´Εκκληση σε όλους τους Κρήτες να διασώσουν τις ρίζες και τον πολιτισμό τους και να μην ξεχνούν τα δύσκολα χρόνια της μετανάστευσης και τα φαινόμενα ρατσισμού που βίωσαν οι Ελληνες στο παρελθόν´, απηύθυναν οι απόδημοι Κρήτες κατα την διάρκεια των εργασιών του Παγκόσμιου Συνεδρίου ´Οι Κρήτες στον κόσμο, 1913- 2013´ που ολοκληρώθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων.
Την τελευταία ημέρα των εργασιών αξιόλογοι ομιλητές αναφέρθηκαν μέσα σε έντονα συγκινησιακό κλίμα στην μετανάστευση του χθες και του σήμερα, καθώς και στο χρέος για τη διαφύλαξη της ιστορίας των Κρητών Μεταναστών.
Οι ίδιοι τόνισαν πως οι απόδημοι Κρήτες όλου του κόσμου θα συνεχίσουν να ´φυλάνε τις Θερμοπύλες´, να αγωνίζονται, να υπερασπίζονται, να μάχονται όπως έκαναν πάντα, για τα δίκαια του Ελληνισμού.
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
Για τα ρατσιστικά στερεότυπα πρός τους πρώτους Ελληνες μετανάστες στην Αμερική, μίλησε το μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου κ. Ιπποκράτης Μπελαδάκης, ο οποίος έκανε αναφορά σε καταγραφές και άρθρα ελληνόφωνων εφημερίδων της εποχής.
Οπως ανέφερε ο κ. Μπελαδάκης «οι ελληνόφωνες εφημερίδες αναδημοσίευσαν κυρίως άρθρα Αμερικάνικων εφημερίδων και δεν στήριξαν τον ελληνισμό όσο θα έπρεπε αλλά ´έπαιξαν´ έναν ρόλο παράλληλο όπως αυτόν που είχαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Αμερικής. Κάτι παρόμοιο δηλαδή όπως αυτό που γίνεται σήμερα στην Ελλάδα με τους μετανάστες που έχουν την κατακραυγή όχι επί του ονόματός τους αλλά επι της εθνικότητας τους. Το ίδιο αντιμετώπισαν και οι Ελληνες της εποχής από τα Αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, στοχοποιώντας την φυλή, την εθνικότητα. Αυτό που ζήσαμε εμείς στο πετσί μας, δεν πρέπει να το αναπαράγουμε αλλά να απαλλαγούμε από αυτό».
«Αρκεί να θυμηθούμε ότι οι Αμερικάνοι μας αποκαλούσαν ´οι βρωμοέλληνες´. Αυτή η νοοτροπία να εχθρεύονται τους Ελληνες έφτασε στο σημείο, τους πρώτους Έλληνες που έφτιαξαν εστιατόρια εκεί, οι ίδιοι να βάζουν ταμπέλες έξω από τα μαγαζιά τους που έγραφαν ´All American´ δηλαδή μόνο Αμερικάνικο, ´No ruts, no Greeks´, δηλαδή όχι ποντίκια, όχι Ελληνες. Αυτό γράφηκε κατ? επανάληψη στα πρώτα ελληνικά εστιατόρια και για πολλά χρόνια η ρετσινιά αυτή σημάδεψε και συμπορεύτηκε άδικα για τους Ελληνες» τόνισε ο κ. Μπελαδάκης και πρόσθεσε: «Οι μετανάστες λευκής σαρκός που πήγαν στην Αμερική, όπως οι Ελληνες, διέφεραν λίγο ? προς το χειρότερο- από τους δούλους μαύρους που πουλήθηκαν στα δουλοπάζαρα, διότι οι μαύροι ήταν ιδιοκτησία των λευκών ενώ οι λευκοί μετανάστες δεν ήταν ιδιοκτησία τους, δεν τους ενδιέφερε εάν σκοτωθούν, εάν πεθάνουν από την πείνα ή από λοιμώδεις ασθένειες κ.τ.λ.»
ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Μάλιστα όπως τόνισε ο κ. Μπελαδάκης «τα πρώτα χρόνια της μετανάστευσης υπήρχε η διάχυτη εντύπωση στον κόσμο της Αμερικής πως οι Ελληνες δεν ήταν άξιοι της κληρονομιάς τους. Υπήρξαν βέβαια κάποιες αφορμές αλλά ας μη ξεχνάμε ότι οι Ελληνες που πήγαν τότε στην Αμερική ήταν νέα, αμόρφωτα, φτωχά παιδιά, από πολύ χαμηλή κοινωνική τάξη. Τα πρώτα χρόνια της μετανάστευσης το 95% του πληθυσμού ήταν άνδρες. Υπήρχε μια νομαδική κατάσταση, έμεναν σε δωμάτια-τρώγλες ανα 25 άτομα μαζί- όπως οι σημερινοί μετανάστες στην Ελλάδα…Ομως από την εποχή που άρχισαν να μεταναστεύουν οικογένειες, η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται… Η δεύτερη γενιά είχε επιδόσεις άριστες στην εκπαίδευση, στην επιχειρηματικότητα κ.τλ. Ενώ λοιπόν τα πρώτα χρόνια η ελληνική παροικία κατηγορήθηκε για μεγάλη και πολυάριθμη παραβατικότητα, στα επόμενα χρόνια, μειώθηκε κατα πολυ ακόμη κι από τον μέσο όρο των Αμερικανών».
Ενα συγκινησιακό ταξίδι στον χρόνο στο ´Νέο Κόσμο´ μέσα από τον Τύπο της Κρητικής Πολιτείας και τα τεκμήρια των Γενικών Αρχείων του Κράτους είχε την ευκαιρία να απολαύσει το κοινό του Συνεδρίου μέσα από την ομιλία του δρ Ιστορίας, διευθυντή Γ.Α.Κ. ? Ηρακλείου Μανώλη Δρακάκη. Στις σκληρές συνθήκες εργασίες και διαβίωσης για τους πρώτους Ελληνες μετανάστες αναφέρθηκε ο κ. Δρακάκης τονίζοντας πως «έκαναν πολύ βαριά επαγγέλματα, δηλαδή δούλευαν σε ορυχεία, σε μεγάλα κατασκευαστικά έργα, σε σιδηροδρομικές γραμμές με πολλά εργατικά ατυχήματα, εξαντλητικές ώρες εργασίες σε συνδυασμό με την κακή διαβίωση αφού ζούσαν σε τρώγλες, σε εγκαταλελειμμένα βαγόνια, με κακή διατροφή που είχε ως αποτέλεσμα ο οργανισμός τους να γίνεται αδύναμος και να προσβάλλονται από ασθένειες όπως φυματίωση, τύφο κτλ.».
«Υπήρχε όμως μια αντίφαση» ανέφερε ο κ. Δρακάκης και συνέχισε λέγοντας πως «ενώ βλέπαμε στον Κρητικό Τύπο προσκλήσεις ταξιδιωτικών γραφείων που εγγυόντουσαν ασφαλή μετακίνηση και εύρεση εργασίας στην Αμερική κυρίως, από την άλλη, υπήρχαν άρθρα Ελλήνων που επέστρεψαν αλλά και Ελλήνων στην Αμερική που περιέγραφαν αυτήν την εξαθλίωση που ζούσαμε. Διασώζονται ακόμη και αιτήσεις προς την ελληνική κυβέρνηση για ομαδική παλιννόστηση με καταγραφές όπως πλοία που μετέφεραν 700 Ιταλούς και 550 Έλληνες το 1908. Ωστόσο ήταν τόσες οι δυσκολίες στην Κρήτη που συνέχιζε να υπάρχει αυτό το μεταναστευτικό ρεύμα».
«Το 1900 μετά την απελευθέρωση, στα πρώτα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας επειδή υπήρχε μια υπερπροσφορά εργατικού δυναμικού χωρίς να υπάρχουν οι υποδομές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην απορρόφηση αυτού του προσωπικού, ένα μέρος του πληθυσμού βλέπουμε να στρέφεται στην ´τέχνη των αρμάτων´, σε επαναστατικές, στρατιωτικές δράσεις όπως η ισχυρή στελέχωση του Μακεδονικού αγώνα ενω οι πιο φιλειρηνικοί από αυτούς δεν μπορούσαν πια να ζήσουν στα χωριά τους,αφού δεν υπήρχαν υποδομές και αναγκάζονταν να ξενιτευτούν. Αυτό το φαινόμενο παρουσιάζει μια ύφεση λίγο πριν από τους Βαλκανικούς πολέμους» ανέφερε ο κ. Δρακάκης και πρόσθεσε: «ωστόσο επειδή το 1913 ήταν μια δύσκολη εποχή μεταβατική, χωρίς δουλειές στην Κρήτη, ρευστή και με μια διαρκής αγωνία, πάλι αυξάνεται το μεταναστευτικό ρεύμα προς την Αμερική και θεριεύει. Ετσι εάν το 1900 μιλούσαμε για εκατοντάδες μετανάστες, μετά το 1913 μιλάμε για χιλιάδες Κρητικούς που αυξάνονται συνεχώς και μετακινούνται για εγκατάσταση στην Αμερική. Η γενιά αυτή δύσκολα γύρισε στην Κρήτη, αφού δεν είχε την δυνατότητα καθώς ήταν φτωχοί βιοπαλαιστές».
Για την μετανάστευση σήμερα ο ίδιος τόνισε ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα θέλαμε ο τόπος μας να απογυμνωθεί από το υγιές, ακμαίο, ανθρώπινο δυναμικό που δυστυχώς είναι αυτό που μεταναστεύει. Θα θέλαμε να παραμείνουν εδώ και σε συνεργασία με αυτούς που έχουν φύγει να βοηθήσουν στην ανάταση της πατρίδας μας. Πρέπει να βρεθεί ένας μέσος δρόμος. Μην φύγουμε ατάκτως από την πατρίδα μας».
Για τις Ελληνικές μεταναστευτικές κοινότητες και διασπορά: ´Μνήμες και βιώματα από τη Νέα Υόρκη και τις Ηνωμένες Πολιτείας Αμερικής´ μίλησε ο καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Κώστας Γκούνης.
ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ
Το παγκόσμιο συνέδριο Κρητών ανέδειξε, μέσα από τις ομιλίες του, τα κύρια σημεία της σημερινής κατάστασης, τη σχέση μας με τους ομογενείς, την πορεία του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, την αλληλεπίδραση ντόπιων και ξενιτεμένων για την πρόοδο και την ανάπτυξη του νησιού μας. Ολοι μαζί μπορούμε. Αυτά επεσήμανε μεταξύ άλλων στη ομιλία του, ο αντιπεριφερειάρχης Απόστολος Βουλγαράκης το βράδυ του Σαββάτου στη λήξη του Παγκοσμίου Συνεδρίου Κρητών.
«Αυτές τις μέρες νιώσαμε βαθιά συγκίνηση σ? αυτό το αντάμωμα με τους Κρήτες απ? όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα με τη νεολαία, που ακουμπά στις πηγές του συγκρητισμού, ενός συγκρητισμού που δεν έζησε, αλλά γνωρίζει καλά και στα χνάρια του πορεύεται» υπογράμμισε ο κ. Βουλγαράκης ενώ σημείωσε ότι «από την εποχή του Ομήρου, ο Ελληνας ταξιδεύει και φτιάχνει νέες πολιτείες. Ο Οδυσσέας είναι ο ομηρικός ήρωας που παλεύει με τις αντιξοότητες της καθημερινής ζωής, ο ήρωας-πρότυπο-. Στα χνάρια του βάδισαν και βαδίζουν χιλιάδες Ελληνες που εγκατέλειψαν την πατρογονική γη και φτιάχνουν ´νέους γαλαξίες´ σε όλο τον πλανήτη». Ο ίδιος πρόσθεσε ακόμα ότι «οι Ελληνες αυτοί είναι δύο φορές Ελληνες αφού ζουν, προοδεύουν και διαπρέπουν στις πολιτείες του κόσμου, έχοντας πάντα στη καρδιά τους την Ελλάδα, έχοντας πάντα στο νου τους την πατρίδα». «Τα Χανιά σας ευχαριστούν θερμά για την τιμή που τους κάνατε, να διοργανώσετε εδώ το συνέδριο σας. Σας ευχαριστούμε θερμά για τις μέρες που περάσαμε μαζί. Ελπίζουμε να σταθήκαμε αντάξιοι των προσδοκιών σας. Σας ευχόμαστε καλή επάνοδο στη δεύτερη πατρίδας σας. Να θυμάστε πάντα την Ελλάδα. Να θυμάστε πάντα τη Κρήτη», κατέληξε ο κ. Βουλγαράκης. Σε σύντομο αποχαιρετιστήριο χαιρετισμό ο πρόεδρος του Δ.Σ του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, Αντώνης Τσουρδαλάκης τόνισε τα εξής «άλλο ένα Παγκόσμιο Συνέδριο των απανταχού της γης Κρητών έφτασε στο τέλος του. Αλλη μια σελίδα προστέθηκε στη λαμπρή και ένδοξη ιστορία και προσφοράς των Κρητών της διασποράς. Ολα αυτά τα θαυμάσια συμπεράσματα του συνεδρίου και οι υπέροχες προτάσεις θα πρέπει να αρχίσουμε να τις χρησιμοποιούμε και να τις κάνουμε πραγματικότητα» Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «οι επιστημονικές έρευνες των εισηγητών ήταν πάρα πολύ υψηλής ποιότητας και αυτό δεν είναι υπερβολή. Δεσμεύομαι από αυτό το βήμα ότι, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών θα αναλάβει να τυπώσει όλα τα συμπεράσματα και τις έρευνες, σε ειδικό τόμο των πρακτικών του συνεδρίου, για να μπορούμε να διατρέξουμε τη μνήμη μας σε αυτά που ειπώθηκαν». Ο κ. Τσουρδαλάκης στη συνέχεια ευχαρίστησε ιδιαίτερα όλους αυτούς που επι τρεις μέρες εργάσθηκαν με ζήλο, για την επιτυχημένη έκβαση και γνωστοποίηση μέσω των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης, του συνεδρίου σε όλο τον κόσμο. Για την αναγνώριση αυτή των προσπαθειών απένειμε αναμνηστικές πλακέτες με το σήμα του συνεδρίου.
Επιμνημόσυνη δέηση
Το πρωί της Κυριακής τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των ηρώων από τον πρωτοσύγκελο της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου π. Δαμασκηνό Λιονάκη και έγινε κατάθεση στεφάνου από τον πρόεδρο του Π.Σ.Κ. Αντώνη Τσουρδαλάκη, ο οποίος δήλωσε στα ´Χ.Ν.´:
«Με μεγάλη χαρά και τιμή οι απόδημοι Κρήτες όπου γης σήμερα ολοκλήρωσαν το Παγκόσμιο Συνέδριο Κρητών εδώ στα πανέμορφα και φιλόξενα Χανιά τον τόπο του Ελευθερίου Βενιζέλου του Εθνάρχη μας. Ιδιαίτερη χαρά για μένα ως πρόεδρος, όπου δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε, να ανταλλάξουμε απόψεις, να προτείνουμε πράγματα για το καλό της Κρήτης και όλου του τόπου μας. Εύχομαι αυτά τα συμπεράσματα, αυτές οι προτάσεις και οι έρευνες οι επιστημονικές που κατατέθηκαν να υλοποιηθούν. Σίγουρα εμείς στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών θα πράξουμε αυτό που πρέπει να γίνει. Θα εκτυπωθούν για να μπορούμε να συντρέχουμε όταν ξεχνάμε αυτά που έχουμε αποφασίσει. Σήμερα με μεγάλη χαρά και τιμή οι απόδημοι Κρήτες καταθέσαμε ένα στεφάνι και ένα κλαδί ελιάς ως ένδειξη αγάπης, ευγνωμοσύνης και ιστορικής μνήμης για αυτούς τους ανθρώπους που θυσιάστηκαν εκατό και πλέον χρόνια για την μεγάλη αυτή γιορτή της Ενωσης της Κρήτης με την Ελλάδα. Τους τιμάμε, τους θυμόμαστε και τους ευγνωμονούμε».
Γ.Η.Κ.
