέλιδο έργο του γνωστού και πάντα πρωτοποριακού στη σκέψη, στην έκφραση και στην τόλμη καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, που έχουν μια ευρύτερη διαχρονική αξία.
Ιδιαίτερα για τη σημερινή τραγική ελληνική πραγματικότητα ενός επικίνδυνου αδιεξόδου τόσο από την οικονομική, βαριά κρίση, που δημιούργησε το μεγάλο ελληνικό δημόσιο χρέος. Αλλά και ολόκληρο το σύστημα αλόγιστης διακυβέρνησης της χώρας παράλληλα με τη διάβρωση πολιτικών και όλων των θεσμών, ηθών και των πολιτών. Κυρίως όμως της ίδιας της Δημοκρατίας, η οποία σε κατάσταση αυτοαναίρεσης των πνευματικών, συνταγματικών και πολιτικών αξιών της, οι οποίες, σήμερα, λειτουργούν εργαλειακά, ως απαξίες, για να καταβυθίζεται εδώ και χρόνια η χώρα -στην πολιτεία που γέννησε τη Δημοκρατία- στην ηθική χρεοκοπία και στην πολιτική τραγωδία της. Οι καταστάσεις που τις βιώνουν σήμερα οι Ελληνες πολίτες στον βαθμό των ξένων παρεμβάσεων των πολιτικών παραβάσεων και των δικών τους συνταυτίσεων σε κομματικές υποταγές και σε κοινωνικές ψευδαισθήσεις.
Χωρίς, όμως, ούτε οι πολιτικοί, ούτε οι πολίτες να ακούσουν γραπτές προειδοποιήσεις σοφών ανδρών και γυναικών που από χρόνια με ιστορική, πνευματική και δημοκρατική ευθύνη επισημαίνανε τα δυσμενή και καταστροφικά επερχόμενα… όπως η κρίση -συνολικά- στην οποία, σήμερα, είμαστε καταβυθισμένοι με δυσδιάκριτο καλύτερο μέλλον, όταν δεν υπήρξε ευθύνη στο παρελθόν και τόλμη στο παρόν για πραγματική ανατροπή της κακοδαιμονίας που δημιουργήσαμε και τώρα μας διαστρέφει και μας καταστρέφει…
Ο Θεοδόσης Π. Τάσιος, μηχανικός, καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, από τις αρχές της δεκαετίας το 1960 και επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Λιέγης, Αριστοτελείου και Δημοκριτείου, εξέδωσε τέλος του 2012, έναν ογκώδη τόμο 612 σελίδες από τον γνωστό για τις ποιοτικές του εκδόσεις εκδοτικό οίκο ΑΓΓΕΛΑΚΗ. Ο τόμος αυτός έχει τον μονολεκτικό και απέριττο τίτλο ´Επιφυλλίδες´.
Ομως, αυτές οι επιφυλλίδες δεν είναι όπως εκείνες με συμβατικά κείμενα που έχει γίνει ΜΟΔΑ να εκδίδονται από εκείνους που τις έχουν γράψει περιστασιακά.
ΜΕ ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ
Γιατί το δημοσιογραφικό είδος της επιφυλλίδας από παλιότερα είχε μια ιδιαίτερη αξία και σημασία για τακτικούς -και λιγότερο τακτικούς άξιους επιφυλλιδογράφους, οι οποίοι με τα κείμενα των επιφυλλίδων τους ανατέμνανε, με υψηλό βαθμό ευθύνης ΛΟΓΟΥ, τα πνευματικά, τα πολιτισμικά, τα επιστημονικά, τα τεχνολογικά, τα ηθικά, τα πολιτικά, τα οικονομικά, τα εθνικά, τα διεθνή καθώς και όλα τα κοινωνικά θέματα: Θρησκεία, Παιδεία, Υγεία, Εργασία, Ψυχαγωγία, Αθλητισμό, Ασφάλεια, Δημόσιο, Περιβάλλον κ.λπ.) θέματα του καιρού τους.
Τα κείμενα αυτών των σημαντικών και υπεύθυνων επιφυλλιδογράφων είχαν το κύρος της πνευματικής, επιστημονικής, πολιτικής και κοινωνικής ευθύνης, για να προσδίδουν ένα υπερέχον κύρος σε κάθε έντυπο, πέρα από την εφήμερη καθημερινότητά του.
Αυτής της αξίας συνεχούς επιφυλλιδογραφικής παρουσίας εκφραστής υπήρξε ο φίλτατος καθηγητής και επιφυλλιδογράφος Θεοδόσης Π. Τάσιος, ο οποίος από την εποχή της ´βαριάς´ επιφυλλιδογραφίας έγραφε (και εξακολουθεί σποραδικά τώρα να γράφει τα εξαίρετα κείμενά του, τα οποία από την αρχή, λόγω και της τεχνοκρατικής καθηγητικής και πολυτεχνικής του εποπτείας, είχαν τη δική τους ιδιαιτερότητα και σφραγίδα.
ΤΟ ´ΑΜΑΡΤΗΜΑ´ ΤΗΣ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΟΓΡΑΦΙΑΣ
Γι’ αυτή του τη δραστηριότητα, την παρουσία με παρρησία γράφει ο ίδιος στο οπισθόφυλλο του τόμου που εκδόθηκε τα εξής χαρακτηριστικά με το δικό του φιλοπαίγμονο ύφος: ´…στο αμάρτημα της επιφυλλιδογραφίας υποπίπτω σαράντα σχεδόν χρόνια τώρα (με μικρά διαλείμματα) στο «Βήμα». Γιατί; Εξομολογούμαι λοιπόν: α. Το πάθος να εκτίθεμαι στην πολυθεματικότητα δεν πρέπει να ’ναι πολύ ευτυχείς οι οφθαλμίατροι αριστερού οφθαλμού και β. Την αίσθηση συμμετοχής στα κοινά (έστω και απ’ το παράθυρο) για να μη με φάει το σκουλήκι των τύψεων της «ιδιωτείας»´…
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΠ-ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΑΤΗΦΟΡΟΣ
Γιατί όμως η παρούσα (ανακαταταγμένη έστω) αναδημοσίευση;
Απάντηση:
´Μου φάνηκε δηλαδή ότι η Αγωνιστική Απ-Αισιοδοξία μεγάλου μέρους της επιφυλλιδογραφίας με τα τελευταία τριάντα χρόνια (που δεν συνέτρεχε με τον ενδημούντα χαϊδευτικό λαϊκισμό της περιόδου αυτής) υπεδείκνυε πότε – πότε και τον ολοφάνερο εθνικό μας κατήφορο. Απ’ αυτήν την άποψη σκέφθηκα ότι η αναδημοσίευση ενδέχεται να συνεισφέρει κάπως στο οξύτατο ζητούμενο των ημερών: Την απόκτηση (εκ των υστέρων έστω) της ελλειπούσας αυτοσυνειδησίας, μάζεψα εδώ μόνον τις επιφυλλίδες της τελευταίας 15ετίας. Με μίαν μόνο εξαίρεση: Την προ 20ετίας αναφορά μου στο ΤΕΡΑΤΟΥΡΓΗΜΑ του τότε ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ την οποία προτάσσω…´.
ΑΝΕΛΕΗΤΟΣ ΜΙΝΤΙΑΚΟΣ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
Λόγω της δραματικής (μάλλον τραγικής) επικαιρότητας αυτά τα εκρηκτικά θέματα γενικής ελληνικής κρίσης του δημόσιου χρέους θα προτάξουμε κι εμείς σήμερα (παρά το γεγονός ότι η συνεχής καθημερινή αναφορά όλων των μέσων επικοινωνίας μαζικών και ειδικών) αποτελεσμάτων βαραίνουν τον ελληνικό λαό για να καταδείξουμε αφ’ ενός την ευθύνη όλων όσων προλέγουν για τα επερχόμενα και αφ’ ετέρου για να επισημάνουμε την εγκληματική αδιαφορία διοικούντων και διοικούμενων για την ουσία και τη σημασία του λόγου της αλήθειας που εκφράζεται σ’ αυτά τα προλεγόμενα.
ΑΝΟΣΙΟΛΟΓΟ ΘΕΛΟΥΜΕ ΚΙ ΟΧΙ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟ
Αυτού του σημαντικού προειδοποιητικού άρθρου ο τίτλος του είναι: ´Ανοσιόλογο θέλουμε και όχι δερματολόγο´. Αυτό γράφτηκε στην εφ. ΒΗΜΑ στις 25-3-1990 εκτείνεται σε 5 σελίδες του βιβλίου ´Επιφυλλίδες´ και αναπτύσσει σε 8 σημεία (συμβολικά) την από τότε αντιμετώπιση της ´ΦΛΥΚΤΑΙΝΟΠΑΘΟΥΣ´ ασθένειας του ελληνικού δημόσιου χρέους και γενικού της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας.
Με φλύκταινα πρώτη την αδιαφορία μας (από τότε) απέναντι στη συνεχή κατάπτωση της οικονομίας μας, όταν άλλες χώρες ευρωπαϊκές με χειρότερη εκκίνηση από εμάς, όπως η Πορτογαλία (και γιατί όχι κι η Τουρκία) μας ξεπερνάνε γρήγορα.
Φλύκταινα δεύτερη, λίγο πιο διάσπαρτη αυτή: όπου η εγκληματικότερη εισβολή που έγινε σε ξένη χώρα, κρατά τώρα απτόητη 15 χρόνια (τους Τούρκους στην Κύπρο υπαινίσσομαι), χωρίς να πετύχουμε το ίδιο κι όταν τα αεροπλάνα τους φτάνουν έξω απ’ τη Χαλκίδα.
ΕΜΕΙΣ ΛΟΙΠΟΝ ΤΙ ΚΑΝΑΜΕ ΕΚΤΟΣ ΑΠ’ ΤΟ ´ΒΥΘΙΣΑΤΕ ΤΟ ΧΟΡΑ´;
…Με το ερώτημα να παραμένει εμείς λοιπόν τι κάναμε (εκτός απ’ το ´Βυθίσατε το Χόρα´ και το ´μη πόλεμος´); Δεν ξέρουμε (;) τι δείχνουν οι απόρρητες απόπειρες σφυγμομετρήσεων για το που κείται σήμερα το όριο του τέως ελληνικού φιλότιμου (από ποιο σημείο κι ύστερα δηλαδή είμαστε διατεθειμένοι να πολεμήσουμε). Μήπως όμως άλλοι ξέρουν;
Φλύκταινα τρίτη: Η ποιότητα της παιδείας μας πέφτει συστηματικότατα, τι μας είπανε πως φταίει; α) Η κυρίαρχη τάξη που δεν αφήνει να γίνεται σωστά η εκπαίδευση, το επιχείρημα είναι τόσο ´θεολογικό´ που δεν κουβεντιάζεται. β) Δεν επαρκούν οι πιστώσεις για την παιδεία. Κανένας όμως δεν είπε τι άλλο πρέπει να διερωτηθεί για ν’ αυξηθούν οι εκπαιδευτικές δημόσιες δαπάνες.
ΟΤΙ ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΕΝΝΗΣΕ Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ
Φλύκταινα τέταρτη, πολλαπλή (αλλά ομοιοπαθή): αντί για δημόσια διοίκηση, έχουμε έναν παχυλό πολύποδα που μας ρουφάει την οικονομική μας ικμάδα. Αντί για αστυνομία, έχομε έναν παρεξηγημένον, φοβισμένον και ανεπάγγελτον οργανισμό. Αντί για κοινωνική ειρήνη έχομε έναν παράδεισο ´καταλήψεων´… Αλλά, για όλα τούτα μια οιονεί ερμηνεία μας παρεσχέθη: η ´δημοκρατία´ του διορίστε τους φίλους μας σωρηδόν (πριν από τις εκλογές κατά προτίμηση). Μην ασχολείσθε με την αστυνομία είναι αυταρχική επιλογή. Αφήστε τις μειοψηφίες να φυλακίζουν τους υπουργούς Παιδείας ή να παραλύουν επίτηδες τη ζωή της πόλεως: Πώς αλλιώς θα εκφράσουν τις ιδέες τους. Και βεβαίως, πρόκειται για ό,τι αντιδημοκρατικότερο γέννησε ποτέ η οικουμένη…
´ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ ΣΟΛΩΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΟΝΤΩΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΟΡΙΣΜΟ ΣΟΥ´
Πέρα από τις τέσσερις φλύκταινες που αναφέρονται στην επιφυλλίδα του καθηγητή Θ.Π. Τάσιου στο έκτο σημείο γράφει: ´Αυτά με τις αποσπασματικές περιγραφές των συμπτωμάτων της. Κι ο εθνικός μας φαρισαϊσμός δεν έχει όρια: Στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις σας όλοι λέτε «μα τι κατάντια είναι αυτή, τι λαός είμαστε εμείς» (κι οι πολιτικοί αρχηγοί τα ίδια λένε), ενώ στις δημόσιες εκδηλώσεις μας αυτοχαϊδολογιόμαστε. Διότι μιας και δεν ακούμε τη Δημοκρατία, βρήκαμε υποκατάστατο της Δημοκρατίας. Τη μυθοποίηση του λαού, που δεν έχει ευθύνες, που είναι αδιάφθορος… κι όποιος τολμούσε να κάνει διάγνωση περί του δήμου, εκτός από αντιδημοτικός βαφτίζεται και αντιδημοκράτης. Πού είσαι Σολωμέ με τον περί του «όντως εθνικού» ορισμό σου´…
Στο έβδομο σημείο με τίτλο: ´Τώρα τι το κοινόν συνέχει όλα τούτα τα συμπτώματα;´ γράφει πως ´όλα τούτα μοιάζει να ερμηνεύονται με δύο λειτουργικές ανεπάρκειές μας, την καθίζηση ΑΞΙΩΝ και τη φτώχεια της παιδείας μας´.
ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΟΥΜΕ ΠΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΑΛΛΑ ΣΥΝΟΝΘΥΛΕΥΜΑ
Δεν συνιστούμε πια κοινωνίαν. Είμαστε απλώς ένα συνονθύλευμα πολυπληθών, αλλά απομονωμένων ´μειοψηφιών´…
Και μη μου πείτε ότι ο αγνός κι ´απληροφορητος´ λαός δεν άκουσε τίποτε για το τερατούργημα του συνεχώς αυξανόμενου δημόσιου χρέους και δεν πήρε είδηση ότι λείπαν 250 δισ. για μισθούς του Απρίλη (του 1990 αναφέρεται). Μήπως κάνει πως δεν τ’ άκουσε κι αντί για δύο απεργίες τον μήνα, μας στήνει εκατό; (τραπεζικών συμπεριλαμβανομένων)…
Για να πει στο όγδοο σημείο του κειμένου της επιφυλλίδας του 1990 ´ότι η εθνικού εύρους λογική του «άσε»… είναι η πιθανότερη ερμηνεία της αντικοινωνικότητας, της αντιπαραγωγικότητας και της απαιδευσίας μας: ενηλίκων τε και ανηλίκων´…
ΕΙΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΟΥΜΕ ΔΕΙ ΑΚΟΜΑ ΤΑ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ
Για να απαντήσει στο αυτό ερώτημα: ´Τι μπορεί να γίνει;´. ´Τίποτα απολύτως βραχυπρόθεσμα. Είναι τόσο βαθιές αυτές οι δύο αρρώστιες τόσο εκτεταμένες και τόσο δυσεπίλυτες που δεν θεραπεύονται με «εκλογές» ή με ιδεολογίες και είναι απίστευτο, αλλά τα χειρότερα είναι πιθανόν να μην τα έχουμε ιδεί ακόμα´. Για να καταλήξει γράφοντας: … ´Το κοινωνικό μας σώμα έχει χάσει την ανοσία του… Τώρα (1990) όσο νωρίτερα καταδεχθούμε να το ομολογήσουμε τόσο μεθοδικότερα μπορεί ν’ αρχίσει η μακρόχρονη θεραπεία…
Μια θεραπεία παιδείας κατά βάθος´.
ΝΑ ΕΘΙΣΘΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΗΔΟΝΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ
Να εθισθούμε στην ηδονή της αξίας… χωρίς δημαγωγίες και ψευδεπίγραφες μηχανιστικές κοινωνιολογικές θεωρίες, να ξαναμπεί στο λεξιλόγιό μας το δίπολο ΑΦΙΕΡΩΣΗ – ΑΠΟΛΑΥΣΗ…
Θα χρειαστεί βέβαια ένα γιγαντιαίο και μακρόπνοο εθνικό σημείο αρχίζοντας α) απ’ την τίμια και επίμονη επανάληψη της εθνικής μας αυτοκριτικής, β) απ’ την αποφενάκιση των μεσσιανιστικών ελπίδων (´αχ, αν είχαμε καλούς ηγέτες), γ) απ’ το σφίξιμο των δοντιών ώσπου ν’ αποδώσει το μακρόπνοο σχέδιο…
Ομως, κανένα τέτοιο σχέδιο δεν υιοθετήθηκε από την τόσο κρίσιμη εκείνη εποχή, για να αποδοθούμε σε μια -υπεράνω κομματικών συμφερόντων- αποφασιστική ελληνική προσπάθεια για ανάπλαση του πολιτικού κοινωνικού εθνικού συστήματος. Με αποτέλεσμα αντί να αντιμετωπίσουμε με γιατρό – ανοσιολόγο την πραγμάτωση της θεραπείας του εθνικού μας σώματος, σε πολλά επίπεδα, καταφύγαμε σε δερματολόγο για να παλεύει με αλοιφές τα συρίγγια που κρυφοτρώγανε το παχυδερμικό σώμα της κοινωνίας μας.
Τώρα που βρισκόμαστε σε τόσο δεινή καταστροφική κρίση τι πρέπει να κάνουμε για έξοδο από αυτή;
Ο ΤΑΣΙΟΣ ΜΕ ΘΑΡΡΟΣ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕ ΓΙΑ ΟΛΑ
´Επιφυλλίδες´ του Θ.Π. Τάσιου που προειδοποίησαν για όλα τα θέματα του σύγχρονου ελληνικού βίου μας, σε όλα τα πεδία. Συγκεκριμένα ο ογκώδης τόμος των 612 σελίδων απαρτίζεται από πέντε μέρη, σε 16 υποενότητες, ως κάτωθι:
Μέρος πρώτο: Θρησκεία, φιλοσοφία, ηθική, τέχνη.
Μέρος δεύτερο: Επιστήμη, έρευνα, τεχνολογία.
Μέρος τρίτο: Γλώσσα, ιστορία, μνημεία.
Μέρος τέταρτο: Πανεπιστήμιο, σχολεία…
Μέρος πέμπτο: Πολιτική, δικαιοσύνη και γυναίκα στην ελληνική κοινωνία, περιβάλλον, ενέργεια, διεθνή θέματα.
Τέλος, σημειώνουμε πως η πολύπλευρη αυτή κατάθεση του καθηγητή και δημιουργικού επιφυλλιδογράφου Θ.Π. Τάσιου περιέχει για όλους τους τομείς της ελληνικής μας ζωής, 10 χρόνια πριν τον 21ο αιώνα, διαχρονικής αξίας κείμενα, τα οποία αποπνέουν ουσιαστική πνευματική και ηθική ευθύνη ακόμα και για τις τόσο ελληνικές κυρίως κρίσιμες μέρες μας.
Αλλά και για τους ευρωεταίρους καθώς για τις σύγχρονες πολιτικές, οικονομικές, τεχνοκρατικές, πνευματικές και κοινωνικές υπερκυριαρχίες σε Δύση και σ’ Ανατολή και σε Βορρά και Νότο.
