8.4 C
Chania
Κυριακή, 23 Φεβρουαρίου, 2025

ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΚΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Δρ ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ*
Ελαφρά ανοδικές τάσεις παρουσιάζουν οι τιμές παραγωγού στην Ισπανία και Ιταλία κυμαινόμενες κατά μέσο όρο στα 3 ευρώ, παρά τις γενικά αρνητικές επιδράσεις που προκαλεί η οικονομική κρίση που πλήττει όλες τις ευρωπαϊκές ελαιοπαραγωγικές χώρες. Αντίθετα στην Ελλάδα διατηρούνται στα 2,5 ευρώ κατά μέσο όρο παρακολουθώντας έτσι πάντα από απόσταση 0,5 ευρώ τις τιμές Ισπανίας και Ιταλίας.
 Βέβαια οι αγοραπωλησίες τις τελευταίες μέρες τόσο στην Ισπανία και Ιταλία όσο και στην Ελλάδα είναι αρκετά περιορισμένες και κυμαίνονται ποσοτικά στο 30% σε σχέση με εκείνες των μέσων Ιανουαρίου.
Και βασικός λόγος της στασιμότητας αυτής, σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οργανώσεις και εμπειρογνώμονες στην Ισπανία, είναι η αναμονή της επίσημης ανακοίνωσης των τελικών αποτελεσμάτων της φετινής παραγωγής (βλέπε σχετικό άρθρο), που πάντως αναμένεται μέσα στον Φεβρουάριο.
Ωστόσο, φαίνεται ότι και άλλοι λόγοι που σχετίζονται με τη διεθνή κρίση, αναβάλλουν τις αγοραπωλησίες.
Οι μεγάλοι αγοραστές σε Ισπανία, Ιταλία, αλλά και Ελλάδα, φαίνεται να αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, λόγω των δυσχερειών του τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα όμως προβληματίζονται και για το αν μπορούν να μεταφερθούν αυξήσεις τιμών στους καταναλωτές των χωρών που πλήττονται από την κρίση. Ετσι, αναστέλλουν προσωρινά τις αγορές τους, γνωρίζοντας όμως ότι οι συμβατικές τους υποχρεώσεις προς τις αλυσίδες διανομής δεν τους επιτρέπουν αναβολές επ? αόριστον. Κρυφή ελπίδα στηρίζουν μόνο στο αν η ανθοφορία της ερχόμενης χρονιάς στην Ισπανία θα είναι καλή, όποτε θα τη χρησιμοποιήσουν σαν μέσο πίεσης για τις τιμές.
Από την άλλη πλευρά οι παραγωγοί που πουλούσαν λόγω πιεστικών αναγκών φαίνεται ότι έχουν περιοριστεί, ενώ εκείνοι που διαθέτουν ακόμα προϊόν δείχνουν να προσδοκούν μεγαλύτερες τιμές και τουλάχιστον στην Ισπανία δεν πουλούν εύκολα.
 Πάντως, στην Ισπανία τη βδομάδα 6 – 12 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. της 12-2-13 (www.sedik.gr) καίτοι η μέγιστη τιμή έπεσε ελαφρά για το έξτρα παρθένο, η μέση τιμή του, στην οποία πουλιούνται οι περισσότερες ποσότητες, αυξήθηκε στα 3,03 ?/κ., ενώ και η ελάχιστη ανέβηκε στα 2,85 ?/κ. Το (απλό) παρθένο διατηρήθηκε στα 2,89 ?/κ., ενώ το λαμπάντε 1ο στα 2,70 ?/κ.
Στην Ιταλία όλες οι κατηγορίες κινήθηκαν ανοδικά και κυμάνθηκαν στα 3,09 το έξτρα, στα 2,56 το (απλό) παρθένο και στα 2,36 το λαμπάντε. Σταθερά υψηλή μέχρι και 10 ευρώ οι τιμές για τα Π.Ο.Π.
Στην Κρήτη το έξτρα παρθένο 0,3ο κυμάνθηκε από 2,40 ?/κ. έως 2,75 ?/κ., στην Πελοπόννησο από 2,40 ?/κ. έως 2,60?/κ. και στη Λέσβο στα 2,50 ?/κ.

Ισπανία: Πραγματική πτώση ρεκόρ της φετινής ελαιοπαραγωγής!

» Θα παρουσιάσει μείωση 67% σε σχέση με πέρυσι και θα κυμανθεί στους 600.000 τόνους
» Πτώση κατά 18% παρουσιάζει και η εμπορευματοποίηση

Σημαντικά μειωμένη θα είναι η φετινή παραγωγή, αλλά και η εμπορευματοποίηση ελαιολάδου της Ισπανίας όπως προκύπτει όχι πλέον απο εκτιμήσεις, αλλά από τα πρόσφατα πραγματικά στοιχεία των ελαιοτριβείων.
 Ετσι, παρά το ότι υπολείπονται ακόμη 15 περίπου μέρες για να ανακοινωθούν τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, όπως προκύπτει από στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα για το διάστημα μέχρι αρχές Φεβρουαρίου, η συνολική παραγωγή της χώρας εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσει τους 600.000 τόνους! Επομένως θα παρουσιάσει μια πτώση ρεκόρ της τάξεως του 67% σε σχέση με την περυσινή (1.613.000 τόνους) και κατά 58% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 6ετίας (1.297.000 τόνοι).
 Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα η συνολική παραγωγή της χώρας μέχρι στις αρχές Φεβρουαρίου έφτασε μόλις τους 536.000 τόνους από τους οποίους περίπου 410.000 τόνους αντιστοιχούν στην Ανδαλουσία.
Με βάση τα δεδομένα αυτά, οι ασχολούμενοι με την εμπορία του ελαιολάδου της χώρας εκφράζουν την ανησυχία τους για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στις τιμές και κατά συνέπεια στη συμπεριφορά των καταναλωτών εντός και εκτός της χώρας.
Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του Οργανισμού ελαιολάδου της χώρας κατά το πρώτο 3μηνο της περιόδου, οι πωλήσεις του προϊόντος από τους παραγωγούς μειώθηκαν κατά 18%, οι εξαγωγές κατά 19% και η απορρόφησή του στην εσωτερική αγορά κατά 17% σε σχέση με το ίδιο διάστημα της περσινής χρονιάς.
Αντίθετα, οι εισαγωγές της χώρας από 12.300 τόνους που ήταν το ίδιο 3μηνο πέρυσι αυξήθηκαν σε 20.400 τόνους φέτος, πράγμα που αποδίδεται στις καλύτερες τιμές που διαμορφώθηκαν φέτος στο εσωτερικό της χώρας.
Τέλος, ο Οργανισμός ανακοίνωσε ότι τα αποθέματα στις 31 Δεκεμβρίου ήταν 800.000 τόνοι, αλλά από αυτούς 76.400 είναι δεσμευμένοι στην ιδιωτική αποθεματοποίηση.

Μεγάλο ενδιαφέρον από Συν/σμούς
για πωλήσεις με δημοπρασίες

» Υψηλή η επισκεψιμότητα του Δελτίο Τιμών του Σ.Ε.ΔΗ.Κ.

 Οι υψηλότερες τιμές που έχουν επιτευχθεί με τις δημοπρασίες που γίνονται από Συν/σμους στην Κρήτη και Πελοπόννησο και έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στα «Ελαιοκομικά Νέα», φαίνεται ότι αρχίζουν να προκαλούν το ενδιαφέρον και άλλων Συν/σμων τόσο εντός όσο και εκτός Κρήτης, αλλά ακόμη και ιδιωτικών ελαιοτριβείων που σκέπτονται και αυτοί να αρχίσουν να τις εφαρμόζουν.
 Από την άλλη πλευρά φαίνεται ότι το Δελτίο Τιμών που εκδίδει κάθε εβδομάδα ο Σ.Ε.ΔΗ.Κ. και το στέλνει στους Δήμους για τοιχοκόλληση, ενώ συγχρόνως το αναρτά στην ιστοσελίδα του www.sedik.gr φαίνεται ότι έχει καθιερωθεί πλέον σαν μια πολύ αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης. Ηδη δέχεται περισσότερους από 3.000 επισκέπτες ημερησίως από την Κρήτη, αλλά και όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα αρκετά ελαιοτριβεία και έμποροι ξεπέρασαν τους αρχικούς ενδοιασμούς τους και μας προτείνουν να τους παραλάβουμε στη λίστα αυτών που δίδουν τιμές, χωρίς βεβαία καμιά οικονομική τους επιβάρυνση. Μεταξύ αυτών αναφέρουμε τα ελαιοτριβεία και τους εμπόρους: Ρουμπεδάκη (Χάνιά), Ανώσκελη ΑΒΕΕ, Αλπαντάκης (Καλέσια), Μπράχιμο, Καπνάς Α.Ε., Αφοί Αρκαδινού (Ζάκυνθος) και Αφοί Κυδωνάκη (Τυμπάκι) που ήδη περιλήφθησαν στη λίστα των παρόχων τιμών του Δελτίου, η οποία είναι ανοικτή και για άλλους (τηλ.: 2821050800 info@sedik.gr).
 Βέβαια κάποιοι, για τους δικούς τους λόγους, δεν πείθονται για τις υψηλότερες τιμές που επιτυγχάνονται με τις δημοπρασίες και διαδίδουν αντίθετες, αλλά βέβαια ατεκμηρίωτες πληροφορίες. Ωστόσο, η πραγματικότητα, όπως μας βεβαίωσαν οι Συν/σμοι που τις έκαναν, είναι όπως αυτοί ανακοίνωσαν και εμείς δημοσιεύσαμε.
 
 Προκήρυξη και διενέργεια δημοπρασίας
Ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι που ακολουθούνται για την προκήρυξη δημοπρασίας, αφού δεν υπάρχει σχετική Νομοθεσία, αν δεν προβλέπονται στο Καταστατικό του Συν/σμου μπορούν να αποφασίζονται από το Δ.Σ. του Συν/σμου.
Συνήθως όμως η διαδικασία που ακολουθείται για το ελαιόλαδο είναι περίπου η εξής:
Αφού με απόφαση του Δ.Σ. προσδιοριστεί ο χρόνος της δημοπρασίας καθώς και η ποσότητα και ποιότητα του προϊόντος που θα δημοπρατηθεί, συντάσσεται η προκήρυξη η οποία συνοπτικά (μια περίπου σελίδα) αναφέρει τουλάχιστο τα εξής:
– Την ημερομηνία, ημέρα και ώρα και τον τόπο της διενέργειας
– Την ποσότητα, ποιότητα, παλαιότητα κλπ του δημοπρατούμενου προϊόντος.
– Τις προϋποθέσεις που πρεπει να πληρούν οι πλειοδότες
– Την κατάθεση εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης ύψους περίπου 5% της άξιας του προϊόντος.
– Τον τρόπο πληρωμής που συνήθως είναι άμεση κατάθεση σε Τράπεζα της άξιας του προϊόντος
 Η Προκήρυξη της δημοπρασίας συνήθως δημοσιεύεται σε τοπικά ΜΜΕ ενώ αποστέλλεται και σε ένα αριθμό εμπόρων, ενώ η διενέργεια της γίνεται την ημέρα και ώρα που έχει οριστεί ενώπιων όλων Μελών του Δ.Σ., το οποίο και ανακηρύσσει τον πλειοδότη και την τιμή που επιτεύχθηκε.

Νέα μέτρα για τις απάτες
στο ελαιόλαδο
σχεδιάζονται από την Ε.Ε.

Στα πλαίσια βελτίωσης της καταπολέμησης των περιπτώσεων απάτης στο ελαιόλαδο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ετοιμάζει σχέδιο Κανονισμού σύμφωνα με τον οποιο η Ε.Ε. θα ζητήσει απο τα κράτη μέλη της να κάνουν περισσότερους ελέγχους και να εφαρμόσουν νέα μέτρα παρακολούθησης της διακίνησης του ελαιολάδου, ενώ παράλληλα θα καθορίζει νέες μεθόδους αναλύσεων για τους ελέγχους.
Ειδικότερα ο νέος Κανονισμός που θα αποτελεί τροποποίηση του Καν. Ε.Ε. 2568/91, θα υποχρεώνει τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να κάνουν ένα τουλάχιστον στοχευμένο έλεγχο ετησίως, ανά χίλιους τόνους ελαιολάδου που διακινούνται στο εσωτερικό τους. Ετσι, για παράδειγμα στην Ελλάδα που με τα στοιχεία που δίδει το ΥΠ.Α.Α.Τ. παράγονται περίπου 300 χιλ. τόνοι ελαιολάδου τον χρόνο, το κράτος θα υποχρεούται να κάνει 300 στοχευμένους ελέγχους, που πρέπει να πραγματοποιούνται επιλεκτικά, βάσει ανάλυσης κινδύνου και με την κατάλληλη συχνότητα.
Παράλληλα ο νέος Κανονισμός, θα υποχρεώνει τους κατόχους ελαιολάδου (φυσικά η νομικά πρόσωπα) να τηρούν πλήρεις καταστάσεις στις οποίες θα καταγράφονται οι ποσότητες ελαιολάδου που εισέρχονται η εξέρχονται στις αποθήκες τους.
Στις καταστάσεις αυτές που θα τηρούνται μέχρι το στάδιο της εμφιάλωσης θα πρεπει να καταγράφονται χωριστά οι εισερχόμενες η εξερχόμενες ποσότητες κατά ποιοτική κατηγορία του προϊόντος με στόχο προφανώς να αποφευχθούν οι άπατες αναμείξεων, αποσμήσεων κ.λπ. με τις οποίες ελαιόλαδα υποδεέστερων κατηγοριών εμφανίζονται τελικά στην αγορά ως έξτρα παρθένα.
Το σχέδιο Κανονισμού προβλέπει επίσης την ανανέωση ορισμένων μεθόδων ανάλυσης για τους ελέγχους και αναφέρεται στην εφαρμογή της φασματοφωτομετρικής εξέτασης στο υπεριώδες και στον προσδιορισμό της διαφοράς μεταξύ πραγματικής και θεωρητικής περιεκτικότητας των τριγλυκεριδίων.

Τρόποι δημοπρασιών για ελαιόλαδο

Επειδή αρκετοί είναι εκείνοι που ενδιαφέρονται και μας ζητούν πληροφορίες για το πώς γίνονται οι δημοπρασίες εμείς παραθέτουμε στη συνέχεια μερικούς τρόπους δημοπρασιών όπως μας τους περιγράψανε οι Συν/σμοί που τους εφαρμόζουν.
 1. Δημοπρασίες με τελική εκκαθάριση.
Στην περίπτωση αυτή, που εφαρμόζεται από τον Συν/σμο Ζάκρου με αρκετά καλά αποτελέσματα, όλο το ελαιόλαδο των παραγωγών που συγκεντρώνεται στις δεξαμενές του Συν/σμου πουλιέται με 3-4 δημοπρασίες κατά τη διάρκεια της περιόδου. Ο χρόνος που γίνονται οι δημοπρασίες και οι ποσότητες που πουλιούνται σε κάθε φορά, αποφασίζονται με ευθύνη του Δ.Σ. το οποιο εκτιμά τις συνθήκες της αγοράς. Οι ποσότητες που συνήθως δημοπρατούνται με την διαδικασία αυτή κυμαίνονται μεταξύ 70 – 150 τόνων.
Οι παραγωγοί στο ενδιάμεσο και μετά την πρώτη πώληση, μπορούν να περνούν διάφορες προκαταβολές μικρότερες από τη συνολική άξια του προϊόντος τους, ενώ στο τέλος της περιόδου, παίρνουν συνολική εκκαθάριση που γίνεται με υπολογισμό του μέσου όρου της τιμής που επετεύχθηκε απο όλες τις δημοπρασίες.
Η μέθοδος αυτή, πλεονεκτεί στο ότι επιτρέπει την πώληση με διαφάνεια ώστε το Δ.Σ. και ο Συν/σμος να αποκτούν την εμπιστοσύνη των παραγωγών, ενώ συγχρόνως δίδει τη δυνατότητα επίτευξης υψηλότερων τιμών.
Παράλληλα, όμως, απαλλάσσει και τον παραγωγό που δεν έχει τις απαιτούμενες πληροφορίες της αγοράς, από την ανάγκη να αναλαμβάνει αυτός το ρίσκο της επιλογής του χρόνου πώλησης, ενώ απαλλάσσει και το Συν/σμο από την ανάγκη λήψης δανείων και το συνακόλουθο κόστος επιτοκίων.
Πέραν όμως απο αυτά, επιτρέπει και τη δυνατότητα τυποποίησης κάποιων ποσοτήτων, το κέρδος της οποίας προστίθεται στην τελική εκκαθάριση.
2. Δημοπρασίες με άμεση εκκαθάριση
Στην περίπτωση αυτή την οποία χρησιμοποιεί ο Συν/σμος Εξω Μουλιανών και άλλοι Συν/σμοι, το ελαιόλαδο συγκεντρώνεται στις δεξαμενές του Συν/σμου και εκποιείται με δημοπρασίες των οποίων ο χρόνος και η ποσότητα συναποφασίζεται απο το Δ.Σ. και τους παραγωγούς.
 Μετά την κατακύρωση της δημοπρασίας ο Πλειοδότης καταθέτει εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης και οι παραγωγοί καλούνται όπως δηλώσουν άμεσα τις ακριβείς ποσότητες που επιθυμούν να πουλήσουν, προσκομίζοντας συγχρόνως τα αντίστοιχα Δελτία του ελαιοτριβείου ώστε να αποφευχθούν τυχόν υπαναχωρήσεις τους μέχρι την ημέρα της πληρωμής. Ακολουθεί υπογραφή Σύμβασης με τον Πλειοδότη και άμεση κατάθεση του συνολικού ποσού της άξιας του ελαιολάδου σε Τραπεζικό λογαριασμό του Συν/σμου, οπότε και αρχίζει η άμεση πληρωμή των δικαιούχων παραγωγών.
Η μέθοδος αυτή πλεονεκτεί στο ότι εξασφαλίζει διαφάνεια, καλύτερες τιμές και απαλλαγή απο την ανάγκη λήψης δανείων όπως και η προηγούμενη, ενώ προσφέρει και την δυνατότητα άμεσης πληρωμής. Ωστόσο όμως μειονεκτεί στο ότι μεταφέρει στους παραγωγούς την ευθύνη για τον χρόνο πώλησης και τους αποστερεί την δυνατότητα εξισορρόπησης των χαμηλών και υψηλών τιμών κατά τη διάρκεια του έτους. Επίσης δεν επιτρέπει τη δυνατότητα να υπάρξουν πρόσθετα ωφελεί απο διενέργεια τυποποίησης.

*Ο δρ Νίκος Μιχελάκης, που είναι πρώην δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και επιστ. σύμβουλος του Σ.Ε.ΔΗ.Κ., διευκρινίζει ότι τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές του απόψεις
και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. (nmixel@otenet.gr)


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Ειδήσεις

Χρήσιμα