ΔΕΝ ΣΤΕΡΓΟΥΝ πάντα οι χρονολογίες στην απόδοση των ανάλογων τιμών για ιστορικά γεγονότα. Όπως οι επέτειοι του 1821:
– το 1921 (εκατονταετία) η χώρα βρισκόταν στην εν εξελίξει Μικρασιατική Εκστρατεία. Μια εκστρατεία που, αν και είχε ξεκινήσει με πολλά “όνειρα”, στην πορεία με τις κυβερνητικές αλλαγές στην Ελλάδα και τις αλλαγές των πολιτικών των τότε μεγάλων δυνάμεων απέναντι στην Άγκυρα, οδήγησε ένα χρόνο μετά (1922) στην οδυνηρή Μικρασιατική Καταστροφή. [Για την ιστορία: Τα εκατόχρονα της Παλιγγενεσίας γιορτάστηκαν εννέα χρόνια μετά, δηλαδή το 1930, επί Ελ. Βενιζέλου].
-το 1971, επί χούντας, γιορτάστηκαν τα εκατόν πενήντα χρόνια (150) με έναν τρόπο τελείως κακόγουστο που, αντί να “παιδεύσει” την Ελλάδα, ανέδειξε την πνευματική ρηχότητα της δικτατορίας. Θέλησε απλά να οικειοποιηθεί επιφανειακά (προπαγανδιστικά) το μεγάλο γεγονός. Γι’ αυτό και έμεινε -αν έμεινε- μια φιέστα κιτς.
ΣΗΜΕΡΑ τα πράγματα είναι πιο συγκροτημένα: υπάρχει κράτος, υπάρχουν επιτροπές αρμόδιες για τον πανελλήνιο εορτασμό, εκδίδονται βιβλία, γίνονται εκθέσεις, συνεχείς τηλεοπτικές προβολές ντοκουμέντων, έχουμε τοπικές εκδηλώσεις, διαδικτυακές συζητήσεις. Εν ολίγοις, παρά τις κακές συγκυρίες (πανδημία, τουρκική επιθετικότητα), ο πολίτης νοιώθει ότι η χρονιά αυτή έχει και κάτι διαφορετικό σχετικά με την ιστορία του: μια υπόμνηση ενός αγώνα υπέρ της ατομικής και εθνικής ελευθερίας μας- στοιχείων τόσο πολύτιμων για την ύπαρξη ατόμων και εθνών…
ΒΕΒΑΙΑ εδώ στην Κρήτη, αν και οι κάτοικοί της έλαβαν ενεργό μέρος και αγωνίστηκαν μέχρι το τέλος της Επανάστασης για τα ίδια ιδανικά με τους υπόλοιπους Έλληνες (αποτίναξη του τουρκικού ζηγού), το νησί δεν συμπεριλήφθηκε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος του 1832 (συνθήκη Λονδίνου). Στερώντας έτσι τους Κρήτες από τις κοινές γιορτές με τους υπόλοιπους Έλληνες, όχι όμως κι από τον “έρωτα ελευθερίας”, όπως εκδηλώνεται σε όλον τον υπόλοιπο 19ο και αρχές του 20ου αι.