Oύλριχ Μπεκ Εκδόσεις: Καστανιώτη
Μετάφραση από γερμανικά: Γιώργος Παυλόπουλος
Προλεγόμενα: Καθηγητής Νίκος Κότζας
Με μια ματιά: Καταστροφή κατ’ επιλογή. Σύμφωνα με το προφητικό βιβλίο του διεθνούς αναγνώρισης καθηγητή Ούλριχ Μπεκ που εκδόθηκε το 1997 στην Ευρωπη και το 1999 στην Ελλάδα (Εκδόσεις Καστανιώτη).
Ετσι αποφάνθηκε από το 1997 (ο διάσημος κοινωνιολόγος – φιλόσοφος και πολιτικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου Ούρλιχ Μπεκ στο βιβλίο του «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ».
Σ’ αυτό το έργο ανέλυσε τη θέση του ατόμου πολίτη και του εθνικού κράτους στο Διεθνές Περιβάλλον. Για να καταγράψει τις αδύνατες πλευρές και τις (τότε) νέες θέσεις της Κοινωνιολογίας όσον αφορά στην παγκοσμιοποίηση. Παράλληλα όμως παρουσίασε τις θεωρίες για το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα και για τον καπιταλισμό χωρίς εργασία. Με τον δημιουργούμενο, έτσι, υπερεθνικό πλούτο να είναι σε αντίθεση με τη διεθνή φτώχεια. Aκόμα, με αυτή την τόσο ενορατική ματιά του (για τις επελθούσες, ήδη, τόσο δυσμενείς εξελίξεις), κοίταξε σε βάθος την υπερεθνική εκπολιτισμένη κοινωνία και το λεγόμενο υπερεθνικό κράτος, που στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί αντιδημοκρατικά τη Δημοκρατία και εκμηδενίζει με ανελεύθερους καταναγκασμούς τον πολίτη. Για να έχει χάσει σήμερα, βασικά, η Ευρώπη τόσο τον Δημοκρατικό της λόγο, όσο και την κοινωνική οικονομική της ευθύνη, αλλά να κινδυνεύει να μετατραπεί σε «κοινωνία Βραζιλιάνικου τύπου».
Με μια ματιά: Καταστροφή κατ’ επιλογή: Η μετατροπή της Ευρώπης σε κοινωνία Βραζιλιάνικου τύπου.
Αυτός είναι ο εσωτερικός τίτλος που έχει βάλει στο τελευταίο κείμενο του βιβλίου του «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ», ο διάσημος Γερμανός καθηγητής ΟΥΛΡΙΧ ΜΠΕΚ, που έχει γράψει ανάμεσα στα πολλά προειδοποιητικά βιβλία του και το έργο Risk Society (Κοινωνία του Ρίσκου) που έκανε αίσθηση με το μήνυμά του που ήταν ότι: «Η κοινωνία παράγει ολοένα και περισσότερους κινδύνους που τους ελέγχει και τους διαχειρίζεται. Χωρίς, όμως, να προχωρούμε ´προς τα εμπρός´, αλλά να ξεδιαλύνουμε τη σύγχυση και ν’ αναζητούμε διέξοδο από την πανωλεθρία που προκάλεσαν οι χθεσινές μας πράξεις αφροσύνης».
Παρά το γεγονός ότι αυτές οι θέσεις – απόψεις του Ούλριχ Μπεκ (της υψηλής επιστημονικής ευθύνης) προσέχτηκαν τη δεκαετία ογδόντα – ενενήντα, σήμερα έχουν επιβεβαιωθεί απόλυτα. Χωρίς να μπορούν να σώσουν πραγματικά με έξοδο από την κρίση νέοι ηγέτες όπως ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ.
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΚΑΝΕ ΤΙΠΟΤΑ ΓΙΑ ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΠΑΝΩΛΕΘΡΙΑΣ
Σ’ αυτή την κρίσιμη δεκαπενταετία ούτε οι γερμανικές ούτε οι γαλλικές ούτε οι ευρωπαϊκές ούτε οι υπερατλαντικές κ.ά. πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δυνάμεις δεν έκαμαν τίποτα για να περιορίσουν την πανωλεθρία, που προκάλεσαν οι χθεσινές μας πράξεις. Το αντίθετο μάλιστα: Συνεχίζουμε κάθε μέρα που περνά να διαπράττουμε ακόμα πιο αστόχαστες και ζημιογόνες δράσεις, οι οποίες, αναμφίβολα, θα προσθέσουν μεγαλύτερους βαθμούς πανωλεθρίας στην ήδη ΠΑΝΩΛΕΘΡΙΟΓΟΝΟ κρίση που βαραίνει τη χώρα μας, την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο.
Ομως, πιο συγκεκριμένα, την ευρωπαϊκή προοπτική καταστροφής, την επεσήμανε ´προφητικά´ (από το 1997 η γερμανική έκδοση και το 1999 η Ελληνική έκδοση Καστανιώτης). Στο βιβλίο ´Τι είναι Παγκοσμιοποίηση´ (σειρά αναστοχασμού) κυκλοφόρησε με επιλογή και εισαγωγή του διεθνούς ματιάς καθηγητού Νίκου Κότζια.
Αυτό βέβαια, το βιβλίο το παρουσιάσαμε συνολικά στα κείμενά μας στα ´Χανιώτικα νέα´ ´Με την ευθύνη του Πνεύματος´, αλλά σήμερα η αναφορά πάλι σ’ αυτό το έργο αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία και μια εκπληκτική επικαιρότητα.
ΟΥΤΕ ΕΞΩ, ΟΥΤΕ ΜΕΣΑ ΕΓΙΝΕ ΜΕΓΑΛΗ Η ΕΥΡΩΠΗ
Γιατί ο Ούλριχ Μπεκ έγραψε, από τότε, ότι: «Μια ισχυρή, δημοκρατική ευρωπαϊκή ένωση θα μπορούσα να ρίξει το βάρος της, ως μεγάλη παγκόσμια δύναμη, στην κατεύθυνση πραγματικών αλλαγών – τόσο στο εσωτερικό της όσο και προς το εξωτερικό.
Βασικά, πρέπει να υπερνικηθεί η διάθεση που πηγάζει από τη διπλή ηθική των Ευρωπαίων ότι δηλαδή για νέους ανθρώπους που ζουν σε άλλες χώρες δεν ισχύει ό,τι στα πλαίσια της Ευρώπης ορίζεται και προστατεύεται ως ανθρώπινη αξιοπρέπεια»…
Ακόμα, όμως, πρέπει να φθάσουμε σε μια κατάσταση του παγκόσμιου εμπορίου που δεν θα κερδίζουν συνεχώς λιγότερα ολοένα περισσότεροι και όλοι οι υπόλοιποι θα πληρώνουν…
Χρειάζεται μια διαφορετική πολιτική που θα πραγματοποιηθεί όταν μια κυβέρνηση τολμήσει να παραδεχτεί δημόσια ότι δεν είναι η ΑΓΟΡΑ αυτή που την κατευθύνει. Μόνο τότε μπορεί να υπάρξει ένα Νέο Συμβόλαιο (New deal) ανάμεσα στα φύλα, ανάμεσα στο κράτος και την κοινωνία. Αλλά, αυτό δεν πραγματοποιήθηκε. Για να επιβληθεί αντίστροφα η επιβολή της πιο μεγάλης εκμετάλλευσης.
ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΟ ΝΕΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΧΑΟΣ
Στο αποκαλυπτικό – προφητικό όμως κείμενο του ΟΥΛΡΙΧ ΜΠΕΚ (στο τελευταίο κείμενο) στο βιβλίο του «τι είναι Παγκοσμιοποίηση» γράφει ότι: «Αν δεν υπάρξει το νέο ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ, αν ο Φαταλισμός (μοιρολατρία) του μεταμοντέρνου και του Φιλελεύθερου οικουμενισμού γίνει η προφητεία, που θα επιβεβαιώνει την ίδια τους την ύπαρξη, αυτό θα είναι μοιραίο. Σε κάθε περίπτωση τότε μπορούν να γίνουν πραγματικότητα τα τρομακτικά οράματα τα οποία ήδη έχουν κυριεύσει τη φαντασία της κοινής γνώμης. Ας ξεχωρίσουμε -τελειώνοντας τυπικά- ένα από αυτά: Τη μετατροπή της Ευρώπης σε βραζιλιάνικου τύπου Κοινωνία.
Οι νεοφιλελεύθεροι κέρδισαν. Ακόμα και τους εαυτούς τους, το εθνικό κράτος έχει αποψιλωθεί. Το κοινωνικό κράτος έχει μετατραπεί σε ερείπια. Τη θέση των μηχανισμών επιβολής της εξουσίας και δικαίου των πρωταγωνιστών της έχουν καταλάβει πολύμορφοι αντιφατικοί μηχανισμοί εξασφάλισης της κυριαρχίας, οι οποίοι αλληλοϋπονομεύονται και ανταγωνίζονται. Και ανάμεσα σε όλα αυτά υπάρχουν νομικές και ρυθμιστικές ζώνες του κανενός».
ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
Στα προλεγόμενα αυτού του βιβλίου ο καθηγητής Ν. Κοτζιάς έχει βάλει τον χαρακτηριστικό τίτλο:
«Θεωρίες για την παγκοσμιοποίηση και οι ασυμμετρίες της πραγματικότητας». Για να αναλύσει (σε 42 σελίδες) με βάση τον δικό του τίτλο όλα τα τέσσερα μέρη του «Επίκαιρου» και επαληθευμένου, στις «έγκυρες» προβλέψεις βιβλίο του καθηγητή ULRICH BECK…
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αναλύει ´Τι σημαίνει παγκοσμιοποίηση´ (τότε σημειώνουμε εμείς) γιατί ΤΩΡΑ όλοι – όλες ξέρουν τις συνέπειες από τις τόσο ζημιογόνες συνέπειες του μονόδρομου που μας τον επέβαλαν οι πολιτικές μηχανές. Ομως στο βιβλίο του, 1997 ο Beck εξήγησε, σ’ αυτό το Β’ μέρος τις διαστάσεις, τις αντιθέσεις, τους ορισμούς.
Στο τρίτο μέρος ο συγγραφέας αναλύει τις ´Πλάνες του οικουμενισμού´ και στο τέταρτο μέρος δίνει ´Απαντήσεις επί της Παγκοσμιοποίησης´ ακόμα και τα επί μέρους θέματα.
Επίσης, αναλύει τον επαναπροσδιορισμό των στόχων και εξετάζει την ανάγκη για ανανέωση της κοινωνίας με νέο κοινωνικό συμβόλαιο για να μην κινδυνέψει ολόκληρη η Ευρώπη να μετατραπεί σε κοινωνία βραζιλιάνικου τύπου.
Μια κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί η Ελλάδα από την αρχή της οικονομικο-πολιτικής κρίσης στην οποία περιέπεσε.
ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΣ…
Ομως ο Ούλριχ Μπεκ, όπως και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι συγγραφείς, καθηγητές, ειδικοί κ.λπ. ´είπαν και ελάλησαν´. Αλλά, ποιοι τους άκουσαν για να μη φθάσουμε στη σύγχρονη τραγωδία στην οποία συμμετέχουμε;
Με μέγα πρόβλημα ότι δεν υπάρχουν ένας Σοφοκλής ή ένας Ευριπίδης να τη διεκτραγωδήσουν.
Ομως, όλη αυτή η σημερινή (και για πολλά χρόνια) αυριανή Ελληνική, Ευρωπαϊκή, Αμερικανική και παγκόσμια τραγωδία, μιας βαθιά αντιανθρωπιστικής και άκρως εγκληματικής (με πρώτο εγκληματία το ίδιο το κράτος και κυρίως το υπερκράτος) θέτουν έναν εφιαλτικό πρόβλημα αδιεξόδου για όλη την ανθρωπότητα. Αλλά και για όλη την πολιτική και ηγετική θεσμική κοινωνία, η οποία αναπαρήγαγε αιώνες τώρα την παγκοσμιοποιημένη εκμετάλλευση που έφερε τη σύγχρονη μεγάλη κρίση μέσα στην οποία βουλιάζει η Ευρώπη και ο κόσμος και η Ελλάδα που έφερε την απόγνωση και απελπισία.
