Δρ ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ*
Αρχίζουν να εφαρμόζονται από αρκετούς Συνεταιρισμούς στην Κρήτη ενώ εξετάζονται και από ιδιωτικά ελαιοτριβεία
Στην Κρήτη οι περιπτώσεις των δημοπρασιών που έγιναν στα μέσα Ιανουαρίου από κάποιους Συν/σμους, με τις οποίες επιτεύχθηκαν τιμές αρκετά υψηλότερες, που πλησίασαν τα 3 ευρώ, φαίνεται ότι έχουν επηρεάσει και άλλους Συν/σμους, αλλά και ιδιωτικά ελαιοτριβεία, που και με τις πιέσεις παραγωγών προετοιμάζονται να κάνουν και αυτοί το ίδιο.
Πράγματι, όπως είναι γνωστό, με δημοπρασίες που έγιναν στα μέσα Ιανουαρίου, ο Συν/σμος Ζάκρου πέτυχε 2,87 €/κιλό, ο Συν/σμος Εξω Μουλιανών 2,76, ο Συν/σμος «Ελαιώνας» των Γαργαλιάνων στην Πελοπόννησο 2,87 €/κιλό.
Βασικοί παράγοντες των επιτυχιών αυτών είναι προφανώς η διαφάνεια της διαδικασίας, η δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού, αλλά και η πώληση μεγάλων ποσοτήτων που συμφέρει τους αγοραστές.
Οπωσδήποτε, οι Συν/σμοι που ακολουθούν την τακτική των κατευθείαν αγορών (κόψιμο) από τους παραγωγούς και τις κατευθείαν πώλησης προς το εμπόριο σήμερα φαίνεται να έχουν προβλήματα. Βασικότερο από αυτά φαίνεται να είναι το ότι ενώ χάνουν το πλεονέκτημα να εκμεταλλευτούν το προϊόν των παραγωγών σαν κεφάλαιο, υποχρεώνονται να δανείζονται κεφάλαια με υψηλή επιτόκια, με όλες τις συνέπειες.
Τη σημασία και σκοπιμότητα της εφαρμογής δημοπρασιών στις πώλησης ελαιολάδου χύμα, έχουμε επισημάνει τώρα και καιρό στον τοπικό Τύπο και στην Ιστοσελίδα του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. www.sedik.gr Τώρα, όμως, οι εξελίξεις στις τιμές φαίνεται ότι προσδίδουν στις δημοπρασίες μεγαλύτερο ενδιαφέρον και πολλοί είναι οι Συν/σμοι, αλλά και ιδιώτες ελαιοτριβείς που αρχίζουν να εξετάζουν σοβαρά και να μας ζητούν πληροφορίες για το πώς μπορούν και αυτοί να τις εφαρμόσουν.
Και βέβαια οι διαδικασίες με τις οποίες μπορούν να γίνουν δημοπρασίες για το ελαιόλαδο είναι σχετικά απλές και μπορούν να γίνουν με διαφορές διαδικασίες που κάθε μια έχει τα θετικά και αρνητικά της. Μεταξύ αυτών κυριότερες είναι:
– Δημοπρασίες κατά διαστήματα με αποφάσεις Δ.Σ., προκαταβολές και τελική εκκαθάριση (Συν/σμος Ζάκρου).
– Δημοπρασίες με συναποφάσεις Δ.Σ. και παραγωγών και άμεση εκκαθάριση (Συν/σμος Εξω Μουλιανών).
– Μια δημοπρασία στο τέλος της περιόδου για όλο το ελαιολάδου (Συν/μος Κριτσάς).
Αναλυτικότερα, όμως, για τις περιπτώσεις αυτές όπως και για άλλες θα αναφέρουμε σε προσεχή «Ελαιοκομικά νέα».
Τιμές ελαιολάδου: Στα 3,25 στην Ισπανία στα 2,75 στην Κρήτη!
Ενώ στην Ισπανία οι τιμές παραγωγού την εβδομάδα 30/1-5/2 έφτασαν στα 3,25 €/κιλό για το έξτρα παρθένο, στην Ελλάδα και στην Κρήτη για το υπέρ έξτρα των 0,3ο η υψηλότερη τιμή που προσφέρεται τελευταία είναι τα 2,75 €/κιλό!
Βέβαια οι αγοραπωλησίες που γίνονται τελευταία στην Ισπανία είναι αρκετά περιορισμένες λόγω της άρνησης των παραγωγών να πουλούν σε τιμές κάτω απο τα 3 ευρώ και αυτό δημιουργεί μια αυξητική τάση σε όλες τις ποιοτικές κατηγορίες. Ετσι και για το (απλό) Παρθένο (οξυτ.<2ο) οι τιμές έφτασαν στα 2,90€/κιλό αλλά και για το Λαμπάντε στα 2,73 €/κιλό.
Στην Κρήτη την ίδια εβδομάδα, σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. (www.sedik.gr), εκτός από τις περιπτώσεις των δημοπρασιών και του ελαιοτριβείου Αεράκη στη Σητεία οι τιμές κυμαίνονται από 2,40 – 2,60 €/κιλό με την κίνηση της αγοράς να παρουσιάζεται και εδώ μειωμένη. Ομως και στην Πελοπόννησο και στη Λέσβο η κατάσταση είναι περίπου ίδια.
Στην Ιταλία την εβδομάδα 21 – 27 Ιανουαρίου, οι τιμές κυμανθήκαν στα 3,07€/κιλό για το έξτρα Παρθένο στα 2,53 για το απλό Παρθένο και στα 2,53 για το Λαμπάντε, ενώ σε πολύ υψηλές φαίνεται να επιτυγχάνουν τα ελαιόλαδα ΠΟΠ-ΠΓΕ που έφτασαν μέχρι και 10 €/κιλό!
Ισπανία: Στα μέσα Φεβρουαρίου
θα κριθούν οι εξελίξεις στις τιμές!
■ Προβλέψεις ότι μπορούν να αυξηθούν και μέχρι 3,5 ευρώ!
■ Ελλειψη στο εξαιρετικό παρθένο και προβλήματα
αλκυλεστέρων στο (κοινό) παρθένο!
Στα μέσα Φεβρουαρίου περίπου τοποθετείται ο κρίσιμος χρόνος κατά τον οποίο θα μπορεί να εκτιμηθεί μέχρι που μπορεί να φθάσουν οι τιμές τις προσεχείς εβδομάδες στην Ισπανία. Αυτό εκτιμάται από το σύνολο σχεδόν των φορέων που ασχολούνται με την εμπορία, σύμφωνα με δημοσίευμα ισπανικής ιστοσελίδας.
Προφανώς, κατά τον χρόνο αυτό, εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή του κύριου όγκου της παραγωγής και επομένως, στην Ισπανία, που έχει ένα σοβαρό σύστημα στατιστικής παρακολούθησης των στοιχείων της παραγωγής και εμπορίας, θα είναι δυνατόν να υπολογιστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια το τελικό ύψος της φετινής παραγωγής που μπορεί να θεωρηθεί σαν η χαμηλότερη των τελευταίων 20 χρόνων.
Οι εμπειρογνώμονες που ρωτήθηκαν από την ιστοσελίδα, συμφωνούν ότι κατά τη φετινή χρόνια τα ελαιόλαδα υψηλής ποιότητας όπως τα έξτρα παρθένα θα παρουσιάσουν σημαντική έλλειψη, αλλά και τα (κοινά) παρθένα θα έχουν πρόβλημα με τους αλκυλεστέρες κατά την τιμολόγησή τους.
Ετσι, σημειώνουν, φαίνεται ότι βρισκόμαστε σε μια χρονιά περίπλοκη για την αγορά και δεν αποκλείεται να δούμε τις τιμές να συνεχίζουν να αυξάνονται και να φτάνουν και μέχρι 3,5 ευρώ.
Πάντως, η Asaja (Ένωση Νέων Αγροτών Ανδαλουσίας) θεωρεί ότι «η χαμηλή παραγωγή της χωράς επιτρέπει στους πωλητές (Ελαιοτριβεία, Παραγωγούς) να ενεργούν ορθολογικότερα κατά τις πώλησης αποφεύγοντας συναλλαγές κάτω απο ψυχολογική πίεση». Εξάλλου, η ίδια οργάνωση εκτιμά ότι οι τιμές μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013 θα διατηρηθούν ελαφρά προς τα άνω αλλά οπωσδήποτε θα εξαρτηθούν και απο τις εκτιμήσεις για το ύψος της επόμενης σοδειάς.
*Ο δρ Νίκος Μιχελάκης, που είναι πρώην δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και επιστ. σύμβουλος του Σ.Ε.ΔΗ.Κ., διευκρινίζει ότι τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές του απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. (nmixel@otenet.gr)
