Το αριστούργηµα της παγκόσµιας ποίησης «Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας» έγραψε ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, θρηνώντας τον θάνατο του φίλου του, λαοφιλή ταυροµάχου από την Ανδαλουσία, σε ταυροµαχία στη Σεβίλλη το 1934. Ο Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας είχε και ο ίδιος καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα, ενώ διοργάνωνε ποιητικές βραδιές συγκεντρώνοντας γύρω του τους πιο σπουδαίους Ισπανούς ποιητές της εποχής του.
∆υο χρόνια αργότερα, κοντά στη Γρανάδα, στο χωριό Βιθνάρ, κοντά στην «Πηγή των ∆ακρύων» βρήκε τραγικό θάνατο ο ίδιος ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, το πρωινό της 19ης Αυγούστου 1936, δολοφονηµένος από τους φαλαγγίτες του δικτάτορα Φράνκο.
Η απόδοση στα Ελληνικά έχει γίνει από τον Νίκο Γκάτσο, ενώ ο Σταύρος Ξαρχάκος µελοποιεί, γράφοντας ένα λυρικό δράµα και έπος παράλληλα, για σύνολο λαϊκών οργάνων, το οποίο ηχογραφείται το 1969 µε αφηγητή τον αξεπέραστο Μάνο Κατράκη και βαρύτονο τον διεθνούς φήµης Κώστα Πασχάλη. Το έργο χωρίζεται σε τέσσερα µέρη: «Το χτύπηµα και ο θάνατος», «Το σκόρπιο αίµα», «Σώµα στην πέτρα», «Ψυχή φευγάτη».
Γράφει ο ίδιος ο Στ. Ξαρχάκος για το έργο: «Α, τι φριχτά στις πέντε που βραδιάζει! / Ήταν πέντε σ’ όλα τα ρολόγια… / Πέντε ακριβώς, την ώρα που βραδιάζει…
Ο Θάνατος µέσα στην πιο γαλήνια ώρα – πώς χώρεσε στ’ αλήθεια… Πέντε η ώρα τ’ απόγευµα, ο ταυροµάχος Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας σκοτώθηκε στην αρένα του Μανθανάρες. Την ίδια ακριβώς ώρα, γονατιστός µπροστά στο νεκρό κορµί, ο ποιητής Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα προσκυνούσε την ανθρωπότητα µέσα στα πεθαµένα µάτια του χαµένου φίλου.
Πέντε η ώρα τ’ απόγευµα, κι ο ταυροµάχος Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα δολοφονήθηκε στην αρένα της ελευθερίας του πνεύµατος, χτυπηµένος από τον ίδιο ταύρο.
Κάθε τόσο, στις πέντε τ’ απόγευµα, ένας ταυροµάχος, ποιητής, ηγέτης, άνθρωπος, θυσιάζεται στην αρένα του Μανθανάρες την ώρα που παλεύει αγώνα ιερό.
Άλλοτε µαθαίνουµε πως λέγεται Ιγνάθιο, άλλοτε δεν το µαθαίνουµε ποτέ – κι η δεύτερη περίπτωση είναι εκείνη που κάνει τα ρολόγια να χτυπάνε ίσως πιο δυνατά τ’ απόγευµα στις πέντε».
*Ο Σπύρος ∆αράκης είναι πρόεδρος της µαρτυρικής ΜΑΛΑΘΥΡΟΥ πρώην δήµαρχος Μηθύµνης και µέλος του ∆.Σ του ∆ικτύου Μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδος περιόδου 40΄- 45΄(ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ)