«12 Οκτωβρίου 1944, ηµέρα Πέµπτη, 09:45 το πρωί. Τµήµα του γερµανικού στρατού καταθέτει στεφάνι στο Μνηµείο του Αγνώστου Στρατιώτη και λίγο αργότερα ένας στρατιώτης υποστέλλει τη σβάστικα από τον βράχο της Ακρόπολης. Οι γερµανικές δυνάµεις Κατοχής αποχωρούν από την πρωτεύουσα. ‘Ύστερα από 1264 ηµέρες σκλαβιάς η Αθήνα είναι και πάλι ελεύθερη».
Έτσι αναγγέλλεται σε ένα ντοκυµαντέρ από το αρχείο της ΕΡΤ το χαρµόσυνο γεγονός. «Η Αθήνα είναι ελεύθερη». Οι Γερµανοί αποχωρούν από την Ελλάδα και στην πρωτεύουσα οι κάτοικοι αγαλλιάζουν και πανηγυρίζουν. Ενώ όµως οι καταχτητές φεύγουν από την ηπειρωτική χώρα, εδώ στο νησί µας, συµβαίνουν άλλα. Γεγονότα που δεν είναι και πολύ γνωστά, γεγονότα που µοιάζει να έχουν κρατηθεί εφτασφράγιστο µυστικό και δεν τα γνωρίζουν παρά λίγοι.
Ήδη από τα τέλη Αυγούστου του 1944 έχει αρχίσει να διαφαίνεται η ήττα των δυνάµεων του Άξονα και η επικείµενη αποχώρηση των στρατευµάτων κατοχής. Στην Κρήτη οι καταχτητές, παρ όλο που είναι ορατή η κατάληξη του πολέµου επιδίδονται σε όργιο λεηλασιών, δολοφονιών και καταστροφών. Χωριά ολόκληρα πυρπολούνται, διαγουµίζονται, πολίτες αναίτια-δεν εξαιρούνται ούτε γυναίκες ούτε παιδιά-εκτελούνται ή καίγονται ζωντανοί. Όλη η παραγωγή και ο πλούτος του νησιού αρπάζονται από τους «πολιτισµένους» Αρίους. Σύµφωνα µε τους ίδιους τους Γερµανούς, µέσα στο δεύτερο δεκαπενθήµερο του Αυγούστου καταστράφηκαν 13 χωριά, εκτελέστηκαν 500 άτοµα και άλλα 1.000 συνελήφθησαν.
Αρχές του Σεπτέµβρη του ‘44 έρχεται το µήνυµα από το Βερολίνο: οι Ναζί διατάσσονται να αποχωρήσουν από την περιοχή µας. Από όλη την Κρήτη προωθούνται προς το αεροδρόµιο του Μάλεµε µια και η θάλασσα, λόγω της κυριαρχίας του Βρετανικού στόλου, τους έχει γίνει απαγορευµένη και η αεροµεταφορά είναι πλέον επιβεβληµένη. Καθηµερινώς 50 µε 60 µεταγωγικά αεροπλάνα-τα ίδια που τον Μάη του 1941 κουβαλούσαν αλεξιπτωτιστές- γεµίζουν µε υποχωρούντες στρατιώτες. Λέγεται, πως υπήρχε συµφωνία µεταξύ Άγγλων και Γερµανών για να επιτραπεί στους δεύτερους να διακινήσουν τα στρατεύµατά τους προς την Γερµανία, ανενόχλητα. Όµως ο Ρώσικος στρατός προελαύνει στα Βαλκάνια και ο δρόµος διαφυγής διακόπτεται. Η αερογέφυρα του Μάλεµε σταµατά. Από τις τρεις µεραρχίες των κατακτητών η µία δεν προλαβαίνει να φύγει και µένει πίσω-9,000 Γερµανοί και 5,000 Ιταλοί υπό τον στρατηγό Μπέντακ-, εγκλωβισµένη χωρίς την δυνατότητα µετακίνησης. Προφανώς θα µείνει εδώ µέχρι το τέλος του πολέµου. Και το σπουδαιότερο. Ο βαρύς οπλισµός όλων των µονάδων –κανόνια και τεθωρακισµένα –παραµένει στην κατοχή όσων έχουν µείνει πίσω.
Έτσι δηµιουργείται η «οχυρά θέσις Κρήτης» ένα µόρφωµα που κρατούσε από την Γεωργιούπολη µέχρι τα Πλακάλωνα στην Κίσσαµο σε βάθος περίπου 16 χιλιοµέτρων και όπου βρισκόταν η <<υπο κατοχήν» Κρήτη. Εκεί διαµένουν οι εναποµείναντες καταχτητές, ακριβώς όπως όταν ήταν κραταιοί και ισχυροί. Με τους κανονισµούς τους, µε τις διαταγές τους, µε τον οπλισµό τους. Έζησαν έτσι µέχρι την 9η Μαΐου 1945 οπότε υπογράφηκε στην βίλλα Αριάδνη της Κνωσού η συνθηκολόγηση των. Τότε «κατόπιν συνεννοήσεως των Άγγλων µετά των εν τη περιοχή ευρισκοµένων εισέτι Γερµανικών στρατευµάτων επήλθε συµφωνία διά της κατεχοµένης ήδη παρ αυτών περιοχής και την παράδοσιν τούτων τελικώς εις µονάδας του Αγγλικού στρατού»-αφελώς αναρωτιέµαι εγώ: γιατί του Αγγλικού στρατού. Σε Ελληνικό έδαφος δεν βρισκόµαστε;
Έτσι βρεθήκαµε εµείς οι «οιωνεί» νικητές, να τελούµε υπό ιδιότυπη Αγγλογερµανική κατοχή για ακόµα δυό µήνες, ως τα µέσα του Ιούνη-12/6/1945- που τελικά οι Γερµανοί ένστολοι και ατσαλάκωτοι επιβιβάστηκαν σε εγγλέζικα πλοία και έφυγαν. Ο δε οπλισµός τους χρησιµοποιήθηκε άσκοπα ή πετάχτηκε στην θάλασσα γιατί οι φίλοι µας οι Άγγλοι δεν ήθελαν µε κανένα τρόπο να πέσει σε χέρια Κρητικών. Σε όλο αυτό το διάστηµα οι πρώην καταχτητές συµπεριφέρονταν-µε την ανοχή βεβαίως των Εγγλέζων – ακριβώς σαν και πρώτα. Στην περιοχή τους υπήρχε περιορισµός της ώρας και της κυκλοφορίας και το στρατοδικείο τους εξακολουθούσε να λειτουργεί. 7 του Απρίλη καταδικάζονται και τουφεκίζονται οι τελευταίοι Έλληνες. Αλλά η τελική του συνεδρίαση αφορά ένα Γερµανό στρατιώτη που ήθελε να λιποτακτήσει. Και ενώ όλη η Ελλάδα έχει απελευθερωθεί, στο νησί µας οι «ηττηµένοι» επιτίθενται κατά του 14ου συντάγµατος στην µάχη της Παναγιάς και βοµβαρδίζουν το Βατόλακο. Και στις δύο περιπτώσεις καίνε πάνω από 200 σπίτια και σκοτώνουν υπερήλικες γυναίκες και µικρά παιδιά. Συνολικά οι νεκροί Κρητικοί το διάστηµα αυτό που οι Γερµανοί ήταν «αιχµάλωτοι» φτάνουν τους 70.
Όσο το σκέφτοµαι αυτό ήταν µια παγκόσµια πρωτοτυπία, µιας και όπως διαβάζω η Κρήτη ήταν το προτελευταίο µέρος στην Ευρώπη που υπεστάλη η ναζιστική σηµαία. Το τελευταίο λένε, ήταν κάπου στην ξεχασµένη Αρκτική!!!
Υ.Γ Οι πληροφορίες για την Οχυρά Θέση Κρήτης προέρχονται από το οµώνυµο βιβλίο του Σταύρου Γ. Βλοντάκη, εκδόσεις Αντιγόνη 2021.
Συγχαρητήρισ για την τόσο εναργή ανάδειξη του ιστορικού γίγνεσθαι!