Η ενσυναίσθηση απαίτηση του καιρού μας

Ερευνες που σχετίζονται με τις διεργασίες του εγκεφάλου έδειξαν  ότι  υπάρχουν παράγοντες που κάνουν κάποιους ανθρώπους να επιτυγχάνουν στη ζωή τους και άλλους να αποτυγχάνουν. Ο ψυχολόγος  Daniel Colman στο βιβλίο του “Η Συναισθηματική Νοημοσύνη” παραθέτει τους παράγοντες που κάνουν μερικούς ανθρώπους να επιτυγχάνουν  στη ζωή τους και άλλους να αποτυγχάνουν. Αυτοί οι παράγοντες συνθέτουν μια  διαφορετική ευφυία που δεν είναι άλλη από τη συναισθηματική νοημοσύνη. Η συναισθηματική νοημοσύνη περιλαμβάνει αυτοεπίγνωση και έλεγχο των παρορμήσεων. Επιμονή, ζήλο, αυτοενεργοποίηση και κοινωνική προσαρμοστικότητα.
Η συναισθηματική νοημοσύνη  είναι απαίτηση του καιρού μας. Σε εποχή κρίσεως, όπως είναι η σημερινή, χρειάζεται κοινωνική ευαισθησία, αλτρουισμός και συμπόνοια,   θεμελιώδεις δεξιότητες, απαραίτητες για την πρόοδο του ανθρώπινου είδους
Τα συναισθήματα χαρά, λύπη, θυμός, συμπόνοια κ.λπ.  γεννούν τάση για κίνηση, για δράση,  δίνουν στη ζωή γεύση και ζωντάνια και οδηγούν στην καλούμενη διαπροσωπική νοημοσύνη η οποία είναι   η σωστή ανθρώπινη λύση. Η νοημοσύνη αυτή δίνει τη δυνατότητα στο άτομο να κατανοεί τους άλλους, να αναγνωρίζει τα συναισθήματά τους  (ενσυναίσθηση) να συμπάσχει με αυτούς και να ρυθμίζει ανάλογα τις σχέσεις του.  Το αντίθετο της ενσυναίσθησης (εμπάθειας), είναι η ασυγκινησία (απάθεια). Ο απαθής άνθρωπος (αλεξίθυμος) στερείται λέξεων για να εκφράσει  τον εσωτερικό του κόσμο. Είναι παρατηρημένο, όσο και τραγικό, ότι η ενσυναίσθηση απουσιάζει από τους δράστες των πιο αποτρόπαιων εγκλημάτων. Υπάρχει μια κοινή ψυχολογική μειονεξία στους βιαστές, στους παιδεραστές και σε πολλούς εκφραστές της οικογενειακής βίας. Είναι ανίκανοι προς ενσυναίσθηση. Η ανικανότητά τους να συναισθανθούν τον πόνο του θύματός τους, τους επιτρέπει να εξαπατούν τον εαυτό τους με ψέματα που ενθαρρύνουν τα εγκλήματά τους,
Κάθε άνθρωπος έχει δυο μυαλά, το λογικό μυαλό και το συγκινησιακό μυαλό. Το  λογικό μυαλό είναι το μυαλό  της ψυχρής λογικής, του συμφέροντος του ΕΓΩ, ενώ το συγκινησιακό μυαλό είναι  το μυαλό της καρδιάς, το μυαλό του ΕΣΥ. Στο κανονικό άτομο τα δυο μυαλά πρέπει να βρίσκονται σε αρμονία. Το ένα να μην αναπτύσσεται σε βάρος του άλλου. Στις ακραίες καταστάσεις υπάρχει δυσαρμονία και αυτό αποβαίνει σε βάρος της ψυχικής υγείας του ατόμου. Στους διαφόρους ψυχολογικούς τύπους των ανθρώπων -εξωστρεφείς, κυκλόθυμους ή ενδοστρεφείς σχιζόθυμους,  θα συναντήσουμε ισχυρότερο ένα από τα δυο μυαλά. Στους εξωστρεφείς – κυκλόθυμους θα συναντήσουμε την ανοικτή καρδιά και το ανοικτό χέρι, σε αντίθεση με τους ενδοστρεφείς (σχιζόθυμους) όπου θα συναντήσουμε τα λίγα λόγια, την ψυχρή λογική, το κλεισμένο ΕΓΩ, τη στροφή προς τα έσω.
Κάθε άνθρωπος ανήκει πολύ ή λίγο σε έναν από τους παραπάνω τύπους. Οι εξωστρεφείς είναι περισσότερο συναισθηματικοί, σε αντίθεση με τους ενδοστρεφείς που είναι κλεισμένοι στον εαυτό τους. Η ενσυναίσθηση βρίσκεται κυρίως στους εξωστρεφείς. Τόσο το συναίσθημα (το συγκινησιακό μυαλό), όσο και η ψυχρή λογική υπάρχουν σε κάποιο βαθμό σε όλους τους ανθρώπους και δεν πρέπει, όπως τονίσαμε παραπάνω, να καταπιέζονται, αλλά και ούτε και να  ενισχύονται επικινδύνως, γιατί τούτο θα είναι εις βάρος της ψυχικής μας υγείας.
Τα συναισθήματα του ανθρώπου πρέπει να ελέγχονται, για να αποφεύγονται οι υπερβολές, οι οποίες πολλές φορές δημιουργούν θύματα. Ο έλεγχος είναι υποχρέωση της οικογένειας και της εκπαίδευσης.