ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΚΕΚΑΣ *
H αλλαγή νοοτροπίας, η συνεργασία και η στρατηγική οργάνωση της παραγωγής είναι οι λέξεις ´κλειδιά´ για την ανταγωνιστικότερη τοποθέτηση των ελληνικών αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Αυτό προέκυψε από την ποιοτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα social media από το fooditerranean project.
Αναζητήσαμε τη γνώμη ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στον αγροδιατροφικό κλάδο (stakeholders) στη χώρα μας και στο εξωτερικό. Παρουσιάζονται οι σημαντικότερες κατευθύνσεις – προτάσεις που προέκυψαν, σχετικά με τις δράσεις που θα πρέπει να υλοποιηθούν προκειμένου να καταστήσουμε τα αγροτικά μας προϊόντα πιο ανταγωνιστικά στις αγορές του εξωτερικού. Παρακάτω αναφέρονται συνοπτικά τα συμπεράσματα από την έρευνα καθώς και κάποιες αυτούσιες απόψεις των συμμετεχόντων.
Συνεργασία. Με αρχή την εμπιστοσύνη και την κατανόηση στο κοινό συμφέρον, θα πρέπει να χτιστούν δίκτυα παραγωγών τα οποία, μαζί με εξειδικευμένους επιστήμονες, να υλοποιούν οργανωμένα σχέδια διείσδυσης σε ξένες αγορές. Ο προσανατολισμός μας θα πρέπει να είναι προς τις συντονισμένες συνεργασίες και την ανάπτυξη ειλικρινών σχέσεων μέσα από ιδιωτικές πρωτοβουλίες αγροτικών επιχειρήσεων. Έτσι θα μπορέσουμε να επιτύχουμε: «Σταθερή ποιότητα, σταθερή ποσότητα, σταθερές τιμές καταλόγου, εγγυημένες παραδόσεις. Αλλιώς δεν μπαίνουν σε ράφια, ιδιαίτερα στην Ευρώπη»… Αυτό αποτελεί μια κοινή παραδοχή, δεδομένου ότι οι πολύ μικροί παραγωγοί είναι δύσκολο να εξασφαλίσουν σταθερή ποιότητα σε ανταγωνιστικές τιμές, που είναι και το ζητούμενο των διεθνών αγορών.
Ενα άλλο πεδίο εφαρμογής μπορεί να εντοπιστεί και μεταξύ του απόδημου Ελληνισμού που μπορεί να μεταδώσει την καλή φήμη από στόμα σε στόμα. «Ας μην περιμένουμε θαύματα από έναν κρατικό μηχανισμό περιορισμένων δυνατοτήτων. Είμαστε πολλά εκατομμύρια σε όλον τον κόσμο. Φαντάζεστε τη δύναμή μας;». Τέλος, θα πρέπει να επιδιώξουμε συνεργασία και σε διακλαδικό επίπεδο. Σχετίζοντας τον αγροδιατροφικό κλάδο με τον τουριστικό, μπορούν να λειτουργήσουν, αμοιβαία και αμφίδρομα, σαν ένα καναλι επικοινωνίας με τις αγορές του εξωτερικού.
Νοοτροπία. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε τι πρέπει να αλλάξουμε, δηλαδή να πάρουμε πρωτοβουλίες σχεδιάζοντας τις αλλαγές όχι αναζητώντας τα αίτια γιατί δεν δρούμε.
«Εχουμε εξαιρετικά προϊόντα, αν και στο παρελθόν ήμασταν ασυνεπείς ως προς την ποιότητα. Δεύτερης κατηγορίας προϊόντα πρέπει να διακινούνται στην κατηγορία αυτή παρά να προσπαθούμε να ξεγελάσουμε τους αγοραστές».
«Πρώτα απ? όλα πρέπει να αποβάλουν τις κακές νοοτροπίες του παρελθόντος όπως επενδύσεις σε προϊόντα άσχετα με τη ζήτηση της αγοράς. Στη συνέχεια να αναπτύξουν ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο που θα αντανακλά τη μελέτη της κάθε αγοράς – στόχο καθώς επίσης και τις σύγχρονες καταναλωτικές συνήθειες».
«Θα πρέπει επίσης, να γίνει κατανοητό ότι η παράδοση και η ελληνικότητα απο μόνες τους δεν πουλάνε. Είναι απλώς τα διαβατήρια για τις αγορές του εξωτερικού, αλλά μόνο με το κατάλληλο προϊοντικό μείγμα θα φθάσουν στην επιτυχία».
Στο πλαίσιο αλλαγής νοοτροπίας θα πρέπει να σταματήσουμε να πωλούμε προϊόντα χωρίς προστιθέμενη αξία, αλλά να προβάλουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μεγάλης ποικιλίας των αγροτικών προϊόντων που παράγονται στον τόπο μας.
Ενα άλλο θέμα που αφορά μια κακή νοοτροπία – πλάνη είναι η ενασχόληση με τα αγροτικά προϊόντα για το εύκολο κέρδος. «Πρέπει βέβαια να γίνει κατανοητό ότι κανείς δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη πλούσιος. Θα ξαναβρούμε όμως το καλό μας όνομα. Αν όχι άμεσα εμείς, τουλάχιστον τα παιδιά μας. Οι καιροί είναι δύσκολοι, ο ανταγωνισμός άγριος και μόνο οι καθαροί στόχοι και κυρίως η συνέπεια θα σώσουν την Ελλάδα». Στο πλαίσιο της νοοτροπίας περιλαμβάνεται και η ανάπτυξη της Γεωργίας. Αυτή επιτυγχάνεται τόσο από την εξάλειψη της γραφειοκρατίας όσο και από την ενημέρωση – εκπαίδευση των παραγωγών για τις εξελίξεις και κυρίως τις απαιτήσεις του κλάδου, στο πλαίσιο όχι της κορεσμένης ελληνικής αγοράς, αλλά των παγκόσμιων αγορών, στις οποίες πλέον απευθύνονται. Δεν αναφερόμαστε μόνο σε νέους τρόπους ή είδη καλλιέργειας, αλλά και σε μια νέα επιχειρηματική κουλτούρα. «Αν θέλουμε να βοηθήσουμε θα πρέπει να δούμε το θέμα πρακτικά. Τι μπορούμε να κάνουμε για τους αγρότες αυτούς; Να δημιουργήσουμε ένα συμβουλευτικό όργανο με γεωπόνους και άλλους ειδικούς;».
Στρατηγική οργάνωση της παραγωγής και εξαγωγής αγροτικών προϊόντων. Αφορά μια οργανωμένη αλυσίδα από την παραγωγή του προϊόντος μέχρι την εγκατάστασή του σε μια αγορά του εξωτερικού. Αυτό περιλαμβάνει έρευνα αγοράς, διαμόρφωση των προϊόντων, ώστε να προσαρμόζονται στην αγορά που απευθύνονται, πιστοποίηση ποιότητας, αλλά και κατοχυρωμένα προϊόντα προέλευσης.
Παρά την οικονομική κρίση ο καταναλωτής έχει πρόθεση να πληρώσει για ποιοτικά προϊόντα, αλλά απαιτεί να λαμβάνει την ποιότητα που αντιστοιχεί στην τιμή που πληρώνει.
Η οργανωμένη προώθηση θα πρέπει να στοχεύει κυρίως στην εκπαίδευση των καταναλωτών ώστε να κατανοήσουν τη διαφορετικότητα και την ποιότητα.
Θα πρέπει, επίσης, να δοθεί έμφαση στην αυθεντικότητα και την ποιότητα, με μεγάλη προσοχή στις ιδιαίτερες διατροφικές συνήθειες της αγοράς που απευθυνόμαστε. «Η επιτυχία προϋποθέτει πολυδιάστατη Σκέψη, Στρατηγική, Δράση και Χρόνο. Στόχος μόνο το Επιχειρείν… Το κράτος ούτε μπορεί, ούτε θέλει…», «Το ελαιόλαδο μπορεί να είναι η επανεκκίνηση της οικονομίας σε τοπικό επίπεδο για μερικές περιοχές αν ενθαρρυνθούν οι νέοι και το αγκαλιάσουν σαν ένα επιχειρηματικό προιόν και όχι μόνο σαν μέρος της κουλτούρας μας. Γιατί αν και παράγουμε εξαιρετικά ποιοτικό ελαιόλαδο δεν γνωρίζουμε να το προωθούμε στους καταναλωτές».
- Ο Γιώργος Γκέκας είναι Brand & Business Developer
MSc International Business Development
Managing Director at fooditerranean project
http://www.fooditerraneanproject.com/