Αμιαντομαχίες

Δρ. BAΓΓΕΛΗΣ Α. ΜΠΟΥΡΜΠΟΣ*

Δεν χρειάζεται να τονίσει κανείς την επικινδυνότητα του αμιάντου στον ανθρώπινο οργανισμό. Σ?αυτό είναι όλοι σύμφωνοι. Τελευταία όμως ´φουντώνει´ η διαμάχη και ο έντονος διάλογος για τα μέτρα που πάρθηκαν για την αφαίρεση των υλικών με αμίαντο από το παλιό Νοσοκομείο της πόλης μας. Σύσσωμη η Δημοτική αντιπολίτευση κατηγορεί τους αρμόδιους του Δήμου πως δεν έπραξαν αυτά που προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Ο Δήμος δεν σηκώνει ´μύγα´ στο σπαθί του. ´Ξιφουλκεί´ ενάντια στα ´Χανιώτικα νέα´, που από δημοσιογραφικό καθήκον έφεραν στο προσκήνιο διαμαρτυρίες πολιτών για λήψη πλημμελών μέτρων προστασίας. Μετατοπίζει τη σχετική ενημέρωση στο απώτερο μέλλον για κάτι που έγινε πρόσφατα. Το πράγμα είναι τόσο απλό. Μία απλή ανάγνωση της σχετικής ΚΥΑ (Αρ. Αποφ. 21017/ 84 -ΦΕΚ 1287/Β/30-06-2009 «Οροι και προϋποθέσεις λειτουργίας των επιχειρήσεων που ασχολούνται με τις εργασίες κατεδάφισης και αφαίρεσης αμιάντου ή/ και υλικών που περιέχουν αμίαντο από κτήρια, κατασκευές, συσκευές, εγκαταστάσεις και πλοία, καθώς επίσης και με τις εργασίες συντήρησης, επικάλυψης και εγκλεισμού αμιάντου ή/και υλικών που περιέχουν αμίαντο» θα αποδείξει του λόγου το αληθές.
? Σύμφωνα λοιπόν μ? αυτή την κοινή υπουργική απόφαση η κατεδάφιση πρέπει να γίνεται από ειδική επιχείρηση αφαίρεσης – κατεδάφισης και να κατέχει ειδική άδεια τύπου Α εφόσον οι εργασίες που θα αναλάβει αφορούν σε όλα εύθρυπτα και μη αμιαντούχα υλικά. Η εν λόγω επιχείρηση πέρα από το τεχνικό, ιατρικό ή υγειονομικό προσωπικό έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιεί και τις υπηρεσίες τεχνικού υπευθύνου, που είναι κάτοχος σπουδών από συγκεκριμένα τμήματα Πολυτεχνικών και Πανεπιστημιακών σχολών. Σε κάθε έργο ορίζεται επίσης τεχνικός ασφάλειας και γιατρός εργασίας. Μάλιστα για να μην παρακωλυθεί το ιατρικό έργο διατίθεται ξεχωριστός χώρος. Η επιχείρηση στελεχώνεται επίσης και από προσωπικό επίβλεψης των εργασιών καθ? όλη τη διάρκειά τους. Για κάθε δέκα εργαζόμενους θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστο ένα άτομο επίβλεψης. Ολο το προσωπικό που θα εργαστεί σε ένα συγκεκριμένο έργο θα πρέπει να τύχει προηγουμένως κατάλληλης εκπαίδευσης.
? Η επιθεώρηση της εργασίας γίνεται από ειδικό σώμα.
? Ολο το απασχολούμενο προσωπικό πρέπει να έχει στη διάθεσή του ατομικά μέσα προστασίας, τόσο για την ασφάλεια όσο και για την αναπνοή και να ενημερώνεται για τη σωστή χρήση τους. Ενδεικτικά τα ελάχιστα μέτρα ατομικής προστασίας πρέπει να είναι:
– Ηλεκτροκίνητες με μπαταρία μονάδες φιλτραρίσματος και παροχής αέρα σε συνδυασμό με μάσκες ολόκληρου προσώπου και φίλτρα τύπου P3.
 – Μάσκες ημίσεως προσώπου με φίλτρα τύπου P3 ή φιλτρομάσκες τύπου P3.
 – Γυαλιά τύπου μάσκας τύπου 5.
 – Φόρμες μίας χρήσης (CE κατηγορία 3, τύπος 5) με ενσωματωμένη κουκούλα με λάστιχο για στεγανοποίηση γύρω στο πρόσωπο.
? Κατά τη διάρκεια των εργασιών και με ευθύνη της επιχείρησης πρέπει να γίνεται σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 689/1995 η μέτρηση του επιπέδου έκθεσης των εργαζομένων σε ίνες αμιάντου. Τηρείται σχετικό απόρρητο μητρώο . Μετρήσεις που πρέπει να καταγράφονται επίσης πρέπει να γίνονται και στον αέρα.
? Τα αμιαντούχα απόβλητα τοποθετούνται σε ειδικούς σάκους τύπου 5H4 που φέρουν ειδική σήμανση. Στη συνέχεια οι σάκοι αυτοί τοποθετούνται σε διαφανείς και κατάλληλους για τα αμιαντούχα υλικά, διαφανείς σάκους που φέρουν επίσης ειδική σήμανση και σφραγίζονται με ισχυρή κολλητική ταινία. Αν τα αμιαντούχα υλικά δεν μπορούν να μπουν σε σάκους, τότε τυλίγονται δύο φορές με πλαστικό από πολυαιθυλένιο πάχους 0,25 mm (χιλιοστόμετρα). Η συσκευασία αυτή σφραγίζεται με ισχυρή κόλλα και φέρει την ετικέτα σήμανσης που αναφέρθηκε προηγουμένως.
Ειδικότερα για την απομάκρυνση των αμιαντούχων αποβλήτων σε γενικές γραμμές θα πρέπει να γίνουν τα ακόλουθα:

1. Εναπόθεση κοντέινερ στο   χώρο πλησίον του έργου.
2. Οργάνωση του χώρου εργασίας και κατάστρωση σχεδίου απορρύπανσης.
3. Οριοθέτηση της απαγορευμένης περιοχής και απομάκρυνση αντικειμένων.
4. Κάλυψη του κύριου χώρου εργασίας με κάλυμμα και φραγή χώρων εξόδου.
5. Εγκατάσταση μονάδας δημιουργίας υποπίεσης για την επίτευξη εναλλαγής του αέρα προς ελαχιστοποίηση της πιθανότητας διαρροής ινών προς το γύρω περιβάλλον και έξοδο στον εξωτερικό χώρο μέσω ειδικού φίλτρου.
6.Δημιουργία μονάδας απολύμανσης.
7. Χρήση μέσων ατομικής προστασίας ( Ειδικές φόρμες ? μάσκες ολόκληρου προσώπου με ειδικά φίλτρα TMP3 – γάντια και υποδήματα ασφαλείας.
8. Ψεκασμός των υλικών προς αποξήλωση με ειδικό υγρό. ώστε να περιοριστεί τυχόν αιωρούμενη σκόνη αμιάντου.
9. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης των εργασιών διενεργείται δειγματοληπτικός έλεγχος αέρος στους παρακείμενους χώρους με ειδικό μηχάνημα μετρήσεων ινών ώστε να διασφαλιστεί η αποφυγή διαρροής στο περιβάλλον.
10. Ασφαλής τοποθέτηση των γεμάτων και σφραγισμένων σάκων σε container.
11. Διασυνοριακή μεταφορά και οριστική διάθεση αποβλήτων που προέκυψαν, σε ειδικές αδειοδοτημένες χωματερές.
12. Παράδοση του ρυπασμένου χώρου, ελεύθερου προς χρήση και χορήγηση πιστοποιητικού καθαρότητας.
Αν λοιπόν ο Δήμος προέβη με νόμιμες διαδικασίες στην αφαίρεση των αμιαντούχων υλικών και στην κατεδάφιση του κτηρίου του παλιού Νοσοκομείου για να ´βουλώσει´ τα στόματα των ανησυχούντων αντί να στρέφεται κατά των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, δεν χρειάζεται παρά να ονοματίσει την αρμόδια επιχείρηση και να παρουσιάσει τη σχετική σύμβαση, τα μητρώα μετρήσεων στο περιβάλλον, τα παραστατικά μεταφοράς των αμιαντούχων αποβλήτων, καθώς και το πιστοποιητικό καθαρότητας του χώρου. Κι αυτό έπρεπε να γίνει από την πρώτη στιγμή.
*γεωπόνος, ερευνητής,
οικοτοξικολόγος