Αρτέμης Μ. Αθανασάκης Εκδόσεις: Χρήστος Δαρδανός
Ενα ενδιαφέρον βιβλίο (πρόσφατη έκδοση 2010) που είναι διαρκώς επίκαιρο για τα πολυποίκιλα περιεχόμενά του που ερευνούν, ανατρέπουν και προτείνουν λύσεις, για πιο διευρυμένη και αποτελεσματική περιβαλλοντική αγωγή και εκπαίδευση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και στους πολίτες από Δήμους, περιβαλλοντικές οργανώσεις και από τα άμεσου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος Τ.Ε.Ι. και Α.Ε.Ι. σε όλη τη χώρα.
Ο λόγος της σωστής και αποτελεσματικής περιβαλλοντικής αγωγής που διανύει ήδη 30 και πλέον χρόνια είναι ανάγκη να γίνει πιο ουσιαστική στην Παιδεία μας, αλλά και σε όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες στην κοινωνία μας. Ομως στο πρώτο μέρος της εκπαίδευσης υστερεί σε πολλά σημεία, όπως κριτικά και υπεύθυνα μιλά στο βιβλίο του ο καθηγητής και αφιερωμένος στην περιβαλλοντική γνώση Αρτέμης Αθανασάκης, ενώ στο δεύτερο επίπεδο της πραγματικής συνειδητοποίησης των πολιτών για την ύψιστη ανάγκη προστασίας περιβάλλοντος αρχέγονης μητέρας Γαίας (που τόσο λατρεύτηκε πρωτογενώς στην Κρήτη) είναι σχεδόν μηδενική. Γιατί: α) αυτή εκφράζεται με παθητικό λόγο ενδιαφέροντος των κάπως ευαισθητοποιημένων πολιτών, ενώ β) υπάρχουν οι επικίνδυνοι περιφρονητές και εκμεταλλευτές του περιβάλλοντος που το μολύνουν, το καταστρέφουν και το χειρότερο το κατακαίουν, όπως εφιαλτικά έγινε τις τελευταίες μέρες στα Χανιά, με τις πολλές ταυτόχρονες πυρκαγιές.
Αλλά και στην Κρήτη ολόκληρη, στην Ελλάδα και στον κόσμο.
Με αυτήν την αφορμή παρουσιάζουμε σήμερα (παρόλο που παρουσιάστηκε στα Χ.Ν. όταν κυκλοφόρησε) το βιβλίο του Αρτέμη Αθανασάκη, που μέσα στα κείμενά του έχει παραθέσει δύο καλών συγγραφέων κείμενα για τις πυρκαγιές και το ´κάψιμο´ της χώρας μας.
Μάλιστα, με την ευκαιρία προτείνουμε, οι Χανιώτες άξιοι ειδικοί περιβάλλοντος να αναλάβουν πρωτοβουλία για να γίνουν πρότυπη πόλη περιβαλλοντικής προστασίας και ανάπτυξης…
Με τη δραματική καταστροφή που έγινε, πάλι, από πυριφλεγείς πυρκαγιές που καταστρέψανε περιουσίες σε διάφορες περιοχές των Χανίων, με προέχουσα καταστροφή στο Βαμβακόπουλο, επισημαίνουμε το σύνδρομο της πυρομανίας που διακατέχει τους Ελληνες και τους Κρητικούς που αυτοκαταστρέφουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζουν και από το οποίο εξαρτάται η προκοπή, η υγεία, η ποιότητα της ζωής τους.
ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Αυτό το δραματικό γεγονός έχει γίνει επαναλαμβανόμενη κατάσταση για πολλούς λόγους με πρώτο το αιώνιο σύνδρομο της δικής μας πυρομανίας, αλλά και άλλους λόγους μεταξύ των οποίων είναι η εγκληματική πράξη της ´καμένης γης´ για εκμετάλλευση με οικοπεδοποιήσεις της, τα ξένα -πολλαπλά σαμποτάζ- που όπως έχει αποδειχτεί από πολλά ντοκουμέντα όπως π.χ. αναφέρεται στο αποκαλυπτικό βιβλίο του Μάνου Ηλιάδη που έχει κυκλοφορήσει από χρόνια και έχει τίτλο ´Οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες και η ΜΙΤ´, αλλά και πολλές αδιαφορίες και αμέλειες των πολιτών, από παιδιά αλλά και ώριμους ηλικιωμένους, μέσα στα σπίτια, στους τόπους εργασίας και στις εξόδους και εκδρομές στο ύπαιρθο.
Γι’ αυτούς όλους τους κινδύνους εδώ και πολλά χρόνια πραγματοποιείται μια περιβαλλοντική αγωγή από ειδικούς επιστήμονες με πολύτιμα βιβλία που γράφουν για αναγνώστες – αναγνώστριες όλων των επιπέδων. Κυρίως, όμως, για την περιβαλλοντική αγωγή σε ολόκληρο το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Ενα από αυτά τα σημαντικά και υπεύθυνα βιβλία είναι του δρος και καθηγητή που έχει διδάξει τόσο σε ελληνικά όσο και σε ξένα Πανεπιστήμια, είναι το βιβλίο του Αρτέμη Μ. Αθανασάκη που φέρει τίτλο ´Περιβαλλοντική Αγωγή και εκπαίδευση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα´. Με υπότιτλο ´Μια επιστημολογική, μεθοδολογική και κοινωνική κριτική αποτίμηση της 30χρονης πορείας της στο Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα´.
Ενα έργο που κυκλοφόρησε το 2010 από τις εκδόσεις Χρήστος Ε. Δαρδανός.
Οπως αναφέρεται συμπυκνωμένα ´το βιβλίο αυτό διαπνέεται από μια κριτική, κοινωνικο-πολιτισμική αντίληψη η οποία διαμορφώθηκε όχι μόνο από τη μελέτη γνωστικών και ερευνητικών δεδομένων της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας, αλλά και από την εμπειρία, διδασκαλία, εποπτεία, έρευνα και γνώση που βίωσε ο συγγραφέας του στη διάρκεια της 30χρονης πορείας και εφαρμογής του θεσμού της Περιβαλλοντικής Αγωγής και εκπαίδευσης στο ελληνικό εκπαιδευτικό συστημα´.
Το βιβλίο αυτό έχει παρουσιαστεί όταν κυκλοφόρησε στα Χανιώτικα νέα.
Ομως τώρα, 3 χρόνια μετά, έχουν χειροτερεύσει ανησυχητικά όλες οι συνθήκες για προστασία του περιβάλλοντος. Μάλιστα, μπορούμε να πούμε πως έχει μείνει ΓΥΜΝΟ (παρά τους νόμους και τις ανομίες και τις παρανομίες) από ουσιώδη προστασία.
Γιατί, βασικά, τώρα με την εντεινόμενη (παρά τις αισιοδοξίες που διαχέονται προπαγανδιστικά) οικονομική κρίση και την προαγόμενη επενδυτική ασυδοσία, οι συνέπειες τόσο για το αγροτικό περιβαλλον της χώρας, όσο και για το ημιαστικό, αλλά και το αστικό και ιδίως το μεγαλοαστικό θα είναι οδυνηρές: Για την ίδια την οικονομία για την υγεία των πολιτών. Και κυρίως, για την πολλαπλή καταστροφή του ελληνικού περιβάλλοντος του οποίου η ουσιώδης επανόρθωση, σε λίγο ακόμη, μπορεί να μην είναι εφικτή.
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΓΥΡΤΕΙΑ
Με αυτήν την εξαιρετικά δραματική πραγματικότητα, της συνεχούς καταστροφής του μοναδικού, σε πολλαπλό αισθητικό κάλλος και αξία, ελληνικού περιβάλλοντός μας διαπιστώνουμε την άποψη της νέας μορφής (άμεσης αναγκαιότητας για ένταση της περιβαλλοντικής αγωγής στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αφενός και στο ελληνικό κοινωνικό υπερσύστημα αφετέρου. Με ευρύτερο στόχο τη συμμετοχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ποσοστού του ελληνικού λαού στην ανοιχτή περιβαλλοντική παιδεία, με βάση τις νέες γνώσεις που περιέχονται στα βιβλία, αλλά παρέχονται και από το Διαδίκτυο για να μπορούν οι πολίτες να συμμετέχουν. Με τους καθηγητές, τους ειδικούς και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις να δημιουργήσουν ένα σύστημα για τη βαθύτερη ενημέρωση κσι συμμετοχή των πολιτών. Στην καθ’ αυτή περιβαλλοντική προστασία και όχι στην περιβαλλοντική εκμεταλλευτική αγυρτεία.
ΤΑ ΧΑΝΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΠΡΟΤΥΠΗ ΠΟΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Μια τέτοια πρωτοβουλία θα μπορούσε να αρχίσει από τα Χανιά που διαθέτουν πλήθος άξιων ειδικών για το περιβάλλον, οι οποίοι θα μπορούσαν να επιδοθούν μαζί με τον λαό σε έναν αγώνα για να γίνουν τα Χανιά πρότυπη περιβαλλοντική πόλη, η οποία να μπορεί να προβάλλεται διεθνώς, όσο κι αν έχει το τρομακτικό (και τόσο επικίνδυνο) μειονέκτημα του Πολεμικού Ναυστάθμου, της μεγάλης αμερικανικής βάσης, τα πολεμικά αεροπλάνα και το ΝΑΤΟϊκό κέντρο εκτόξευσης πυραύλων.
Ομως, παρόλα αυτά αληθινά, θα ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το Ι.Τ.Ε., τους αρμόδιους πανεπιστημιακούς φορείς, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το βραβευμένο Τ.Ε.Ι. Πληροφορικής, τους ικανούς περιβαλλοντικούς συγγραφείς μας (όπως ο καθηγητής Αρτέμης Αθανασάκης, ο δρ Βαγγέλης Μπούρμπος, οι περιβαλλοντικοί κοινωνικοί φορείς, οι Δήμοι κ.λπ.).
ΑΝΑΓΚΗ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
Ολοι μπορούν να επιδοθούν σε μια οργανωμένη προσπάθεια τόσο για τη διεύρυνση και ανάπτυξη της σωστής περιβαλλοντικής αγωγής και εκπαίδευσης αφ’ ενός μεν με επιστημολογική, μεθοδολογική και κοινωνική κριτική αποτίμησή της στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αφετέρου δε η ίδια αποτίμηση να γίνει για τις πραγματικές και ουσιώδεις εφαρμογές – αποτελέσματα για την περιβαλλοντική κοινωνική ευαισθητοποίηση και συμμετοχή του χανιώτικου (πρωταρχικά), του κρητικού και του ελληνικού λαού.
Πάντως, το σημαντικό γεγονός είναι ότι ο δρ και καθηγητής Αρτέμης Μ. Αθανασάκης καταθέτοντας το συγκεκριμένο βιβλίο του το 2010, επεσήμανε την ιδιαίτερη σημασία που έχει για το σήμερα και το αύριο το θέμα της περιβαλλοντικής αγωγής και εκπαίδευσης στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
ΝΑ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται ο ερμηνευτικός για τα περιεχόμενα πρόλογος του συγγραφέα και τέσσερα μέρη ως εξής:
Α’ μέρος:
Η περιβαλλοντική αγωγή και εκπαίδευση. Εννοιολογικές διασαφηνίσεις, διευκρινίσεις και οριοθετήσεις με τα 8 ως κάτωθι κεφάλαια.
1ο κεφάλαιο. Η περιβαλλοντική αγωγή και εκπαίδευση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
2ο κεφάλαιο. Περιβαλλοντική αγωγή και εκπαίδευση. Η ανάδυση ενός νέου επιστημολογικού μοντέλου και η παιδαγωγική του αξιοποίηση.
3ο κεφάλαιο. Φιλοσοφία και μεθοδολογία προγραμμάτων.
4ο κεφάλαιο. Σχεδίαση, οργάνωση και ανάπτυξη σχολικών προγραμμάτων.
5ο Η περιβαλλοντική συνείδηση ως κορυφαίος σκοπός περιβαλλοντικής αγωγής.
6ο Περιβαλλοντική αγωγή – στάση εκπαιδευτικών.
7ο Προβλήματα που ανακύψανε κατά την πορεία εφαρμογής προγραμμάτων.
8ο Αναγκαιότητα κριτικής επαναξιολόγησης και επανατοποθέτησης γνωστικών και μεθοδολογικών προγραμμάτων περιβαλλοντικής αγωγής και εκπαίδευσης.
Αναφέρουμε όλα τα περιεχόμενα στο πρώτο μέρος του βιβλίου για να συνειδητοποιηθεί από φορείς, αναγνώστες και αναγνώστριες η πολυπλευρότητα των θεμάτων που πρέπει να εξεταστούν, να μελετηθούν και να αντιμετωπιστούν για μια σωστή περιβαλλοντική αγωγή και εκπαίδευση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα… όπως αναφέρουμε και τους γενικούς τίτλους των άλλων τριών ενοτήτων του βιβλίου.
Β’ Μέρος: Αειφορική ανάπτυξη και περιβαλλοντική αγωγή (με 5 κεφάλαια).
Γ’ Μέρος: Επίκαιρα περιβαλλοντικά ζητήματα και προβλήματα της ελληνικής και πλανητικής κοινωνίας, με 9 κεφάλαια.
Δ’ Μέρος: Σχέσεις της οικολογικής αγωγής, Ψυχολογίας και Αισθητικής με την αγωγή υγείας, την περιβαλλοντική ηθική και τη Διαπολιτισμική προβληματική.
Ο δρ Αρτέμης Μ. Αθανασάκης έχει δημοσιεύσει 150 και πλέον ειδικές επιστημονικές εργασίες, ειδικά και ενδιαφέροντα βιβλία τα οποία θα παρουσιάσουμε γιατί ο Αρτέμης με μια χυμώδη, ρομαντική, αλλά και ρεαλιστική γλώσσα, καταθέτει τις πολύτιμες γνώσεις του από τη γοητευτική πορεία του για κριτική θεώρηση σχέσεων Ανθρώπου – Φύσης – Παιδείας.