Ο Ειρηναίος την επόμενη μέρα σηματοδότησε την έναρξη του μεγάλου αγώνα για ειρήνη επισημαίνοντας τη μεγάλη ευθύνη της ορθοδοξίας για την εμπραγμάτωση της ειρήνης του Χριστού. Για να επισημάνει από τότε τους μεγάλους κινδύνους από πολέμους στη Μ. Ανατολή και αναζητώντας ευαισθητοποίηση των πολιτικών ηγεσιών και εν γένει όλων των πολιτικών προσώπων που αφήνουν σκοτεινούς μηχανισμούς να επιβάλουν πολέμους καταστροφής για πωλήσεις νέων εξοπλισμών, για να εξυπηρετηθούν μεγάλα συμφέροντα υπερεξουσιαστικής ισχύος πολιτικού ελέγχου και άγριας οικονομικής εκμετάλλευσης.
Εναρκτήρια πρωτοβουλία αποτέλεσε το πολύπλευρο Συμπόσιο για την Ορθοδοξία και την Ορθόδοξη Θεολογία στον 21ο αιώνα, 20 χρόνια πριν. Για θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, ανάπλασης του ανθρώπου, παιδείας, πολιτιστικής παράδοσης και νέων πολιτιστικών αξιών και απαξιών. Καθώς και για τα προβλήματα πραγματικής προστασίας του περιβάλλοντας και αναζήτηση λύσεων για ζημιογόνες εφαρμογές της επιστήμης καθώς και για ολοκληρωτικούς ελέγχους της τεχνολογίας.
Πάντως, σε ανοιχτό διάλογο με τους πολίτες της Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου στις κρίσιμες ώρες της εκεί διαμονής του, μετά την απαγωγή, είπε ότι «επ? ουδενί δεν επιθυμούσα μια τέτοια πράξη, που έθετε σε κινδύνους και το Πατριαρχείο, το οποίο συνεχώς βάλλεται από την τουρκική πλευρά». Επίσης, όμως, δήλωσε σ? αυτό τον απευθείας διάλογο με το κοινό ότι ένοιωθε πως εξορίστηκε. Για να καταλογίσει ως δικό του λάθος να μεταβεί στο Πατριαρχείο και τελικά να μην αρνηθεί αποφασιστικά τον επισκοπικό ξεριζωμό από τη Μητρόπολή του.
Για να τονίσει ότι το πνεύμα της ειρήνης και της αγάπης του Χριστού πρέπει να μην υποτάσσεται σε ανειρήνευτες καταστάσεις με αντιμαχίες.
Ο Ειρηναίος της Ειρήνης άρχισε την επόμενη μέρα τη νέα του μεγάλη αποστολή με νέες προσεκτικές, αλλά και δημιουργικές, πρωτοβουλίες από τη Μητρόπολή του στην οποία είχε επανενθρονιστεί τελικά με πατριαρχική απόφαση. Γιατί, ο ίδιος ειρηνικά, αποδέχτηκε την πρόταση να μετακινηθεί εκτός των ορίων της Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου, μέσα στην οποία εκρατείτο, μετά τη βίαιη απαγωγή την οποία επ? ουδενί δεν επιθυμούσε. Τώρα, παρά την αντίδραση – αντίρρηση της επιτροπής αγώνα καθώς και όλων των πιστών που παρακολούθησαν και συμμετείχαν, αγωνιστικά στη δοκιμασία του αυτός έδωσε τη διέξοδο να μεταβεί για προσκύνημα στον Βυζαντινό Μιστρά.
ΕΝΟΙΩΘΕ ΠΩΣ ΕΞΟΡΙΣΤΗΚΕ ΚΑΙ ΕΚΡΙΝΕ ΛΑΘΟΣ ΤΟΥ ΠΟΥ ΑΠΟΔΕΧΤΗΚΕ ΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ
Για να παραμείνει σε αναμονή ως τη λύση, από την τοπική σύνοδο και το Πατριαρχείο του μείζονος προβλήματος της αποκατάστασης της επιστροφής στη Μητρόπολή του από την οποία, όπως είπε ο ίδιος -σε όσους και σε όσες από Κίσαμο και Σέλινο προμαχούσαν υπέρ αυτού στις δύσκολες εκείνες μέρες- σε πατρική εκ βαθέων ομιλία και συνομιλία μαζί τους το βράδυ στις 12.9.80. Ενοιωθε πως εξορίστηκε από τον τόπο του. Αλλά, παρά το γεγονός αυτό δεν ήθελε να προσβάλει και να ταπεινώσει το Πατριαρχείο που το υποβλέπουν οι ξένοι και ιδιαίτερα οι Τούρκοι. Πράγμα που το εκμεταλλεύτηκαν οι τουρκικές εφημερίδες μετά την απαγωγή που έγινε.
Για να επισημάνει τότε, τα εξής:
«…Εγώ θελω να έχω το κεφάλι μου ψηλά, ότι δεν είμαι ένας αντάρτης δεσπότης. Είμαι ένας επίσκοπος ο οποίος αγαπώ το ποίμνιό μου. Δεν το χωρίζομαι, δεν το προδίδω, αλλά δεν κάνω και ξεροκεφαλιές. Οταν εκτίθεται το Πατριαρχείο μας και μάλιστα σε δύσκολες ώρες όπως σήμερα που και το έθνος μας μπαίνει ακόμη σε κάποια κρίση…».
ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕ Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ
Ομως, ολ? αυτά, είχαν ξεπεραστεί για εκείνον, για μένα που είχα αναλάβει μια τεράστια ευθύνη απέναντι σ? εκείνον, στην Εκκλησία, στον λαό της βαθιάς τιμής και συναίσθησης της αξίας ενός σημαίνοντος ποιμενάρχη, αλλά και απέναντι της ίδιας της επιτροπής αγώνα που είχε την ιστορική ευθύνη της ομώνυμης πρωτοβουλίας για έναν πολύ ευαίσθητο και δύσκολο αγώνα για την επάνοδο του ποιμενάρχη τους.
Παρόλο που η επιτροπή αντιμετώπισε κινδύνους και για εκτροπή του πνευματικού αυτού αγώνα τους. Θυμούμαι αξέχαστα μια κρίσιμη φάση του αγώνα που ο έχων την πρώτη ευθύνη στην επιτροπή ο εκλεγόμενος δήμαρχος της Κισάμου ο Αντώνης Σχετάκης είχε φθάσει στο σημείο αδιεξόδου ένεκα αντιθέσεων, με κομματικές σκοπιμότητες – λόγω της προεκλογικής περιόδου του Οκτωβρίου του 1981. Πάντως κέρδισε το Πασοκ της ´αλλαγής´.
Τότε με πήρε με το αυτοκίνητό του ο Αντώνης Σχετάκης για να μου επισημάνει αυτό το κρίσιμο αδιέξοδο. Αλλά και τον κίνδυνο να τιναχτούν στον αέρα όλες οι ως τότε αγωνιστικές προσπαθειες στις οποίες κι εγώ ως Κισαμίτης συμμετείχα ολόψυχα και ολόπλευρα. Για να φθάσουμε στο τέλος να κλάψουμε και οι δύο γι? αυτή την κατάσταση.
ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΗΤΑΝ Η ΑΝΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΦΡΟΝΗΜΑΤΟΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΤΟΝ ΛΑΟ
Τώρα όμως, όλα τρέχανε μπροστά με επιδίωξη την προώθηση πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων όχι μιας κομματικής δέσμευσης αυτού του υπέροχου αγώνα, αλλά μιας ανύψωσης του πνευματικού ειρηνικού φρονήματος του πιστού λαού που αγωνιζότανε να ξαναφέρει πίσω στη διακονία του τον καταξιωμένο ιεράρχη της, γνήσιο πρόμαχο Χριστού για την εν Ανθρώποις Ευδοκία και ειρήνη.
Με αυτό το βαθύ ορθόδοξο χριστιανικό πνεύμα λίγο μετά την ενθρόνιση με την ευλογία, πάντα, και αιγίδα του Ειρηναίου (πριν ακόμα ν? αρχίσουν να απασχολούνται με το ίδιο θέμα και να το εκμεταλλεύονται ποικιλόμορφα οι ´αξιοποιούντες´ τις συγκυρίες και περιστάσεις ατομικοί και συλλογικοί Φορείς) οργανώσαμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας του 1981 το Μεγάλο Πνευματικό Συμπόσιο με γενικό τίτλο:
ΠΡΩΤΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΧΙΛΙΕΤΙΑ
´Ορθοδοξία και Ορθόδοξη Θεολογία μπροστά στην 3η χιλιετία´. Με εισηγητές διακεκριμένους καθηγητές της Θεολογίας, όπως ο Σάββας Σγουρίδης, ο Γ. Γαλίτης, ο Αλέξανδρος Παπαδερός, ο Γιωρ. Μουστάκης, ο Αθανάσιος Κανελλόπουλος κ.ά. και πολιτικοί όπως: ο Σπήλιος Παπασπηλιόπουλος, ο Ν. Μαρματάκης, ο Μιχ. Παπαγιάννης, ο Ανδρ. Ανδριανόπουλος, ο Ιωαν. Μεταξάς, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και καθώς και έγκριτοι δημοσιογράφοι του εκκλησιαστικού τομέα, όπως ο επί πολλά χρόνια διακεκριμένος αναλυτής Σπύρος Αλεξίου.
Tα θέματα ήταν:
? Ορθοδοξία και ορθόδοξη θεολογία μπροστά στην 3ηχιλιετία.
? Ο κοινωνικός μετασχηματισμός της προσεχούς εικοσαετίας (1980 – 2000).
? Τα καινούργια οικονομικά μοντέλα για τον κόσμο του 2000 και η αναζήτηση σε αυτά του χαμένου χριστιανικού μηνύματος.
? Οι περιθωριακοί της προσαρμογής σ? έναν αιώνα αγριότητας και καταρράκωσης των ανθρωπιστικών αξιών και η αναζήτηση της αγάπης.
ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΓΙΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥΣ
? Ποιες προοπτικές ανάγονται για τους νέους και ποιες δυνατότητες υπάρχουν για μια υψηλόφρονα και πέρα από καταναγκασμούς παιδεία για ανάπλαση του ανθρώπου;
? Η τεράστια σύγχρονη τεχνολογική επανάσταση, η ανεξέλεγκτη χρησιμοποίησή της και οι δυνατότητες τιθάσευσης, ώστε να μην οδηγήσει στην καταστροφή την ανθρωπότητα και την εξαφάνιση του ανθρώπου. Και τι προτείνει η ορθοδοξία;
? Η περίσωση του περιβάλλοντος ως περίσωση της αυθεντικότητας της καθ? ομοίωση του Θεού εικόνας του ανθρώπου και η επαφή του με τη φύση που δεν σέβεται.
? Η πολιτιστική μας παράδοση και η δυνατότητα όχι της μουσειακής της διατήρησης, αλλά του εμπλουτισμού, με ουσιαστικά στοιχεία της σύγχρονης καθημερινότητάς μας.
ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΑΜΦΩΤΗΣ ΛΑΜΨΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
? Τέλος, συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με όλους και με κεντρικό θέμα: Υπάρχει ιδανική κοινωνία; Τι λέει η Ορθοδοξία, ο χριστιανισμός γενικά, οι άλλες θρησκείες και φιλοσοφίες;
? Οι εντυπώσεις από αυτό το πνευματικό συμπόσιο με επίκεντρο τις δυνατότητες προσφοράς πνευματικών – κοινωνικών αξιών και λειτουργιών από την Ορθοδοξία ως ευρέως φάσματος ειρηνική αντίληψη λόγου ζωής -σε οικονομική διάσταση- σηματοδότησε κατευθυντικά τη νέα πορεία του ιεράρχη της ειρήνης σε τοπικό επίπεδο, με ευρεία ελληνική και διεθνή απήχηση. Παρά το γεγονός ότι κατά τη διεξαγωγή των συζητήσεων δημιουργήθηκαν παραποιήσεις – παρεξηγήσεις και εντάσεις.
Ομως, το νέο αυτό ειρηνόφορο πνευματικό σχέδιο για τη λειτουργία και ανάπτυξη του οποίου είχαμε και τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των ορθών εφαρμογών του έδειχνε την ανάγκη για πιο ουσιαστικές (και όχι τυπικά αποτυχημένες ψευδοευσεβιαστικές) δράσεις και πρωτοβουλίες της θεανθρώπινης και πάμφωτης δύναμης της ορθόδοξης εκκλησίας μας.
Με την ευκαιρία αυτού του εξαιρετικού συμποσίου κάμαμε μια πολύ σημαντική πρόταση για δημιουργία στην Κίσαμο ή στο Σέλινο ενός παντοδύναμου κέντρου θρησκευτικής τέχνης, αγιογραφίας, θρησκευτικής ζωγραφικής και έντεχνης θρησκευτικής μέσης δημιουργίας χωρίς όμως αυτές ως προτάσεις να αξιοποιηθούν.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ 1981 ΓΙΑ ΠΟΛΕΜΟ – ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΗ Μ. ΑΝΑΤΟΛΗ
Ομως, συνεχίσαμε με την πολύτιμη βοήθεια άξιων ιδεολόγων της ειρήνης του Χριστού, που ύψωνε τη σημαία της ο Ειρηναίος, να οργανώσουμε τρεις κύκλους δημόσιων συζητήσεων στην υπόλοιπη διάρκεια του 1981. Με παράλληλη ´στράτευση´ προσώπων από το Καστέλι, τις Βουκολιές, την Κάντανο, τα Χανιά κ.λπ. με πολύτιμη βοήθεια των πρωτεργατών της ´ειρηνικής επανάστασης´ με συμπαράσταση του καθηγητής Θεολογίας και δ/ντή της Ριζαρείου Γιώργου Παπαδάκη, του λογοτέχνη Αθανάσιου Δεικτάκη, της Φωτεινής Σεγρεδάκη, της αξέχαστης Φωτεινής Αννουσάκη (εκδότριας της εφημερίδας ´Χρονικά Κισάμου και Σελίνου´) του δρος Κοινωνιολογίας πανεπιστημιακού Ηλία Φιλιππίδη, του δρος Θεολογίας Γιώργου Μουστάκη, έμπνεου αγωνιστή της ειρήνης, του αείμνηστου οικονομολόγου Σπήλιου Παπασπηλιόπουλου και πολλών άλλων που συνέβαλαν στην μετά την ενθρόνιση ευρεία ομάδα των ´πιστών´ στην ανάπτυξη της θεμελιώδους αρχής της ειρήνης του Χριστού.
Ολο αυτό το δημιουργικό πρόγραμμα των ειρηνικών εκδηλώσεων το έθεσε τότε ο Ειρηναίος υπό την αιγίδα της Μητροπόλεως και τον παρακαλέσαμε να αναλάβει ο ίδιος την προεδρία. Εγώ ανέλαβα την οργάνωση και εκτελεστική ευθύνη με τη συνεργασία του και την πνευματική συμπαράστασή του.
ΗΘΕΛΕ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ
Στους διαλόγους αυτούς συμμετείχε και ο γεν. δ/ντής της Ορθόδοξης Ακαδημίας δρ Αλέξανδρος Παπαδερός για μεγάλης σημασίας θέματα. Οι δημόσιες αυτές συζητήσεις άρχισαν να γίνονται αμέσως μετά την ενθρόνιση Ειρηναίου. Κυρίως (τόσο προφητικά) συζητήθηκαν τα μεγάλα προβλήματα της ειρήνης σε όλη τη Μέση Ανατολή, που συνεχίζονται ως σήμερα. Ακόμα έγινε ένας σημαντικός διάλογος στην αίθουσα της Ορθόδοξης Ακαδημίας για την πολεμική βιομηχανία και τις δυνατότητες μετατροπής της σε ειρηνική.
Στους διαλόγους για την ειρήνη ο παγκόσμιου κύρους ορθόδοξος ιεράρχης της ειρήνης ήθελε να συμμετέχουν διακεκριμένοι ειδικοί καθώς και εκπρόσωποι όλων των πολιτικών κομμάτων για να συνειδητοποιούνται από τους πολίτες οι μεγάλες ευθύνες τους για την ειρήνη.
Αλλά στο επόμενο κείμενό μας θα παρουσιάσουμε όλα τα σημαντικά γεγονότα αυτής της μεγάλης προσπάθειας, με βάση, το Διεθνές Ακρωτήρι Ειρήνης.
