Οδοιπορικό στο Γουβερνέτο

Από τα ελάχιστα κοινόβια ανδρικά μοναστήρια της Ελλάδας είναι και αυτό της Ιεράς Μονής Γουβερνέτου στο Ακρωτήρι που ονομάζεται και Μονή Κυρίας των Αγγέλων επειδή η Εκκλησία του μοναστηριού είναι αφιερωμένη στη μεγάλη μάνα του κόσμου, την Παναγία.
Η  ξενάγησή μας έγινε από τον ηγούμενο του μοναστηριού, αρχιμανδρίτη π. Ειρηναίο, ο οποίος, με εγκαρδιότητα μάς υποδέχτηκε αφιερώνοντας αρκετή ώρα για να μας πληροφορήσει, απαντώντας ταυτόχρονα στα ερωτήματά μας.
«Είναι μεγάλη και πολυκύμαντη η ιστορία της Μονής, η οποία άρχισε να κτίζεται στη θέση αυτή το 1537 όπως αναφέρεται και στην είσοδο με σκαλισμένα στις πέτρες γράμματα που αντιστοιχούν σε αριθμούς. Η Μονή προέκυψε μετά τη διάλυση της σκήτης του γνωστού ως Καθολικού, που βρίσκεται λίγο παρακάτω από εδώ, στο αυλάκι του Αγίου όπου έζησε ο Αγιος Ιωάννης ο Ερημίτης. Εγκαταλείφτηκε δε η σκήτη κάτω στο Καθολικό, το οποίο είναι εκπληκτικής αρχιτεκτονικής, λόγω των επιδρομών των πειρατών. Οι μοναχοί, λοιπόν, για να μην ξεχάσουν όσα περάσανε από τους πειρατές, λαξεύσανε τα πρόσωπά τους σε πέτρες του Ιερού Ναού του μοναστηριού για να θυμούνται αφενός την τυραννία που υπέστησαν από αυτούς, αφετέρου δε, λόγω της αρχιτεκτονικής της εποχής, τα σκαλίσματα συμβολίζουν και τους δαίμονες, τα κακά πνεύματα που λέγαμε, τα οποία η Εκκλησία που συμβολίζει τον στύλο, τα καταπατά, γι? αυτό βρίσκονται στη βάση και όχι στην κεφαλή της κολώνας. Η αρχιτεκτονική αυτή υπάρχει βέβαια και στην Παναγία των Παρισίων. Η Εκκλησία της Μονής είναι αφιερωμένη στην Παναγία, στα Εισόδια και η εφέστιος εικόνα Της σώζεται με θαυματουργικό τρόπο καθότι δεν έμεινε τίποτα όρθιο από τις λεηλασίες των Τούρκων. Πρόκειται για ένα θαυμαστό έργο Τέχνης του τέλους του 14ου αιώνα και διαφυλάσσεται εδώ στο μοναστήρι σε ειδικό μέρος. Λιτανεύεται δε και τιμάται ιδιαιτέρως κατά την θεσπισθείσα από την αδελφότητα -πριν επτά χρόνια-  εορτή, που εορτάζει η Κυρία των Αγγέλων κατά το Σάββατο της Διακαινησίμου όπου λιτανεύουν την εικόνα μόνο γυναίκες», υπογράμμισε ο ηγούμενος της Μονής π. Ειρηναίος, που είναι από τα Χανιά κι έχει μεγαλώσει στην Ενορία της Τριμάρτυρης, στην παλιά πόλη.

ΜΕΤΑΛΑΜΠΑΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΟΡΟΥΣ
Ο π. Ειρηναίος συνεχίζοντας τη διήγησή του μας ανέφερε: «Τελείωσα το Α΄ Γυμνάσιο Χανίων και συνέχισα τις σπουδές μου στο εξωτερικό, έζησα τον πόλεμο στη Σερβία ως φοιτητής έξι χρόνια και επέστρεψα από εκεί στη Θεσσαλονίκη για να συνεχίσω τις σπουδές. Επειτα πήγα στο Αγιο Ορος όπου με μια ομάδα φοιτητών που ποθούσαν να γίνουν μοναχοί πήγαμε σ? ένα κελί το οποίο διατηρούμε μέχρι σήμερα σ? ένα τεράστιο δάσος κοντά στο Βατοπαίδι το οποίο ανακαινίσαμε, ζήσαμε, μαθητεύσαμε όπως ήταν και η επιθυμία του γέροντα μου σεβασμιότατου Αρχιεπισκόπου Κρήτης να γίνει ένα κοινόβιο μοναστήρι στα Χανιά κι έτσι να μαθητεύσουμε εκεί και να μεταλαμπαδεύσουμε εκείνο το οποίο ζήσαμε και βιώσαμε στο Άγιο Όρος, εδώ στα Χανιά στη μητρόπολη μας στο συγκεκριμένο μοναστήρι του Γουβερνέτου. Με την ευχή και την ευλογία του, η αδελφότητα ανέλαβε να επαναλειτουργήσει το μοναστήρι αυτό, το οποίο, βεβαίως, μέχρι εκείνη τη στιγμή 1 Αυγούστου του 2005 που εγκατασταθήκαμε τρεις αδελφοί, ήταν ένας νέος άνθρωπος, ο πατήρ Ιωάννης, ο οποίος προσπάθησε να το κρατήσει κι ένας ηλικιωμένος, ο οποίος δεν μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα και μετά από λίγο καιρό απεβίωσε. Το μοναστήρι, λοιπόν, Γουβερνέτου έγινε κοινόβιο, που σημαίνει ότι υπάρχει κοινός βίος, κοινή ζωή, κοινές χαρές, κοινές λύπες, κοινή λατρεία, κοινή εργασία, κοινό πορτοφόλι, κοινά χρήματα δηλαδή».

Η ΖΩΗ ΣΤΗ ΜΟΝΗ
Περιγράφοντάς μας την καθημερινότητα στη Μονή, ο π. Ειρηναίος αναφέρει: «Δεν έχεις στο κοινόβιο τίποτα δικό σου, αλλά όλα ανήκουν στο μοναστήρι και το μοναστήρι είναι εκείνο το οποίο δίδει στους μοναχούς ό,τι τους χρειάζεται. Και οι μοναχοί, βεβαίως, με τον κόπο τους και τον ιδρώτα τους έχουν και δημιουργούν τα προς το ζην. Εδώ καλλιεργούμε, έχουμε δέντρα καρποφόρα, έχουμε κάποια ζώα, αλλά δεν κρεοφαγούμε, δεν τρώμε κρέας ποτέ σύμφωνα με τη μοναστική παράδοση, η οποία, διατηρείται, δυστυχώς, μόνο στο Αγιο Όρος και σε κάποια άλλα μοναστήρια γυναικεία κυρίως και στο Σινά επίσης που δεν κρεοφαγεί. Είναι μια ασκητική στάση αυτή την οποία κρατούμε οι μοναχοί απέναντι σε απολαύσεις αλλά βεβαίως έχει και ένα Θεολογικό νόημα η αποχή από το κρέας, το οποίο δεν θα αναλύσω τώρα για να μην σας καθυστερήσω. Ασχολούμαστε επίσης με την αγιογραφία, τη μικρογραφία, τα χειρόγραφα, με τη βυζαντινή μουσική και έχουμε μια ευαισθησία στα θέματα που αφορούν την οικολογία. Δεν χρησιμοποιούμε φάρμακα στα δέντρα μας και στη ζωή μας την καθημερινή προσπαθούμε με οικολογικούς τρόπους να διαβιώνουμε εργαζόμενοι στη γη του κοινοβιακού μας μοναστηριού».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ
Αναφορικά με τη δράση της Μονής προς όφελος της Κοινωνίας, ο π. Ειρηναίος μας ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η Μονή, όπως γνωρίζουν αρκετοί, έχει οργανώσει συνέδρια που αφορούν το περιβάλλον αλλά και τα ναρκωτικά. Το τελευταίο συνέδριο έγινε πρόπερσι τον Νοέμβριο. Κάνουμε μια προσπάθεια και επιθυμούμε τη στήριξη όποιων ανθρώπων επιθυμούν να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση σε έκταση που παραχωρεί το μοναστήρι για να δημιουργηθεί ένα Κέντρο Απεξάρτησης με πρόγραμμα κλειστό και στεγνό για νέους από 18 έως 28 χρονών. Μάλιστα, είναι ήδη έτοιμη η μελέτη, έχει εκπονηθεί και κοστολογηθεί και είμαστε στην προσπάθεια να μπει ο θεμέλιος λίθος και ν? αρχίσει το έργο».

ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Στο μοναστήρι όπως αναφέρει ο π. Ειρηναίος έχει αρχίσει από καιρό η ανακαίνισή του και ήδη η μισή βόρεια πτέρυγα έχει τελειώσει μαζί με τον πύργο της. «Τα ξύλα που χρησιμοποιήθηκαν τα φέραμε από το Άγιο Όρος και είναι από καστανιά. Στην κυριολεξία, το μοναστήρι αναστηλώθηκε εκ βάθρων με χρήματα μιας δωρεάς που έγινε και με τη χάρη του Θεού έχουμε ένα καλό και σωστό ανακαινισμένο τμήμα. Συνεχίζονται οι εργασίες με τον ξενώνα και το αρχονταρίκι και θα πάμε μέχρι τον άλλο πύργο βάσει μελέτης, η οποία έχει εγκριθεί από το κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο των Αθηνών. Μέχρι το καλοκαίρι θ? αρχίσουν και οι εργασίες στη νότια πτέρυγα με την Τράπεζα της Μονής και τη θολωτή οροφή της. Από κάτω είναι τα κελάρια, ένας εκπληκτικός χώρος επίσης θολωτός με ωραίες καμάρες και δίπλα ο παλιός φούρνος. Πάνω είναι το εργαστήριο αγιογραφίας της αδελφότητος», εξηγεί.

ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Αναφερόμενος στις μορφές που έζησαν στη Μονή, ο π. Ειρηναίος μας είπε: «Στο προαύλιο της Μονής βρίσκεται ο τάφος του μακαριστού μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου Αγαθαγγέλου Ξηρουχάκη ο οποίος καταγόταν από τη Σούρη Αποκορώνου.
Γεννήθηκε το 1870, κοιμήθηκε το 1958 και ετάφη εδώ στο μοναστήρι καθώς υπήρξε αδερφός της Μονής. Υπήρξε ο γέροντας του μητροπολίτου πρώην Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίου Γαλανάκη και του πρώην αρχιεπισκόπου Κρήτης Τιμοθέου Παπουτσάκη. Σπούδασε και έζησε στη Βιέννη. Υπήρξε μια τεράστια προσωπικότητα, έχει γράψει εκπληκτικά έργα και χρημάτισε διοικητής Κρήτης στα χρόνια της Κατοχής. Βοήθησε πάρα πολύ κόσμο να σωθεί από τα χέρια των Γερμανών και από τα εκτελεστικά αποσπάσματα, μεταξύ αυτών, τον μητροπολίτη Ειρηναίο Γαλανάκη ο οποίος τότε ως λαϊκός καθηγητής είχε συλληφθεί και οδηγήθη στην Αγιά. Τελειώνοντας θα αναφερθώ στο νερό. Οι ανάγκες της Μονής καλύπτονταν με υπόγειες στέρνες που γέμιζαν όταν έβρεχε. Καταφέραμε όμως να φέρουμε νερό στο μοναστήρι και έτσι έχουμε φυτέψει μέχρι τώρα τρεις χιλιάδες δέντρα στην περιοχή.
Διαμορφώσαμε τον εξωτερικό χώρο, εγκαταστήσαμε παιδικές χαρές για τα μικρά παιδιά καθώς και ένα μικρό γήπεδο να παίζουν.
Οι προσπάθειες μας συνεχίζονται?».