Κωνσταντίνος Καραμανλής

Οι εκδηλώσεις μνήμης για πρόσωπα της πολιτικής που διεδραμάτισαν σημαντικούς, έστω και αμφιλεγόμενους, ρόλους, αποτελούν οφειλόμενο χρέος των νεότερων πολιτικών γενεών. Από την άποψη αυτή δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το μεγάλο ακροατήριο, που παρακολούθησε την εκδήλωση για τα 15 χρόνια από τον θάνατο του ιδρυτή της Ν.Δ., που ήταν και ένας από τους μακροβιότερους άνδρες του Κοινοβουλίου μας.
Σε τέτοιες στιγμές, οι ήπιοι και κόσμιοι τόνοι επιβάλλεται να χαρακτηρίζουν τις αναφορές των εκπροσώπων όλων των πολιτικών δυνάμεων. Και με τους ίδιους τόνους, όταν κυριαρχεί η ψυχραιμία και όχι φυσικά η μνησικακία, ο κάθε αποτιμητής του έργου των εκλιπόντων, όχι μόνον μπορεί, αλλά και επιβάλλεται, να φωτίσει και τα λάθη, τα ´εκούσια ή ακούσια πλημμελήματα´, όπως πολύ σωστά τονίζεται στα μνημόσυνα και εν γένει, στις πένθιμες ακολουθίες.
Με το χέρι, λοιπόν, στην καρδιά, αλλά και τη συνείδηση, θα μπορούσαμε να σκιαγραφήσουμε τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στον περιορισμένο χώρο ενός πολιτικού σχολιασμού.
Εχουν χυθεί τόνοι μελάνης για τις εκλογές βίας και νοθείας του ?61, για τη νύκτωρ και με ψευδώνυμο φυγή του Κ.Κ. το 1963 στο Παρίσι, μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη για την τσιμεντοποίηση των πόλεων, για τη σύμβαση με τον Τομ Πάπας ή ακόμη και για τη διατήρηση του πιο απάνθρωπου καθεστώτος του αστυνομικού κράτους της τότε δεξιάς ή για τη μετανάστευση στη θρυλική ´λαμπρά οκταετία´. Και εδώ είναι το μέγα λάθος των αμέτρητων κυρίως εν ζωή βιογράφων του ιδρυτή της ΝΔ, αλλά και της προδικτατορικής ΕΡΕ. Οτι δηλαδή ´εξωράισαν´ με παράλειψη των περισσότερων από τα προαναφερθέντα ντοκουμέντα το σύνολο της πολιτείας του.
Ομως με παρόμοια συγγραφικά λίφτινγκ δεν εξωραΐζεται, απεναντίας διασύρεται και χαντακώνεται ο ηγέτης. Και είναι χρέος του ίδιου του βιογραφούμενου ν? απαγορεύει τέτοιες διαστροφικού χαρακτήρα προβοκατόρικες ´αγιογραφίες´. Γιατί, κακά τα ψέματα, ακόμη και οι πιστοί φίλοι και οπαδοί του, εάν έχουν σώας τας φρένας και πλήρη συνείδηση της πραγματικότητας, εξοργίζονται με παρόμοιες υπερβολές, που σε τελευταία ανάλυση είναι και το χειρότερο μάθημα πολιτικής αγωγής για τους επιγενομένους.
Θα ήταν, μετά απ? όλα αυτά, χρέος και του γράφοντος να επισημάνει τις θετικές πλευρές του εκλιπόντος. Από τα γυμνασιακά του χρόνια, τον θυμάται ολιγόλογο, λακωνικό και σοβαρό (όχι σοβαροφανή). Δεν τον μαγνήτιζε το δέλεαρ του νεοπλουτισμού και σε ό,τι αφορά την αναψυχή και τη διασκέδαση ´την έβγαζε μάλλον σπαρτιάτικα´. Ηταν σε αρκετές περιπτώσεις, αρχοθυμώδης έως εκρηκτικός, όταν ανεκάλυπτε σοβαρές παρεκβάσεις των συνεργατών του. Και κάποτε – κάποτε, οι τζαμάδες άλλαζαν το κρύσταλλο του γραφείου του, που το έσπαζε με τη γροθιά της δικαιολογημένης αγανάκτησης.
Ηταν βεβαίως εγωπαθής και φιλάρεσκος. Αρκεί να θυμηθούμε ότι ο μακαρίτης τραγουδιστής Σώτος Παναγόπουλος, όταν ο Κ.Κ. επισκεπτόταν το νυχτερινό κέντρο όπου τραγουδούσε, κατ? εντολήν του διακεκριμένου επισκέπτη του, διέκοπτε το πρόγραμμα για να τραγουδήσει το ´ένας φίλος από τα παλιά…´. Το όλο αυτό σόου είχε και την αλληγορική σημασία της ´θριαμβευτικής´ επιστροφής του ´εθνάρχη´ (έτσι τον έλεγαν, για να τον ταυτίσουν με τον Ελ. Βενιζέλο, αν είναι δυνατόν!).
Ομως ουδέποτε υπήρξε το οποιοδήποτε αποδεικτικό στοιχείο για προσωπικά οικονομικά σκάνδαλα. Και αυτό τον κατατάσσει πραγματικά ψηλά και στη συνείδηση των αντιπάλων του. Και όχι μόνον αυτό. Αλλά ακόμη και στο επονείδιστο, για τα κοινοβουλευτικά μας ήθη, χρονικό του ´βρόμικου ?89´, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε, με την επιβεβλημένη εντιμότητα και ευθυκρισία δηλώσει: ´Ενας πρωθυπουργός ουδέποτε σύρεται στα Δικαστήρια´.
Δεν έλειψαν βεβαίως και οι υπερβολές στη μνημόσυνη ημερίδα για τον Κ.Κ., όπως εκείνη του Αλ. Τσίπρα (όπου χαρά και η Βασίλω πρώτη), σύμφωνα με την οποία, ο εκλιπών ήρθε σε ρήξη με το μεγάλο κεφάλαιο και κατά συνέπειαν, από τη ρήξη αυτή ωφελήθηκε ο ελληνικός λαός.
Συγχωρείται, για τον ´ύμνο´ αυτό, ο νεόκοπος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Πρώτον, γιατί δεν φημίζεται για τις γνώσεις του, γύρω από την ιστορία του νεώτερου ελληνισμού. Και δεύτερον, γιατί διέγνωσε λανθασμένα τα αποτελέσματα των καραμανλικών κρατικοποιήσεων. Ναι μεν έφυγαν από τα χέρια του Ωνάση ή του Ανδρεάδη, αντιστοίχως η ´Ολυμπιακή´ ή η Εμπορική Τράπεζα και μια περίπου δεκάδα άλλων κερδοφόρων επιχειρήσεων. Στην υπό κρατική όμως διαχείριση, όλες αυτές οι επιχειρήσεις ξεχείλισαν από την πλημμυρίδα των ρουσφετολογικών προσλήψεων και πολύ σύντομα τα κέρδη έγιναν αγιάτρευτες ζημιές. Διαψεύσθηκε, λοιπόν, ο ´εθνάρχης´, τόσο, που μετά το δραματικό ´ποιος κυβερνά επιτέλους αυτό τον τόπο´ του 1963, δήλωσε το σοφό ´Η Ελλάς είναι ένα απέραντο φρενοκομείο´…