» Η ευγνωµοσύνη των προς τους Κρήτας
73 χρόνια πριν και στο φύλλο της 12ης Οκτωβρίου 1950 της εφηµερίδας “Παρατηρητής” δηµοσιεύεται ένα ρεπορτάζ που αφορά στην επίσκεψη στα Σφακιά Νεοζηλανδών πολεµιστών της Μάχης της Κρήτης, µόλις λίγα χρόνια αργότερα.
∆ιαβάζουµε σχετικά «Οι ‘‘Τάιµς’’ τοῦ Λονδίνου τῆς 25ης παρελθ. Σεπτεµβρίου δηµοσιεύουν τὸ κάτωθι τηλεγράφηµα τοῦ ἐν Αθήναις ἀνταποκριτού των:
‘‘Μερικοί ἀπὸ τοὺς ἐπιβαίνοντας δύο νεοζηλανδικών πολεµικῶν τὰ ὁποῖα ευρίσκονται ήδη εἰς Ελλάδα, ὅτε ἐναυλόχουν εἰς Σούδαν ἐπεσκέφθησαν τὸ ἡµιερειπωµένον χωρίον Σφακιά, εἰς τὰς νοτίους ἀκτάς τῆς Κρήτης. Απὸ τὸ χωρίον αὐτὸ τὸ µεγαλύτερον τµῆµα τοῦ 2ου νεοζηλανδικοῦ ἐκστρατευτικοῦ σώµατος, ὡς ἐπίσης καὶ χιλιάδες ἀνδρῶν τῶν βρεττανικῶν δυνάµεων, εἶχον ἐκκενώσει τὴν νῆσον µετὰ τὴν λῆξιν τῆς Μάχης τῆς Κρήτης το 1941.
Κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς ἐκκενώσεως τὸ χωρίον τοῦτο εύρίσκετο ὑπὸ συνεχή γερµανικὸν ἀεροπορικὸν βοµβαρδισµόν συνεπεία τοῦ ὁποίου τα 2/3 τουλάχιστον τῶν οἰκιῶν τοῦ χωρίου κατέρρευσαν εἰς ἐρείπια. Τώρα εἰς τὸ χωρίον τοῦτο µόλις 60 οικογένειαι κυρίως γερόντων ζοῦν, ἀντὶ τῶν 200 οικογενειών που κατώκουν εἰς τοῦτο προπολεµικώς. Πολλοί ἐκ τούτων ἐξετελέσθησαν ὑπὸ τῶν Γερµανῶν εἰς ἀντεκδίκησιν διὰ τὴν παρασχεθεῖσαν εἰς Βρεττανούς φιλοξενίαν τὴν ἐποχήν ἐκείνην.
Ο υποψήφιος περιφερειακός σύµβουλος µιλά για το διακύβευµα των εκλογών της Κυριακής
Παρὰ τὰς τραγικὰς, πράγµατι, συνθήκας ὑπὸ τὰς ὁποίας εὑρίσκεται τὸ χωρίον τοῦτο σήµερον, ὑπεδέχθη ενθουσιώδῶς καὶ κατὰ συγκινητικὸν τρόπον τοὺς σηµερινούς Νεοζηλανδοὺς ἐπισκέπτας του, τοὺς παρέσχε φιλοξενίαν καὶ τοὺς ἐπέδειξε σωρείαν επιστολῶν τὰς ὁποίας λαµβάνουν οἱ διασωθέντες κάτοικοι του χωρίου ἀπὸ ἀξιωµατικοὺς καὶ ἄνδρας τῶν βρεττανικών δυνάµεων.
Ηδη τὸ ὑπουργεῖον ‘Εξωτερικῶν τῆς Ἑλλάδος ἔλαβεν ἐπιστολὴν ἀπὸ Νεοζηλανδούς πολεµήσαντας εἰς Κρήτην, διὰ τῆς ὁποίας πληροφορούν τοῦτο καὶ ἀποστέλλονται ἑκατὸν ἄγελάδες καὶ µεγάλος ἀριθµὸς προβάτων εκλεκτής ράτσας τα ὁποῖα εὑρίσκονται ἤδη ἐν πλῷ πρός τὴν Ἑλλάδα, ὡς δεῖγµα εὐγνωµοσύνης πρὸς τοὺς Κρήτας συµπολεµιστάς των».