Από τις 22 έως τις 24 Νοεµβρίου 2024 διεξήχθη στο συνεδριακό κέντρο Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «∆ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» το 4ο Μαθητικό Συνέδριο Έρευνας και Επιστήµης. Το συνέδριο διοργάνωσε η ∆ιοικούσα Επιτροπή Προτύπων και Πειραµατικών Σχολείων (∆.Ε.Π.Π.Σ.) και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστηµών «∆ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ», µε τη συνδιοργάνωση των Πανεπιστηµίων Θεσσαλονίκης και Πατρών.
Συµµετείχαν πειραµατικά και πρότυπα σχολεία από όλη τη χώρα, η Αµπέτειος Σχολή Καΐρου και µεταξύ των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων τα Αρσάκεια Λύκεια Ιωαννίνων & Πατρών, το Κολλέγιο Αθηνών, τα Εκπαιδευτήρια «∆ΟΥΚΑ» & «ΠΛΑΤΩΝ», η Ελληνογαλλική Σχολή Ουρσουλινών.
Το «Γυµνάσιο Αλικιανού – Γυµνασιάρχης Γεώργιος Καψωµένος» υπήρξε το µοναδικό δηµόσιο σχολείο από την Κρήτη που συµµετείχε στις εργασίες του εν λόγω συνεδρίου. Αναµφίβολα πρόκειται για µία εξαιρετική τιµή στην 90χρόνη πορεία του σχολείου µας αλλά και για µία µοναδική εµπειρία ζωής για τους µικρούς µας µαθητές και τις καθηγήτριές τους που τα συνόδευσαν.
Το θέµα της µαθητικής εισήγησης
Οι µαθητές του Γυµνασίου Αλικιανού παρουσίασαν µια πρωτοποριακή εργασία µε θέµα «Αξιοποίηση αστικών και γεωργικών απορριµµάτων», η οποία υλοποιήθηκε µε την καθοδήγηση των επιβλεπουσών καθηγητριών Νικολακάκη Αναστασίας και Καραβούλια Χριστίνας. Στην παρουσίαση συµµετείχαν οι µαθητές της Β΄ τάξης: Φωτεινή Γιανναράκη, ∆ήµητρα Κατσουλάκη και Γιώργος Καψαλάκης, ενώ στην ερευνητική οµάδα ανήκαν οι Φρειδερίκη ∆ασκαλάκη, Ηλιάνα Κασσάρα και Βασιλική Μακρυµανωλάκη, που συνέβαλαν καθοριστικά στην ολοκλήρωση της εργασίας.
Η παρουσίαση της εργασίας µας βασίστηκε στην έρευνα που υλοποίησαν οι µικροί µας µαθητές στο πλαίσιο του θερινού σχολείου το οποίο λειτούργησε στον Αλικιανό υπό την καθοδήγηση του πανεπιστηµιακού καθηγητή ∆ηµήτριου Σκουρογιάννη και της ερευνητικής του οµάδας Periplus και στο οποίο το Γυµνάσιό µας συµµετείχε µε τη δική του ερευνητική οµάδα.
Η έρευνα αυτή επικεντρώθηκε στον τρόπο µε τον οποίο αστικά και γεωργικά απορρίµµατα µπορούν να µετατραπούν σε χρήσιµα προϊόντα, αποφεύγοντας την περιβαλλοντική επιβάρυνση. Οι µαθητές πειραµατίστηκαν µε τη δηµιουργία βιοπλαστικών από υπολείµµατα αγροτικών προϊόντων, όπως κουκούτσια ελιάς και αβοκάντο, πίτουρο, χαρούπι και τσόφλια ξηρών καρπών. Παράλληλα, αξιοποίησαν ανακυκλωµένα υλικά, όπως χαρτοπολτό και αλουµίνιο, για την κατασκευή αντικειµένων καθηµερινής χρήσης, ενώ πειραµατίστηκαν και µε φυσικά υλικά, όπως φύκια, µαλλί προβάτου και οινολάσπες.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η δηµιουργία βιοδιασπώµενων υλικών, καθώς και η ανάπτυξη φυσικών χρωµάτων και µελανιών, που χρησιµοποιήθηκαν σε πρωτότυπες εφαρµογές, όπως διακοσµητικά, φωτιστικά, και παιχνίδια.
Τα αποτελέσµατα της εν λόγω έρευνας παρουσιάστηκαν στις εργασίες του 4ου Μαθητικού Συνεδρίου Έρευνας και Επιστήµης, αναδεικνύοντας πώς τα φαινοµενικά «άχρηστα» υλικά µπορούν να αποκτήσουν νέα ζωή, ενώ φαίνεται να εντυπωσίασαν τους υπεύθυνους του συνεδρίου, οι οποίοι στο πλαίσιο των εγκρίσεων των σχετικών περιλήψεων επεσήµαναν για το Γυµνάσιο Αλικιανού τα εξής:
«Η εργασία σας φαίνεται να είναι ένα καλό παράδειγµα εµπλοκής των µαθητών σε αξιοποίηση µαθησιακών ευκαιριών του πραγµατικού κόσµου (“real-world learning opportunities”)».
Για τη σχολική κοινότητα του Γυµνασίου Αλικιανού η συµµετοχή του µικρού µας επαρχιακού σχολείου σε ένα τέτοιο συνέδριο αποσκοπούσε στο να κοινωνήσουµε στα υπόλοιπα σχολεία της Ελλάδας το τι σηµαίνει εν τοις πράγµασι περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και περιβαλλοντικό ήθος για το σχολείο που αναφύεται στα ριζά των Λευκών Ορέων, καθώς και στο να αναδείξει τη δυναµική των µαθητών ενός τέτοιου σχολείου, όπου η αφοσίωση και η δηµιουργικότητα ως εκπαιδευτικές αξίες δεν γνωρίζουν γεωγραφικά όρια και περιορισµούς.
Εκπαιδευτικές δραστηριότητες
Κατά τη διάρκεια του τριήµερου µαθητικού συνεδρίου η µικρή µας ερευνητική οµάδα άδραξε την ευκαιρία και συµµετείχε σε µία σειρά από εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Την πρώτη ηµέρα, επισκέφθηκαν τη Βουλή των Ελλήνων και στη συνέχεια το Μουσείο Ψευδαισθήσεων, βιώνοντας µοναδικές εµπειρίες που εξάπτουν τη φαντασία και προκαλούν τον νου. Αργότερα, ξεναγήθηκαν στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, όπου είχαν την ευκαιρία να παρατηρήσουν τον πλανήτη Κρόνο µέσω τηλεσκοπίου, να δουν τον πρώτο χάρτη της Σελήνης του Ιούλιου Σµιτ και να γνωρίσουν την ιστορία του Αστεροσκοπείου.
Τη δεύτερη ηµέρα επισκέφθηκαν το Ευγενίδειο Ίδρυµα, όπου συµµετείχαν σε διαδραστικά πειράµατα Φυσικής, Χηµείας και Βιολογίας στην «Έκθεση Επιστήµης και Τεχνολογίας», ενώ παρακολούθησαν την εντυπωσιακή παράσταση «Ο Θάνατος των ∆εινοσαύρων» στο Πλανητάριο. Επιπλέον, συµµετείχαν στο εργαστήριο «Η Αυταπάτη των Αισθήσεων», όπου εξερεύνησαν πώς λειτουργούν οι αισθήσεις µας. Η ηµέρα ολοκληρώθηκε µε την παρακολούθηση ενός θεατρικού µιούζικαλ, το οποίο εντυπωσίασε µαθητές και συνοδούς.
Την τρίτη ηµέρα, µετά την ολοκλήρωση του συνεδρίου, επισκέφθηκαν τον εκπαιδευτικό χώρο Xplore στο Golden Hall. Εκεί, οι µαθητές είχαν την ευκαιρία να πειραµατιστούν µε διάφορα φυσικά φαινόµενα µέσα από διαδραστικές δραστηριότητες που ενίσχυσαν την κατανόησή τους για τις επιστήµες.
Για την πραγµατοποίηση αυτού του ταξιδιού η σχολική κοινότητα του Γυµνασίου Αλικιανού αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει τις θερµές της ευχαριστίες στην εταιρεία ANEK Lines, που κάλυψε εξ ολοκλήρου τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια των µαθητών και ένα µεγάλο µέρος των συνοδών καθηγητών, επιτρέποντάς τους να συµµετάσχουν στο συνέδριο. Η ευγενική αυτή χορηγία αποτέλεσε καθοριστική βοήθεια για την υλοποίηση του ταξιδιού και της παρουσίασης της εργασίας µας. Τους ευχαριστούµε από καρδιάς.
Αναστασία Νικολακάκη & Χριστίνα Καραβούλια, καθηγήτριες Γυµνασίου Αλικιανού.