Μισό αιώνα σχεδόν μετά την πρώτη Γιορτή Πορτοκαλιού το 1961 που πραγματοποιούνταν για είκοσι χρόνια έως το 1981, η ´Περιηγητική Λέσχη Σκινέ´ αναβιώνει τη γιορτή με σκοπό να δώσει ζωή ξανά σε ένα από τα μεγαλύτερα πορτοκαλοχώρια της περιοχής.
Κέρασμα από χυμό πορτοκάλι, γευσιγνωσία από γλυκά του πορτοκαλιού, εικαστικές δράσεις με έκθεση φωτογραφίας και κατασκευή αψίδας από πορτοκάλια, μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και παιχνίδι για μικρά και μεγάλα παιδιά αναβιώνουν μέσα από τη ´Γιορτή Πορτοκαλιού´ για δύο ημέρες σήμερα Πέμπτη 1η Αυγούστου και αύριο Παρασκευή 2 Αυγούστου στον Σκινέ.
Με επίκεντρο πάντα το πορτοκάλι, η ´Γιορτή Πορτοκαλιού´ 2013 περιλαμβάνει διήμερες εκδηλώσεις. Eτσι σήμερα θα γίνουν τιμητικές εκδηλώσεις μνήμης στο Μνημείο Πεσόντων του χωριού ενώ αύριο Παρασκευή στις 6 το απόγευμα θα ξεκινήσουν δράσεις με επίκεντρο το πορτοκάλι. Συγκεκριμένα στην είσοδο του Σκινέ και μπροστά στην Πλατεία θα τοποθετηθεί κατασκευή με δεκάδες πορτοκάλια ενώ στους επισκέπτες θα προσφέρεται δωρεάν χυμός πορτοκάλι.
Στην συνέχεια, στην καρδιά του χωριού ανάμεσα σε πορτοκαλεώνες, σε έναν χώρο 7.500 στρεμμάτων εκεί όπου βρίσκονται οι κτηριακές εγκαταστάσεις της Περιηγητικής Λέσχης θα λειτουργεί έκθεση φωτογραφίας, γευσιγνωσία με παραδοσιακά γλυκά βασισμένα στο πορτοκάλι, ενώ στον εξωτερικό χώρο θα αναβιώσουν παιχνίδια παλιότερων εποχών, όπως τσουβαλοδρομίες,αυγουλοδρομίες αλλά και επίδειξη γεωργαλίδικου αλόγου. Η συμμετοχή σε όλα είναι δωρεάν.
Τη σκυτάλη θα πάρουν κρητικοί παραδοσιακοί μουσικοί και ρεμπέτες ενώ θα προσφέρεται φαγητό, σε όσους το επιθυμούν, στην συμβολική τιμή των 5 ευρώ.
Με αφορμή την αναβίωση της Γιορτής Πορτοκαλιού τα ´Χ.Ν.´ βρέθηκαν στον Σκινέ και μίλησαν με κατοίκους – μέλη της Περιηγητικής Λέσχης για τις αναμνήσεις τους από τις πρώτες γιορτές πορτοκαλιού αλλά και τα καινούρια σχέδια τους.
´ΝΑ ΞΑΝΑΔΩΣΟΥΜΕ ΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ´
Οπως ανέφερε ο κ. Γιάννης Κασσελάκης, Πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης Σκινέ η οποία ξεκίνησε το 1961 και σήμερα συμπληρώνει εξήντα τρία χρόνια ζωής. «Το 1961 πραγματοποιήθηκε η πρώτη Γιορτή Πορτοκαλιού που διαρκούσε τρεις μέρες καθε δεύτερη ημέρα του Πάσχα. Η γιορτή ήταν ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της Περιηγητικής Λέσχης εκείνη την εποχή. Η ημερομηνία της γιορτής σχετιζόταν με την εποχή των ´κοινών´πορτοκαλιών που εκείνη την περίοδο βρισκόταν στο φόρτε τους αλλά σήμερα έχουν σχεδόν εξαλειφθεί διότι δεν είναι πλέον εμπορεύσιμα και έχουν αντικατασταθεί από τα βαλέντσια».
«Στην δύσκολη αυτή εποχή που βρίσκεται η χώρα μας αποφασίσαμε να ξαναδώσουμε εκείνη την διάσταση στο χωριό μας όπως του αρμόζει μέσα από ένα πολιτιστικό διήμερο. Μέσα στο πλαίσιο της Γιορτής θα υπάρχουν πολλές δραστηριότητες και η είσοδος θα είναι ελεύθερη» τόνισε.
«ΑΝΑΒΙΩΝΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΑΣ ΧΡΟΝΙΑ»
Για την ´Γιορτή Πορτοκαλιού´ που αναβιώνει ξανά φέτος, εργάζονται πυρετωδώς εδώ και μέρες αρκετοί κάτοικοι του χωριού όπως μας είπε η κα Γεωργία Δερμιτζάκη, μέλος της Περιηγητικής Λέσχης.« Μέσα από τη Γιορτή αναβιώνουμε τα παιδικά μας χρόνια με παιχνίδια όπως τσουβαλοδρομίες, το παιχνίδι με το κουτάλι κ.α. Επίσης θα υπάρχει έκθεση με χειροτεχνήματα, έκθεση ζωγραφικής με θέμα το πορτοκάλι και φυσικά κέρασμα από άφθονο πορτοκάλι. Το μήνυμα που στέλνουμε είναι ότι θέλουμε να συνεχιστεί αυτή η γιορτή που σταμάτησε το 1981 γιατί είναι κρίμα. Τότε ήμουν 12 χρονών και θυμάμαι ότι η γιορτή Πορτοκαλιού ήταν κάτι πρωτόγνωρο για τα χωριό καθώς δεν υπήρχαν άλλες εκδηλώσεις και συμμετείχαν όλες οι οικογένειες, οι χωριανοί κάθε ηλικίας, παιδιά και μεγαλύτεροι. Εγώ είχα αναλάβει να κερνάω πορτοκαλάδα στο περίπτερο που περνούσε ο κόσμος αλλά και στην αψίδα από πορτοκάλια στην είσοδο του χωριού που τους καλωσορίζαμε. Θυμάμαι επίσης ότι επειδή δεν υπήρχαν ξενοδοχεία κάθε οικογένεια φιλοξενούσε στο σπίτι της, μέλη των χορευτικών συγκροτημάτων που συμμετείχαν από την υπόλοιπη Ελλάδα».
«Θυμάμαι πολλά μέλη της Περιηγητικής που είχαν άλογα φορτωμένα με κοφίνια και έβγαιναν στο χωριό, προκειμένου να μαζέψουν από όλα τα σπίτια καλιτσούνια, κουλουράκια για να τα προσφέρουν ως κέρασμα στους επισκέπτες». σημείωσε.
«ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΣΚΟΠΟ»
Η κα Αργυρώ Ζαχαράκη, έφηβη τότε, την εποχή της πρώτης Γιορτής Πορτοκαλιού είχε πρωταγωνιστήσει σε διαφημιστική καμπάνια της ´ΒΙΟΧΥΜ´ ως Κρητικοπούλα που κρατούσε ένα μπουκάλι πορτοκαλάδα στα χέρια της. «Εγώ την εποχή εκείνη ήμουν 20 χρονών και θυμάμαι πως όλοι μαζευόμασταν για να συμμετέχουμε στην γιορτή με σκοπό να έχει επιτυχία η γιορτή και να διαδοθεί το τοπικό προϊόν του Σκινέ, δηλαδή τα πορτοκάλια μας. Θυμάμαι που ερχόταν πολλά χορευτικά συγκροτήματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό, την πρώτη χρονιά είχε έρθει το χορευτικό συγκρότημα της ´Ραλλού´, το Λύκειο Ελληνίδων κ.α. Εγώ βοηθούσα στο περίπτερο αφού καλωσορίζαμε τον κόσμο και τον κερνούσαμε πορτοκαλάδα. Στην πλατεία του χωριού δε, είχαμε φτιάξει μια κατασκευή με ένα τεράστιο πορτοκάλι (μέσα χωρούσε 750 κιλά πορτοκάλια). Το ίδιο θα κάνουμε και φέτος. Ελπίζουμε ότι αυτή η γιορτή αναβίωσης θα προσφέρει κάτι στο χωριό γιατί θα έρθει κόσμος και θα το γνωρίσει ενώ θα φέρει πιο κοντά και τους νέους μας» σημείωσε.
´ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΚΟΣΜΟΥ´
Για την ιστορία της πρώτης Γιορτής Πορτοκαλιού μας μίλησε ο κ. Ναπολέων Τζεκάκης, τέως Πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης. «Επειδή το χωριό μας δεν είχε κάποιο άλλο προϊόν, ο πρώτος πρόεδρος της Λέσχης ο αείμνηστος Σήφης Παπαγιαννάκης αποφάσισε να ιδρύσουμε την Λέσχη το 1961 και έπειτα να κάνουμε μια Γιορτή Πορτοκαλιού που διήρκησε είκοσι χρόνια μέχρι το 1981.
Τότε είχαμε στο Σκινέ γύρω στους 1.100 κατοίκους και η παραγωγή έφτανε γύρω στους 7.000 – 8.000 τόνους πορτοκάλια. Σήμερα η παραγωγή είναι η ίδια αλλά υπάρχει διαφορά ως προς την εμπορία του προϊόντος καθώς το πορτοκάλι έχει απαξιωθεί, δεν πωλείται σε τιμές που να αφήνει κάτι στον παραγωγό και αναγκάζεται να παρατάει τις πορτοκαλιές του. Εμείς οι παλαιότεροι από συναισθηματισμό και ευθύνη, δεν θέλαμε να αφήσουμε τα περιβόλια να ξεραθούν και τα συντηρούμε ακόμη. Κάποτε η ´Γιορτή Πορτοκαλιού´ ήταν ένα τριήμερο ή διήμερο θέαμα και είχαμε χρηματοδότηση από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, που πλέον δεν υπάρχει. Εκείνη την εποχή, η πρώτη η ´Γιορτή Πορτοκαλιού´ είχε σύνολο επισκεπτών 15.000 άτομα. Το 1962 ,και το ?63 10.000 άτομα, το ?64 20.000 άτομα και το ?65 22.000 επισκέπτες λόγω και το χορευτικού συγκροτήματος της Δώρας Στράτου. Μάλιστα όσον αφορά την σύνθεση των επισκεπτών ήταν: 5.000 από την ύπαιθρο του Νομού, 12.000 από την πόλη των Χανίων, 2.000 από την υπόλοιπη Κρήτη και 500 αλλοδαποί»
´ΠΥΡΕΤΩΔΕΙΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ´
Από την πλευρά του ο κ. Κωνσταντίνος Αλυγιζάκης από τα πρώτα μέλη της Περιηγητικής Λέσχης Σκινέ μιλώντας για τις πρώτες γιορτές Πορτοκαλιού επεσήμανε την μαζική συμμετοχή στην προετοιμασία όλων των κατοίκων του Σκινέ, μικρών και μεγάλων. «Τότε ήμουν είκοσι χρονών. Για τις ανάγκες τις προετοιμασίας, για δέκα ημέρες πριν και δέκα ημέρες μετά την Γιορτή δεν πηγαίναμε στα σπίτια μας ούτε για φαγητό. Γιατί δέκα μέρες πριν φτιάχναμε και δέκα μέρες μετά ξηλώναμε: εξέδρες για το χοροθέατρο της Ραλλούς Μάνου με δεκάδες χορευτές που διέμεναν και έτρωγαν στα σπίτια μας. Το πορτοκάλι και ο χυμός του γινόταν έτσι παντού γνωστό. Σήμερα στο εμπόριο του πορτοκαλιού έχει γίνει μια ανατροπή και ελπίζουμε το πορτοκάλι να αποκτήσει πάλι την αξία του. Θέλουμε ο κόσμος να μην παρατάει τα περβόλια του. Τώρα κάτι πάει να γίνει…Ελπίζουμε πως ξεκινάει πάλι η εποχή του πορτοκαλιού» ανέφερε.
´ΠΟΡΤΟΚΑΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟ ΒΑΡΕΛΙ´
«Απ? όταν ιδρύθηκε η Περιηγητική Λέσχη ήμουν συνεχώς μέλος της, εργάστηκα αφιλοκερδώς για πολλά χρόνια. Θυμάμαι μάλιστα ότι για δύο χρονιές, στην Γιορτή του Πορτοκαλιού, λόγω του φόρτου των εργασιών δεν είχα καταφέρει να κάνω Πάσχα με την οικογένεια μου. Είχαμε τόση δουλειά που δεν μπορούσαμε να την αφήσουμε, ήμασταν υποχρεωμένοι να εργαστούμε όλοι για την επιτυχία της. Εγώ ήμουν υπεύθυνος για το περίπτερο πορτοκαλάδας και βοηθούσα στην διανομή πορτοκαλιού. Ολα διανέμονταν δωρεάν. Πολλοί έπαιρναν και από τρεις φορές. Πορτοκαλάδα μας έφερναν με τα βαρέλια από τη ´ΒΙΟΧΥΜ´ δωρεάν και δωρεάν διανέμονταν» μας είπε ο κ. Ευτύχης Δερμιτζάκης και πρόσθεσε: « Σήμερα οι τιμές του πορτοκαλιού έχουν πάρει την κατιούσα… Ομως δεν μπορούμε να παρατήσουμε τα περιβόλια να ρημάξουν και τις περιουσίες μας. Και μέσα από την Γιορτή πορτοκαλιού θέλουμε να δώσουμε ´μια ζωή´ στο χωριό, γιατί αλλιώς…θα διαλύσουμε τελείως».
«Το πορτοκάλι να βρει τη θέση που του αξίζει στην αγορά»
Σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν χθες το πρωί οι διοργανωτές, ο αντιπεριφερειάρχης Απόστολος Βουλγαράκης επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι «πρέπει να επαναφέρουμε στο προσκήνιο ένα προϊόν το οποίο για δεκαετίες μαζί με το ελαιόλαδο αποτελούσε την κύρια πηγή εσόδων του νομού Χανίων, αλλά δυστυχώς με τη πάροδο των χρόνων, το πορτοκάλι υποβαθμίστηκε σημαντικά».
Ο κ. Βουλγαράκης υπογράμμισε ότι «η περιοχή μας έχει τεράστιες ποσότητες και θα πρέπει συντονισμένα να δράσουμε ώστε το δυναμικό αυτό προϊόν να ξεκινήσει και πάλι, ώστε να βρει τη θεση που του αξίζει στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Η αναβίωση της εορτής του πορτοκαλιού έχει σαν κύριο στόχο τον σκοπό αυτό» κατέληξε.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Πλατανιά Γιάννης Μαλανδράκης σημείωσε ότι «στόχος μας είναι να αναδείξουμε αυτό το πολύ σημαντικό προϊόν, το οποίο ήταν πυλώνας της αγροτικής οικονομίας του τόπου μας», ενώ πρόσθεσε ότι «στο πορτοκάλι θα είναι αφιερωμένο του χρόνου το φεστιβάλ ´Γη-Πολιτισμός-Τουρισμός´ που διοργανώνουμε κάθε χρόνο, για την προβολή των κρητικών προϊόντων».
«Η γιορτή του πορτοκαλιού είναι η πρώτη εκδήλωση προβολής τοπικού προϊόντος που πραγματοποιήθηκε όχι μόνο στη Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης Σκινέ Ιωνάννης Κασσελάκης, αφού όπως τόνισε χαρακτηριστικά «η πρώτη εορτή του πορτοκαλιού πραγματοποιήθηκε το 1961 ενώ κράτησε αρκετές δεκαετίες».
Τα ευτράπελα
Από την πλευρά του ο κ. Αντώνης Δερμιτζάκης, μας είπε μια από τις ευτράπελες ιστορίες της ´Γιορτής Πορτοκαλιού´ όταν τα χορευτικά συγκροτήματα που ερχόταν από την υπόλοιπη Ελλάδα διέμεναν στα σπίτια των κατοίκων του Σκινέ. «Είχα πάρει άδεια και ταξίδευα από τον Πειραιά για να βοηθήσω στη Γιορτή, αφού η μητέρα μου ήταν ενεργό μέλος της Περιηγητικής και δούλευε τόσες ώρες, που δεν είχαμε καταφέρει να μιλήσουμε. Ετσι όταν έφτασα το βράδυ στο σπίτι και πήγα να κοιμηθώ στο δωμάτιο μου, βρήκα δύο κορίτσια να κοιμούνται στο κρεβάτι μου! Ηταν δύο κοπέλες που χόρευαν στα συγκροτήματα. Ομως εγώ δεν το ήξερα! Ευτυχώς δεν έγινε καμία παρεξήγηση, έφυγα και τις άφησαν να κοιμηθούν εκεί».
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων
Το διήμερο εκδηλώσεων μνήμης και πολιτισμού στο μαρτυρικό χωριό του Σκινέ θα αρχίσει με εκδήλωση σήμερα Πέμπτη 1 Αυγούστου στις 7 μ.μ. στο μνημείο πεσόντων του χωριού όπου θα ψαλεί επιμνημόσυνη δέηση. Για τα γεγονότα του ολοκαυτώματος του Σκινέ θα μιλήσει ο τ. Πρόεδρος Κοινότητας Σκινέ Ναπολέοντας Τζεκάκης. Θα ακολουθήσει προσκλητήριο πεσόντων και κατάθεση στεφάνων.
Στη συνέχεια, στην αίθουσα εκδηλώσεων Περιηγητικής Λέσχης Σκινέ θα προβληθεί ντοκυμαντέρ με θέμα τις μάχες του Β? Π.Π. Η εκδήλωση θα κλείσει με παραδοσιακό κέρασμα.
Αύριο Παρασκευή 2 Αυγούστου θα γίνει η Γιορτή Πορτοκαλιού 2013. Στις 6 μ.μ. στο γήπεδο Σκινέ θα αναβιώσουν αγωνίσματα από παλαιότερες γιορτές πορτοκαλιού. Στις 7 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων της Περιηγητικής Λέσχης του Σκινέ, θα πραγματοποιηθεί ημερίδα με θέμα ´Πορτοκάλια, ο χρυσός του κάμπου των Χανίων´ με ομιλίες από τους:
? Απόστολο Βουλγαράκη, Αντιπεριφερειάρχη Χανίων: ´Οι πορτοκαλεώνες του Σκινέ´. Ιστορική Αναδρομή.
? Μιχάλη Μαρακάκη, Πρόεδρο Συνεταιριστικής Τράπεζας Χανίων: ´ΒΙΟΧΥΜ: Νέα Εποχή´
? Μανώλη Αρχοντάκη, Αντιπρόεδρο Δ.Σ. Συσκευαστηρίων Ελλάδας: ´Εμπορία – Διακίνηση του πορτοκαλιού´
? Χριστίνα Μακρατζάκη, Διαιτολόγος ´Η θρεπτική αξία του πορτοκαλιού´
Θα ακολουθήσει απονομή τιμητικών διπλωμάτων από την Περιηγητική Λέσχη Σκινέ και επίδοση επάθλων στους νικητές των Αγωνισμάτων και στους νικητές των Αγώνων του ΑΣΟΧ.
Οι εκδηλώσεις θα κλείσουν με εδέσματα από πορτοκάλι και μουσικό πρόγραμμα με Κρητικά, ρεμπέτικα και ξένα τραγούδια.
Στην αίθουσα εκδηλώσεων θα λειτουργεί έκθεση τοπικών προϊόντων και καλλιτεχνική έκθεση.
