Αγνωστες πτυχές της κρητικής ιστορίας

Η Μάχη της Κρήτης, η Κατοχή, η Αντίσταση, ο Εμφύλιος και πολλά ακόμα άγνωστα ντοκουμέντα και στοιχεία βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας στην έκδοση ´Η Κρήτη στην ταραγμένη δεκαετία 1940 – 1950´. Το βιβλίο, που παρουσιάστηκε στο κοινό το απόγευμα του Σαββάτου στο Τ.Ε.Ε. Κρήτης, αποτελεί τη συλλογή ερευνητικών και επιστημονικών ερευνών στη διημερίδα που είχε οργανώσει η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Κρήτης το 2006.
Μιλώντας στα ´Χ.Ν.´ ένας από τους συντελεστές του βιβλίου, ο καθηγητής Πανεπιστημίου και βουλευτής Χανίων Γιώργος Σταθάκης, επεσήμανε ότι «το βιβλίο προσπαθεί να διατυπώσει, με επιτυχία θα έλεγα, διαφορετικές πλευρές και να αγγίξει διαφορετικά θέματα της κρίσιμης δεκαετίας 1940 – 1950». Μέχρι τώρα έχουμε πολλά βιβλία για την Κρήτη, τα περισσότερα όμως ανήκουν στην κατηγορία των μαρτυριών καθώς και των προσώπων που έλαβαν μέρος σε αυτή τη δεκαετία, σε διάφορες εκδηλώσεις. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «πρόκειται για μια επιστημονική έκδοση, γιατί προσπαθεί και να αναδείξει τα γεγονότα και να δώσει κάποιες ερμηνείες για το πώς συνέβησαν ορισμένα γεγονότα. Το βιβλίο θίγει θέματα, όπως οι κοινωνικές δομές, η οικονομία της εποχής, το εργατικό κίνημα, ένα ενδιαφέρον άρθρο από  πρωτογενές υλικό του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου και φυσικά στοιχεία από τον εμπόλεμο χαρακτήρα των συγκρούσεων στην Κρήτη. Στις σελίδες του αναγράφονται τα πρώτα στάδια του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος αντίθετα με ό,τι πιστεύουν κάποιοι, υπήρξε και στην Κρήτη, αλλά όχι στην έκταση που έλαβε στην υπόλοιπη Ελλάδα». Από την πλευρά του, επίσης ένας από τους συντελεστές, ο πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας, φιλόλογος, Κώστας Μουτζούρης, σημείωσε ότι «πριν επτά χρόνια η Ι.Λ.Α.Ε.Κ. (Ιστορική Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης) κάλεσε ερευνητές επιστήμονες να καταθέσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους για τη δεκαετία 1940 – 1950. Τα πεπραγμένα της διημερίδας, που πραγματοποιήθηκε το 2006, τυπώθηκαν σε αυτό το βιβλίο. Το εν λόγω βιβλίο αποτελεί το μοναδικό στο είδος του, αφού μέσα από τις σελίδες του παρουσιάζονται για πρώτη φορά καταστάσεις, γεγονότα, ντοκουμέντα και αρχεία καθώς και οικονομικά στοιχεία που βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας». Ο κ. Μουτζούρης πρόσθεσε ακόμα ότι «χρόνο με τον χρόνο νέα στοιχεία έρχονται στο φως για τη δεκαετία εκείνη και ίσως σε μελλοντικό συνέδριο να είμαστε έτοιμοι για την έκδοση ακόμα ενός νέου τόμου». Βασικός συντελεστής του βιβλίου και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Κρητικού Δικαίου, δικηγόρος Χανίων, Στρατής Παπαμανουσάκης, ο οποίος τόνισε ότι «νομίζω είναι μια πολύ σοβαρή προσπάθεια της Ι.Λ.Α.Ε.Κ. και θεωρώ ότι με την έκδοση του τόμου αυτού επιτεύχθηκε – οριστικοποιήθηκε μια σελίδα άγνωστη μέχρι τώρα της νεότερης κρητικής ιστορίας. Μάλιστα θα έλεγα η πληρότητα των εισηγήσεων στο συνέδριο εκείνο, από πολιτική και κοινωνική πλευρά, συνθέτουν ανάγλυφα την ιστορία της εποχής εκείνης, ενώ μας δίδουν την ευκαιρία να καταλήξουμε σε ορισμένα συμπεράσματα που αφορούν άμεσα τη δικιά μας εποχή, αλλά και να μας προϊδεάσουν και για το μέλλον». «Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι τέτοιες προσπάθειες και δικαιολογούν την ύπαρξη των επιστημονικών Ιδρυμάτων στο νησί, αλλά και την ανταπόκριση που έχουν αυτά στον κόσμο», κατέληξε ο κ. Παπαμανουσάκης.