Ο εκλεκτός δημοσιογράφος κ. Νίκος Αμμανίτης στις 24-5-2015 σε ένα σπουδαίο άρθρο του με τον τίτλο « Ξανά μπροστά σε τελεσίγραφο» αναφέρθηκε στην ηγεσία του 1940 και στούς σημερινούς. Με την ευκαιρία της επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 αξίζει να το επαναλάβουμε, για να αντιληφθούμε τον σημερινό κατήφορο στον οποίο βρίσκεται η πατρίδα μας. Έγραψε: « ..υπάρχουνε ταυτόχρονα και μερικοί παλαιότεροι «ευρισκόμενοι ακόμη εν ζωή», που παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα αναλογίζονται με φρίκη τί θα συνέβαινε το πρωϊ της 28ης Οκτωβρίου του 40 εάν την τύχη της Ελλάδος τη διαχειρίζονταν τότε οι σημερινοί ιθύνοντες. Αν π.χ. στις 3 μετά τα μεσάνυχτα κατέφθανε στο σπίτι του έλληνα πρωθυπουργού ο κόμης Γκράτσι και του επέδιδε ένα ιταμό τελεσίγραφο, προερχόμενο από την άλλη μεγάλη δύναμη του Άξονα, με απειλητικό περιεχόμενο, με το οποίο χωρίς φιοριτούτες και περιστροφές θα ζητούσε μέσα σε τρεις μονάχα ώρες να του παραδοθεί η Ελλάδα «στο πιάτο». Ο ημέτερος θα πάθαινε «ταράκουλο» και ο γλωσσοδέτης θα έκανε διπλό κόμπο τη γλώσσα του «εξοχοτότατου» μας και έτσι δεν θα μπορούσε να εκστομίσει το φρόνιμο «Ναι». Για να «καθαρίσει» όμως, βάζοντας άλλους να βγάλουνε το φίδι το φίδι από την τρύπα, περίτρομος θα τηλεφωνούσε αμέσως στούς επικεφαλής των άλλων πολιτικών δυνάμεων της χώρας, ενημερώνοντας τους και ζητώντας ταυτόχρονα τη γνώμη τους περί του πρακτέου. \ Ολοι τους, σαν να συμμετέχουν σε παράσταση αρχαίας τραγωδίας στην Επίδαυρο, θα απαντούσαν εν χόρω συνιστώντας «ψυχραιμία και σωφροσύνη». Ο ένας θα πρόβαλε τους κινδύνους που θα μας απειλούσαν σε περίπτωση πολέμου. Ο άλλος θα ζητούσε να αποφύγουμε κάθε σκέψη αντίστασης που θα μας «έριχνε στά βράχια» και ένας τρίτος, κοστολογώντας σε συνάλλαγμα τις περιπέτειες στις οποίες θα μπλέκαμε, θα συμβούλευε να κάτσουμε φρόνιμα και να απαντήσουμε σεμνά και ταπεινά «παραδινόμαστε».Και κάποιος άλλος, που θα αυτοδιαφημιζόταν ως «άθεος» και θα έσερνε τα εξ αμάξης στη θρησκεία, θα κατέφευγε στην Αγία Γραφή για να μας πείσει «να στρέψουμε και την άλλην παρειάν». Άπειρα θα ήσαν τα επιχειρήματα υπέρ «μιάς δίκαιης, ειρηνικής και βιώσιμης λύσης». Και οι πιό φιλοσοφοι θα προσέθεταν: « Δεν πρέπει να κατεχόμαστε από ξενοφοβία ούτε να εφαρμόζουμε τους νόμους της ζούγκλας!». Εάν υπήρχαν τότε όλοι αυτοί, την επομένη, δηλαδή το πρωϊ της Τρίτης 29 Οκτωβρίου, οι Ιταλοί θα πίνανε τον καφέ τους στού Ζαχαράτου…Αλλά ευτυχώς, αυτοί τότε δεν υπύρχαν.Κι έτσι, σε δώδεκα μονάχα μέρες, η ρακένδυτη και ξυπόλυτη Ελλάς μας πήρε από το χεράκι και μας ανέβασε στά ουράνια..».
Δείτε τώρα πώς περιγράφει ο Άγγελος Τερζάκης στο βιβλίο του «Ελληνική εποποιία 1940-1941»: εκείνη την τρομερή στιγμή: «….Στην Κηφισιά… στις τρεις παρά δέκα το πρωϊ της 28ης Οκτωβρίου 1940, μέσα στη νύχτα… Απορημένος ο Μεταξάς για το ασυνήθιστο της ώρας.. αναγνώρισε τον Γκράτσι. Κατάλαβε. Η ώρα είχε σημάνει στο ρολόϊ της Ιστορίας..Δίχως άλλο προοίμιο ο Γκράτσι δήλωσε, μιλώντας γαλλικά.. Έδωσε το τελεσίγραφο. Ο Ιωάννης Μεταξάς άρχισε να διαβάζει..Η στιγμή, πραγματικά, είταν δραματική κι΄ επίσημη. Το βάρος της ευθύνης απέναντι στην Ιστορία, στο έθνος, στις παραδόσεις του, θα μπορούσε να λυγίσει πολύ στιβαρούς ώμους. Ας ειπωθεί προς τιμήν του Μεταξά ότι δεν λύγισε τους δικούς του. Είναι ολοφάνερο πώς μέσα στη συνείδηση του μιλούσε εκείνη την ώρα κάτι πέρα από την πρακτική φρόνηση και τον πολιτικό ρεαλισμό. Μέσα στη νύχτα, στο σαλονάκι αυτό όπου βρισκόταν μόνος του υπόλογος απέναντι στην Ελλάδα, εντολοδόχος της, ο Μεταξάς άκουσε μέσα στο αίμα του τη βαθειά φωνή της εθνικής ψυχής. \ Οταν αποδιάβασε το κείμενο, σήκωσε τα μάτια του, κοίταξε καλά τον πρεσβευτή και με φωνή συγκινημένη αλλά στέρεα, είπε: – alors c[ est la guerre. \ Ωστε λοιπόν, πόλεμος..Τότε ο Γκράτσι ένιωσε ντροπιασμένος..Ο ηλικιωμένος αυτός άνθρωπος που στεκόταν εκεί μπροστά του, και το έθνος του, είχανε προτιμήσει στην υπέρτατη τούτη στιγμή, την οδό της θυσίας παρά την ατίμωση. Είναι τα λόγια ακριβώς του ίδιου του Γκράτσι, στ΄ απομνημονεύματα του. Με ευλάβεια υποκλίθηκε μπροστά στον έλληνα πρωθυπουργό κι΄ έφυγε με το κεφάλι σκυμμένο.. » . Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν καλύτερες περιγραφές για τους τότε και τους τώρα!!
* Ο Βασίλης Θεοτοκάτος είναι Επίτιμος Δικηγόρος – Πρόεδρος της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος
