Για όλα τα απάνθρωπα που διαπράττονται καθημερινά σε βάρος ανθρώπων, κοινωνίας, ανθρωπότητας και του πλανήτη μας.
Ομως η αναγκαιότητα για σημερινή και αυριανή πνευματική προμάχηση για τις πραγματικές αξίες της ζωής είναι κατεπείγουσα περισσότερο παρά ποτέ…
Η ´εκκωφαντική´ σιωπή των σημερινών πνευματικών ανθρώπων και δημιουργών και καλλιτεχνών καταγράφεται ως έμφοβη (ή και συμφεροντολογική) ιστορική παραίτηση από το πνευματικό χρέος. Γιατί, δεν αρκεί, στους τόσο αχρείους και επικίνδυνους καιρούς μας, η απόσυρση του πνευματικού δημιουργού και καλλιτέχνη στη σιωπή τους μη ζωντανής μαρτυρίας του λόγου του: κατά της συντελούμενης χυδαίας εκμετάλλευσης και διάλυσης του παντός από εγκληματικούς μηχανισμούς της σύγχρονης οικονομικο-χρηματοπιστωτικής διακυβέρνησης του κόσμου. Που είναι καθόλα αρπακτική με την πνευματική σιωπή να αποτελεί συνενοχή σε βάρος τόσο του λαού μας όσο και ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Πάντως, σε παλιότερους καιρούς από τον 17ο αιώνα και πέρα η ευθύνη των ελευθεροφρόνων δημιουργών, καλλιτεχνών και διανοούμενων ήταν ηχηρή, προκινδυνεύουσα και πολλές φορές αποτελεσματική, με επιτεύξεις πλείστων όσων αποτροπών τρομοκρατισμών, αντιτρομοκρατισμών και συνεχών αναστατώσεων, εμφύλιων πολέμων κ.λπ.
Οπως γίνεται που με κανόνες υπερεξουσιαστικούς συντελείται και μεγιστοποιείται το δράμα κατά των πολλών. Μήπως όμως οι πνευματικοί, συγγραφικοί, καλλιτεχνικοί φορείς των Χανίων θα μπορούσαν ν? ανοιχτούν σε μια τόσο σπουδαία περιπέτεια ως παγκόσμιο κέντρο αναφοράς.
Οι πνευματικοί άνθρωποι του τόπου μας, της -δήθεν- Ευρωπης της μεγάλης πνευματικής παράδοσης, αλλά και της αρχαίας και νέας αναζήτησης ενός καλύτερου κόσμου ΣΩΠΑΙΝΟΥΝ, ΣΩΠΑΙΝΟΥΝ, ΣΩΠΑΙΝΟΥΝ απαράδεκτα, εγκληματικά. Με τραγικές συνέπειες για τη σημερινή και την αυριανή ανθρωπότητα η οποία τρομοκρατημένη, αλλά και απαθής, συμμετέχει στη συντελούμενη καταστροφή, ολόκληρου του πλανήτη.
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΝΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΜΕ ΤΑΣΕΙΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΥ
Αλλά, μέσα σ? αυτή τη μεγάλη ΣΙΩΠΗ οι λαλούντες και επιβάλλοντες τον καταστρεμμό και τον κατατρεγμό των ανθρώπων, των λαών και της ανθρωπότητας ολόκληρης, πραγματοποιούν, ανενόχλητοι, το συνεχές έγκλημα, χωρίς καμιά ουσιώδη και αποτελεσματική κατακραυγή κατά της καταστροφικής τους πολιτικής, η οποία δημιουργεί την προέχουσα πλέον διαστροφή στον αποκαλούμενο σημερινό πολιτισμό της ανελευθερίας, της αντιδημοκρατίας, του φιλευθερο-νεοφιλελεύθερου ´ολοκληρωτισμού´.
Ενός τεχνο-οικονομικού εκμεταλλευτικού συστήματος το οποίο στην πορεία της εξέλιξής του οδήγησε την παγκόσμια κοινωνία σε μια διαρκή κρίση επιθετικού αδιεξόδου του πολιτισμού.
ΥΠΟΤΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΥΠΕΡ-ΣΥΣΤΗΜΑ
Ομως, όλοι οι θεσμικοί και μη θεσμικοί φορείς αυτού του νοσούντος, βαρύτατα, σύγχρονού μας πολιτισμού έχουν υποταχτεί στο υπερ-σύστημα που παράγει και αναπαράγει αυτή την κρίση, χωρίς αντιδράσεις ή συνεχείς καταγγελίες αυτής της τραγωδίας η οποία διαδραματίζεται στη χώρα μας, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες καθώς και στις χώρες των άλλων ηπείρων που βρίσκονται κάτω από τους καταναγκασμούς των κυρίαρχων μεγάλων χωρών σε όλο τον πλανήτη. Ιδιαίτερα σε όλη τη Μεσόγειο η οποία φλέγεται μέσα στην πολεμοχαρή ΑΡΑΒΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ.
Μέσα όμως στη μακρά πορεία της παγκόσμιας αυτής περιπέτειας έχει αποδυναμωθεί ο λόγος και η αγωνιστικότητα για πνευματικές και κοινωνικές αντιστάσεις, πέρα από οργισμένες και ακατεύθυντες στην ουσία κοινωνικές αντιδράσεις.
Ενώ παλιότερα, από την εποχή της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης στην Αγγλία, στη συνέχεια στη Γερμανία, στη Γαλλία και στην υπόλοιπη Ευρωπη κι αργότερα στην Αμερική (από τον 18ο αιώνα ως το τέλος του 20ού) υπήρξαν αμέτρητες επιστημονικές, λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές διαμαρτυρίες για τις ανελευθερίες, για τις ανισότητες, για τις εκμεταλλεύσεις ατόμων και λαών. Κυρίως, οι μεγάλοι συγγραφείς, ακαδημαϊκοί, ποιητές, καθηγητές ανώτατων ιδρυμάτων, μουσικοί, ζωγράφοι κ.λπ. προτάξανε αγωνιστικά και πνευματικά τον Λόγο της ευθύνης τους απέναντι στην κάθε μορφής κρατική βία, απέναντι στο πολιτικό ψεύδος, απέναντι σε πολεμικές επιθέσεις κ.λπ.
ΠΟΛΛΕΣ ΟΙ ΠΑΛΙΟΤΕΡΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Χαρακτηριστικές ήταν οι μεγάλες αντιδράσεις Γάλλων συγγραφέων, φιλοσόφων, διανοουμένων τόσο σε κοινωνικές καταπιέσεις, αλλοτριώσεις και εκμεταλλεύσεις όσο και απέναντι στην οικονομία της αδικίας και της υπερεκμετάλλευσης.
Για την πρόσφατη μνήμη χαρακτηριστικές ήταν οι διαμαρτυρίες (σε όλη την Αμερική και ιδιαιτέρως στη Νέα Υόρκη) διεθνούς φήμης συγγραφέων – καλλιτεχνών και επιστημόνων για την εξόντωση του βιετναμέζικου λαού. Οπως και του λαού της Καμπότζης και άλλων. Τότε, εισέβαλαν μέσα στο Πεντάγωνο ομάδες των πιο διάσημων Αμερικανών συγγραφέων όπως ο Νόρμαν Μέηγερ και άλλοι.
Ομως, στον πιο πρόσφατο πόλεμο του Μπους του νεότερου, που έκανε εισβολή (για προληπτικούς φανταστικούς κινδύνους) δεν ήταν τόσο έντονες οι αντιδράσεις των εκπροσώπων της αμερικανικής τέχνης και διανόησης, λόγω της μεγάλης τρομοκρατικής ενέργειας στους δίδυμους πύργους εμπορίου στη Ν. Υόρκη.
ΤΩΡΑ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ Η ΕΚΚΩΦΑΝΤΙΚΗ ΣΙΩΠΗ
Τώρα, όμως, μέσα στη φθορά και τη διαφθορά της σημερινής υπερεκμεταλλευτικής αντιδημοκρατικής και ανελεύθερης πραγματικότητας που έχει κυριαρχήσει σε παγκόσμια κλίμακα (με δαχτυλοδεικτούμενη και κατασυκοφαντούμενη και τη χώρα μας) όλες οι ομάδες των συγγραφέων, των διανοουμένων, των ακαδημαϊκών και των καλλιτεχνών έχουν επιλέξει την εκκωφαντική σιωπή!
Με παράλληλη προσαρμογή ισορροπιών μέσα στη δεινή πραγματικότητα που μας περιβάλλει. Μια ολοκληρωτικά αντιπνευματική κατάσταση την οποία δεν τολμούν να την καταγγείλουν, να την αποδοκιμάσουν και να την αποκαλύψουν οι κατ? ευφημισμό αποκαλούμενοι, πνευματικοί και καλλιτεχνικοί, κυρίως, δημιουργοί. Αλλά και όλοι οι διανοούμενοι των Πανεπιστημίων μας, των κοινωνικών μας θεσμών και των ακαδημαϊκών μας προσωπικοτήτων.
Ομως από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, στον μεσοπόλεμο καθώς και στον β? παγκόσμιο πόλεμο οι άνθρωποι των γραμμάτων, των τεχνών, των Πανεπιστημίων αντιτάχθηκαν και αντιστάθηκαν με τόλμη και αποφασιστικότητα κατά των καταναγκασμών των λαών, κατά των πολέμων, κατά των βασανισμών, κατά των φασισμών (μαύρων, κόκκινων, γαλάζιων, ροζ και κίτρινων) με τον λόγο τους και την παρρησία τους, τασσόμενοι ανοιχτά υπέρ του πραγματικού ανθρωπισμού, της ειρήνης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ο HERMAN ΗESSE ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΣΕ ΤΟΝ ΧΙΤΛΕΡ ΑΥΤΟΕΞΟΡΙΖΟΜΕΝΟΣ
Χαρακτηριστική παραμένει η αποδοκιμασία του διάσημου Γερμανού συγγραφέα Herman Hesse, ο οποίος αυτοεξορίστηκε από την πατρίδα του σε ένδειξη διαμαρτυρίας, κατά του ναζιστικού χιτλερικού καθεστώτος. Οπως έκαναν τον κόκκινο ολοκληρωτισμό μεγάλοι Ρώσοι συγγραφείς, καλλιτέχνες, καθηγητές κ.λπ., όταν η Οκτωβριανή επανάσταση απεμπόλησε τα ελευθεριακά και κοινωνικά ιδεώδη της για να μετατραπεί σε καθεστώς κόκκινης βίας.
Για να προσαρμοστεί σ? αυτό η πλειοψηφία των καλλιτεχνών και των διανοουμένων, ενώ οι απροσάρμοστοι εξορίστηκαν στη Σιβηρία, άλλοι πέρασα στη σιωπή και άλλοι πιο ασυμβίβαστοι αυτοεξορίστηκαν.
Στη χώρα μας οι διανοούμενοι (κυρίως από την αριστερά, αλλά και από την αστική εθνική πλευρά) αντιστάθηκαν πνευματικά με το έργο τους, αλλά και με την ευρύτερη αντιστασιακή τους δράση με αρκετούς να εκτελεσθούν άλλους να βασανιστούν και άλλους να εξοριστούν στα ξερονήσια…
Ομως στη νέα εποχή του νεοφιλελευθερισμού που επέβαλε την οικονομία της αγοράς και της άλωσης, μέσα από αυτή, των συνειδήσεων και των πνευματικών αντιστάσεων κατά καιρούς, κάποιοι πνευματικοί άνθρωποι έχουν καταθέσει τις διαμαρτυρίες τους, όχι όμως τις ουσιώδεις αντιστάσεις τους ως πολίτες της πνευματικής ευθύνης έναντι των συμπολιτών τους ή των λαών τους. Κυρίως μέσα από το πλαίσιο της ηθικής εξαχρείωσης των πάντων δεν προκινδύνευσαν όπως έκαμε ο διάσημος Γερμανός συγγραφέας Πέτερ Χάντκε στους ανελέητους βομβαρδισμούς της Σερβίας από τον εξοχότατο πρόεδρο Κλίντον συμπαραστεκόμενος στον σερβικό λαό και όχι στο καθεστώς του.
Τέλος, ο καθηγητής Παν. Γιώργος Ρούσης στο βιβλίο του ´Σύγχρονη επαναστατική διανόηση´ (Εκδ. Γκαβόστη εκδ. 2005) γράφει: ´Ποιες οι προϋποθέσεις ύπαρξης και λειτουργίας ενός αναγκαίου σήμερα. Περισσότερο από ποτέ πρωτοπόρου επαναστατικού συλλογικού διανοούμενου που θα συνδυάζει τη συλλογική λαϊκή σοφία με τη θεωρητική γνώση, την πολιτική με την επιστήμη, το επαναστατικό πάθος με τη λογική;´.
Πόσο, όμως, είναι δυνατό, σήμερα να υπάρξει μια τέτοια συλλογική πνευματική επαναστατικότητα με πάθος, λογική και γνώση και ήθος. Τα Χανιά θα μπορούσαν πνευματικά να πρωτοπορήσουν;