«Απόδοτε τα (του) Καίσαρος (τω) Καίσαρι…»
[Ματθ., ΚΒ.21] (1)
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ στην πράξη δε μας λείπει τα τελευταία χρόνια. Τα επαχθή μνημόνια, οι βίαιες εργασιακές αλλαγές, τα επικαιροποιημένα σφάλματα του παρελθόντος, οι καταλυτικές επεμβάσεις των ξένων στην ατομικότητα και τη συλλογικότητά μας, οι αφαιμάξεις μισθών και συντάξεων, οι τρομοδόσεις, η τρόικα, τα αφόρητα και ολοένα βαρύτερα οικονομικά μέτρα, το ευρώ, το φάντασμα της δραχμής, το χάος…, όλα αυτά που βιώνουμε στο πετσί μας δεν είναι το αποτέλεσμα μιας κακής μακροχρόνιας πολιτικής;
ΖΟΥΜΕ με την αγωνία του αύριο: Θα έχουμε δουλειά; Θα πάρουμε σύνταξη; Θα τα καταφέρει η πολιτική ηγεσία να τακτοποιήσει την οικονομία; Θα μείνουμε “ζωντανοί”; Θα αλλάξουμε συμπεριφορά ως Έλληνες πολίτες; Θα αποκτήσουμε κράτος δικαίου και ισονομίας; Θα υπάρχει Ε.Ε.;
ΔΕΝ υπάρχει ερώτημα που να μην αγγίζει την πολιτική. Δεν υπάρχει πολιτική που να μη γεννάει επώδυνα ερωτηματικά πάνω στην τροπή που πήρε η καθημερινότητά μας.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΟΤΗΤΑ υπήρχε και υπάρχει στους διαλόγους των μεγάλων σοφών της αρχαιότητας, αλλά και σ’ αυτούς του Ιδρυτή του Χριστιανισμού, του Ιησού. Πάντα η πολιτική ήθελε να καθυποτάξει και να χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν τη θρησκεία, αλλά και το αντίθετο. Οι άγριοι εθνικοθρησκευτικοί πόλεμοι που έγιναν στην Ευρώπη τους περασμένους αιώνες αυτό μαρτυρούν…
ΑΝ εντρυφήσουμε με προσοχή στα ευαγγέλια της Μεγάλης Εβδομάδας, θα διαπιστώσουμε πως τα όσα διαδραματίζονται γύρω από τον Χριστό, παρουσιάζουν πάμπολλες ομοιότητες με ανθρώπους, γεγονότα και καταστάσεις της εποχής μας.
ΕΧΟΥΜΕ συνοπτικά και σήμερα:
•”Πιλάτους” πολιτικούς που «νίπτουν τας χείρας» των, αποποιούμενοι των ευθυνών τους για τη μεγάλη κρίση που μαστίζει τη χώρα -και την Ευρωζώνη, εδώ και χρόνια.
•”Ιούδες” που προδίδουν ψηφοφόρους και λαούς, μεταπηδώντας από ένα κόμμα σε άλλο. Μήπως δεν είναι “Ιούδες” κι αυτοί που προδίδουν παλιές σχέσεις και φιλίες για «τριάκοντα αργύρια»;
•”Θωμάδες” δύσπιστους για οποιαδήποτε “αλήθεια” που υποστηρίζουν οι πολιτικάντηδές – και όχι μόνο. Κυρίως αμφισβητούν τις… αλήθειες της αντιπολίτευσης που εκ συστήματος χρησιμοποιεί υστερόβουλα την ωραιολογία και το ψεύδος.
•”Πέτρους” πολιτικούς (και φίλους) που «αρνούνται κατ’ επανάληψη» την κοινή συμμετοχή τους σε μια εκδήλωση ή δραστηριότητα. Συγκαλύπτουν επισταμένα μια καταστροφική παρασπονδία που έκαναν ή ένα σφάλμα. Οι πολιτικοί αρνούνται την πολιτική που εφάρμοσαν τόσα χρόνια στον τόπο: με τις μίζες, τη διαπλοκή, τις εξωχώριες εταιρίες, τη φοροαπαλλαγή, τη φοροδιαφυγή, την αναξιοκρατία, το ρουσφέτι, την καταστροφή της οικονομίας κ.λπ..
•”Δικαστές” που στέλνουν «από τον Άννα στον Καϊάφα» τις υποθέσεις των απλών ανθρώπων, επειδή δε θέλουν να τις διεκπεραιώσουν οι ίδιοι, ή επειδή αδυνατούν πιθανόν πιεζόμενοι άνωθεν.
•”Πρόβατα και ερίφια”, λαό και νεολαία, άνεργους και ανήμπορους, υπερηλίκους και παιδιά που οδηγούνται «επί σφαγήν», για να γλιτώσουν οι άλλοι.
•”Φαρισαίους” πολιτικούς που με τα λόγια -και την προβολή τους στα κανάλια- διατείνονται υποκριτικά ότι κάνουν το παν για τη σωτη-
ρία της χώρας∙ ενώ αυτοί ενδιαφέρονται πρωτίστως και μόνο, για την επανεκλογή τους στη Βουλή.
•”Μάρθες και Μαρίες” που «περί πολλών άλλων τυρβάζουν», μη ασχολούμενες με τον πόνο και τη δυστυχία των συνανθρώπων γύρω τους.
•”Λαζάρους” – οικονομίες που νεκρώθηκαν και… ανασταίνονται(;) από κάποια ανώτερη δύναμη.
•”Βαραββάδες” υπερπλούσιους που, αν και υπαίτιοι της κατάστασης που βιώνουμε, εξακολουθούν να δέχονται να “σταυρώνονται” άλλοι στη θέση τους, φυγαδεύοντες τα “αργύριά” τους σε φορολογικούς παραδείσους (2).
•Τα “ωσαννά” σε κάθε νέο πολιτικό-Μεσσία που, αφού ψηφιστεί πανηγυρικά, μας απογοητεύει έπειτα οικτρά. Επόμενο να ζητούμε στο τέλος το “Σταύρωσον αυτόν” στις κάλπες κ.α..
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ έχουμε:
•”Σίμωνες Κυρηναίους” που σηκώνουν αγόγγυστα τον σταυρό των άλλων, εργαζόμενοι σε νοσοκομεία, οργανώσεις και ιδρύματα αλληλεγγύης.
•”Νικοδήμους”, απόλυτα νομιμόφρονες στο καθεστώς, έμπιστους και αξιοσέβαστους, που αναλαμβάνουν δύσκολες αποστολές.
•”Μαρίες” που βλέπουν καθημερινά να “σταυρώνονται” τα παιδιά τους, χωρίς να μπορούν να επέμβουν για τη σωτηρία τους κ.ά..
…ΣΕ ΠΟΛΛΑ σημεία των Ευαγγελίων έχουμε περιστατικά όπου ο ίδιος ο Χριστός έρχεται αντιμέτωπος με εκπροσώπους των πολιτικών και θρησκευτικών αρχόντων της εποχής του. Οι παγίδες που του στήνουν είναι πάντα «εκ του πονηρού» και υστερόβουλες. Η περίοδος στην οποία βίωσε ο Θεάνθρωπος την “εγκόσμια” ζωή του έχει ομοιότητες με τη δική μας: απελευθερωτικές επαναστάσεις, αναταραχές λόγω δυσβάστακτων φόρων, διαφθορά στη δημόσια διοίκηση, κατάπτωση ηθικών αξιών, φτώχεια, κραυγαλέες κοινωνικές αδικίες, αιρέσεις, φυλακίσεις, πόλεμοι επικράτησης γλωσσών, θρησκειών, ιδεολογιών, εθνοτήτων κ.ά..
ΕΙΝΑΙ, συνεπώς, ενδιαφέρον να ξαναμελετήσουμε το πώς ο Χριστός αντιμετώπιζε τις καυτές ερωτήσεις παγίδες των αντιπάλων του, εγκαθέτων των πολιτικών και του ιερατείου της εποχής. Οι απαντήσεις του Χριστού στις ερωτήσεις αυτές είναι ευφυέστατες, διαυγέστατες, αποστομωτικές. Επί του θέματος αυτού, της “πολιτικότητας” δηλαδή του Ιησού, έχουν γραφεί πολλά βιβλία. Μάλιστα, παλαιότερα έγραψε πάνω στο θέμα σ’ ένα δοκιμιακό κείμενό του στην εφημερίδα “Το Βήμα” (3), ο εύστροφος διανοούμενος και πολιτικός Αθανάσιος Κανελλόπουλος. Μεταξύ πολλών άλλων σημείωνε:
«…Δεν διαφεύγει της προσοχής κανενός, ότι τα τιθέμενα ερωτήματα -στο Χριστό- απέβλεπαν στο να τον εκθέσουν είτε έναντι της ρωμαϊκής κυριαρχίας είτε έναντι της θεοκρατίας του μωσαϊκού νόμου. Οι απαντήσεις του παραμένουν ακόμη -και σήμερα- δίδαγμα ακρίβειας, εντιμότητας, ετοιμότητας και πολιτικής σωφροσύνης…»
ΤΟ ΕΠΙΘΥΜΟΥΣΑΝ πολλοί, κυρίως οι Ιουδαίοι να εμπλακεί ο Ιησούς στην πολιτική. Ο ίδιος απέφυγε συστηματικά να διαδραματίσει ρόλο πολιτικού μεσσία. Γι’ αυτό και έθεσε ευκρινώς τα όρια «του Καίσαρα» (της πολιτικής) και «του Θεού» (της θρησκείας) στην περίφημη γνωστή απάντησή του (1).
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ παραμένει μια διαχρονική ανθρώπινη δραστηριότητα που, δυστυχώς λόγω εγωισμού και αδυναμιών, ελάχιστα συντελεί στην ανακούφιση των πάντα οξυμμένων κοινωνικών προβλημάτων του κόσμου.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
•(1) «Απόδοτε ουν τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (=Οφείλουμε συνεπώς να πληρώνουμε στο κράτος και στο Θεό ό,τι τους ανήκει). Κατ’ επέκταση, να αποδίδομε στον καθένα ό,τι του χρωστάμε.
•(2) Ξαναθυμόμαστε τους καταπληκτικούς και πάντα επίκαιρους κοινωνικοπολιτικούς στίχους του Ν. Γκάτσου:
«Πάντα στον κόσμο θα ’ρχεται/ Παρασκευή Μεγάλη
και κάποιος θα σταυρώνεται/ για να σωθούν οι άλλοι».
•(3) Αθανάσιος Κανελλόπουλος (1923-1994), “Η πολιτικότητα στους διαλόγους του Χριστού”, (Εύβουλος, Το Βήμα, 10/4/88).