Δρ ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ*
Σενάρια για “κούρεμα” των επιδοτήσεων στις Ελιές
Ενώ το τοπίο για τη νέα Κ.Α.Π. φαίνεται να είναι ακόμα ασαφές και αρκετά θολό, ακατανόητα και ανεδαφικά σενάρια που πλήττουν καίρια τους ελαιοκαλλιεργητές και κατά επέκταση την Κρητη, φαίνεται ότι επεξεργάζεται Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων στο ΥΠΑΑΤ
Έτσι, από όσα δημοσιεύονται δεν φαίνεται να είναι σαφές αν τα νέα Μέτρα θα εφαρμοστούν εφάπαξ το 2015, ή θα κλιμακωθούν μέχρι το 2024, όπως επίσης τι ακριβώς θα περιλαμβάνει το λεγόμενο “πρασίνισμα” και αν η εξαίρεση εκτάσεων κάτω από 150 στρ. και των μόνιμων δένδρων (ελαιώνων, οπωρώνων) με λιγότερα από 25 δέντρα/στρ. από το “πρασίνισμα”, θα συνεπάγεται απλή απαλλαγή τους από τα ποσοστά οικολογικής εστίασης (ακαλλιέργειας) που έχουν αναφερθεί από 3-7%, ή θα τύχουν παροχής δικαιώματος για λήψη επιδοτήσεων, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ.
Ωστόσο, το σοβαρότερο για την Κρήτη είναι, ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα που φαίνεται να έχουν πηγές στο ΥΠΑΑΤ (Agrenda 23-24/2/13), το επικρατέστερο σενάριο “Περιφερειοποίσης” που μελετά Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του ΥΠΑΑΤ είναι ο χωρισμός της Χώρας σε δυο περιφέρειες: των γεωργικών εκτάσεων και των βοσκοτόπων. Στην περίπτωση αυτή η Κρήτη ζημιώνεται πολύ σοβαρά, αφού η μέση επιδότηση για τους ελαιώνες που είναι σήμερα 152.9 ευρώ/στρ. θα κατεβεί, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα σε μόνο 38,5 ευρώ/στρ..
Αν το σενάριο αυτό επαληθευτεί, τότε οι ελαιοκαλλιεργητές γενικότερα και της Κρήτης ειδικότερα, είναι προφανές ότι θα ζημιωθούν κατάφορα και ένα σημαντικό μέρος των ενισχύσεων που παίρνουν (περίπου 75%) θα μεταφερθεί ουσιαστικά σε άλλες περιοχές της χώρας.
Επομένως κάποιοι θα πρέπει να εξηγήσουν όχι μόνο στις Βρυξέλλες αλλά και στους εδώ ιθύνοντες, ότι οι Ελαιώνες δεν είναι απλά στρέμματα όπως τα χωράφια για τον καπνό, βαμβάκι κ.ά. και δεν μπορούν να εξισωθούν με αυτά. Οι ελαιώνες αποτελούν ένα μόνιμο φυτικό κεφάλαιο με πολύτιμη περιβαλλοντική και πολιτιστική αξία που οι πλείστοι χρειάστηκαν μόχθους γενεών και σημαντικές δαπάνες για να δημιουργηθούν!
Ο Σ.Ε.ΔΗ.Κ. από την πλευρά του, όπως αποφάσισε σε πρόσφατο Δ.Σ. του θα ζητήσει διευκρινήσεις από το ΥΠΑΑΤ με σχετικό Υπόμνημα που θα υποβάλει. Όμως είναι προφανές ότι δεν φτάνει μόνο ο Σ.Ε.ΔΗ.Κ.. Πρέπει και άλλοι Φορείς να ασχοληθούν ώστε να καταστεί σαφές σε εκείνους που κατασκευάζουν τα σενάρια ότι τέτοιες εξισώσεις όχι μόνο δεν πρέπει να τις διαρρέουν αλλά ούτε καν να τις διανοούνται!
Υπογραφή Καταστατικού
Δικτύου “ΕλαιοΤαβερνών”
Προχωρεί και ήδη βρίσκεται προς το τέλος της η διαδικασία ίδρυσης Δικτύων “ΕλαιοΤαβερνών” στην Κρήτη και την Κύπρο που θα έχουν σαν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την αποκλειστική χρήση ελαιολάδου σε όλα τα φαγητά, τηγανητά και εδέσματα που προσφέρουν.
Οι όροι που πρέπει να πληρούν και τα ωφελήματα που θα έχουν τα Μέλη του Δικτύου αναφέρονται λεπτομερώς στο Καταστατικό του Δικτύου το οποίο εγκρίθηκε από το Δ.Σ. του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. και ήδη βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. www.sedik.gr.
Στις επόμενες ημέρες θα αρχίσουν ομαδικές και ατομικές επαφές ειδικών του Προγράμματος με τις Ταβέρνες που δήλωσαν ότι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στο Δίκτυο για πληρέστερη ενημέρωσή τους και υπογραφή του Καταστατικού ώστε να προχωρήσει η έγκρισή του από το Πρωτοδικείο.
Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η χορήγηση ειδικής Πιστοποίησης και του Λογότυπου (σήμα) Δικτύου στα Μέλη του Δικτύου τα οποία, μετά από ελέγχους θα διαπιστώνεται ότι τηρούν τους όρους του Καταστατικού και ιδιαίτερα τον όρο της αποκλειστικής χρήσης και κατοχής ελαιολάδου. Ηδη έχουν συγκεντρωθεί αρκετές δηλώσεις ενδιαφέροντος από όλη την Κρήτη οι οποίες υποβάλλονται στο φαξ: 28210 50818 ή στο e-mail: Info@sedik.gr
Πάντως από τους αρμοδίους υπογραμμίζεται ότι ενδιαφέρει ιδιαίτερα συμμετοχή όχι πολλών αλλά υψηλής επαγγελματικής στάθμης επιχειρήσεων, γιατί όπως από έρευνα διαπιστώθηκε οι Ελληνες αλλά και ξένοι τουρίστες προτιμούν ποιοτικά φαγητά με ελαιόλαδο και είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν την πραγματική αξία τους. Δεν ανέχονται όμως παραπλάνηση και εξαπάτηση.
Το Δίκτυο θα προβάλλεται με έκδοση έντυπων ενημερωτικών μέσων, με ραδιοτηλεοπτικά σποτ, καταχωρήσεις σε εφημερίδες, περιοδικά, οδηγούς, δημιουργία ιστοσελίδας, αφίσες, διαφημιστικά επιτραπέζια αντικείμενα και παράλληλα θα προωθείται με την οργάνωση διαφόρων εκδηλώσεων.
Το Δίκτυο θα ιδρυθεί ως ΝΠΙΔ (αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία) και θα διοικείται από την Γενική Συνέλευση και το Διοικητικό Συμβούλιο στο οποίο θα μετέχει ένας τουλάχιστο εκπρόσωπος από κάθε Περιφερειακό διαμέρισμα.
Εκδοση Βιβλίου και Εκδηλώσεις
Παραδοσιακής Κρητικής Διατροφής
Προχωρεί η έκδοση Βιβλίου Παραδοσιακής Κρητικής Διατροφής στο οποίο θα περιλαμβάνονται κείμενα από ειδικούς επιστήμονες αλλά και 300 επώνυμες συνταγές φαγητών παραδοσιακής Κρητικής κουζίνας.
Τα κείμενα αναφέρονται στην ιστορική εξέλιξη, την υγιεινή αξία και πολιτιστική αξία, τις ομοιότητες και διαφορές με τη Μεσογειακή διατροφή, στα αποτελέσματα έρευνας για τις προτιμήσεις των ξένων στα τοπικά διατροφικά πρότυπα και το ελαιόλαδο κ.ά..
Οι συνταγές αφορούν τα φαγητά και εδέσματα που παρουσίασαν οικοκυρές της υπαίθρου σε διαγωνισμούς παραδοσιακής κρητικής κουζίνας που οργανωθήκαν από τον Σ.Ε.ΔΗ.Κ. σε συνεργασία με τις Νομαρχίες και Δήμους – Μέλη του κατά καιρούς σε διαφορές περιοχές της Κρήτης όπως:
?Χανιώτικες και Κισαμίτικες Γεύσεις στο Γεράνι, Δ. Πλατανιά.
?Σελινιώτικες Γεύσεις στην Κάντανο, Δ. Σελίνου.
?Ρεθεμνιώτικες και Αμαριώτικες Γεύσεις στο Πάνακρον, Δ. Αμαρίου.
?Μεσσαρίτικες και Ψηλορείτικες Γεύσεις στη Γέργερη, Δ. Γόρτυνας.
?Στειακές και Γεραπετρίτικες Γεύσεις στο Μόχλο, Δ. Σητείας.
Οι συνταγές αυτές παρουσιάζονται με τα επώνυμα των οικοκυρών, τις φωτογραφίες, τα υλικά και την εκτέλεση, ομαδοποιημένες κατά διαγωνισμό.
Μετά την εκτύπωση του βιβλίου προβλέπεται η οργάνωση εκδηλώσεων προωθησης και προβολής της παραδοσιακής κρητικής διατροφής που θα γίνουν στις ίδιες περιοχές που οργανωθήκαν οι διαγωνισμοί και θα περιλαμβάνουν παρουσίαση του περιεχομένου του βιβλίου Παραδοσιακής Κρητικής Διατροφής, τελετή βραβεύσεως των οικοκυρών που μετείχαν στους διαγωνισμούς με απονομή βραβείων και αντίτυπων
του βιβλίου.
Παράλληλα θα οργανωθεί επιστημονική ημερίδα με θέμα “Μεθοδολογία προβολής ελαιολάδου και διατροφικών προτύπων”.
Σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις θα συμμετάσχουν και παράγοντες φορέων της Κύπρου, δεδομένου ότι αποτελούν μέρος του έργου “Αναβάθμιση ποιότητας και προώθηση της εμπορίας ελαιολάδου” το οποίο υλοποιείται από τον Σ.Ε.ΔΗ.Κ. σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας Κύπρου στο πλαίσιο προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας – Κύπρου.
Ανακήρυξη 6 νέων Μνημειακών Ελαιοδέντρων από τον Σ.Ε.ΔΗ.Κ.
Συνεχίζοντας την προσπάθεια αξιολόγησης ανακήρυξης και ανάδειξης των Μνημειακών ελαιοδέντρων Κρήτης το Δ.Σ. του Σ.Ε.ΔΗ.Κ., κατά τη Συνεδρίαση του της 2-4-13 στο Ρέθυμνο μετά από σχετική εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Μνημειακών Ελαιοδέντρων που έχει συσταθεί και λειτουργεί στο πλαίσιο του Σ.Ε.ΔΗ.Κ., προχώρησε στην ανακήρυξη ως Μνημειακών των εξής 6 Ελαιοδέντρων:
1. “Μεγάλη Ελιά” Αερινού (Δ. Κισάμου). 2. “Υψωμένη Ελιά” Βατολάκκου (Δ. Πλατανιά). 3.: Μνημειακό Άλσος Ελιάς Ασωμάτων (Δ. Αμαρίου).
4. Ελιά Καμηλαρίου (Δ. Φαιστού).
5. “Μεγάλη Ελιά” Ανω Βιάννου (Δ. Βιάννου). 6. Ελιά Αγγελιανών (Δ. Μυλοποτάμου).
Διευκρινίζεται ότι η ονομασία “Υψωμένη” για την Ελιά Βατολάκκου δεν έχει σχέση με το υψόμετρο αλλά με Θρησκευτικές παραδόσεις που θα αναλυθούν σε άλλο δημοσίευμα.
Παράλληλα το Δ.Σ. του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. αποδέχτηκε την Εισήγηση της Επιτροπής όπως και 9 ακόμη άλλα ελαιόδεντρα που αξιολογήθηκαν θετικά αλλά προς το παρόν δεν πληρούν όλες τις απαιτούμενες ιδιοκτησιακές και περιβαλλοντικές και προϋποθέσεις ενταχθούν σε ειδική λίστα προτεραιότητας ώστε μόλις επιλυθούν τα προβλήματα που παρουσιάζουν να ανακηρυχθούν και αυτά ως Μνημειακά. Τα Ελαιόδεντρα αυτά είναι:
1. Ελιά Χρωμοναστηρίου (Δ. Ρεθύμνου), 2. Ελιά Άστρικα (Δ. Πλατανιά), 3.Ελια Χωραφακίων (Δ. Χανίων).
4. Ελιά Κάτω Ασιτών (Δ. Ηρακλείου), 5. Ελιά στις Τρεις Ελιές Καντάνου (Δ. Σελίνου) 6. “Ιστορική Ελιά” Βουτά
(Δ. Καντάνου ?Σελίνου), 7. Ελιά στο Μόδι (Δ. Πλατανιά), 8. “Ελιά Μαθαίνας” Λάστρου (Δ. Σητείας),
9. “Φουρκολιά” (Δ. Σητείας).
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης Μνημειακών Ελαιοδέντρων που έχει συγκροτηθεί και λειτουργεί στο πλαίσιο του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. έχει δεχτεί μέχρι σήμερα 37 Αιτήσεις από Δήμους, Φορείς και Ιδιώτες για ανακήρυξη Μνημειακών Ελαιοδέντρων που υπέβαλαν ειδικά Δελτία και φωτό, σύμφωνα με την διαδικασία που έχει αναρτηθεί στην Ιστοσελίδα του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. www.sedik.gr .
Ηδη η Επιτροπή προχώρησε στην αξιολόγηση των Αιτήσεων αυτών με βάση τα στοιχεία και τις φωτ. που υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενοι και διαπίστωσε ότι 15 από τα ελαιόδεντρα που προτείνονται συγκεντρώνουν τις μορφολογικές και ηλικιακές και αισθητικές προϋποθέσεις για ανακήρυξη τους ως Μνημειακών. Στη συνέχεια Μέλη της Επιτροπής προχώρησαν σε επί τόπου επισκέψεις για εξέταση και των περιβαλλοντικών, ιδιοκτησιακών και άλλων τοπικών προϋποθέσεων που απαιτούνται προκείμενου τα ανακηρυσσόμενα ελαιόδεντρα παρουσιάζουν την αναγκαία ωριμότητα για παραπέρα ανάδειξη και ανάπλασή τους ώστε να καταστούν επισκέψιμα αξιοθέατα.
Υπενθυμίζεται ότι το 2008 μέσα από σχετικό έργο του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. στα πλαίσια του προγράμματος Interreg, μετά από αξιολόγηση ειδικής Διεπιστημονικής Επιτροπής έχουν ανακηρυχθεί ως Μνημειακά και έχουν αναδειχθεί με ενημερωτικές και οδικές πινακίδες, ιστοσελίδα, έκδοση βιβλίου, δημοσιεύματα και τα ακόλουθα ελαιόδεντρα: Ελιά Βουβών και Π. Ρουμάτων (Δ. Πλατανιά), Ελιά Καββουσίου (Δ. Ιεράπετρας), Ελιά “Αγ. Γεωργίου” Καντάνου (Δ. Σελίνου), Ελιά Σαμωνά (Δ. Αποκορώνου), Ελιά Κ. Τριπόδο (Δ. Μυλοποτάμου), Ελιά Γέννας (Δ. Αμαρίου), “Ελιά με Κολώνα” (Δ. Γόρτυνας), Ελιά Πανασού (Δ. Γόρτυνας) και Ελιά Παλιάμας Δ. Φαιστού.
Επισημαίνεται ότι οι βασικοί στόχοι που επιδιώκονται από τον ΣΕΔΗΚ με την ανάδειξη των Μνημειακών Ελαιοδέντρων είναι:
?Η προστασία των Ελαιοδέντρων αυτών και διατήρηση τους ως βασικών στοιχείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
?Ο εμπλουτισμός της ενδοχώρας με αξιοθέατα που συνδέονται με την φύση, την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου ώστε να αποτελέσουν πόλους έλξεις για την ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού.
Επομένως, σημασία δεν έχει μόνο η ανακήρυξη αλλά και η ανάπλαση και ανάδειξη των ελαιοδέντρων αυτών, στα οποία καλούνται να συμβάλουν οι Δήμοι αλλά και οι τοπικοί φορεις.
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΑΚΩΝ ΕΛΑΙΟΔΕΝΤΡΩΝ
Η Επιτροπή Αξιολόγησης Μνημειακών ΣΕΔΗΚ που συγκροτήθηκε με την αρ. 34/17-7-12 απόφαση του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. έχει ως εξης
1. Σαρπάκη Ανάγια – Δρ. Αρχαιολόγος – Αρχαιοβοτανολόγος.
2. Μιχελάκης Νίκος – Δρ. Γεωπόνος – Επιστημονικός Συνεργάτης Σ.Ε.ΔΗ.Κ..
3. Μετζιδάκη Γιάννης – Δρ. Γεωπόνος – Πρώην Ερευνητής Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων.
4. Αρχοντάκης Ιωάννης – Καλλιτεχνικός Επιμελητής στο “Ελαιουργείων – Εργοστάσιο Τέχνης”.
5. Γκολφινοπούλου Νικολέττα – Γεωπόνος Δήμου Ρεθύμνης.
6. Κοτσιφάκη Πελαγία – Γεωπόνος Δήμου Γόρτυνας.
7. Κουκουράκη Ανθή – Αρχαιολόγος.
*Ο Δρ. Νίκος Μιχελάκης, που είναι πρώην Δ/ντης του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ, διευκρινίζει ότι τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές του απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. (nmixel@otenet.gr
