» Με το αίμα του λαού της να ρέει τόσο ´φθηνό´ τώρα;
Αυτός ήταν ο τίτλος του περιοδικού ´ΤΙΜΕ´ της 11.2.2013. Ομως οκτώ μήνες που έχουν περάσει από τότε κανείς από τους μεγάλους ηγέτες και ρυθμιστές του σημερινού γενικότερου πολιτισμικού, οικονομικού και κοινωνικού αδιεξόδου δεν ενδιαφέρεται για την ουσιαστική ελευθερία του αιγυπτιακού λαού και του αιγυπτιακού κράτους – έθνους με τον τόσο μεγάλο πολιτισμό.
Εναν πολιτισμό μεγάλων πνευματικών καταβολών που έχουν καταγραφεί σε παπύρους για την ιστορική διαδρομή και τις μετέπειτα αρχαιολογικές αξιολογήσεις των μετέπειτα ειδικών.
ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΣΦΑΓΙΑΖΕΤΑΙ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟΣ ΛΑΟΣ ΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ ΔΙΝΟΥΝ ΤΟ ´ΠΑΡΩΝ´
Ομως και τώρα -που σφαγιάζεται ο αιγυπτιακός λαός- οι πυραμίδες είναι εκεί, όπως η πυραμίδα του Χέοπος (4.500 χρόνια π.Χ.). Με τα μνημεία αυτά να είναι βασιλικοί τάφοι.
Με τους ιερείς να εξασφαλίζουν τη λατρεία των θεών, αλλά και των Φαραώ, που καθένας από αυτούς ήταν ταυτόχρονα μονάρχης και θεός. Οπου, όσο ζούσε ο Φαραώ, ήταν ο Θεός του Ηλιου, ο Ρα.
Ενώ, όταν πέθαινε γινότανε Οσιρις, θεός των νεκρών. Από αυτή την παράδοση θρησκευτικής λατρείας καθιερώθηκε η ταρίχευση του νεκρού και η εναποθέτησή του σε απαραβίαστο υπόγειο διαρρυθμισμένο σε τάφο με τρόφιμα, έπιπλα κ.λπ. για το μεγάλο ταξίδι της αιωνιότητας. Με τον αιγυπτιακό πολιτισμό των μεγάλων αγαλμάτων, της γραφής με τον κάλαμο σε παπύρους, με τα μεγάλα έργα κ.λπ.
Αυτός ο πολιτισμός άντεξε στη φθορά των αιώνων, ενώ τόσες άλλες πόλεις – χώρες του Ευφράτη έγιναν σκόνη. Ομως η προσκόλληση αυτού του μεγάλου πολιτισμού στην αυτο-επανάληψη εξάντλησε τα όρια και τις δυνατότητες της πνευματικής δημιουργικότητάς του. Παρά το γεγονός όμως της αυτο-επανάληψης εδώ και αιώνες, κυρίως από το 1750 οι αιγυπτιακές σπουδές απέκτησαν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον με αρχή από τη Γαλλία και με διεθνή προέκτασή της ως σήμερα. Τόσο για την αιγυπτιακή τέχνη, την ιερογλυφική γραφή, τις πυραμίδες, τα κρυμμένα μυστικά τους για τις μεγάλες φαραωνικές εποχές.
Με το πρώτο αυτοκρατορικό κράτος, αλλά και με όλους τους χαμένους καιρούς κατακτήσεως -ως σήμερα- της Αιγύπτου από άλλους κατακτητές και δυνάστες Ανατολής και Δύσης. Από των σημιτικής καταγωγής ασιατικών ´ποιμένων – κατακτητών´, την ΙΚΣΩΣ, οι οποίοι καταλάβανε όλη την Αίγυπτο για να ελέγχουν, όπως έγινε αργότερα και με τους Μαμελούκους όλους τους δρόμους εμπορίου που περνούν από την Αίγυπτο από Ανατολή σε Δύση και αντίστροφα.
Ομως, στον Μεσαίωνα η Αίγυπτος κατακτήθηκε από τη σουλτανική Τουρκία για να γίνει εκεί μεγάλο σουλτανάτο υπό τουρκικό έλεγχο για ευρύτερες κατακτήσεις στη Μεσόγειο ως την Ισπανία, αλλά και ως την καρδιά της Κεντρικής Ευρώπης στην Αυστρία, με την παρολίγο κατάληψη της Βιέννης. Αργότερα ο μέγας Ναπολέων έκαμε ´απελευθερωτική´ εισβολή στην Αίγυπτο για τα γαλλικά ουσιαστικά συμφέροντα. Για να καταλήξει αυτή η ´παράλογη εισβολή´ σε τελική απελευθέρωση από την οθωμανική εξάρτηση και κυριαρχία η οποία τόσο δραματικά είχε παραβλάψει με αιγυπτιακή κατοχή και την Κρήτη.
Αλλά, υπήρξαν και πρόσφατες κριτικές έγκυρων Αιγυπτίων μελετητών ότι η γαλλική κατοχή, την εποχή του Βοναπάρτη, εκτός από τις σφαγές και τις βαριές φορολογίες, ουσιαστικά με ευρωδιεισδύσεις αλλοίωσαν την πραγματική ταυτότητα του αιγυπτιακού κράτους και του σημαντικού αρχαίου και νεώτερου πολιτισμού του. Ιδίως για αιγυπτιακή πρόοδο, με αγώνες για ανεξαρτησία και ελευθερία που ουσιαστικά χάθηκαν τόσο στον αποικιακό 19ο αιώνα καθώς και στον εικοστό. Κυρίως μετά το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου τη δημιουργία του ισραηλινού κράτους και τους πολέμους, τους διχασμούς και τις πολλαπλές καταδολιεύσεις των δυτικών και των ανατολικών ισχυρών και τούτη τη στιγμή που απειλείται τόσο σοβαρά η ελευθερία αυτής της πολυβασανισμένης χώρας πάντα για τα μεγάλα συμφέροντα. Τώρα πιο πολύ με τις τρομοκρατίες και τα πετρελαϊκά συμφέροντα.
Ομως πέρα από την αρχαία φαραωνική δόξα, η Αίγυπτος χρόνια τώρα βρίσκεται σ? έναν διαρκή κατασπαραγμό. Με αλλεπάλληλους κυρίαρχους και επικυρίαρχους κατοχικούς καταναγκασμούς και εκμεταλλευτισμούς. Πάντα, για την εξυπηρέτηση των μεγάλων αυτοκρατορικών στρατηγικών, γεωοικονομικών και ενεργειακών συμφερόντων, τα οποία συναρτώνται με τα πολυποίκιλα δεδομένα της κάθε εποχής εξέλιξης του πολιτισμού.
Με υπερέχον πάντα το διαχρονικό σύνδρομο της υπερκυριαρχίας για την επίτευξη της οποίας (αλλά και για τη συνεχή διασφάλισή της) δεν έχει καμία απολύτως συναίσθηση ανθρωπιστικής ευθύνης.
Αλλά, μόνο ανθρώπινης εξόντωσης, πόνου, δουλοκτητικότητας, ανελευθερίας, βασανισμών, φτώχειας, εξαθλίωσης, με αβυσσαλέες κοινωνικές ανισότητες. Οπως γίνεται και σήμερα, στον 21ο αιώνα της υπερ-επιστημονικής και τεχνολογικής εξέλιξης. Με ´λάβαρο´ τη συνεχή πρόοδο, με διαρκή εκσυγχρονισμό, μέσα στη σύγχρονη εφιαλτική μας πραγματικότητα…
ΦΑΡΑΩΝΙΣΜΟΣ: ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΩΡΑΙΟΤΕΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Οπως, όμως ήταν (με τα μέσα προόδου εξέλιξης, πολιτισμού και υπερ-κυριαρχίας) της φαραωνικής εποχής. Αυτή η εποχή, γύρω στα 3200 χρόνια π.Χ. εξελίχθηκε από τότε με τον τότε φιλόδοξο υπερ-εξουσιαστή Μένωνα ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ της Αιγύπτου. Για ν? ανοίξει η μακρά σειρά δυναστείας των Φαραώ, με 27 αιώνες και 26 δυναστείες. Μια περίοδος πολιτισμού που εκφράζει την πιο μακρά (μαζί και μια από τις πιο όμορφες) ιστορία του κόσμου.
Συγκεκριμένα τον 15ο αιώνα π.Χ. η ζώνη επιρροής της Αιγύπτου ήταν στο απόγειό της. Ομως το 525 π.Χ. ο βασιλιάς των Περσών Καμβύσης κατάκτησε την Αίγυπτο. Με έναρξη από τότε, μιας πολύμορφης (ως σήμερα) σειράς κατακτήσεων και απελευθερώσεων της Αιγύπτου από τις εκάστοτε υπερ-εξουσιαστικές αποικιοκρατικές δυνάμεις, οι οποίες επανειλημμένα είχαν κατασπαράξει τον μεγάλο (νεκροφιλικό) αιγυπτιακό πολιτισμό και λαό.
ΔΕΝ ΚΡΑΤΗΣΑΝ ΟΙ ΟΧΥΡΩΣΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ ΠΟΙΜΕΝΕΣ ΙΚΣΩΣ
Βασικά το πρώτο φαραωνικό βασίλειο – από την πρώτη ως 19η δυναστεία κατακερματίστηκε ύστερα από χίλια χρόνια περίπου, μετά την ενοποίησή του από τον Μένωνα. Για να ξαναδώσει την ενότητα της Αιγύπτου το μέσο βασίλειό της (11η – 18η δυναστεία). Αυτό το βασίλειο στη μακρά πάλι αυτή περίοδο, ξανάδωσε όχι μόνο την ενότητά του, αλλά και την ασφάλεια της μεγάλης αυτής χώρας και ενός μεγάλου πολιτισμού.
Οι Φαραώ αυτής της περιόδου δημιούργησαν πολλά οχυρωμένα τείχη και σημεία του εκτεταμένου αιγυπτιακού βασιλείου. Επίσης κλείσανε το Δέλτα του Νείλου από τα ανατολικά και τα φαράγγια του δεύτερου καταρράκτη του ιερού τους αυτού ποταμού στα ανατολικά.
Παρά, όμως, τις πολλές αυτές οχυρώσεις δεν διασφαλίστηκε η ασφάλεια και η ανεξαρτησία της χώρας. Γιατί οι αποκαλούμενοι ΙΚΣΩΣ βασιλείς (σημιτικής καταγωγής) ποιμένες ασιατικού λαού εισβάλλανε στην Αίγυπτο το 1680 π.Χ. και καταλάβανε την ανατολική περιοχή του Δέλτα του Νείλου. Εκεί, οχυρώσανε την πόλη Αβάρι και καταλάβανε κατακτητικά (βαθμηδόν) όλη την Αίγυπτο με ´κατάσχεση´ του θρόνου της για 100 χρόνια (1680 – 1580) στη διάρκεια της ανελευθερίας ΙΕ? και ΙΣΤ? δυναστείας.
Στη διάρκεια αυτής της οδυνηρής κατάκτησης οι ΙΚΣΩΣ που είχαν έρθει από την Ασία, με πολεμικά άρματα, λεηλάτησαν τα πάντα και υιοθέτησαν τα αιγυπτιακά ήθη. Αλλά τους κατακτητές αυτούς αρνήθηκαν να τους ´υιοθετήσουν´ οι Αιγύπτιοι για να απαλλάξουν τη χώρα από την παρουσία τους, όταν οι ηγεμόνες της Θήβας του Νείλου τους εκδιώξανε με επιθετική εξέγερση.
Ο ΦΑΡΑΩ ΤΟΥΘΜΩΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΑΤΑΚΤΗΤΙΚΟ ΥΠΕΡ-ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Μετά από αυτή τη σημαντική απελευθέρωση από τον Φαραώ Αμώσις το νέο βασίλειο της 18ης δυναστείας με τον Φαραώ Τουθμώση τον Γ? (1480 – 1460) επικεφαλής 20.000 στρατού με 17 εκστρατείες κατέκτησε τη Συρία και την Παλαιστίνη, επεκτείνοντας την αιγυπτιακή κυριαρχία ως τον Ευφράτη. Με αυτή τη νίκη δημιουργήθηκε το πρώτο από τα μεγάλα κατακτητικά βασίλεια του κόσμου.
Στη συνέχεια ο Ραμσής Β? της 19ης δυναστείας πολέμησε εναντίον των Χετταίων που είχαν δημιουργήσει ένα ισχυρό κράτος στη Μικρά Ασία. Για να ακολουθήσουν πολλές δύσκολες στην αιγυπτιακο-φαραωνική δυναστεία ως την 26η που σκόρπισε μια τελευταία λάμψη (650-625 π.Χ.) πριν να κατακτηθεί η γη της Αιγύπτου από τον Πέρση βασιλέα Καμβύση, ο οποίος ανακηρύχθηκε Φαραώ, ιδρύοντας την 27η δυναστεία που διατηρήθηκε με σκλαβωμένη την Αίγυπτο από το 525 – 404 π.Χ.
Εκτοτε, παρόλο που η Αίγυπτος ήταν μια χώρα ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας αντιμετώπισε τους πολέμους στην Καρχηδόνα και στις ευρύτερες περιοχές της εγγύς Ανατολής της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που οι αυτοκράτορές της ορκιζότανε στην ειρήνη και κάνανε ατέλειωτους πολέμους της Pax Romana.
ΚΡΙΣΙΜΗ Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ PAX ROMANA ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ
Ιδιαίτερα κρίσιμες ήταν οι συνθήκες της τομής – μετάβασης από τον ύστερο αρχαίο κόσμο στον νέο κόσμο της μετά Χριστόν εποχής, ενός νέου παγκόσμιου θρησκευτικού πολιτισμού. Τότε η ρωμαϊκή αυτοκρατορία είχε φθάσει στον εκφυλισμό της, στον κοινωνικό καταναγκασμό, στην ανελευθερία και στην αντιμετώπιση εξωτερικών κινδύνων της πάλαι ποτέ ρωμαϊκής υπερ-ισχύος. Στον δύσκολο 3ο αιώνα μ.Χ. κυριαρχίες ήταν:
Μια γενική εσωτερική σήψη και μια συνεχής εξωτερική απειλή (όπως αναφέρεται στο σημαντικό βιβλίο Ρωμαϊκή Ιστορία, εκδ. Παπαζήση) του καθηγητή Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης M. Rostovtzeff).
Μάλιστα ο Rostovtzeff (σελ. 366) στον επίλογό του σημειώνει ότι ´τότε, οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, συνειδητοποιώντας την εσωτερική ασθένεια από την οποία υπέφερε το κράτος, επιχείρησαν (όπως γίνεται και στις μέρες μας) να υπερασπιστούν την αυτοκρατορία και τον πολιτισμό της.
To χέρι της εξουσίας για να σωθεί άρχισε να καταπιέζει και να εξουθενώνει τον πληθυσμό, ταπεινώνοντας τους υπερήφανους, χωρίς όμως παράλληλα να εξυψώνει τους ταπεινούς εγκαταλείποντας τον λαό σε έσχατη εξαθλίωση´.
Από αυτό το πλήγμα ο αρχαίος κόσμος δεν συνήλθε ποτέ.
Τη ράθυμη περίοδο των δύο πρώτων χριστιανικών αιώνων τη διαδέχτηκαν η απάθεια, η αδιαφορία, η απελπισία. Μέσα στα βάσανά τους οι άνθρωποι ζήτησαν τη λύτρωση όχι στη ζωή, αλλά στην ανάπαυση και ευτυχία μετά θάνατο… Με την κατώτερη τάξη εκείνου του κρίσιμου καιρού (της μετάβασης από τον σκληρό μονοθεϊστικό Ιουδαϊσμό και τον αρχαίο πολυθεϊσμό και ειδωλολατρισμό) δεν κέρδισαν τίποτα από τη συμβολή και την αυτοθυσία τους στη ´χριστιανική´ λύτρωση, αφού ο ´κλήρος´ τους ήταν μια συνεχής δουλεία και οικονομική καταστροφή´.
ΟΙ ΜΑΜΕΛΟΥΚΟΙ ΚΙ ΟΙ ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ
Το ανατολικό θρησκευτικό κράτος της ρωμαϊκής εκπεσούσας αυτοκρατορίας κράτησε πάνω από 1.000 χρόνια αντιμετωπίζοντας τις επιθετικές δυνάμεις της Ανατολής και τις άγριες επιθετικές δυνάμεις της δύσης, που μετεξελίχθηκαν στις διάδοχες δυναστευτικές δυνάμεις δύσης και ανατολής.
Με τον ιουδαϊσμό να μείνει στην παλαιά διαθήκη και τον χριστιανισμό να στερεωθεί με τη νέα διαθήκη και την οικουμενική διακήρυξή του.
Για να γεννηθεί μετά 600 χρόνια η νέα μονοθεϊστική θρησκεία του προφήτη του Ισλάμ της πολεμικότητας απέναντι σε κάθε άπιστο, με καταπολέμηση από την αυτοθυσία ´Τζιχάντ´.
Με αυτή τη νέα θρησκεία (που έχει αποδεχτεί και σεβαστεί πολλά από τη χριστιανική θρησκεία) εμψυχώθηκαν ιδεολογικο-θρησκευτικά οι ασιατικοί -στην πλειοψηφία τους- λαοί οι οποίοι (κυρίως οι οθωμανοί) καταπολέμησαν με ιδιαίτερη σκληρότητα τους χριστιανικούς πρόμαχους, αλλά και κατακτητικούς και εκμεταλλευτικούς λαούς, ανατολής και δύσης. Χωρίς όμως να ξεχωρίσουν και ομόδοξους λαούς τους οποίους θέλησαν να υποτάξουν στην ανατολική οθωμανική υπερ-εξουσιαστικότητα, προς ενίσχυση της υπερ-ισχύος τους.
Με τον στόχο αυτής της υπερ-εξουσιαστικότητας να επιτεθούν πρώτοι οι Μαμελούκοι από το Τουρκεστάν, με δυνάμεις μεγαλύτερες από του Σουλτάνου και να καταλάβουν το 1300 την Αίγυπτο και Συρία. Για να ελέγξουν ´πλουτοκρατικά´ όλους τους δρόμους του εμπορίου Δύσης, Ανατολής. Ομως, ο Σουλτάνος Σελήμ (ο σκληρός) -1520- κυρίευσε Συρία και Αίγυπτο. Για να συνταυτιστεί η Οθωμανική αυτοκρατορία με την Αίγυπτο σε πλείστες όσες επιθέσεις κατά της Δύσης και την Ισπανία. Αλλά και κατά των απελευθερωτικών εξεγέρσεων σκλαβωμένων λαών, όπως στην Ελλάδα και Κρήτη, κυρίως.
Ο ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΩΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΤΗΣ ΚΑΤΑΚΤΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ…
Σ? αυτές τις πολλαπλές προμαχήσεις και απομαχήσεις μεταξύ επιθετικού τζιχαντισμού και πειρατισμού, αλλά και χριστιανισμού – σταυροφορισμού και αποικιοκρατισμού ζημιώθηκαν Ανατολή και Δύση σε κρίσιμες στιγμές της συνεχιζόμενης αντιμαχίας: όπως η πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453 και μετά από 300 χρόνια περίπου η παρολίγον κατάκτηση από τους Οθωμανούς της Ευρώπης με την παρ? ολίγο πτώση της Βιέννης από πολιορκία των Οθωμανών.
Λίγα χρόνια όμως αργότερα το 1798 έγινε η πρώτη ´παράλογη´ εκστρατεία του περίφημου στρατηλάτη Ναπολέοντα για κατάληψη της Αιγύπτου. Αυτή η εκστρατεία κρίθηκε παράλογη: α) γιατί έγινε Ιούλιο που καίει η έρημος και βρέθηκαν σε κίνδυνο όλες οι στρατιωτικές δυνάμεις της Γαλλίας και β) γιατί η Γαλλία αποσκοπούσε την ίδρυση μιας αποικίας την εποχή που η χώρα αυτή διακήρυσσε το δικαίωμα αυτοδιαθέσεως των λαών. Ομως, αυτή η ´παράλογη´ εκστρατεία αποτέλεσε την αρχή ξηλώματος της οθωμανικής αυτοκρατορίας με θεμελίωση του κράτους της νεώτερης Αιγύπτου.
Ομως ο Βοναπάρτης από την πρώτη μέρα (1η Ιουλίου 1798) που πάτησε το πόδι του στην Αίγυπτο εμφανίστηκε ως… ελευθερωτής όπως και τόσοι άλλοι ως σήμερα που σφαγιάζεται ο λαός της Αιγύπτου με σιωπή των ´αμνών´ Ευρώπης – Ισραήλ – Αμερικής.
Ολοι αυτοί εμφανίζονται ως ´ελευθερωτές´ για τα δικά τους και μόνο συμφέροντα γεωστρατηγικού ελέγχου της ιστορικής αυτής χώρας ενός μεγάλου πολιτισμού… Τότε, βέβαια, ο Ναπολέων στην παράλογη -τον μήνα Ιούλιο- εκστρατεία απέβλεπε να περιορίσει τον απόλυτο έλεγχο του αγγλικού στόλου στη Μεσόγειο…
Τώρα, όμως, που όλη πάλι η Δύση άνοιξε ποταμό ροής αίματος, εμφυλίου σπαραγμού, ποιος πραγματικά θα σώσει αυτή από φοβερή εμφύλια καταστροφή. Για να ξαναγίνει χώρα Ειρήνης και Ανάδειξης του τόσο σπουδαίο της πολιτισμού
Πηγές – αποσπάσματα: Ιστορία των πολιτισμών (Πάπυρος), Ιστορία τεύχος 239 Μάης 1988 Ρωμαϊκή Ιστορία ´Rostovtzeff´ (Παπαζήση), Ιστορία Πολιτισμού Παν. Οξφόρδης, περιοδικό ´ΤΙΜΕ´ 11/2/2013.