Β? συνέχεια από το βιβλίο ´Ανθρωπολογικός τύπος της απο-ανάπτυξης´
Γιώργου Κολέμπα και Γιάννη Μπίλλα (εκδόσεις συναδέλφων)
Καταστρέφει κάθε ανθρωπολογικό υπόστρωμα πάνω στο οποίο θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας νέος τύπος κοινωνίας.
Ομως, με εναντίωση σ? αυτή τη συνεχή καταστροφή είναι δυνατό να δημιουργηθεί μια αυτόνομη δημοκρατική και οικολογική κοινωνία. Με ξεκάθαρη την ανάγκη πλήρους αποδόμησης του καπιταλιστικού φαντασιακού των ανθρώπων για να απο-αποικήσουμε τις καπιταλιστικές αφηγήσεις που κυριαρχούν ακόμα στους πολίτες. Με επανενίσχυση -με παντοειδείς μορφές σύγχρονης προπαγάνδας και επικοινωνιακού στραγγαλισμού- της παραγωγής και επιβολής του καπιταλιστικού μοντέλου υπερ-εκμετάλλευσης της σύγχρονης κρίσης, με κυρίαρχη την εκπτώχευση ατόμων, ομάδων, λαών, την οποία πρέπει να αποδεχτούν για τη… ΣΩΤΗΡΙΑ τους.
´Σωτυρολογικός´ λοιπόν και ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός που δημιουργεί νέες προκλήσεις που απαιτούν νέες λύσεις από τους ίδιους οικονομικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς που δημιούργησαν την κρίση, που όμως οι νέοι πολιτικάντηδες τη φορτώνουν στους λαούς. Με παγκόσμιο, σήμερα, την ελληνική περίπτωση που εξελίσσεται σε μεγάλη τραγωδία, αν δεν ανατραπεί η οικονομιστική ´ιδεολογία´ ως απόλυτα ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΗ μορφή κοινωνίας και ατομικής ζωής…
Ενα μοντέλο, που θα αναπαράγει ατελεύτητα τους ειδικούς ´ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΥΣ´ της ΕΛΙΤ (πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής κ.λπ. κ.λπ.), αλλά και τα ασπόνδυλα υποζύγια των ανειδίκευτων μαζών που ως ανθρώπινα υποκείμενα δεν θα σκέπτονται και δεν θα αντιδρούν, αλλά θα λειτουργούν ως έρμαια των συστημάτων και των αγορών, που αιχμαλωτίζουν την κρίση μέσα από την υπερέχουσα κατασκευασμένη εικονική πραγματικότητα που μας κατακλύζει.
Για να υποκείμεθα στην υπερ-εκμετάλλευση των ´αρχι-τεκτόνων´ αυτής της αδιέξοδης πραγματικότητας, η οποία, ειδικά, για την Ελλάδα έχει γίνει τώρα εφιαλτική.
Για να μας διακυβερνούν τα ξένα συμφέροντα που θέλουν την Ελλάδα κατακτημένη χώρα για να τη… ΣΩΣΟΥΝ. Μ? εμάς όλους να πληρώνουμε την τοκογλυφική δουλεία μας, την οποία μεγιστοποίησαν άφρονες κυβερνήτες μας και παρασυρμένος στον δρόμο του ολέθρου λαός.
Στο δεύτερο, σημερινό μας κείμενο, για την απο-ανάπτυξη από το τέταρτο κεφάλαιο του βιβλίου των συγγραφέων Γ. Κολέμπα και Γιάννη Μπίλλα που έχει εσωτερικό τίτλο: ´Η ανθρωπολογική κρίση του καπιταλισμού´. Σ? αυτό το κεφάλαιο επισημαίνει ότι ´ο σημερινός τύπος ατόμου ενσαρκώνει τη γενικότερη ανευθυνότητα και έλλειψη συνοχής και προσανατολισμού.
Η ´ατομικότητά´ του έγκειται στο ότι η κατάρρευση των συλλογικών αναφορών και των αξιών της κοινωνίας που δίνουν την εντύπωση πως το άτομο έχει ελευθερία να κάνει ό,τι θέλει στον ιδιωτικό του χώρο. Παράλληλα κάνει τους ανθρώπους να αδιαφορούν για οτιδήποτε υπερβαίνει τον κοντινό τους περίγυρο (οικογένεια, φίλοι, χόμπι κ.λπ.). εντείνει αυτή την αίσθηση «ατομικής ελευθερίας», «ανεξαρτησίας» κ.λπ. καθώς απωθεί κάθε μορφή σοβαρής συλλογικής δέσμευσης απαξιώνοντας την έννοια του καθήκοντος. Πρόκειται για μια εντελώς τυπική αντίληψη περί «απελευθέρωσης» που απλώς αναπαράγει το φαντασιακό της εκρίζωσης. Με την απελευθέρωση αυτή να ταυτίζεται με την αποκοπή του ατόμου από κάθε είδους συλλογική ένταξη σε θεσμούς ετερόνομους ή αυτόνομους´.
Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΠΟΔΙΟ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Η εκπαίδευση και η διαμόρφωση των ανθρώπων από τις καταναλωτικές κοινωνίες αποτελεί το βασικότερο εμπόδιο στην προοπτική της απο-ανάπτυξης καθώς η διαρκής μεγέθυνση αποτελεί σχεδόν θρησκευτική πεποίθηση αυτής της κοινωνίας.
Με αποτέλεσμα (υπό μια έννοια) το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα να καταστρέφει κάθε ανθρωπολογικό υπόστρωμα πάνω στο οποίο θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας νέος τύπος κοινωνίας. Με την ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου ανθρωπολογικού τύπου να είναι ξεκάθαρη, διότι δεν είναι δυνατό να δημιουργηθεί μια αυτόνομη δημοκρατική και οικολογική κοινωνία, η οποία θα βασίζεται στον σημερινό άνθρωπο… αντίθετα θα πρέπει να αποδομηθεί πλήρης το καπιταλιστικό φαντασιακό των ανθρώπων και να απο-αποικήσουμε το εννοιολογικό υπόστρωμα των καπιταλιστικών αφηγήσεων που κυριαρχούν ακόμα στους πολίτες… οι οποίοι έχουν βιολογική εξέλιξη τόσο στην ατομική ανομοιότητά τους όσο και στη συλλογική συνοομοιότητα τους. Με τη συλλογικότητα να επιδιώκει τη συνεργασία και την αλληλεγγύη, σε σχέση με εξωτερικούς παράγοντες που επιδρούν στον συλλογικό τρόπο ζωής.
ΧΩΡΙΣΜΕΝΟΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΝΕΙΔΙΚΕΥΤΟΥΣ
Πέρα όμως από τη βιολογική επίδραση στην εξέλιξη αυτή επηρεάζεται και από τον κοινωνικό μανδύα που διαμορφώνει τον κοινωνικό πολιτικό άνθρωπο.
Για να δημιουργεί ατομικές ή κοινωνικές επιτυχίες οι οποίες παράγουν σχεδόν πάντα, μεγαλύτερες ανάγκες και αίσθημα ανικανοποίησης. Για να παράγεται βουλιμία – απληστία σε άτομα και κοινωνικές ομάδες. Με ταυτόχρονη δημιουργία νέων προκλήσεων που ζητούν λύσεις με δημιουργία νέων προβλημάτων. Ετσι δημιουργείται μια αέναη διαδικασία ματαίωσης στόχων και επιθυμιών.
Για να μετατρέπονται τα άτομα σε οικονομικώς δρώντα υποκείμενα, οι δε κοινωνίες σε οικονομιστικές λειτουργίες, με απώτερο στόχο τη μεγιστοποίηση της απόδοσης. Μα αναγκαιότητα την όλο και μεγαλύτερη εξειδίκευση, με επικυρίαρχη πολύπλοκη τεχνολογία. Για να χωριστούν οι άνθρωποι σε ειδικούς και ανειδίκευτους σε όλους τους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής – πολιτικής δραστηριότητας. Δύο κατηγορίες που έκαναν -όπως με έμφαση αναφέρουν οι συγγραφείς στη σελίδα 64 του βιβλίου τους- φτωχότερο ως ον. Γιατί ο μεν ειδικευμένος έχει αναπτύξει στο έπακρο μια δεξιότητα παραμελώντας όλες τις άλλες δυνατότητές του.
Ο δε ανειδίκευτος έχει παραμελήσει όλες τις δυνατότητές του, ώστε να γίνει άκριτος αποδέκτης των ιδεών και της πρακτικής -άρα έρμαιο- των ειδικών. Ο οποίος γίνεται ένα μονοδιάστατο ανθρώπινο υποκείμενο. Για να μην σκέφτεται ούτε ν? αντιδρά σφαιρικά.
ΑΣΠΟΝΔΥΛΑ ΥΠΟΖΥΓΙΑ ΧΩΡΙΣ ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
Από την άλλη πλευρά ο ανειδίκευτος γίνεται ένα ασπόνδυλο ´υποζύγιο´ και ´καταναλωτής´ των επιτευγμάτων του πρώτου, χωρίς κριτική σκέψη και δράση. Για να δημιουργηθεί ο ιδιαίτερος τύπος του ´νεωτερικού ανθρώπου που με θρησκευτικό ζήλο πιστεύει ότι μπορεί, με τη βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας, να φτιάξει έναν τεχνητό κόσμο, ελεγχόμενο απόλυτα από αυτόν, να κλειστεί μέσα σ? αυτόν και να αφήσει απέξω τη φύση (με τη νέα θρησκεία του τεχνολογικού μεσσιανισμού. Με την πίστη ότι επιστήμη και τεχνολογία θα λύσουν όλα τα προβλήματα του ανθρώπου. Τα οποία, όμως, έχουν μεγιστοποιηθεί και έχουν δημιουργήσει τη σημερινή κρίση μιας ευρείας καταστροφής εθνών, λαών, παραδοσιακών αξιών. Με τον σύγχρονο άνθρωπο να έχει διασπαστεί σε περισσότερες υπάρξεις με αποσύνθεση της προσωπικότητας και με θρυμματισμό της συνείδησής του´.
Για να γίνει έρμαιο των συστημάτων και των αγορών από τη μια πλευρά, ενώ από την άλλη ´αιχμαλωτίστηκε´ κυρίως από το 1960 και πέρα, από την κατασκευασμένη εικονική πραγματικότητα του θεατή – καταναλωτή!
ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ Η ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ
Αν όμως, η πρόοδος – ανάπτυξη δεν είχε γίνει ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ και δεν είχε μετατραπεί σε ´πρόοδο – ανάπτυξη´ πιθανόν η ανθρωπότητα να εξακολουθούσε να νοηματοδοτείται με ΑΞΙΕΣ που είχε σε προηγούμενα στάδια από το σημερινό. Ομως, αν δεν απαλλαγούμε, από αυτή την ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ θα είναι δύσκολο ν? αποφασίσουμε και ως άτομα και ως κοινωνίες πότε και πώς μπορούμε να απαλλαγούμε και από τις κυρίαρχες ελίτ των σημερινών καπιταλιστικών ελίτ των σημερινών καπιταλιστικών κοινωνιών. Γιατί αυτές, με την απληστία – βουλιμία για οικονομική και πολιτική δύναμη και την ανικανότητά τους να προνοήσουν ακόμα και για μακροπρόθεσμα συμφέροντά τους, μπορεί να μας οδηγήσουν στην ίδια την κατάρρευση των συνθηκών της ύπαρξης και της επιβίωσής μας συνολικά.
Αλλά μπροστά στους κινδύνους αυτής της πολιτικής και γεωστρατικής που ακολουθεί και επιβάλλει ο καπιταλισμός, μετά μάλιστα τη βαριά κρίση που μαστίζει την Ελλάδα, αλλά αγγίζει και άλλες χώρες Μεσογείου, Ευρώπης, Κόσμου, ποιος είναι ο ιδιαίτερος ανθρωπολογικός τύπος που έχει διαμορφώσει ο νεοέλληνας;
ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΗ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ´ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΗ´
Οπως κρίνουν και καταγράφουν, στις σελίδες 52 – 54 οι δύο συγγραφείς του βιβλίου για την ´απο-ανάπτυξη´ η νεωτερική σύγχρονη ´ελληνική ψυχή´ χαρακτηρίζεται από μια αντιφατικότητα. ´Με την αντιφατική φύση του νεοέλληνα να τον κάνει να παίρνει και αντιφατική θέση σ? ένα νέο πολιτισμικό πρότυπο. Γενικά όμως για ν? αλλάξει ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος που έχει διαμορφώσει σήμερα, ο καπιταλισμός θα χρειαστεί ν? αλλάξουν οι κοινωνικο-πολιτικές. Για να δώσουμε άλλο νόημα στη ζωή. Με επανανοηματοδότησή της ως ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ.
Γιατί αν η ζωή είναι καθ? αυτή α-νόητη και αν-ήθικη, τότε οι άνθρωποι νοηματοδοτούν τη ζωή τους με τις σκέψεις της, τις πράξεις τους και γενικότερα με τη στάση ζωής που τηρούν. Οι σημασίες και τα νοήματα που υιοθετούν οι άνθρωποι μεταβάλλονται στο πέρασμα του χρόνου, ενώ οι άνθρωποι προσδιορίζουν τη ζωή τους σύμφωνα με τις κυρίαρχες σημασίες που δίνει ο τόπος τους, η θρησκεία τους, το πολιτικό τους σύστημα με τις εκάστοτε εξουσίες.
Με τον άνθρωπο να ορίζεται ως κοινωνική κατασκευή και ταυτόχρονα ως δημιουργός της ζωής του.
Αλλά, η δυνατότητα των ανθρώπων να αυτοθεσμίζονται συνήθως αποσιωπάται ή αποκρύπτεται ως ΙΣΤΟΡΙΚΗ αφήγηση από τις κυρίαρχες πρακτικές των κρατών, μέσω της εκπαίδευσης, του πολιτικού προσωπικού των Μ.Μ.Ε. ακόμα και της θρησκείας.
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΜΕ ΧΑΜΕΝΗ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ
Οπως έχει γίνει εδώ και 40 χρόνια που η δυτική υπερκυριαρχία ισοπεδώνει και εξαφανίζει συστηματικά τις κυρίαρχες πνευματικές αξίες του ελληνικού και του κρητικού λαού σε όλα τα επίπεδα και τις μορφές τους… πότε με την ´πράσινη´ ανάπτυξη που κατέστρεψε την ελληνική γεωργία και πότε με τη νεο-φιλελεύθερη οικονομία της άνευ ορίων ανάπτυξης που δημιούργησαν το ελληνικό μας αδιέξοδο και τη σημερινή χαμένη ελληνική μας ελευθερία και εθνική κυριαρχία.
Για να αναφερθούν στο κεφάλαιο 3 που έχει τίτλο ´ειδικά για το αδιέξοδο του ελληνικού καπιταλισμού´ και τα εξής:
´Η Ελλάδα έγινε ο αδύνατος κρίκος της Ευρωζώνης, που δέχεται την πιο σκληρή επίθεση των κερδοσκοπικών παγκόσμιων κεφαλαίων, εξαιτίας της μανίας της πολιτικής και οικονομικής της ΕΛΙΤ για ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό, με κάθε κόστος. Και βρίσκεται σε αδιέξοδο εξαιτίας της μανίας της ελίτ της για γέφυρες, λιμάνια, δρόμους, αεροδρόμια, στάδια και εξοχικά´.
Σε ολόκληρη τη μεταπολεμική περίοδο μόνο το 15% των συνολικών επενδύσεων παγίου κεφαλαίου ήταν για τη μεταποίηση με το 40% των επενδύσεων να πηγαίνει στις οικοδομές – κατοικίες και τα 2/3 των δημόσιων επενδύσεων στην υποδομή – ενέργεια, μεταφορά επικοινωνίες. ΤΩΡΑ όλη η Ελλάδα ξεπουλιέται φθηνά!
Αλλά θα χρειαστεί ένα άρθρο ακόμα για ολοκλήρωση των σκέψεων των συγγραφέων αυτού του βιβλίου…
